กูรู “Content Creators” เผย TikTok แหล่งทำเงินแห่งใหม่ สร้างตัวตน-ผลงาน โดยใช้ยอดผู้ติดตามเป็นตัวการันตี เปิดเรตค่าจ้าง ผู้ติดตาม 1 ล้าน เรียกค่าออกงาน-รีวิวสินค้า ได้ถึง 1 หมื่น ศิลปิน-เน็ตไอดอลจากติ๊กต็อก รวยอู้ฟู่ “สิตางค์ ส้มหยุด” ฟันงานละ 2 แสน ขณะที่นักร้องคู่จิ้น “นุ้ก-ปาย” รับเฉพาะจ้างเต็มวง เรียก 3 แสนถ้วน ด้าน “วุฒิพงษ์” เผยผู้ประกอบการเริ่มส่งพนักงานอบรมช่องทางขายผ่านแอปติ๊กต็อก
นับเป็นปรากฏการณ์ที่น่าสนใจอย่างยิ่งสำหรับกระแสความฮอตของ “นุ้ก-ปาย” ศิลปินค่ายสิงห์ที่มีจุดเริ่มมาจากการถ่ายคลิปกันเล่นๆ ในแอป TikTok แต่ทำให้คนดูเคลิบเคลิ้มติดตาม เกิดเป็นแฟนคลับมากมาย ทางค่ายเห็นโอกาสจึงจับมาปั้นเป็นนักร้องคู่จิ้นจนโด่งดัง กระทั่งปัจจุบันมีงานจองข้ามปี และมีค่าตัวสูงลิ่ว ด้วยกลยุทธ์รักษากระแสจิ้นเพื่อครองใจ fc ใน TikTok ที่ขยายตัวเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ชนิดที่เรียกว่าเป็นศิลปินที่เกิดจาก TikTok อย่างแท้จริง ทำให้หลายคนตั้งข้อสังเกตถึงเพาเวอร์ของ TikTok ว่าอะไรที่ทำให้แอปพลิเคชันสัญชาติจีนแอปนี้มีพลานุภาพขนาดนั้น?
นายวุฒิพงษ์ ลิขิตชีวัน Online Content Creators และเจ้าของช่องอาตี๋รีวิวบน TikTok ซึ่งมีความเชี่ยวชาญในการสร้างคอนเทนต์ใน TikTok กระทั่งมีลูกศิษย์ลูกหามากมาย อธิบายถึงรูปแบบการทำงานของ TikTok ว่า เป็นแอปพลิเคชันสัญชาติจีน ซึ่งก่อตั้งในปี 2012 โดย ByteDance ด้วยหลักการทำงานง่ายๆ คือ สร้างวิดีโอสั้นความยาว 15-60 วินาที แต่ส่วนใหญ่จะอยู่ที่ 15 วินาที ซึ่งสำหรับประเทศไทยนั้นเพิ่งจะเริ่มเข้ามาเมื่อปี 2018 และเริ่มได้รับความนิยมอย่างรวดเร็วในช่วงสถานการณ์โควิด-19 ที่ผู้คนต้องทำงานและเก็บตัวอยู่กับบ้านตามมาตรการ Social distancing โดยปัจจุบันมีคนไทยใช้ TikTok ไม่ต่ำกว่า 10 ล้านคน ติด Top 3 ของอาเซียน มีคนที่สร้างคอนเทนต์หรือทำคลิปลง TikTok ที่เรียกว่า TikToker หรือ Influencer เป็นจำนวนมาก
