แชร์ลูกโซ่เบ่งบาน แม้ล้มแล้วหลายวง แบงก์ชาติเตือนแล้วเตือนอีก เชื่อไม่หมดเดี๋ยวก็เกิดใหม่ เผย 4 ปัจจัยทำให้ขยายวงกว้าง เศรษฐกิจย่ำแย่ ดอกเบี้ยต่ำ บวกความโลภ กฎหมายไทยต้องรอความเสียหาย แถมยุคดิจิทัลให้เกิดง่าย-โอนเร็ว ย้ำเมื่อฟ้องร้องใช้เวลาหลายปี เงินคืนที่ได้แค่เพียง 1%
ในระยะนี้ข่าวคราวของแชร์ลูกโซ่ล้มมีพร้อมๆ กันหลายวง ความเสียหายมากน้อยแตกต่างกันตามขนาดของลูกข่าย ที่โด่งดังมากที่สุดเห็นจะไม่พ้นบ้านออมเงินของแม่มณี มีนางสาววันทนีย์ ทิพย์ประเวช หรือเดียร์ เป็นต้นทาง ที่เสนอให้ผลตอบแทนสูงถึง 93% ใน 1 เดือน เช่น ลงเงิน 1,000 บาท สิ้นเดือนจะได้ผลตอบแทน 930 บาท นับเป็นผลตอบแทนที่ดึงดูดใจให้ผู้คนจำนวนไม่น้อยโดดลงไปร่วมออมเงินกับแม่มณี วงเงินความเสียหายราว 800-1,000 ล้านบาท
เมื่อเรื่องราวของแชร์แม่มณีล้มลง เรื่องของ Forex 3D ก็ปูดออกมาว่า ไม่สามารถจ่ายเงินคืนให้กับผู้ร่วมลงทุนได้ จนต้องไปร้องทุกข์กับกรมสอบสวนคดีพิเศษ รายนี้เสนอผลตอบแทนมากกว่า 10% ต่อเดือน คาดความเสียหายอาจถึงหลักหมื่นล้านบาท
นอกจากนี้ยังมีวงแชร์ที่ล้มลงอีกอย่างบ้านน้องปริมพารวย ของนางสาววิจิตรา คล้ายอุบล ที่จังหวัดสุพรรณบุรี เสนอผลตอบแทนให้ 60% ความเสียหายราว 100 ล้านบาท
แม่มณีไม่ซับซ้อน
แชร์ลูกโซ่นั้นมีมาทุกยุคทุกสมัย ถูกจับเป็นคดีดังๆ ก็มากมาย แต่ก็สามารถหลอกล่อให้คนเข้ามาติดกับได้ทุกครั้งเช่นกัน มีทั้งการพัฒนารูปแบบไปตามยุคสมัยให้เข้ากับสถานการณ์ หรือในบางครั้งก็เป็นรูปแบบเดิมๆ ที่เคยใช้กันมาก่อนแต่ก็ได้ผลเช่นกัน
รูปแบบแชร์แม่มณีนั้นเป็นรูปแบบตรงๆ ไม่ซับซ้อน คือ ต้นทางเสนอผลตอบแทนสูงมากที่ 93% ในรูปแบบนี้จะทำให้คนที่เข้ามาในช่วงแรกและได้ผลตอบแทนจริง จากนั้นหากมีลูกแชร์ระดับต้นๆ นำไปสานต่อด้วยการหักส่วนต่างของผลตอบแทนลง ก็จะกลายเป็นแม่ข่ายของแม่มณีไม่ว่าจะเป็นความตั้งใจหรือไม่ก็ตาม เช่น กรณีของมะนาวหรือนางสาวจุฑาทิพย์ นิ่มนวล หักผลตอบแทนไว้ 43% ลูกข่ายของมะนาวจะได้ผลตอบแทนที่ 50% หรือบางรายอาจหักผลตอบแทนไว้เพียง 28% ลูกข่ายจะได้ 65%
ตรงนี้ไม่ต่างไปจากเป็นวิธีการสร้างแม่ทีมไปในตัว ขึ้นอยู่กับว่าใครจะหักผลตอบแทนเท่าไหร่ ยิ่งแม่ทีมในแต่ละพื้นที่หากสามารถหาคนมาร่วมออมเงินได้มากเท่าไหร่ ส่วนต่างที่หักไว้ก็จะคูณด้วยจำนวนยอดเงินใหม่ที่เข้ามา และจะกลายเป็นหนึ่งในผู้ร่วมขบวนการแชร์แม่มณีตามกฎหมายทันที
