ศูนย์ข่าวหาดใหญ่ - สมาคมเครือข่ายประมงพื้นบ้านอ่าวท่าศาลา เครือข่ายรักษ์บ้านเกิดท่าศาลา เครือข่ายลูกหลานท่าศาลา และภาคีติดตามกรณีเชฟรอนฯ ร่วมกันออกแถลงการณ์เรื่อง “สผ. กับ เชฟรอนฯ ต้องหยุดเกมลวงโลก ถอนรายงานอีเอชไอเอ เชฟรอนฯ ทันที!!!” สะพัดทั่วสื่อสังคมออนไลน์
วันนี้ (26 ก.พ.) สมาคมเครือข่ายประมงพื้นบ้านอ่าวท่าศาลา เครือข่ายรักษ์บ้านเกิดท่าศาลา เครือข่ายลูกหลานท่าศาลา และภาคีติดตามกรณีเชฟรอนฯ ได้ออกแถลงการณ์โดยใช้ชื่อว่า “สผ. กับ เชฟรอนฯ ต้องหยุดเกมลวงโลก ถอนรายงานอีเอชไอเอ เชฟรอนฯ ทันที!!!” และมีการนำไปเผยแพร่ในสื่อสังคมออนไลน์อย่างกว้างขวาง โดยเนื้อหาของแถลงการณ์ดังกล่าวมีรายละเอียดดังนี้
ท้องทะเลอันกว้างใหญ่ที่อำเภอท่าศาลา กลายเป็นแหล่งผลิตอาหารเลี้ยงคนนับแสนมาหลายชั่วอายุคน ทะเลท่าศาลาเป็นของทุกคนที่กินปลา และที่เป็นมนุษย์ ทะเลนี้จึงมิใช่ของคนท่าศาลาเพียงหมู่เดียว หากแต่พวกเราเพียงทำหน้าที่เป็นคนรักษาทะเล และผลิตอาหารเลี้ยงผู้คน เราใช้เวลานับ ๒๐ ปีสู้กับการทำลายล้างทะเลท่าศาลา เราใช้เวลา ๑๐ กว่าปี สำหรับกระบวนการอนุรักษ์ให้ทะเลยังคงสมบูรณ์ เราอาจได้เงินมาจากการจับสัตว์น้ำ แต่เงินของเราก็คืออาหารของทุกคน
๑๑ ก.ย.๒๕๕๕ คณะกรรมการผู้ชำนาญการ (คชก.) ภายใต้ฝ่ายเลขานุการคือ สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.) ได้อนุมัติรายงาน EHIA ให้บริษัทเชฟรอนฯ สร้างท่าเรือเพื่อรองรับกิจกรรมปิโตรเลียมของบริษัท...
วันนั้น คนท่าศาลาเพิ่งตระหนักว่า กลไกของรัฐมีไว้เพื่อรับใช้ทุนขนาดใหญ่ และนักวิชาการได้ใช้สติปัญญาอันโง่เขลาตัดสินว่า การสร้างท่าเทียบเรือที่นี่ชอบด้วยเหตุผลตามที่บริษัทเสนอ... ทั้งที่รายงาน EHIA ของบริษัทเชฟรอนฯ น่าจะเป็นรายงานฉบับที่มักง่ายที่สุดเล่มหนึ่ง ตามการวิเคราะห์ และจัดสัมมนาของนักวิชาการ และการจัดทำข้อมูลของภาคประชาชนมาเทียบเคียงชี้ข้อบกพร่องให้เห็นว่า รายงานฉบับนี้มักง่ายเกินไปที่จะอนุมัติ...
แต่ สผ. และ คชก. ก็ยังใช้นิสัยเดิมคือ ไม่ยอมรับ
๗ ธ.ค.๒๕๕๕ บริษัท เชฟรอนประเทศไทยสำรวจและผลิต จำกัด ได้ประกาศยุติโครงการท่าเทียบเรือฯ หลังจากที่องค์กรภาคประชาชนรณรงค์ให้เกิดการเรียนรู้อย่างกว้างขวาง จนเกิดพลังอย่างมหาศาลของประชาชนท่าศาลา และพื้นที่ใกล้เคียง ในการลุกขึ้นมาประกาศเจตนารมณ์ปกป้องพื้นที่นี้ไว้สำหรับการผลิตอาหาร พร้อมกับประกาศหยุดยั้งภัยคุกคามใดๆ ก็ตามที่กระทำกับพื้นที่ผลิตอาหาร...
