ในค่ำคืนระหว่างวันที่ 4 - 20 ธันวาคมของทุกปีๆ จะมีปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์ที่น่าชมคือ “ฝนดาวตกเจมินิดส์” หรือ ฝนดาวตกกลุ่มดาวคนคู่ โดยจะมีอัตราการตกสูงสุดในคืนวันที่ 14 ธันวาคม ประมาณ 150 ดวงต่อชั่วโมง
สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ NARIT เผยว่า การชมฝนดาวตกเจมินิดส์ในคืนวันที่ 14 - รุ่งเช้า 15 ธันวาคม 2568 สามารถเริ่มสังเกตได้ตั้งแต่เวลาประมาณ 20:00 น. จนถึง 02:30 น. (หลังจากนั้นจะมีแสงจันทร์รบกวน) คาดมีอัตราการตกเฉลี่ยสูงสุดประมาณ 120 - 150 ดวงต่อชั่วโมง ช่วงหลังเที่ยงคืนเป็นต้นไป ผู้สนใจชมได้ด้วยตาเปล่าในพื้นที่โล่ง และมืดสนิท ปราศจากแสงรบกวน ดูได้ทุกภูมิภาคทั่วไทย
"ฝนดาวตกเจมินิดส์" หรือ ฝนดาวตกกลุ่มดาวคนคู่ จะเกิดในช่วงระหว่างวันที่ 4 - 20 ธันวาคม ของทุกปี มีศูนย์กลางการกระจายตัวบริเวณกลุ่มดาวคนคู่ ปีนี้นักดาราศาสตร์คาดการณ์ว่าจะมีอัตราการตกสูงสุดในช่วงหลังเที่ยงคืนวันที่ 14 ถึงรุ่งเช้า 15 ธันวาคม 2568 สามารถรอชมปรากฏการณ์ได้ตั้งแต่ช่วงที่กลุ่มดาวคนคู่ขึ้นจากขอบฟ้าทางทิศตะวันออก เวลาประมาณ 20.00 น. เป็นต้นไป ฝนดาวตกจะปรากฏให้เห็นเป็นลำแสงวาบพาดผ่านทั่วท้องฟ้าเป็นบริเวณกว้าง ดูได้ด้วยตาเปล่าในที่มืดสนิท ซึ่งปีนี้ช่วงที่ไร้แสงจันทร์รบกวน ตั้งแต่เวลา 20:00 - 02:30 น. นั้นเหมาะแก่การสังเกตการณ์เป็นอย่างยิ่ง
ฝนดาวตกเจมินิดส์ เกิดจากการที่โลกเคลื่อนผ่านเข้าไปในสายธารเศษหินและฝุ่นขนาดน้อยใหญ่ของดาวเคราะห์น้อย 3200 เฟธอน (3200 Phaethon) ที่หลงเหลือทิ้งไว้เมื่อครั้งเคลื่อนผ่านเข้ามาในระบบสุริยะชั้นใน เมื่อโลกโคจรผ่านสายธารดังกล่าว แรงโน้มถ่วงของโลกจะดึงดูดเศษหินและฝุ่นเหล่านั้นเข้ามาในชั้นบรรยากาศ ทำให้เกิดการเสียดสีและเผาไหม้ ปรากฏให้ผู้สังเกตการณ์บนโลกเห็นเป็นลำแสงคล้ายลูกไฟสว่างวาบเคลื่อนผ่านท้องฟ้า หรือในบางครั้งเกิดเป็นลูกไฟขนาดใหญ่ (Fireball) ซึ่ง "ฝนดาวตก" จะแตกต่างจาก "ดาวตก" ทั่วไป คือเป็นดาวตกที่มีทิศทางเหมือนมาจากจุด ๆ หนึ่งบนท้องฟ้า เรียกว่า จุดศูนย์กลางการกระจายตัว (Radiant) เมื่อจุดศูนย์กลางการกระจายตัวอยู่ใกล้บริเวณกลุ่มดาวใด ก็จะเรียกชื่อฝนดาวตกตามกลุ่มดาวนั้นๆ
ทาง NARIT ได้เตรียมจัดกิจกรรมสังเกตการณ์ฝนดาวตกเจมินิดส์คืนวันที่ 14 ถึง รุ่งเช้า 15 ธันวาคม 2568 เชิญชวนผู้สนใจเข้าร่วมกิจกรรม ณ จุดสังเกตการณ์หลัก 4 แห่ง ดังนี้
1.เชียงใหม่ : กิจกรรม “โต้ลมหนาว…นอนนับฝนดาวตกเจมินิดส์ 2568” ภายในสวนพฤกษศาสตร์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ อ. แม่ริม จ. เชียงใหม่
2.นครราชสีมา : หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบพระชนมพรรษา นครราชสีมา โทร. 086-4291489
3.ขอนแก่น : หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบ พระชนมพรรษา ขอนแก่น โทร. 063-8921854
4.ฉะเชิงเทรา : หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบ พระชนมพรรษา ฉะเชิงเทรา โทร. 084-0882264
ทั้งนี้ ลักษณะการจัดกิจกรรมจะแตกต่างไปตามแต่ละพื้นที่ ผู้สนใจสามารถติดตามข้อมูลเพิ่มเติมได้ทางเพจเฟซบุ๊กของหอดูดาวแต่ละแห่ง
*หมายเหตุ เนื่องจากจังหวัดสงขลาอยู่ในช่วงฟื้นฟูจากเหตุอุทกภัย หากมีการจัดกิจกรรมโดยหอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบ พระชนมพรรษา สงขลา จะแจ้งสถานที่ให้ทราบในภายหลัง