ด้วยรูปแบบง่ายๆ อย่างนี้ทำให้คนทั่วไปเข้าใจง่าย แม้บางรายอาจมีจำนวนเงินไม่มากนัก แต่หากได้หลายรายก็เป็นเงินจำนวนไม่น้อย
Forex แบงก์ชาติเตือนแล้ว
ในส่วนของ Forex 3D นั้น ถือเป็นการจับผู้ลงทุนอีกกลุ่มหนึ่งที่พอจะทราบว่าในต่างประเทศมีการซื้อขายเงินตราต่างประเทศ เงินลงทุนเริ่มที่ 6 หมื่นบาท หรือ 2,000 เหรียญ ผลตอบแทน 10 กว่าเปอร์เซ็นต์ต่อเดือน เงินลงทุนผ่านบริษัทนี้เพื่อนำไปสร้างกำไรจากการซื้อขายอัตราแลกเปลี่ยน
การชักชวนลงทุนเพื่อเทรดอัตราแลกเปลี่ยนในต่างประเทศนั้น รูปแบบนี้มีมานาน ถูกดำเนินคดีมาแล้วก็หลายราย แต่ก็ยังสามารถดึงคนให้มาร่วมลงทุนได้ กลุ่มที่เข้ามาร่วมลงทุนส่วนใหญ่มักเป็นคนวัยทำงาน ต้องการแหล่งที่สามารถสร้างผลตอบแทนได้ดี
แต่สำหรับในประเทศไทยแล้ว ธุรกิจประเภทนี้จำกัดเฉพาะกลุ่มสถาบันการเงินเท่านั้น โดยธนาคารแห่งประเทศไทย ได้ออกมาเตือนให้ระวังถูกหลอกลวงให้ซื้อขายเงินตราต่างประเทศ (FOREX) เมื่อ 24 กันยายน 2562
นางสาววชิรา อารมย์ดี ผู้ช่วยผู้ว่าการ สายตลาดการเงิน ธนาคารแห่งประเทศไทย(ธปท.) เปิดเผยว่า ตามที่มีการโฆษณาผ่านเว็บไซต์และโซเชียลมีเดีย ชักชวนให้ประชาชนลงทุนซื้อขายเงินตราต่างประเทศ หรือเทรด (Trade) ค่าเงิน (FOREX หรือ FX หรือ Foreign Exchange) โดยอ้างว่าจะให้ผลตอบแทนสูงนั้น
ธปท. ขอเตือนให้ประชาชนระมัดระวังอย่าหลงเชื่อการเชิญชวนดังกล่าว ที่ผ่านมา การชักชวนให้ซื้อขายเงินตราต่างประเทศตามที่โฆษณาแอบอ้างมักเป็นการหลอกลวงว่าจะให้ผลตอบแทนที่ดี แต่ข้อเท็จจริงมีลักษณะคล้ายแชร์ลูกโซ่ ซึ่งไม่มีการทำธุรกรรมเงินตราต่างประเทศจริง อีกทั้งการทำธุรกรรมในลักษณะดังกล่าว มีความเสี่ยงและยังมีความผิดตามกฎหมายอีกด้วย
ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ขอชี้แจงเพิ่มเติมว่า
1. ตามกฎหมายควบคุมการแลกเปลี่ยนเงิน การทำธุรกรรมที่เกี่ยวข้องกับเงินตราต่างประเทศต้องทำกับผู้ได้รับอนุญาตจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังเท่านั้น เช่น ธนาคารพาณิชย์ หรือบริษัทหลักทรัพย์ ประชาชนสามารถตรวจสอบรายชื่อของผู้ได้รับใบอนุญาตได้ทางเว็บไซต์ของ ธปท. (www.bot.or.th)
2. ปัจจุบันยังไม่เคยมีการให้ใบอนุญาตแก่บุคคลหรือนิติบุคคลที่ไม่ใช่ธนาคารและบริษัทหลักทรัพย์ในการซื้อขายหรือแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศทางอินเทอร์เน็ต หากผู้ใดให้บริการดังกล่าวในประเทศไทย จะมีความผิดตามกฎหมายควบคุมการแลกเปลี่ยนเงิน