วันที่บริษัทเชฟรอนฯ ประกาศยุติโครงการฯ เราคิดว่าจะสานต่อเจตนารมณ์ปกป้องพื้นที่ผลิตอาหารอย่างปราศจากภัยคุกคาม...หากแต่ สผ. ซึ่งเป็นหน่วยงานของรัฐได้สร้างปรากฏการณ์ที่สำคัญสำหรับเส้นทางอนุมัติการสร้างอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ คือประกาศเดินหน้าต่อ ด้วยการส่งรายงาน EHIA ไปยัง กอสส. และกรมเจ้าท่า...
วันนั้นคนท่าศาลาและพื้นที่อื่นๆ กำลังงงว่า เรากำลังสู้อยู่กับอะไร
๑๒ ธ.ค.๒๕๕๕ บริษัทเชฟรอนฯ ส่งหนังสือมายัง เลขาธิการ สผ. เพื่อขอแจ้งยุติโครงการสร้างท่าเทียบเรือฯ อย่างเป็นทางการ แต่ยังคงขอส่งรายงาน EHIA ฉบับสมบูรณ์มายัง สผ.เพื่อดำเนินการต่อ คำถามที่สำคัญสำหรับคนท่าศาลา และสาธารณะที่รับรู้คือ ในขณะที่บริษัทประกาศยุติโครงการ แต่ยังดำเนินการส่งรายงาน EHIA ซึ่งเป็นรายงานที่จะขอรับใบอนุญาตสร้างท่าเรือต่อไป...
การกระทำทั้งสองประการขัดกันอย่างเห็นได้ชัด ซึ่งเรามิอาจไว้วางใจบริษัทเชฟรอนฯ ที่ประกาศวิสัยทัศน์ว่า “เราซื่อสัตย์ต่อตนเองและผู้อื่น เราดำเนินธุรกิจทุกประเภทบนพื้นฐานของจรรยาบรรณ มาตรฐานสูงสุด เรารักษาคำพูดของเราเสมอ เรามีความรับผิดชอบต่อการกระทำ และงานที่ได้รับมอบหมาย”
วิสัยทัศน์ที่ขัดกับการกระทำเช่นนี้ จะให้เราไว้วางใจได้อย่างไร
๒๕ ม.ค.๒๕๕๖ สมาคมเครือข่ายประมงพื้นบ้านอ่าวท่าศาลา มีหนังสือถามมายังเลขาธิการ สผ.ขอให้ชี้แจงเรื่องราวทั้งหมดที่กำลังเกิดขึ้น เพราะได้รับความสับสนจากเส้นทางการอนุมัติรายงาน จนถึงการขอใบอนุญาต โดย สผ.ได้มีหนังสือตอบคำถามมายังสมาคมฯ ลงวันที่ ๖ ก.พ.๒๕๕๖
ประการแรก ขอให้ทบทวนมติ คชก. สมาคมฯ ได้ทำหนังสือลงวันที่ ๒๒ พ.ย.๒๕๕๕ ขอให้ คชก.ทบทวนมติการอนุมัติรายงาน EHIA ของเชฟรอนฯ เพราะพบข้อบกพร่องหลายประการ จนถึงปัจจุบัน บริษัทเชฟรอนฯ ยังไม่ส่งข้อมูลมายัง สผ.เพื่อประกอบการพิจารณาครั้งใหม่ของ คชก. ตามการร้องขอของ สผ.ลงวันที่ ๓๐ พ.ย.๒๕๕๖ เวลาผ่านไปเกือบ ๔ เดือน บริษัทเชฟรอนฯ ยังไม่ชี้แจงข้อมูล แต่กลับแข็งขันในการส่งรายงาน EHIA กลับมายัง สผ.เพื่อดำเนินการต่อ ตกลงพวกคุณ (สผ. กับ เชฟรอนฯ) กำลังเล่นเกมอะไรกันอยู่
ประการสอง สผ.มีความเห็นว่า แม้ว่าบริษัทประกาศยุติโครงการฯ จะไม่มีผลต่อการเห็นชอบรายงานของ คชก. และหาก คชก.ยืนยันมติเห็นชอบรายงาน EHIA สผ.ก็จะส่งรายงานไปยังกรมเจ้าท่า ซึ่งเป็นหน่วยงานอนุญาต เพื่อจัดทำกระบวนการต่อไป รวมทั้งส่งให้ กอสส.เพื่อให้ความเห็นประกอบต่อไป
คำถามสำหรับคนท่าศาลาจึงมีว่า การประกาศยุติโครงการฯ ของบริษัทเชฟรอนฯ ไม่มีผลแต่อย่างใด กระบวนการยังคงเดินหน้าต่อจนกว่าจะได้รับใบอนุญาต และเชฟรอนฯ จะเปลี่ยนใจมาสร้างท่าเทียบเรือตอนไหนก็ได้ เพราะใบอนุญาตไม่มีหมดอายุ ในขณะที่บริษัทเชฟรอนฯ ยังทำงานมวลชนในพื้นที่แบบรุกหนักเช่นเดิม นี่อาจเป็นการเล่นละครตบตาประชาชนครั้งสำคัญ ภายใต้การเล่นแง่ตามกลไกกฎหมายที่ให้อำนาจแก่ สผ.
