ผู้ค้าค้านเก็บภาษีซื้อขายทองออนไลน์มองไม่ช่วยยับยั้งบาทแข็ง-หวั่นสกัดโอกาสออมของรายย่อย

น.ส.ฐิภา นววัฒนทรัพย์ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท วายแอลจี บูลเลี่ยน แอนด์ ฟิวเจอร์ส จำกัด (YLG) กล่าวถึงแนวคิดการเก็บภาษีการซื้อขายทองคำเพื่อสกัดการแข็งค่าของเงินบาทว่า ข้อเสนอดังกล่าวอาจจะไม่ได้ส่งผลให้เงินบาทหยุดแข็งค่า แต่จะส่งผลต่อผู้ประกอบการทั้งรายใหญ่และรายย่อยทั้งในมิติของเศรษฐกิจและการจ้างงาน อกจากนี้ การจำกัดช่องทางดังกล่าวอาจทำให้ผู้ลงทุนรายย่อยและผู้บริโภคเข้าถึงทองคำได้ยากขึ้น อาจกระทบต่อความนิยมในการออมและลงทุนทองคำ

"ข้อเสนอดังกล่าวอาจจะส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมทองคำ และช่องทางการออมของคนไทยอย่างมีนัยสำคัญ เนื่องจากอุตสาหกรรมทองคำของไทยถือว่าเติบโต รวมถึงได้รับการยอมรับทั้งในระดับภูมิภาคและระดับโลก" น.ส.ฐิภา กล่าว

ผู้ค้าทองคำมองว่า เงินบาทที่แข็งค่าขึ้น 6.92% ตั้งแต่ต้นปีนี้ แม้จะแข็งค่าขึ้นกว่าสกุลเงินอื่นในภูมิภาคเล็กน้อย แต่ก็ถือว่าเป็นไปตามกลไกปกติ โดยได้รับแรงหนุนจากดัชนีดอลลาร์ที่อ่อนค่ามากถึง 10% ปัจจัยหลักมาจาก ได้แก่ การผ่อนคลายนโยบายการเงินของธนาคารกลางสหรัฐ(เฟด), ความกังวลต่อความเป็นอิสระของเฟด, หนี้สาธารณะของสหรัฐที่เพิ่มขึ้นต่อเนื่อง, ความไม่แน่นอนด้านนโยบายของสหรัฐภายใต้การนำของปธน.ทรัมป์ เหล่านี้เป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดกระแส Sell America และ De-Dollarization ซึ่งส่งผลกดดันดอลลาร์

ขณะที่การส่งออกทองคำของไทยมีผลต่อค่าเงินบาทค่อนข้างจำกัดและไม่ใช่ปัจจัยหลักเพียงอย่างเดียวที่ส่งผลต่อการแข็งค่าของเงินบาท เนื่องจากไทย "นำเข้าทองคำ" มากกว่า "ส่งออกทองคำ"

- ตั้งแต่ต้นปีจนถึงปัจจุบัน (ม.ค.-ก.ค.) ปริมาณการส่งออกทองคำของไทยอยู่ที่ 78,075 กิโลกรัม หรือ 78.075 ตัน ซึ่งเพิ่มขึ้น 18,784 กิโลกรัม หรือเพิ่มขึ้น 31.68% จากช่วงเดียวกันของปีก่อนหน้า

- แม้ปริมาณการส่งออกจะเพิ่มขึ้น แต่อัตราการนำเข้าทองคำในปีนี้นั้นกลับสูงขึ้นมากกว่า เห็นได้จากปริมาณการนำเข้าทองคำของไทยตั้งแต่ต้นปีจนถึงปัจจุบัน (ม.ค.-ก.ค.) อยู่ที่ 187,848 กิโลกรัม หรือ 187.848 ตัน ซึ่งเพิ่มขึ้น 84,937 กิโลกรัม หรือเพิ่มขึ้น 82.53% จากช่วงเดียวกันของปีก่อนหน้า

- ในแง่ของมูลค่า ตั้งแต่ต้นปีจนถึงปัจจุบัน (ม.ค.-ก.ค.68) มูลค่าการส่งออกทองคำของไทยอยู่ที่ 2.54 แสนล้านบาท เพิ่มขึ้น 68.45% จากช่วงเดียวกันของปีก่อนหน้า แม้มูลค่าการส่งออกจะเพิ่มขึ้น แต่มูลค่าการนำเข้าทองคำในปีนี้ก็สูงขึ้นเช่นเดียวกัน สู่ระดับ 3.90 แสนล้านบาท ซึ่งเพิ่มขึ้น 46.51% จากช่วงเดียวกันของปีก่อนหน้า