3. ธปท. ไม่อนุญาตให้โอนเงินไปต่างประเทศเพื่อชำระธุรกรรมซื้อขายเงินตราต่างประเทศ (FOREX) ในเว็บไซต์ต่างประเทศ การฝ่าฝืนจะเป็นความผิดตามกฎหมายควบคุมการแลกเปลี่ยนเงิน
4. บุคคลที่แนะนำหรือโฆษณาเชิญชวนให้ประชาชนเข้ามาซื้อขายเงินตราต่างประเทศ หรือเทรดค่าเงินโดยไม่ได้รับอนุญาต อาจมีความผิดตามกฎหมายว่าด้วยการกู้ยืมเงินที่เป็นการฉ้อโกงประชาชน
“เรื่องแบบนี้เราเตือนกันมานานแล้ว ส่วนหนึ่งเป็นเพราะประชาชนส่วนใหญ่ไม่มีความรู้ในเรื่องเหล่านี้ ซึ่งทางธนาคารแห่งประเทศไทยก็พยายามออกไปให้ความรู้กับประชาชน และหากมีข้อสงสัยในเรื่องเหล่านี้ก็สามารถโทรศัพท์มาปรึกษากับทางศูนย์ฯ ได้ที่เบอร์ 1213” คำกล่าวของเจ้าหน้าที่ของศูนย์คุ้มครองผู้ใช้บริการทางการเงิน ธนาคารแห่งประเทศไทย
เก่งกว่ามืออาชีพ
นักบริหารเงินรายหนึ่งกล่าวว่า ไม่มีใครออกมาบอกว่าเป็นแชร์ลูกโซ่หรอก พวกเขามักใช้คำเลี่ยงว่าเป็นการออมเงินหรือลงทุนแทน โดยเอาผลตอบแทนในอัตราที่สูงเข้ามาเป็นตัวดึงดูด และสร้างความน่าเชื่อถือด้วยการจ่ายผลตอบแทนตามสัญญาใน 1-3 รอบ เพื่อให้ผู้ที่ลงทุนไปแล้วมั่นใจ เพิ่มเงินลงทุนหรือนำไปบอกต่อกับบุคคลอื่น บางรายอาจมีค่าตอบแทนในการหาสมาชิกใหม่ให้
ผลตอบแทน 93% ใน 1 เดือน จากคำที่อ้างว่าออมเงิน ขนาดเราเป็นนักบริหารเงิน เรายังไม่สามารถทำได้เลย เพราะทุกอย่างต้องขึ้นอยู่กับสภาพตลาดและปัจจัยต่างๆ ของการลงทุน ยิ่งสถานการณ์ในปัจจุบันไม่ใช่เรื่องที่ง่าย
การรับฝากเงินหรือการซื้อขายอัตราแลกเปลี่ยน ต้องได้รับการอนุญาตจากธนาคารแห่งประเทศไทย ซึ่งกำหนดให้เฉพาะสถาบันการเงินเท่านั้น ประชาชนหรือบริษัททั่วไปหากเปิดดำเนินการเองถือว่าผิดกฎหมาย ดังนั้นคนที่คิดจะเข้าไปหาผลตอบแทนด้วยช่องทางแบบนี้ต้องทราบถึงเรื่องนี้ไว้ก่อน
โดยปกติแล้ววงจรของแชร์ลูกโซ่จะล้มลงก็ต่อเมื่อไม่มีลูกค้ารายใหม่เข้ามา เพราะเป็นระบบของการนำเอาเงินคนใหม่มาจ่ายคนเก่าไปเรื่อยๆ ในบางกรณีแม้จะมีลูกค้าใหม่เข้ามาอย่างต่อเนื่อง แต่อาจล้มได้หากเจ้าของแชร์นั้นได้เงินก้อนโตแล้วตัดสินใจหนี
เศรษฐกิจตก-ลูกโซ่โต
สำหรับปัจจัยที่ทำให้แชร์ลูกโซ่เบ่งบานได้นั้นมาจากสิ่งแวดล้อม 4 ประการ