๒๐ ก.พ.๒๕๕๖ บริษัท เชฟรอนประเทศไทยสำรวจและผลิต จำกัด มีหนังสือตอบมายังสมาคมเครือข่ายประมงพื้นบ้านอ่าวท่าศาลา จากการส่งหนังสือไปสอบถามเพื่อขอความชัดเจนกรณียุติโครงการฯ ลงหนังสือวันที่ ๕ ก.พ.๒๕๕๖ บริษัทยืนยันไม่ขอยกเลิกรายงาน EHIA โดยอ้างว่า จะเป็นประโยชน์แก่สาธารณะ...
เหตุการณ์ที่สอดคล้องต้องกันยืนยันว่า ทั้งบริษัทเชฟรอนฯ และ สผ.จะยังคงยืนยันดำเนินการส่งรายงาน EHIA ฉบับนี้ไปสู่กระบวนการขอใบอนุญาตจากกรมเจ้าท่าต่อไป.. การประกาศยุติโครงการของเชฟรอนฯ เป็นเพียงปาหี่ยื้อเวลาเท่านั้นเอง
เราไม่ได้เรียกร้องเกินกว่าเหตุ แต่มิอาจไม่กระทำ เพราะกลไกที่ขาดความโปร่งใส ไร้ซึ่งความเป็นธรรมสำหรับกระบวนการพัฒนา ที่จะก่อให้เกิดความวิบัติทั้งด้านสิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรมในอนาคต
คำถามก็คือ หน่วยงานรัฐมีไว้สำหรับรับใช้ประชาชน หรือรับใช้นายทุนข้ามชาติ การประกาศยุติโครงการของเชฟรอนฯ ควรจะเพียงพอที่จะทำให้ทุกอย่างจบลง โดยมิต้องดำเนินการใดๆ แม้กระทั่งรายงาน EHIA ก็ต้องยกเลิก เพราะไม่มีความจำเป็นที่จะต้องดำเนินการต่อ เหตุการณ์ที่กลับตาลปัตรดังกล่าว มิอาจทำให้การเคลื่อนไหวของลูกหลานชาวนครศรีธรรมราช และเครือข่ายที่เฝ้าติดตามเรื่องนี้ยุติลงได้ เพราะประเด็นนี้กลายเป็นประเด็นสาธารณะ ที่แสดงถึงความฟั่นเฟือนของระบบ และความไม่ชอบมาพากลระหว่างหน่วยงานรัฐกับเจ้าของโครงการ
ข้อเรียกร้องของเราคือ ขอให้ยกเลิกรายงาน EHIA ฉบับนี้ทันที เพื่อมิให้เกิดความขัดแย้งที่ต่อเนื่องยาวนาน และไม่มีความจำเป็นอย่างใดอีกที่จะดำเนินการ เพราะเจ้าของโครงการประกาศยุติการดำเนินการแล้ว ข้อเรียกร้องของเรามีเพียงข้อเดียวเท่านั้น และคิดว่าสมเหตุผลสำหรับการปกป้องพื้นที่ชุมชน สมเจตนารมณ์ของบริษัทที่ต้องการยุติโครงการฯ...
เหลือเพียงหน่วยงานรัฐ (สผ.) ที่ถึงเวลาต้องแสดงจุดยืน อย่าได้กลายเป็นศัตรูของประชาชนอีกเลย
