ประเพณีของไทยที่สืบทอดมาแต่โบราณนั้นมีอยู่อย่างมากมาย ซึ่งก็ล้วนแต่เป็นประเพณีที่ดีงาม และถือกำเนิดขึ้นจากบรรพบุรุษของเรา อันเป็นต้นธารของวัฒนธรรมในปัจจุบันนี้ สำหรับบางประเพณีนั้นก็มีเฉพาะในบางท้องถิ่น อย่างเช่น “ประเพณีตีคลีไฟ” ที่จะเล่นกันบริเวณภาคตะวันออกเฉียงเหนือเป็นส่วนใหญ่ โดยเฉพาะในปัจจุบัน ที่มีการเล่นเฉพาะที่บ้านหนองเขื่อง ต.กุดตุ้ม อ.เมือง จ.ชัยภูมิ
“ตีคลีไฟ” เป็นประเพณีในช่วงฤดูหนาวยามออกพรรษา แต่แรกนั้นเริ่มต้นมาจาก “ตีคลีโหลน” ที่ยังไม่ได้มีการจุดไฟที่ลูกคลี และเป็นการแข่งขันตีคลีไกล ซึ่งผู้ที่สามารถตีลูกคลีออกไปได้ระยะไกลกว่าจะเป็นผู้ชนะ และต่อมาจึงพัฒนามาเป็นการแข่งขันแบบทีม
การตีคลีในสมัยก่อนมักจะเล่นกันในช่วงบ่ายถึงค่ำ ภายหลังจากการไปทำไร่ทำนา และเดินทางไปอาบน้ำ ระหว่างทางซึ่งมีอากาศหนาวเย็นจึงต้องคิดหาวิธีออกกำลังกายที่จะช่วยให้คลายหนาว นอกจากจะมีการต่อยมวยกันแล้ว ก็มีการตีคลีที่จะช่วยให้ร่างกายอบอุ่นขึ้นได้ โดยอุปกรณ์ก็มีเพียงลูกคลี ที่ทำจากไม้งิ้ว (นุ่น) หรือไม้ทองหลาง เพราะมีน้ำหนักเบา และไม้ที่ตีจะใช้เหง้าไม้ไผ่ ที่มีลักษณะงอเป็นตะขอ
ส่วนการตีคลีไฟนั้น ก็มาจากการก่อกองไฟแก้หนาวในช่วงพลบค่ำ ระหว่างที่มีการเล่นตีคลี บังเอิญลูกคลีเกิดกลิ้งเข้าไปในกองไฟแล้วติดไฟ เมื่อนำมาทดลองตีจะเห็นเป็นแสงไฟชัดเจนสวยงาม จึงนิยมเล่นต่อๆ กันมา จากตีโหลน ก็กลายเป็น “ตีคลีไฟ”
เมื่อเวลาผ่านไป การตีคลีไฟได้เริ่มเลือนหายไปจากการที่คนหนุ่มสาวออกไปทำงานต่างเมือง จนกระทั่งได้กลับมาเริ่มเล่นกันใหม่ที่บ้านหนองเขื่องแห่งนี้ และจัดขึ้นเป็นประเพณีสืบต่อกันมาได้กว่า 10 ปีแล้ว โดยจะจัดขึ้นช่วงหลังวันออกพรรษา
การตีคลีไฟในปัจจุบันจะแบ่งผู้เล่นออกเป็นสองฝ่าย ใช้สนามขนาดเดียวกับการเล่นฟุตซอล ลูกคลีและไม้ตีคลียังเป็นแบบเดิม เพียงแต่ขนาดของไม้ไผ่จะยาวประมาณ 80-120 เซนติเมตร ตามความเหมาะสมกับขนาดความสูงของผู้เล่น และใช้หลักการเล่นคล้ายคลึงกับการเล่นฟุตบอล คือ ใช้ไม้ตีลูกคลีส่งต่อๆ กัน และพยายามตีให้เข้าประตูฝ่ายตรงข้าม จะถือว่าได้คะแนน 1 แต้ม
สำหรับการตี จะต้องตีไม้ไม่สูงเกินระดับเอว หากสูงกว่านี้จะถือว่าผิดกติกา ฝ่ายตรงข้ามจะได้ตั้งลูกเล่นใหม่ ณ จุดที่ผิดกติกา กติกาที่ตั้งขึ้นในปัจจุบันก็เพื่อให้การตีคลีไฟมีความเป็นสากลมากขึ้น และช่วยป้องกันอุบัติเหตุสำหรับผู้เล่นและผู้ชม เพราะการตีคลีไฟนั้นถือว่าเป็นอันตรายมากพอสมควรสำหรับผู้ที่ไม่คุ้นเคย
ในปีนี้ “ประเพณีตีคลีไฟ” จะจัดขึ้นในวันที่ 3 พฤศจิกายน 2555 ณ วัดแจ้งสว่าง บ้านหนองเขื่อง ต.กุดตุ้ม อ.เมือง จ.ชัยภูมิ ผู้ที่สนใจกีฬาพื้นบ้านแบบนี้ก็สามารถไปชมได้ที่วัดแจ้งสว่าง ซึ่งนอกจากการแข่งขันตีคลีไฟแล้ว ก็ยังมีกีฬาพื้นบ้านอื่นๆ อาทิ แข่งเรือ ชกมวยทะเล ให้ได้ร่วมสนุกสนานด้วย
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ องค์การบริหารส่วนตำบลกุดตุ้ม โทร. 0-4488-5059 หรือที่ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานนครราชสีมา (ดูแลพื้นที่ จ.นครราชสีมา และ จ.ชัยภูมิ) โทร. 0-4421-3030, 0-4421-3666
* * * คลิก Like เพื่อมาเป็นแฟนเพจของผู้จัดการท่องเที่ยว Travel @ Manager on Facebook รับข่าวสารทั้งเรื่องกินเรื่องเที่ยวแบบรวดเร็วทันใจ และร่วมสนุกกับกิจกรรมลุ้นรับของรางวัลมากมายคลิกที่นี่เลย!!
สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ กอง บก.ข่าวท่องเที่ยว แฟกซ์ 0-2629-4467 อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com