เริ่มต้นที่สภาพเศรษฐกิจซบเซาเป็นเวลานาน ผลตอบแทนจากดอกเบี้ยอยู่ในระดับต่ำ ประเทศไทยเจอปัญหาทั้งค่าเงินบาทในปี 2540 เจอพิษเศรษฐกิจโลกฟองสบู่ในสหรัฐฯ และยุโรป ญี่ปุ่นไม่ฟื้นตัว เรื่อยมาจนถึงสงครามทางการค้าระหว่างสหรัฐฯ กับจีน เศรษฐกิจในปี 2562 นี้หลายค่ายได้ปรับลดประมาณการลงแทบทุกสำนัก
ล่าสุดคณะกรรมการนโยบายการเงิน ธนาคารแห่งประเทศไทย มีมติเมื่อ 6 พฤศจิกายน 2562 ลดอัตราดอกเบี้ยนโยบายลง 0.25% เหลือ 1.25% ขณะที่ดอกเบี้ยเงินฝากเวลานี้มีตั้งแต่ 0.125% ขึ้นไปไม่เกิน 2% หากเป็นบัญชีเงินฝากประจำต้องหักภาษีอีก 15%
เป็นอันว่าช่องทางในการออมเงินที่จะให้ผลตอบแทนดีนั้นไม่มี ใครที่ไม่พร้อมเสี่ยงก็ต้องทนรับสภาพ ส่วนคนที่จะไปลงทุนในตลาดหุ้นเพื่อให้ได้ผลตอบแทนที่ดีกว่าก็ต้องยอมรับว่าอาจขาดทุนจากการลงทุนได้
ความโลภตัวการสำคัญ
ประการที่ 2 เป็นผลมาจากเรื่องของผลตอบแทนต่ำ เมื่อเกิดแชร์ลูกโซ่ที่ให้ผลตอบแทนสูงขึ้นมา ความโลภย่อมเป็นตัวผลักดันให้เข้าไปในวังวนนี้ ทำให้ลืมตรวจสอบความเป็นจริงว่าวิธีการแบบนี้ผิดกฎหมายหรือไม่ และผลตอบแทนที่สูงเกินกว่าตลาดนั้นทำได้จริงหรือไม่
แม้บางคนทราบแต่ก็คิดว่าเอาชนะได้ ลงเงินแค่ 1-2 รอบแล้วถอยออกมา แต่ในความเป็นจริงแล้วเมื่อได้ผลตอบแทนสูงๆ แล้วมักจะไม่ยอมออกมา เสียดายผลตอบแทนหากแชร์วงนั้นยังเดินหน้าต่อได้ ซึ่งเจ้าของแชร์เท่านั้นที่จะทราบสถานการณ์ แน่นอนว่าคงไม่มีใครมาบอกลูกแชร์ว่าวงแชร์จะล้ม
ประการที่ 3 เทคโนโลยีดิจิทัลในปัจจุบัน เป็นตัวส่งเสริมให้การตั้งแชร์ลูกโซ่รวมถึงการหาคนเข้าไปร่วมลงทุนทำได้ง่ายขึ้น การทำตลาดเพื่อชักชวนผู้ร่วมลงทุนมีทั้งเฟซบุ๊ก เว็บไซต์ ไลน์หรือไอจี สามารถเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้ง่าย รวมถึงการติดต่อระหว่างกันไม่ว่าจะอยู่ในหรือต่างประเทศ ขณะที่ระบบการเงินในบ้านเราสามารถโอนเงินได้ผ่านทั้งธนาคาร เอทีเอ็มและโอนผ่านโทรศัพท์มือถือ
ประการสุดท้าย ระบบกฎหมายเมืองไทยยังไม่สามารถจัดการในเชิงรุกได้ ต้องรอให้เกิดความเสียหายขึ้นมาก่อนจึงจะแจ้งความดำเนินคดีได้ แชร์วงใดที่ยังไม่ล้มหากไปกล่าวหาในทางเสียหายก็อาจถูกเจ้าของแชร์แจ้งความกลับได้เช่นกัน ดังนั้นเรื่องของแชร์ลูกโซ่จะทราบก็ต่อเมื่อแชร์นั้นล้มเกิดความเสียหายขึ้นมาแล้ว
สิ่งเหล่านี้คือปัจจัยที่ทำให้แชร์ลูกโซ่ยังคงเกิดขึ้นได้อย่างต่อเนื่องมาทุกยุคทุกสมัย เมื่อเกิดความเสียหายขึ้นมาแล้ว ขั้นตอนในการติดตามทรัพย์เพื่อนำมาคืนผู้เสียหายจะใช้เวลานานหลายปี และเงินที่จะได้คืนนั้นเมื่อเฉลี่ยแล้วอาจได้คืนเพียง 1% ของเงินที่ลงทุนไป แต่หลายคนก็พร้อมที่จะเสี่ยงลงทุนกับแชร์ลูกโซ่
