ตลอดระยะเวลา 17 ปี บาสเก็ตบอล ไม่เคยอยู่ในสายตา ปาสคาล เซียแคม ฟอร์เวิร์ดหนุ่มชาวแคเมอรูน เป็นเพียงกีฬาที่บรรดาพี่ชายเล่น ก่อนสานฝันของบิดาให้กลายเป็นความจริง พร้อมแจ้งเกิดอย่างเต็มตัวด้วยผลงานคว้ารางวัลผู้เล่นพัฒนาฝีมือยอดเยี่ยม และช่วย โตรอนโต แร็พเตอร์ส คว้าแชมป์ เอ็นบีเอ (NBA) ครั้งแรกในประวัติศาสตร์แฟรนไชส์ ฤดูกาล 2018-19 ที่ผ่านมา
เซียแคม อายุ 25 ปี เกิดที่ดูอาลา เมืองเล็กๆ ของประเทศแคเมอรูน ใช้ชีวิตช่วงวัยเด็ก ที่โรงเรียนสอนศาสนา เซนต์ แอนดรูว์ส ตั้งอยู่ในเมืองบาเฟีย ซึ่งเดินทางจากบ้านด้วยรถยนต์ กินเวลาราว 8 ชั่วโมง เติบโตท่ามกลางวินัยอันเข้มงวดตามคำสอนนิกายโรมันแคธอลิก จึงไม่ใช่คนที่หลงใหลแสงสีเมืองใหญ่ๆ อย่างที่ได้รับการอบรมจนถึงทุกวันนี้
“มันเข้มงวดเหลือเกิน ตอนผมไปที่นั่น ผมไม่รู้ด้วยซ้ำว่าต้องทำอะไรหลายๆ อย่าง แต่มันสอนให้ผมรู้ว่าต้องเติบโตขึ้นอย่างไร ต้องรับผิดชอบและดูแลตัวเองอย่างไร การออกเผชิญโลกกว้างด้วยตัวเอง หาวิธีและต่อสู้ด้วยลำแข้งตัวเอง ผมเรียนรู้ประสบการณ์อันล้ำค่าจากที่นั่น”
กีฬาบาสเก็ตบอล ไม่อยู่ในความสนใจของ เซียแคม ตลอด 7 ปี ที่เซนต์ แอนดรูว์ส เนื่องจากกิจวัตรประจำวัน ซึ่งต้องตื่นนอนเวลา 05.00 น. เพื่อทำงานบ้านและกิจกรรมอื่นๆ นอกเหนือจากการเรียนการสอน ตามแนวทางของครอบครัวที่มองว่า เส้นทางนักบวช อาจเป็นทางเลือกหนึ่งของการประกอบอาชีพ “แน่นอน คุณใช้ชีวิตอยู่รอบๆ โบสถ์ นั่นคือสิ่งที่คุณต้องทำทุกวัน ช่วงหนึ่ง พ่อเคยคิดว่า มันน่าจะเป็นบางสิ่งที่ผมต้องการ แต่ผมไม่เคยเรียกร้องเลย”
ด้วยเหตุนี้ เซียแคม จึงต้องหันหน้าเข้าหากีฬาซึ่งตนพยายามหลีกเลี่ยงมาตลอดช่วงวัยเด็ก กอดคอกับเพื่อนๆ เข้าแคมป์บาสเก็ตบอล จัดตั้งโดย ลุค เอ็มบาห์ อา มูเต สตาร์ชาวแคเมอรูน ซึ่งมีประสบการณ์ลงเล่น NBA 10 ซีซัน เมื่อปี 2011 และคาดหวังปลุกปั้นเยาวชนท้องถิ่น เข้าสู่ระดับอาชีพ ที่ประเทศสหรัฐอเมริกา เช่น โจเอล เอ็มบีด เซ็นเตอร์ดีกรี ออล-สตาร์ ฟิลาเดลเฟีย เซเวนตีซิกเซอร์ส