"นั่นแสดงว่าไทยยังเป็นผู้นำเข้าทองคำสุทธิต่อเนื่องเป็นปีที่ 5 ติดต่อกัน หลังจากส่งออกทองคำสุทธิในปี 2019-2020 ซึ่งเป็นช่วงของการระบาดของ COCID-19"
- เมื่อไทยนำเข้าทองคำมากกว่าส่งออกทองคำจะกดดันให้ดุลการค้าขาดดุลมากขึ้น และต้องใช้ดอลลาร์มากขึ้นในการซื้อทองจากต่างประเทศซึ่งมีแนวโน้มกดดันให้เงินบาทอ่อนค่า

นอกจากนี้ การส่งออกอัญมณีและเครื่องประดับของไทย ซึ่งรวมการส่งออกทองคำที่ยังมิได้ขึ้นรูประหว่างเดือน ม.ค.-ก.ค. 68 อยู่ที่ 15,808.44 ล้านเหรียญสหรัฐ โดยเป็นสินค้าส่งออกในอันดับที่ 3 แต่คิดเป็นสัดส่วนเพียง 8.09% ของสินค้าส่งออกโดยรวมของไทยเท่านั้น ถือเป็นสัดส่วนที่ไม่ใหญ่เมื่อเทียบกับโครงสร้างการส่งออกโดยรวม

น.ส.ฐิภา กล่าวว่า ผลการศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างทองคำและอัตราแลกเปลี่ยนในประเทศไทยที่ พบว่าเมื่อการส่งออกทองเพิ่มขึ้น ทำให้ค่าเงินบาทมีแนวโน้มแข็งขึ้น แต่ตัวแปรทั้งสองนี้มีความสัมพันธ์กันในระดับต่ำมาก ทองคำเป็นเพียงปัจจัยเสริม (amplifier) ของเงินบาท ไม่ใช่ปัจจัยหลัก

สำหรับแนวคิดการซื้อขายมองคำด้วยเงินดอลลาร์อย่างเดียวโดยไม่ต้องผ่านเงินบาท ไม่ต้องแลกเปลี่ยนเพื่อไม่ให้กระทบต่ออัตราแลกเปลี่ยนนั้น น.ส.ฐิภา กล่าวว่า แม้จะมีแนวคิดให้ซื้อขายทองคำเฉพาะในสกุลดอลลาร์เพื่อตัดผลกระทบต่อเงินบาท แต่ผลการศึกษายืนยันแล้วว่าการส่งออกทองมีผลต่อค่าเงินบาทเพียงเล็กน้อย

ในปัจจุบัน ผู้ค้าทองคำหลายรายได้ร่วมมือกับธนาคารพาณิชย์ให้บริการซื้อ-ขายทองคำด้วยสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐแก่นักลงทุนอยู่แล้วผ่านการเปิดบัญชี e-FCD ซึ่งถือเป็นช่องทางทางซื้อ-ขายและลงทุนทองคำหนึ่งที่ได้รับความนิยมอย่างมากในปีนี้

อีกทั้งดอลลาร์ยังคงอ่อนค่าจากการผ่อนคลายนโยบายการเงินของเฟด, ความกังวลต่อความเป็นอิสระของเฟด, หนี้สาธารณะของสหรัฐที่เพิ่มขึ้นต่อเนื่อง, ความไม่แน่นอนด้านนโยบายของสหรัฐภายใต้การนำของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ซึ่งจะทำให้กระแส Sell America และ De-Dollarization ดำเนินต่อไป ซึ่งจะเป็นปัจจัยที่ส่งผลให้เงินบาทยังคงแข็งค่าต่อไป

ดังนั้น แม้ทองคำจะซื้อขายผ่านดอลลาร์อย่างเดียวโดยไม่ต้องผ่านเงินบาท แต่ก็ไม่สามารถยืนยันได้ว่าจะสามารถชะลอการแข็งค่าของเงินบาทได้ เนื่องจากปัจจัยหลักอื่นๆที่ส่งผลให้เงินบาทแข็งค่ายังคงดำเนินต่อไป

อย่างไรก็ดี ทางสมาคมค้าทองคำและผู้ประกอบการยืนยันจะให้ความร่วมมือกับภาครัฐรวมไปถึงธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) อย่างเต็มที่ เพื่อลดความกังวลเกี่ยวกับการส่งออกทองคำและการแข็งค่าของเงินบาท เพื่อสร้างสมดุลระหว่าง เสถียรภาพค่าเงิน กับ ความแข็งแกร่งของอุตสาหกรรมทองคำไทยและจะเดินหน้าหารือเพื่อหาทางออกร่วมกันต่อไป