ในระยะนี้ข่าวคราวของแชร์ลูกโซ่ล้มมีพร้อมๆ กันหลายวง ความเสียหายมากน้อยแตกต่างกันตามขนาดของลูกข่าย ที่โด่งดังมากที่สุดเห็นจะไม่พ้นบ้านออมเงินของแม่มณี มีนางสาววันทนีย์ ทิพย์ประเวช หรือเดียร์ เป็นต้นทาง ที่เสนอให้ผลตอบแทนสูงถึง 93% ใน 1 เดือน เช่น ลงเงิน 1,000 บาท สิ้นเดือนจะได้ผลตอบแทน 930 บาท นับเป็นผลตอบแทนที่ดึงดูดใจให้ผู้คนจำนวนไม่น้อยโดดลงไปร่วมออมเงินกับแม่มณี วงเงินความเสียหายราว 800-1,000 ล้านบาท
เมื่อเรื่องราวของแชร์แม่มณีล้มลง เรื่องของ Forex 3D ก็ปูดออกมาว่า ไม่สามารถจ่ายเงินคืนให้กับผู้ร่วมลงทุนได้ จนต้องไปร้องทุกข์กับกรมสอบสวนคดีพิเศษ รายนี้เสนอผลตอบแทนมากกว่า 10% ต่อเดือน คาดความเสียหายอาจถึงหลักหมื่นล้านบาท
นอกจากนี้ยังมีวงแชร์ที่ล้มลงอีกอย่างบ้านน้องปริมพารวย ของนางสาววิจิตรา คล้ายอุบล ที่จังหวัดสุพรรณบุรี เสนอผลตอบแทนให้ 60% ความเสียหายราว 100 ล้านบาท
แม่มณีไม่ซับซ้อน
แชร์ลูกโซ่นั้นมีมาทุกยุคทุกสมัย ถูกจับเป็นคดีดังๆ ก็มากมาย แต่ก็สามารถหลอกล่อให้คนเข้ามาติดกับได้ทุกครั้งเช่นกัน มีทั้งการพัฒนารูปแบบไปตามยุคสมัยให้เข้ากับสถานการณ์ หรือในบางครั้งก็เป็นรูปแบบเดิมๆ ที่เคยใช้กันมาก่อนแต่ก็ได้ผลเช่นกัน
รูปแบบแชร์แม่มณีนั้นเป็นรูปแบบตรงๆ ไม่ซับซ้อน คือ ต้นทางเสนอผลตอบแทนสูงมากที่ 93% ในรูปแบบนี้จะทำให้คนที่เข้ามาในช่วงแรกและได้ผลตอบแทนจริง จากนั้นหากมีลูกแชร์ระดับต้นๆ นำไปสานต่อด้วยการหักส่วนต่างของผลตอบแทนลง ก็จะกลายเป็นแม่ข่ายของแม่มณีไม่ว่าจะเป็นความตั้งใจหรือไม่ก็ตาม เช่น กรณีของมะนาวหรือนางสาวจุฑาทิพย์ นิ่มนวล หักผลตอบแทนไว้ 43% ลูกข่ายของมะนาวจะได้ผลตอบแทนที่ 50% หรือบางรายอาจหักผลตอบแทนไว้เพียง 28% ลูกข่ายจะได้ 65%
ตรงนี้ไม่ต่างไปจากเป็นวิธีการสร้างแม่ทีมไปในตัว ขึ้นอยู่กับว่าใครจะหักผลตอบแทนเท่าไหร่ ยิ่งแม่ทีมในแต่ละพื้นที่หากสามารถหาคนมาร่วมออมเงินได้มากเท่าไหร่ ส่วนต่างที่หักไว้ก็จะคูณด้วยจำนวนยอดเงินใหม่ที่เข้ามา และจะกลายเป็นหนึ่งในผู้ร่วมขบวนการแชร์แม่มณีตามกฎหมายทันที
ด้วยรูปแบบง่ายๆ อย่างนี้ทำให้คนทั่วไปเข้าใจง่าย แม้บางรายอาจมีจำนวนเงินไม่มากนัก แต่หากได้หลายรายก็เป็นเงินจำนวนไม่น้อย