ถึงแม้ไม่เคยเล่น บาสเก็ตบอล อย่างเป็นระบบมาก่อน ทว่า เซียแคม ขณะอายุ 17 ปี มีความขยันกับสรีระสูงใหญ่ (ปัจจุบัน 6 ฟุต 9 นิ้ว หรือ 206 เซนติเมตร) จึงยากแก่การมองข้าม กระทั่ง 1 ปีต่อมา เขาได้รับเชิญเข้าร่วมโครงการ “บาสเก็ตบอลไร้พรมแดน (Basketball without Borders : BWB)” ของ NBA ซึ่งฝีกฝนทักษะแก่ผู้เล่นต่างชาติ
“นั่นเป็นสิ่งที่มีความหมายต่อผมอย่างยิ่ง ไม่ใช่แค่เพราะผมได้รับประสบการณ์อันยอดเยี่ยมด้านบาสเก็ตบอล แต่ยังรวมถึงสิ่งแวดล้อมต่างๆ ทั้งลีก NBA กับ สตาฟฟ์โค้ช มันทำให้ผมมองเห็นโลกใบใหม่ที่แตกต่าง ซึ่งผมไม่เคยรู้จัก มันทำให้ผมตื่นเต้น และรู้สึกราวกับว่า หากผมมีโอกาสเดินทางสู่ประเทศสหรัฐอเมริกา และเล่นกีฬาอาชีพ ทำไมจะต้องปฏิเสธล่ะ แถมยังได้รับการศึกษาที่ดีด้วย นั่นเปรียบเสมือนความฝัน”
เซียแคม ขณะอายุ 18 ปี เดินตามรอยพี่ชายทั้ง 3 คน ซึ่งได้รับทุนเล่าเรียนต่อ ที่ประเทศสหรัฐอเมริกา ปี 2012 ความแข็งแกร่ง และกระตือรือร้นของเขา ดึงดูดเหล่าแมวมองจาก สหรัฐฯ ก่อนทิ้งการใช้ชีวิตในบ้านเกิดไว้เบื้องหลัง ย้ายมาศึกษาจนจบระดับ ไฮ สคูล ที่ลูอิสวิลล์
“การย้ายจาก แคเมอรูน มาอยู่ เท็กซัส นั่นคือจุดเปลี่ยน เรียนรู้ภาษาอังกฤษ , วัฒนธรรม และทุกอย่างที่แตกต่าง ดังนั้นผมต้องปรับตัว แต่ผมสามารถเปลี่ยนทัศนคติ ตั้งแต่วัยเด็ก ผมถูกสอนว่า ต้องทำสิ่งเหล่านั้นอย่างไร และผมทำได้ค่อนข้างกลมกลืน”
หลังจบการศึกษาระดับมัธยมปลาย เซียแคม ได้รับทุนศึกษาต่อ ที่มหาวิทยาลัย นิว เม็กซิโก สเตท ก่อนทราบข่าวร้าย เดือนตุลาคม 2014 ชาโม คุณพ่อ เสียชีวิตเนื่องจากอุบัติเหตุทางรถยนต์ ที่แคเมอรูน ดังนั้นทุกสิ่งทุกอย่างที่ทุ่มเทด้านบาสเก็ตบอล จึงเปรียบเสมือนการรำลึกถึงบิดานับจากนั้น
“พ่อทำงานหนักเพื่อเลี้ยงดูลูก 6 คน และสร้างความมั่นใจว่าเราได้รับทุกอย่างตามความจำเป็น เขามีความฝัน และผมสามารถเติมเต็มความปรารถนาของท่านได้ ทำให้ผมภูมิใจเหลือเกิน ผมแค่อยากให้พ่ออยู่ที่นี่ เพื่อดูความสำเร็จ”