ซึ่งจุดเด่นที่ทำให้ TikTok เป็นที่นิยมของคนไทย โดยเฉพาะกลุ่มวัยรุ่นวัยทำงาน และมีอัตราการเติบโตอย่างรวดเร็วนั้น มีอยู่ 3 ปัจจัยหลักๆ คือ 1.เป็นแอปที่เน้นความบันเทิงเป็นหลัก ซึ่งเข้ากับอุปนิสัยของคนไทยที่ชอบเรื่องบันเทิงเฮฮา 2.ใช้เวลาสั้นๆ แค่ 15 วินาที ในการดูคลิปแต่ละคลิป ซึ่งสอดคล้องกับพฤติกรรมของวัยรุ่นวัยทำงานซึ่งชอบเสพสื่อที่สั้นกระชับ ไม่ยืดเยื้อ และ 3.มีลูกเล่นมากมาย แปลกใหม่ และเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ ทั้งเพลงและเอฟเฟคต์ต่างๆ ที่มีหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะน่ารัก มันส์ ฮา จึงเป็นสื่อที่โดนใจวัยรุ่น
ส่วนปัจจัยที่ทำให้มีจำนวนผู้สร้างคอนเทนต์และอัดคลิปลง TikTok ที่เรียกว่า TikToker ในไทยเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ก็คือ 1) มีโปรแกรมที่สามารถสร้าง Challege สนุกๆ ที่เล่นง่ายไม่ว่าใครก็ทำได้และหลากหลายรูปแบบ อาทิ ท่าเต้นตามเพลงแบบง่ายๆ Challenge ลิปซิงตามเพลงดัง การเลียนแบบคลิปเสียงบทสนทนาที่อยู่ในกระแสซึ่งสร้างความสนุกสนาน 2) มี Effects น่ารักๆ ฮาๆ มันส์ๆ ให้เลือกเล่นมากมาย โดยการนำเทคโนโลยีของ AR มาใช้ ทำให้เกิดรูปแบบของเอฟเฟกต์ที่หลากหลายสร้างความสนุก น่าสนใจให้แก่วิดีโอของผู้ใช้งาน 3) สามารถสร้างตัวตนได้ง่าย เนื่องจากเป็นคลิปสั้นๆ คนดูใช้เวลาไม่นาน โอกาสที่จะกดไปดูคลิปได้หลายคลิปมีสูง ดังนั้น โอกาสที่ผู้ใช้จะคลิกเข้ามาดูคลิปของ TikToker แต่ละคนก็มีมากตามไปด้วย ทำให้ TikToker หลายคนเป็นที่รู้จักในช่วงเวลาแค่ข้ามคืน
ขณะที่ “ครูโอ เฟิร์สคลิก” ผู้เชี่ยวชาญด้านสื่อออนไลน์ ชี้ว่า ธรรมชาติของ TikTok ถูกออกแบบมาเพื่อความบันเทิงระยะสั้นๆ ซึ่ง 80-90% ของคอนเทนต์บนหน้า TikTok ในไทยก็เป็นเรื่องบันเทิง ส่วนคอนเทนต์เกี่ยวกับความรู้นั้นมีอยู่บ้างแต่ค่อนข้างน้อย เนื่องจากการนำเสนอของ TikTok มีเวลาไม่เกิน 1 นาที จึงเป็นเรื่องยากที่จะนำเสนอเนื้อหาความรู้ให้เข้าใจได้ในเวลาจำกัด อย่างไรก็ดี ในเชิงธุรกิจ TikTok ถือเป็นช่องทางการสื่อสารที่เจ้าของสินค้าเริ่มให้ความสนใจเนื่องจากเป็นพื้นที่ซื่งมีลูกค้าเป้าหมายอยู่เป็นจำนวนมากโดยเริ่มมีการจ้าง Influencer (ผู้ทรงอิทธิพลในสังคม) เช่น ศิลปิน ดารา และคนที่โด่งดังใน TikTok ให้รีวิวสินค้า แต่ด้วยเวลาในการนำเสนอที่จำกัด การรีวิวสินค้าใน TikTok จึงยังมีไม่มาก ซึ่งถือเป็นข้อดีเพราะสินค้าแต่ละประเภทที่เข้าไปโฆษณายังมีคู่แข่งไม่มากนัก หากสามารถนำเสนอด้วยข้อความที่กระชับ น่าสนใจ ก็มีโอกาสที่จะสร้างฐานลูกค้าและเพิ่มยอดขายได้ไม่น้อยทีเดียว
