โดย...สุนทร รักษ์รงค์
ผู้ประสานงานแนวร่วมกู้ชีพชาวสวนยาง
และนายกสมาคมเกษตรกรชาวสวนยาง
16 จังหวัดภาคใต้
ในยุทธศาสตร์ยางพาราของรัฐบาลปี 2557-2567 มีการปรับแผนลดพื้นที่ปลูกยาง จากปีละ 150,000 เป็นปีละ 400,000 ไร่ เพื่อลดอุปทาน หรือลดยางโอเวอร์ซัปพลาย (ปกติมีการโค่นยางพาราเพื่อปลูกแทนปีละ 400,000 ไร่ โดยชดเชยให้ไร่ละ 16,000 บ.)
ผมเสนอว่า ถ้าเป็นแผนแม่บทยางพาราไทยที่ร่างโดยชาวสวนยาง เราจะเสนอลดจำนวนต้นยางแทนการลดพื้นที่ เปลี่ยนการทำสวนยางเชิงเดี่ยว มาเป็นป่ายาง หรือการทำสวนยางอย่างยั่งยืน ที่สามารถทำเกษตรผสมผสานเพื่อสร้างรายได้เสริมจากสวนยาง และปรับสมดุลนิเวศ ทำให้น้ำยางออกดีมากกว่าเดิม
โดยเปลี่ยนหลักเกณฑ์การปลูกแทนยางปีละ 400,000 ไร่ ซึ่งต้องประกาศในระเบียบการของคณะกรรมการการยางแห่งประเทศไทย จากเดิมปลูกระยะ 2.5×7 จำนวน 91 ต้นต่อไร่บังคับให้ปลูกระยะ 3×9 จำนวน 59 ต้นต่อไร่ หรือน้อยกว่า ตามโมเดลของธนาคารต้นไม้นั่นคือ การปลูกพืชแซม และปลูกต้นไม้ที่มีค่าทางเศรษฐกิจภายใน 10 ปี เท่ากับลดจำนวนต้นยางได้ไร่ละ 32 ต้น เหมือนลดพื้นที่ปลูกยางจาก 4,000,000 ไร่ เหลือ 2,600,000 ไร่
ส่วนสวนยางที่ยังไม่ถึงเวลาโค่นเพื่อปลูกแทนให้ใช้ความสมัครใจ และสร้างแรงจูงใจ โดยใช้เงินจากกองทุนพัฒนายางพารา มาตรา 49 (3) ดังนั้น ในภาพรวมภายใน 10 ปี เราสามารถลดพื้นที่ปลูกด้วยวิธีการลดจำนวนต้นยางถึง 35% ของพื้นที่สวนยางคือ จาก 23 ล้านไร่ เหลือเพียง 15 ล้านไร่ เท่ากับประเทศไทยมีพื้นที่ปลูกป่าเพิ่มขึ้นในที่ดินของประชาชนขึ้นอีก 8 ล้านไร่ และนี่คือการทำแนวร่วมกับธนาคารต้นไม้ เพื่อเสนอรัฐบาลขอปลูกต้นไม้ 26 ล้านไร่ในที่เอกชน เพื่อเพิ่มพื้นที่ป่า แทนแผนแม่บทป่าไม้ของกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติ ที่ทำร้ายเกษตรกรรายย่อย
แต่เรื่องจริงที่ถูกปกปิด คือ สวนยางประเทศไทยอาจมีถึง 30 ล้านไร่ เพราะยังมีพื้นที่ปลูกใหม่อีกมากที่ยังไม่ได้แจ้ง รวมทั้งพื้นที่ในเขตป่าไม้แต่เราใช้ผลผลิต 237-250 กก.ต่อไร่มาคำนวณ กับปริมาณยางส่งออก แต่ไม่ได้เอายางเถื่อนที่ไม่จ่ายภาษี cess จำนวน 300,000-500,000 ตันที่ผ่านด่านสะเดา และปาดังเบซาร์มารวมเป็นผลผลิต ทำให้เรามีพื้นที่กรีดยางเพียง 18 ล้านไร่ จากพื้นที่ปลูกยางทั้งหมด 23 ล้านไร่
การทำแผนแม่บทยางพาราไทย โดยชาวสวนยางจึงต้องทำข้อมูลพื้นฐานให้ถูกต้องเสียก่อน ซึ่งนอกเหนือจากการจดทะเบียนสวนยางปกติเราควรใช้เทคโนโลยี “รีโมตเซนซิ่ง (Remote Sensing)” คือ การสำรวจระยะไกลสามารถรู้ได้หมดว่าพื้นที่สวนยางมีเท่าไร ภาคไหนกรีดยาง หรือหยุดกรีดยาง พ่อค้าใช้เทคโนโลยีนี้มานานของไทยก็เคยมีงานวิจัย แต่ทำไมไม่เอามาใช้ หรือเป็นทฤษฎีสมรู้ร่วมคิดเพื่อปกปิดข้อมูลยางเถื่อน ที่โกงประเทศชาติปีละหลายพันล้านบาท