สมุนไพรไทย ทางเลือกการดูแลสุขภาพในสถานการณ์แพร่ระบาดโรคโควิด-19 ซึ่งสมุนไพรที่กล่าวถึงกันมากว่าช่วยป้องกันโควิดได้ คือ ฟ้าทะลายโจร และ ขมิ้นชัน ซึ่งสมุนไพรทั้ง 2 ชนิด แพทย์แผนไทย ได้มีการนำมาให้ผู้ป่วยที่เป็นไข้หวัดได้รับประทานกันอยู่แล้ว และครั้งนี้ โควิดเกิดจากอาการเป็นหวัด เช่นกัน สมุนไพรฟ้าทลายโจร จึงเข้ามามีบทบาทและมีการรับประทานกันอย่างแพร่หลาย
โอทอป ผู้ผลิตสมุนไพรรับอานิสงส์ โควิด-19
ด้วยเหตุนี้ เองผู้ผลิตสมุนไพร จากกลุ่มวิสาหกิจชุมชน จึงได้รับอานิสงส์ยอดการสั่งซื้อสมุนไพรฟ้าทลายโจรเข้ามาจนผลิตไม่ทัน และหนึ่งในนั้น คือ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้ผลิตสมุนไพร “โชคทวีโอสถ” ของ “นางกัญญ์หา กำทองทุ่ง” ผู้ผลิตสินค้าสมุนไพร และตำรับยาสมุนไพร สินค้าโอทอป ระดับ 5 ดาว ของจังหวัดแพร่
นางกัญญ์หา เล่าว่า ครอบครัวของเธอทำยาสมุนไพรมานาน จุดเริ่มต้นมาจากสามีของเธอ คือ “นายทวี กำทองทุ่ง” ซึ่งในสมัยเด็กเขาเป็นเด็กวัด ทำให้ได้เรียนตำรายาโบราณจากหมอพระ และได้สืบทอดการทำตำรายาโบราณจากพระเจ้าอาวาส หลังจากบวชเป็นพระ จึงได้เป็นหมอพระ ที่ทำตำรายาโบราณ แจกจ่ายให้กับชาวบ้านในชุมชน
หลังจากที่สามีได้สึกออกมาก็ยังคงยึดอาชีพ หมอพระผลิตยาโบราณ และต่อมาเมื่อได้แต่งงานกับตนเอง ทั้งสองคนก็ไปเรียนตำรายาแพทย์แผนไทย ของกระทรวงสาธารณสุข เพิ่มเติม เพื่อให้ได้ใบประกาศที่ทำให้สามารถผลิตยาตำราแพทย์แผนไทย ออกจำหน่ายได้อย่างถูกต้อง ซึ่งตำรายาที่สร้างชื่อให้กับ "โชคทวีโอสถ" คือ สูตรตำรายาขับลม แก้จุกเสียด ตำรับยาโบราณ ขนานที่ 3 เป็นยาผง และสูตรตำรับยา ริดสีดวงทวาร ซึ่งตำรับยาทั้ง 2 ชนิดนี้ เป็นสูตรเฉพาะของเราที่ลอกเลียนแบบกันไม่ได้ เพราะเป็นตำรับยาที่เราปรุงขึ้นมา และตำรับยาทั้ง 2 ชนิดนี้ ก็สร้างชื่อให้กับ “โชคทวีโอสถ” ให้เป็นที่รู้จัก
ทั้งนี้ ในส่วนของสมุนไพรตัวเดียว ที่ไม่ใช่ตำรับยา เช่น ฟ้าทะลายโจร ขมิ้นชัน มะรุม กระชายดำ ฯลฯ เหล่านี้ก็มีจำหน่ายเช่นกัน แต่ด้วยเป็นสมุนไพรตัวเดียว ดังนั้น จึงมีคนผลิตออกมาขายเป็นจำนวนมาก ลูกค้าสามารถหาซื้อที่ไหนก็ได้ แต่จากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 มีคนถามหา สมุนไพร 2 ชนิด คือ ฟ้าทะลายโจร และขมิ้นชัน กันเป็นจำนวนมาก โดยเราไม่ได้ผลิตเตรียมเอาไว้ จะมีแค่ที่ผลิตออกมาขายประจำ ซึ่งขายเกือบจะหมดแล้ว