“จุดเด่นของ TikTok ที่เหนือกว่ายูทูปและ facebook คือ ระบบของ TikTok สามารถประมวลผลอารมณ์ความรู้สึกของผู้ใช้ TikTok แต่ละรายว่าชอบอะไร และดึงคอนเทนต์ในรูปแบบที่ผู้ใช้ชอบขึ้นมาให้เห็น ทำให้เกิดการคลิกคลิปต่อๆไปได้ง่าย ยิ่งระยะเวลาในการนำเสนอของแต่ละคลิปสั้น ผู้ใช้จึงมีโอกาสเข้าถึงคลิปได้เป็นจำนวนมาก เช่น ใช้เวลาดู TikTok 5 นาที ก็สามารถดูคลิปได้ถึง 20 คลิป นี่จึงเป็นสาเหตุที่ทำให้ยอดวิวของแต่ละคลิปใน TikTok เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ดังนั้น คนที่อยากสร้างตัวตน อยากเป็นที่รู้จัก ก็แค่ทำคลิปสั้นๆ ลง TikTok ถ้าคอนเทนต์โดนใจก็สามารถดังได้ชั่วข้ามคืน” ครูโอ กล่าว
ทั้งนี้ การสร้างคอนเทนต์บน TikTok ที่กลายเป็นกระแสและสร้างงานสร้างรายได้ให้ผู้ที่เกี่ยวข้องอย่างชัดเจนนั้นมีให้เห็นอยู่ไม่น้อยไม่ว่าจะเป็นกรณีของศิลปินคู่จิ้น“นุ้ก-ปาย” ที่มีแรงหนุนจาก fc ใน TikTok ทำให้ค่าตัวพุ่งขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยค่าจ้างแพ็กคู่ นุ้ก-ปาย ปัจจุบันสูงถึง 300,000 บาท พร้อมทั้งตั้งเงื่อนไขด้วยว่าจะรับงานแบบเต็มวงเท่านั้น , กรณีที่มีคนนำเพลง SUPER วาเลนไทน์ ของ เจน นุ่น โบว์ มา cover จนเป็นไวรัลไปทั่ว ทำให้ 3 สาว กลับมาเปรี้ยงปร้างอีกครั้ง เดินสายรับงานไม่หวาดไม่ไหว เรียกว่าคิวงานยาวข้ามปีกันเลยทีเดียว หรือกรณีเรื่องเล่า ‘ส้มหยุด’ ของสิตางศุ์ บัวทอง ที่โพสต์คลิปลงติ๊กต็อก และมีดาราจำนวนมากนำมา cover ก็ส่งให้สิตางศุ์กลายเป็นเน็ตไอดอลสายฮา ที่มียอดผู้ติดตามเฟซบุ๊กกว่า 7 แสนคน มีรายได้จากการออกรายการทีวี เกมส์โชว์ และงานอีเวนต์เป็นว่าเล่น ที่สำคัญปัจจุบันสิตางค์สามารถเรียกค่าตัวในการออกงานได้สูงถึง 200,000 บาทเลยทีเดียว
นายวุฒิพงษ์ วิเคราะห์ว่า กรณีกระแสคู่จิ้นนุ้ก-ปายฟีเวอร์ ที่สามารถสร้างฐานแฟนคลับจำนวนมากได้ในระยะเวลาอันสั้นนั้น