Forex แบงก์ชาติเตือนแล้ว
ในส่วนของ Forex 3D นั้น ถือเป็นการจับผู้ลงทุนอีกกลุ่มหนึ่งที่พอจะทราบว่าในต่างประเทศมีการซื้อขายเงินตราต่างประเทศ เงินลงทุนเริ่มที่ 6 หมื่นบาท หรือ 2,000 เหรียญ ผลตอบแทน 10 กว่าเปอร์เซ็นต์ต่อเดือน เงินลงทุนผ่านบริษัทนี้เพื่อนำไปสร้างกำไรจากการซื้อขายอัตราแลกเปลี่ยน
การชักชวนลงทุนเพื่อเทรดอัตราแลกเปลี่ยนในต่างประเทศนั้น รูปแบบนี้มีมานาน ถูกดำเนินคดีมาแล้วก็หลายราย แต่ก็ยังสามารถดึงคนให้มาร่วมลงทุนได้ กลุ่มที่เข้ามาร่วมลงทุนส่วนใหญ่มักเป็นคนวัยทำงาน ต้องการแหล่งที่สามารถสร้างผลตอบแทนได้ดี
แต่สำหรับในประเทศไทยแล้ว ธุรกิจประเภทนี้จำกัดเฉพาะกลุ่มสถาบันการเงินเท่านั้น โดยธนาคารแห่งประเทศไทย ได้ออกมาเตือนให้ระวังถูกหลอกลวงให้ซื้อขายเงินตราต่างประเทศ (FOREX) เมื่อ 24 กันยายน 2562
นางสาววชิรา อารมย์ดี ผู้ช่วยผู้ว่าการ สายตลาดการเงิน ธนาคารแห่งประเทศไทย(ธปท.) เปิดเผยว่า ตามที่มีการโฆษณาผ่านเว็บไซต์และโซเชียลมีเดีย ชักชวนให้ประชาชนลงทุนซื้อขายเงินตราต่างประเทศ หรือเทรด (Trade) ค่าเงิน (FOREX หรือ FX หรือ Foreign Exchange) โดยอ้างว่าจะให้ผลตอบแทนสูงนั้น
ธปท. ขอเตือนให้ประชาชนระมัดระวังอย่าหลงเชื่อการเชิญชวนดังกล่าว ที่ผ่านมา การชักชวนให้ซื้อขายเงินตราต่างประเทศตามที่โฆษณาแอบอ้างมักเป็นการหลอกลวงว่าจะให้ผลตอบแทนที่ดี แต่ข้อเท็จจริงมีลักษณะคล้ายแชร์ลูกโซ่ ซึ่งไม่มีการทำธุรกรรมเงินตราต่างประเทศจริง อีกทั้งการทำธุรกรรมในลักษณะดังกล่าว มีความเสี่ยงและยังมีความผิดตามกฎหมายอีกด้วย
ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ขอชี้แจงเพิ่มเติมว่า
1. ตามกฎหมายควบคุมการแลกเปลี่ยนเงิน การทำธุรกรรมที่เกี่ยวข้องกับเงินตราต่างประเทศต้องทำกับผู้ได้รับอนุญาตจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังเท่านั้น เช่น ธนาคารพาณิชย์ หรือบริษัทหลักทรัพย์ ประชาชนสามารถตรวจสอบรายชื่อของผู้ได้รับใบอนุญาตได้ทางเว็บไซต์ของ ธปท. (www.bot.or.th)
2. ปัจจุบันยังไม่เคยมีการให้ใบอนุญาตแก่บุคคลหรือนิติบุคคลที่ไม่ใช่ธนาคารและบริษัทหลักทรัพย์ในการซื้อขายหรือแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศทางอินเทอร์เน็ต หากผู้ใดให้บริการดังกล่าวในประเทศไทย จะมีความผิดตามกฎหมายควบคุมการแลกเปลี่ยนเงิน