เกษตรกรไม่นิยมปลูกสมุนไพร เพราะตลาดไม่แน่นอน
กัญญ์หา เล่าว่า ปกติฟ้าทะลายโจร เป็นสมุนไพรที่จะขายดีในช่วงต้นปี เพราะอากาศหนาว จะมีคนป่วยเป็นไข้หวัด ก็จะมาหาซื้อสมุนไพรฟ้าทะลายโจรรับประทานกันเป็นประจำทุกปี ซึ่งทุกปีจะเตรียมผลิตฟ้าทะลายโจรออกขายในช่วงนั้นมากหน่อย แต่ปีนี้ (2563) เกิดโรคระบาด ก็เลยมีคนมาหาซื้อสมุนไพรฟ้าทะลายโจร กันเข้ามาเป็นจำนวนมาก จนผลิตไม่ทัน
สำหรับฟ้าทะลายโจร เป็นสมุนไพรที่ชาวบ้าน ไม่ได้นิยมปลูกจริงจัง เพราะปลูกมากขายไม่ได้ เนื่องจากคนกินสมุนไพรจะนิยมกินตามกระแส ส่วนใหญ่เกษตรกรจะปลูกแซมไว้กับพืชหลักที่ปลูก และตัดเอามาส่งขาย โดยราคากิโลกรัมละ 10 บาท ถึง 15 บาท รายหนึ่งนำมาส่งครั้งละ 10 กิโลกรัมไปจนถึง 30 กิโลกรัม และด้วยความที่ฟ้าทะลายโจรเป็นพืชที่ออกตามฤดูกาล ซึ่งชาวบ้านจะตัดมาส่งขาย อยู่ในช่วงเดือน พฤษภาคม ถึง มิถุนายน และทางกลุ่มของเราจะซื้อเก็บเอาไว้ และค่อยๆผลิต โดยฟ้าทะลายโจรสด 10 กิโล ได้ฟ้าทะลายโจรแห้ง 1 กิโล เพื่อนำมาขายในช่วงที่ตลาดมีความต้องการมาก ช่วงปลายปี ถึง ต้นปี โดยจำนวนที่ผลิตและจำหน่ายช่วงต้นปี ประมาณ ไม่เกิน 5,000 กระปุก แต่ปีนี้ มีออเดอร์เข้ามาเป็น 10,000 กระปุก
พ่อค้าคนกลางฉวยโอกาสกักตุน ส่งให้ฟ้าทะลายโจร ราคาพุ่ง
“ถ้าถามว่าผลิตให้ลูกค้าได้ไหม ผลิตให้ได้ แต่ไม่อยากผลิตให้ เพราะไม่อยากให้เขาซื้อไปกักตุน และเก็งราคา ส่งให้ลูกค้าเขารับไปขายครั้งละ หลักร้อยกระปุก ส่งขายในราคาส่ง และบางส่วนขายปลีกให้คนทั่วไปได้ซื้อรับประทาน ทุกคนจะได้ซื้อกินกันในราคาที่ไม่ได้แพงมาก ซึ่งราคาฟ้าทะลายโจร ในแคปซูล เดิมราคาขายของเราจะอยู่ที่กระปุกละ 150 บาท จำนวน 100 แคปซูล แต่ปัจจุบัน ราคาขยับไปมาก บางรายขายราคาสูงถึง 30 แคปซูล ราคา 350 บาท เลยทีเดียว"
สำหรับราคาสมุนไพรฟ้าทะลายโจรในแคปซูล ของ ร้านโชคทวีโอสถ ปัจจุบัน อยู่ที่กล่องละ 220 บาท จำนวน 100 แคปซูล ขายส่งกระปุกละ 170 บาท ตอนนี้ ถ้ามี 10,000 กระปุกขายได้หมด แต่ปัญหา คือ ไม่มีวัตถุดิบ เพราะวัตถุดิบที่สต็อกไว้ใกล้หมดแล้ว และจะต้องรอวัตถุดิบที่เกษตรกรจะนำมาส่งอีกครั้ง เดือนพ.ค.-มิ.ย.