พัฒนาการของ เซียแคม สร้างความประทับใจแก่ มาไซ อูจิรี ประธาน แร็พเตอร์ส จนถูกดราฟต์รอบแรก อันดับ 27 เมื่อปี 2016 ร่วมงานกับ จามา มาห์ลาเลลา เฮดโค้ช แร็พเตอร์ส 905 แฟรนไชส์ระดับลีกรอง (จี-ลีก) ของ โตรอนโต แล้วก้าวกระโดดสู่ทีมหลัก ด้วยความขยัน และกระตือรือร้น ที่แสดงออกอย่างชัดเจน ตั้งแต่เริ่มต้นเส้นทางอาชีพ
มาห์ลาเลลา กล่าว “ผมกับผู้บริหารพูดคุยกันหลายครั้งเกี่ยวกับนักบาสเก็ตบอลที่ไม่มีตำแหน่งตายตัว ผู้เล่นที่สามารถเล่นได้หลากหลายบทบาท ปาสคาล คือ คนๆ นั้น เขาสามารถเล่นได้ทั้งการ์ดจ่าย จนถึง เซ็นเตอร์ นั่นคือทักษะอันน่าทึ่งที่เขาแสดงให้เห็น เขากระตุ้นตัวเองทุกวัน เขาไม่ยอมรับสิ่งที่เขาเป็นอยู่ทุกวันนี้ เขามีความกระหายที่ตลอดเวลาว่า วันพรุ่งนี้เขาจะเก่งขึ้นแค่ไหน”
ฤดูกาล 2019-20 นับเป็นปีที่ 4 ของ เซียแคม กับ แร็พเตอร์ส ด้วยความคาดหวังที่สูงกว่าเดิม ตามคำกล่าวของกูรู NBA ระบุ “ทีมของคุณจำเป็นต้องมี ซูเปอร์สตาร์ เพื่อแชมป์” ซึ่งพิสูจน์ให้เห็นชัดเจนซีซันที่แล้ว
หลัง แร็พเตอร์ส ล้มเหลวช่วงเพลย์ออฟครั้งแล้วครั้งเล่า อูจิรี ตัดสินใจปล่อย เดอมาร์ เดอโรซาน ซูเปอร์สตาร์ของแฟรนไชส์ ให้ ซาน อันโตนิโอ สเปอร์ส แลกกับ คาไว เลียวนาร์ด ซึ่งความเสี่ยงครั้งนั้น ตอบแทนด้วยแชมป์ NBA ทว่าปัจจุบัน เลียวนาร์ด ย้ายซบ แอลเอ คลิปเปอร์ส แบบฟรีเอเจนต์ ทำให้ทีมขาดแคลนซูเปอร์สตาร์ ป้องกันตำแหน่ง
อย่างไรก็ตาม แร็พเตอร์ส ที่ไร้แม่ทัพ เชื่อมั่น เซียแคม สามารถอุดช่องโหว่ของ เลียวนาร์ด จึงจับต่อสัญญาระยะยาว 4 ปี มูลค่า 130 ล้านเหรียญสหรัฐ (ประมาณ 3.9 พันล้านบาท) รับบทบาทความหวังใหม่ของแฟรนไชส์ แสดงให้เห็นว่า เป็นการเปลี่ยนแปลงจากคนที่ไม่เคยสนใจบาสเก็ตบอล สู่ ผู้เล่นระดับแถวหน้า อย่างสมบูรณ์แบบ
เซียแคม กลับสู่บ้านเกิดครั้งแรกรอบ 7 ปี ช่วงซัมเมอร์ที่ผ่านมา เพื่อนำถ้วยแชมป์กลับสู่แคมป์บาสเก็ตบอล ย่านทวีปแอฟริกา “การอยู่ท่ามกลางเด็ก ซึ่งใฝ่ฝันจะเป็นเหมือนผมอย่างวันนี้ เพียงนำโทรฟีให้พวกเขาสัมผัส หรือบางอย่างที่เป็นรูปธรรม มันเป็นความรู้สึกอันน่าอัศจรรย์ ตอนผมเติบโตขึ้นมา ผมไม่มีโอกาสสัมผัสสิ่งเหล่านั้นเลย ดังนั้นมันเป็นช่วงเวลาแห่งความทรงจำแน่นอน”