3. ธปท. ไม่อนุญาตให้โอนเงินไปต่างประเทศเพื่อชำระธุรกรรมซื้อขายเงินตราต่างประเทศ (FOREX) ในเว็บไซต์ต่างประเทศ การฝ่าฝืนจะเป็นความผิดตามกฎหมายควบคุมการแลกเปลี่ยนเงิน
4. บุคคลที่แนะนำหรือโฆษณาเชิญชวนให้ประชาชนเข้ามาซื้อขายเงินตราต่างประเทศ หรือเทรดค่าเงินโดยไม่ได้รับอนุญาต อาจมีความผิดตามกฎหมายว่าด้วยการกู้ยืมเงินที่เป็นการฉ้อโกงประชาชน
“เรื่องแบบนี้เราเตือนกันมานานแล้ว ส่วนหนึ่งเป็นเพราะประชาชนส่วนใหญ่ไม่มีความรู้ในเรื่องเหล่านี้ ซึ่งทางธนาคารแห่งประเทศไทยก็พยายามออกไปให้ความรู้กับประชาชน และหากมีข้อสงสัยในเรื่องเหล่านี้ก็สามารถโทรศัพท์มาปรึกษากับทางศูนย์ฯ ได้ที่เบอร์ 1213” คำกล่าวของเจ้าหน้าที่ของศูนย์คุ้มครองผู้ใช้บริการทางการเงิน ธนาคารแห่งประเทศไทย
เก่งกว่ามืออาชีพ
นักบริหารเงินรายหนึ่งกล่าวว่า ไม่มีใครออกมาบอกว่าเป็นแชร์ลูกโซ่หรอก พวกเขามักใช้คำเลี่ยงว่าเป็นการออมเงินหรือลงทุนแทน โดยเอาผลตอบแทนในอัตราที่สูงเข้ามาเป็นตัวดึงดูด และสร้างความน่าเชื่อถือด้วยการจ่ายผลตอบแทนตามสัญญาใน 1-3 รอบ เพื่อให้ผู้ที่ลงทุนไปแล้วมั่นใจ เพิ่มเงินลงทุนหรือนำไปบอกต่อกับบุคคลอื่น บางรายอาจมีค่าตอบแทนในการหาสมาชิกใหม่ให้
ผลตอบแทน 93% ใน 1 เดือน จากคำที่อ้างว่าออมเงิน ขนาดเราเป็นนักบริหารเงิน เรายังไม่สามารถทำได้เลย เพราะทุกอย่างต้องขึ้นอยู่กับสภาพตลาดและปัจจัยต่างๆ ของการลงทุน ยิ่งสถานการณ์ในปัจจุบันไม่ใช่เรื่องที่ง่าย
การรับฝากเงินหรือการซื้อขายอัตราแลกเปลี่ยน ต้องได้รับการอนุญาตจากธนาคารแห่งประเทศไทย ซึ่งกำหนดให้เฉพาะสถาบันการเงินเท่านั้น ประชาชนหรือบริษัททั่วไปหากเปิดดำเนินการเองถือว่าผิดกฎหมาย ดังนั้นคนที่คิดจะเข้าไปหาผลตอบแทนด้วยช่องทางแบบนี้ต้องทราบถึงเรื่องนี้ไว้ก่อน
โดยปกติแล้ววงจรของแชร์ลูกโซ่จะล้มลงก็ต่อเมื่อไม่มีลูกค้ารายใหม่เข้ามา เพราะเป็นระบบของการนำเอาเงินคนใหม่มาจ่ายคนเก่าไปเรื่อยๆ ในบางกรณีแม้จะมีลูกค้าใหม่เข้ามาอย่างต่อเนื่อง แต่อาจล้มได้หากเจ้าของแชร์นั้นได้เงินก้อนโตแล้วตัดสินใจหนี
เศรษฐกิจตก-ลูกโซ่โต
สำหรับปัจจัยที่ทำให้แชร์ลูกโซ่เบ่งบานได้นั้นมาจากสิ่งแวดล้อม 4 ประการ
เริ่มต้นที่สภาพเศรษฐกิจซบเซาเป็นเวลานาน ผลตอบแทนจากดอกเบี้ยอยู่ในระดับต่ำ ประเทศไทยเจอปัญหาทั้งค่าเงินบาทในปี 2540 เจอพิษเศรษฐกิจโลกฟองสบู่ในสหรัฐฯ และยุโรป ญี่ปุ่นไม่ฟื้นตัว เรื่อยมาจนถึงสงครามทางการค้าระหว่างสหรัฐฯ กับจีน เศรษฐกิจในปี 2562 นี้หลายค่ายได้ปรับลดประมาณการลงแทบทุกสำนัก