หากมองตามหลักจิตวิทยาของ TikTok แล้วจะพบว่าเป็นเพราะ feature ของ TikTok ให้ความรู้สึกเป็นธรรมชาติ ไม่ปรุงแต่ง เมื่อสามารถทำคลิปได้ง่ายๆ ศิลปินก็ลงคลิปได้บ่อยครั้ง fc จึงรู้สึกเหมือนได้ติดตามชีวิตศิลปินอย่างใกล้ชิด นอกจากนั้น ยังสามารถไลฟ์สดผ่าน TikTok เมื่อ fc พิมพ์ข้อความทักทาย ศิลปินก็พูดคุยโต้ตอบกับ fc ได้ทันที ทำให้เกิดความรู้สึกใกล้ชิดผูกพันกันในระยะเวลาอันรวดเร็ว
นอกจากนั้น ปัจจุบันศักยภาพเชิงธุรกิจของ TikTok ก็ยังเป็นที่จับตาของนักการตลาดอยู่ไม่น้อย โดย นายวุฒิพงษ์ ชี้ว่า TikTok เป็นช่องทางสร้างรายได้ที่น่าสนใจทีเดียว โดยปัจจุบันมีรูปแบบการสร้างรายได้ผ่าน TikTok ดังนี้ 1) TikToker ที่แจ้งเกิดจากติ๊กต็อกสามารถนำชื่อเสียงไปรับงานต่างๆ ไม่ว่าจะ รีวิวสินค้า ออกอีเวนต์ ออกรายการทีวี รวมถึงมีโอกาสถูกชักชวนเข้าสู่วงการบันเทิง 2) รายได้จากขายสินค้าผ่าน TikTok ซึ่งมีลูกค้าเป้าหมายจำนวนมาก เป็นช่องทางที่น่าสนใจซึ่งสามารถทำควบคู่ไปกับการขายผ่าน facebook เพื่อขยายฐานลูกค้า นอกจากนั้น ปัจจุบันมีบางบริษัทที่เริ่มส่งพนักงานขายเข้าอบรมการใช้ TikTok เพื่อใช้ป็นช่องทางในการนำเสนอสินค้าอีกด้วย 3)TikTok มีแนวคิดที่จะเปิดสร้างรายได้จากยอดวิวในลักษณะเดียวกับยูทูป โดยขณะนี้ระบบดังกล่าวได้ถูกนำมาใช้ใน TikTok โซนอเมริกาแล้ว ส่วน Tiktok ประเทศไทยนั้นคงต้องรอดูว่าจะมีการนำโมเดลนี้มาใช้ด้วยหรือไม่ ซึ่งเชื่อว่าหากมีโมเดลนี้เกิดขึ้นในไทย TikToker ชาวไทยน่าจะสร้างรายได้ ได้อย่างเป็นกอบเป็นกำ
“ด้วย feature ของ TikTok ทำให้การสร้างผู้ติดตามใน TikTok ง่ายกว่าในยูทูปมาก ยอดติดตามหลักแสนหลักล้านก็ใช้เวลาไม่นาน อย่างช่อง ‘อาตี๋รีวิว’ ของผม ยอดผู้ติดตาม 1 ล้านคน ใช้เวลาแค่ 5 เดือน ซึ่งการจ้างงาน TikToker ที่มีชื่อเสียงนั้นระบบของ TikTok ก็มีเรตการคำนวณราคาให้เสร็จ เช่น ยอดผู้ติดตาม 1 ล้านคน เรตราคาจะอยู่ที่ประมาณ 10,000 บาท แต่ถ้า TikToker คนนั้นมีกระแสโด่งดัง รู้จักกันทั่วบ้านทั่วเมือง ค่าตัวจริงๆ ก็จะพุ่งขึ้นไปอีก” นายวุฒิพงษ์ กล่าว
ต่อจากนี้ TikTok คงไม่ใช่แค่ feature media ที่สร้างความบันเทิงให้แก่คนไทยท่านั้น แต่ยังเป็นขุมทรัพย์แหล่งใหม่ที่สามารถสร้างงาน สร้างรายได้ให้คนไทยในยุคเศรษฐกิจตกต่ำอีกด้วย