“สาเหตุที่เกษตรกร ไม่สนใจกับการปลูกสมุนไพร เพราะเคยมีประสบการณ์ จากกระแสของสมุนไพร บางชนิดที่มาแรง และหันไปปลูกจำหน่าย เช่น กระชายดำ ทุเรียนเทศ พอไม่นิยมกินแล้ว สินค้าก็ขายไม่ได้ พอปลายทางขายไม่ได้ ต้นน้ำผู้ปลูกก็ไม่รู้จะไปขายให้ใคร สุดท้ายก็ต้องถอนทิ้ง และหันไปปลูกพืชผักที่คิดว่าจะขายได้แน่นอน ทำให้เวลาสมุนไพรตัวไหนมาแรง และมีความต้องการมาก ชาวบ้านไม่สนใจที่ปลูกกันอย่างจริงจัง จะอาศัยปลูกแซมพืชหลักที่เขาคิดว่าขายได้แน่นอน เป็นเหตุผลที่ผลผลิตวัตถุดิบไม่เพียงพอ กับความต้องการในช่วงนี้ สำหรับฟ้าทะลายโจร”
กัญญ์หา กล่าวถึงการทำตลาดว่า ในช่วงที่ผ่านมา มีช่องทางการขายคือ ขายหน้าร้านที่จังหวัดแพร่ และมีการนำสินค้ามาวางขายที่ศูนย์ผ้าหม้อฮ่อมของป้าเหงี่ยม จังหวัดแพร่ ซึ่งถ้าไม่มีเรื่องของโรคระบาดโควิด ที่ศูนย์ฯ ของป้าเหงี่ยมจะมีคนมาดูงาน ตลอดทั้งเดือน และได้รับเลือกให้เป็นโอทอประดับ 5 ดาวทำให้คัดเลือกให้ร่วม ออกร้านงานแสดงสินค้าโอทอป ตามที่ต่างๆ โดยเฉพาะที่เมืองทองธานี ทุกปี นอกจากนี้ บางส่วนก็จะมีลูกค้าประจำสั่งซื้อเพื่อนำไปวางขายที่ร้านขายยา
อย่างไรก็ตาม ในช่วงที่มีสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด ทำให้ไม่ได้ไปออกร้านที่ไหน แต่โชคดีที่ได้ลูกค้าที่มาสั่งซื้อ สมุนไพรฟ้าทะลายโจร และขมิ้นชัน เข้ามาเป็นจำนวนมาก ทำให้ไม่ได้รับผลกระทบอะไร แต่กลับเป็นเรื่องบวก เพราะขายสมุนไพรฟ้าทะลายโจร และขมิ้นชันได้มากหลายเท่าตัว
ฟ้าทะลายโจร สมุนไพรอนาคต เกษตรกรไทย
สำหรับฟ้าทะลายโจร เป็นสมุนไพร ที่มีสารสำคัญ Andrographolide ที่มีศักยภาพในการป้องกัน และรักษาโรค SARS 2 หรือไวรัส SARS มีความใกล้เคียงกับไวรัส COVID-19 จึงทำให้ฟ้าทะลายโจร ได้รับความสนใจจากนักวิจัย เพื่อนำไปใช้ในการร่วมรักษา โควิด-19 ซึ่งคุณสมบัติของ ฟ้าทะลายโจร มีฤทธิ์เพิ่มภูมิคุ้มกันโรค ต้านการอักเสบ และต้านไวรัสได้ โดยเฉพาะไวรัสในกลุ่มทางเดินหายใจ ทำให้ฟ้าทะลายโจรใช้กับไข้หวัดใหญ่ได้ผลดี
ด้านผศ.ดร.เภสัชกร เอกพล ลิ้มพงษา อาจารย์ประจำวิทยาลัยเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต กล่าวถึง การับประทานยาสมุนไพรฟ้าทะลายโจรให้ปลอดภัย การกินเพื่อป้องกันแนะนำให้กินวันละ 1 เม็ดหลังอาหาร โดยกิน 5 วันหยุด 2 วัน หรือ กินวันเว้นวัน และกินติดต่อกันได้ถึง 3 เดือน และหากมีอาการ ก็สามารถกลับกินได้อีก ควรกินตามอาการ
ทั้งนี้ จากผลงานวิจัย ทำให้ฟ้าทะลายโจร มีการกล่าวถึงกันมาก ไม่ใช่ตลาดในประเทศ ต่างประเทศเองก็สนใจ สมุนไพรฟ้าทะลายโจร ด้วยเหตุนี้เอง ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ได้ร่วมสร้างโรงงานผลิตพืช (Plant Factory) ที่ จ.นครพนม มี 1 โรงงานขนาด 640 ตร.ม. พื้นที่การปลูกพืชประมาณ 8 ชั้น เริ่มจากการปลูกฟ้าทะลายโจร และที่เลือกสมุนไพร “ฟ้าทะลายโจร” เนื่องจากมีคุณสมบัติและผลการวิจัยออกมารองรับอย่างชัดเจน ทั้งในเรื่องการรักษาและดูแลผู้ป่วยที่มีอาการไอและเป็นหวัด ประกอบกับฟ้าทะลายโจรสามารถแปรรูปเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มได้ และสามารถปลูกพร้อมให้ผลผลิตได้ต่อเนื่องตลอดทั้งปี
สนใจโทร. 08-7187-7651
* * * คลิก Like เพื่อมาเป็นแฟนเพจของหน้า "SMEsผู้จัดการ" รับข่าวสารในแวดวงธุรกิจเอสเอ็มอีที่สมบูรณ์แบบที่สุด และร่วมสนุกกับกิจกรรมลุ้นรับของรางวัลมากมายคลิกที่นี่เลย!! * * *
SMEs manager