ล่าสุดคณะกรรมการนโยบายการเงิน ธนาคารแห่งประเทศไทย มีมติเมื่อ 6 พฤศจิกายน 2562 ลดอัตราดอกเบี้ยนโยบายลง 0.25% เหลือ 1.25% ขณะที่ดอกเบี้ยเงินฝากเวลานี้มีตั้งแต่ 0.125% ขึ้นไปไม่เกิน 2% หากเป็นบัญชีเงินฝากประจำต้องหักภาษีอีก 15%
เป็นอันว่าช่องทางในการออมเงินที่จะให้ผลตอบแทนดีนั้นไม่มี ใครที่ไม่พร้อมเสี่ยงก็ต้องทนรับสภาพ ส่วนคนที่จะไปลงทุนในตลาดหุ้นเพื่อให้ได้ผลตอบแทนที่ดีกว่าก็ต้องยอมรับว่าอาจขาดทุนจากการลงทุนได้
ความโลภตัวการสำคัญ
ประการที่ 2 เป็นผลมาจากเรื่องของผลตอบแทนต่ำ เมื่อเกิดแชร์ลูกโซ่ที่ให้ผลตอบแทนสูงขึ้นมา ความโลภย่อมเป็นตัวผลักดันให้เข้าไปในวังวนนี้ ทำให้ลืมตรวจสอบความเป็นจริงว่าวิธีการแบบนี้ผิดกฎหมายหรือไม่ และผลตอบแทนที่สูงเกินกว่าตลาดนั้นทำได้จริงหรือไม่
แม้บางคนทราบแต่ก็คิดว่าเอาชนะได้ ลงเงินแค่ 1-2 รอบแล้วถอยออกมา แต่ในความเป็นจริงแล้วเมื่อได้ผลตอบแทนสูงๆ แล้วมักจะไม่ยอมออกมา เสียดายผลตอบแทนหากแชร์วงนั้นยังเดินหน้าต่อได้ ซึ่งเจ้าของแชร์เท่านั้นที่จะทราบสถานการณ์ แน่นอนว่าคงไม่มีใครมาบอกลูกแชร์ว่าวงแชร์จะล้ม
ประการที่ 3 เทคโนโลยีดิจิทัลในปัจจุบัน เป็นตัวส่งเสริมให้การตั้งแชร์ลูกโซ่รวมถึงการหาคนเข้าไปร่วมลงทุนทำได้ง่ายขึ้น การทำตลาดเพื่อชักชวนผู้ร่วมลงทุนมีทั้งเฟซบุ๊ก เว็บไซต์ ไลน์หรือไอจี สามารถเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้ง่าย รวมถึงการติดต่อระหว่างกันไม่ว่าจะอยู่ในหรือต่างประเทศ ขณะที่ระบบการเงินในบ้านเราสามารถโอนเงินได้ผ่านทั้งธนาคาร เอทีเอ็มและโอนผ่านโทรศัพท์มือถือ
ประการสุดท้าย ระบบกฎหมายเมืองไทยยังไม่สามารถจัดการในเชิงรุกได้ ต้องรอให้เกิดความเสียหายขึ้นมาก่อนจึงจะแจ้งความดำเนินคดีได้ แชร์วงใดที่ยังไม่ล้มหากไปกล่าวหาในทางเสียหายก็อาจถูกเจ้าของแชร์แจ้งความกลับได้เช่นกัน ดังนั้นเรื่องของแชร์ลูกโซ่จะทราบก็ต่อเมื่อแชร์นั้นล้มเกิดความเสียหายขึ้นมาแล้ว
สิ่งเหล่านี้คือปัจจัยที่ทำให้แชร์ลูกโซ่ยังคงเกิดขึ้นได้อย่างต่อเนื่องมาทุกยุคทุกสมัย เมื่อเกิดความเสียหายขึ้นมาแล้ว ขั้นตอนในการติดตามทรัพย์เพื่อนำมาคืนผู้เสียหายจะใช้เวลานานหลายปี และเงินที่จะได้คืนนั้นเมื่อเฉลี่ยแล้วอาจได้คืนเพียง 1% ของเงินที่ลงทุนไป แต่หลายคนก็พร้อมที่จะเสี่ยงลงทุนกับแชร์ลูกโซ่
