ประสบการณ์

ทุ่งนาสาธิตของกรมการข้าวพัดโอนไปตามสายลม แสงอาทิตย์เริ่มลับริมขอบฟ้า ท้องฟ้าเริ่มเปลี่ยนจากสีฟ้ากลับกลายเป็นสีส้มเข้มขึ้น ทิวทัศน์รอบตัวเริ่มเลือนลาง ลมอ่อนหอบความเย็นพัดกระทบลดไอร้อนระอุจากพื้นถนนลาดยางที่กลุ่มดูนกกำลังใช้เพื่อเดินสำรวจชนิดนกและแนะนำกิจกรรมการดูนกให้กับกลุ่มน้องนิสิตปีหนึ่งผู้เป็นสมาชิกใหม่ซึ่งเพิ่งเคยเข้าร่วมกิจกรรมนี้เป็นครั้งแรก

"นกเขาไฟน่ะ" ชนิดถูกระบุขึ้นเมื่อผมเอ่ยถามถึงชนิดนกซึ่งบินผ่านหน้าไปด้วยความรวดเร็วจนภาพที่เป็นเพียงเงามัวทะมึนสีเทาดำลางๆ

"โห รู้ได้อย่างไรครับพี่ ผมเห็นเป็นแค่เงาเลือนแว่บเดียวเท่านั้นเอง" ผมถามรุ่นพี่ระหว่างเดินตามกลุ่มนำดูนก ครั้งเมื่อเข้าเป็นสมาชิกชมรมหน้าใหม่ในชุมนุมผู้ศึกษาด้านสัตว์ป่า สังกัดสโมสรนิสิตคณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ "พอดูมานาน ๆ ก็พอจะบอกได้น่ะ" รุ่นพี่ตอบผมอีกครั้ง "เดี๋ยวพอคุณเริ่มดูนกไปเรื่อยๆ มีประสบการณ์มากเข้าก็จะเริ่มบอกได้เอง" เขาเสริม ก่อนกลุ่มดูนกนำโดยชมรมฯ ตัดสินใจยุติกิจกรรมเพราะไม่เหลือแสงแล้ว จากนั้นจึงพากันเดินต่อไปยังโรงอาหารกลางของมหาวิทยาลัยเพื่อรับประทานอาหารเย็น

ระหว่างที่ผมกำลังสาละวนอยู่กับการนำข้อมูลบรูปภาพจากกล้องถ่ายรูปดิจิทัลเข้าสู่คอมพิวเตอร์แบบพกพา "พี่อย่าลืมส่งรูปนกให้หนูนะ" เสียงบอกดังเตือนจากรุ่นน้องนักวิจัยผู้ซึ่งผมไปช่วยเก็บข้อมูลภาคสนามมาเมื่อช่วงต้นเดือน ภาพทั้งหมดจากกล้องถูกจัดเรียงเข้าโปรแกรมตกแต่งรูปถ่าย ภาพหลายภาพมืดไปบ้าง ภาพหลายภาพสว่างเกินไปบ้าง ก็พอจะปรับปรุงได้อยู่บ้าง ยกเว้นหลายรูปที่โฟกัสพลาดส่วนที่สำคัญไปอันนี้คงแก้ไขอะไรไม่ได้นอกจากเตือนตัวเองว่าถ้ามีโอกาสอีกครั้งต้องตรวจสอบรูปถ่ายให้เรียบร้อยก่อนปล่อยนกไป ผมสะดุดเข้ากับรูปหนึ่งที่ปรากฏบนหน้าจอ รูปซึ่งผมกดบันทึกมากำลังสร้างความงุนงงให้กับตัวผมเอง

"นี่มันนกอะไรเนี่ย" ผมถามตัวเอง

โครงสร้าง ลักษณะ สีขน ของภาพนกในมุมนั้นไม่สามารถช่วยอะไรในการจำแนกได้เลย ผมยังคงครุ่นคิดสงสัยถึงชนิดพันธุ์ รูปก่อนหน้าและหลังก็ไม่สามารถช่วยได้เนื่องจากไฟล์รูปเสียหาย เท่าที่ทราบคือขนสีดำขลับ ใต้ปีกมีจุดสีขาวประปราย ขนาดตัวปานกลาง และหางค่อนข้างยาว จนกระทั่งทนไม่ไหวต้องถามไปยังรุ่นน้องซึ่งมีเอกสารบันทึกข้อมูลอยู่

"นกแซงแซวหางบ่วงใหญ่ค่ะ" เป็นคำตอบที่ได้มา ความงุนงงยังคงไม่จางหายไปจากความคิดของผม จนกระทั่งพิจารณารูปอย่างถี่ถ้วน ถึงแม้ในรูปถ่ายไม่เห็นส่วนหัวหรือด้านหน้าของตัวนก แต่ก็พบว่าขนหางคู่นอกนั้นยาวออกมาจนเป็นเส้นสีดำ ลักษณะของขนหางและสีขนมีความคล้ายคลึงกับลักษณะของนกแซงแซวหางบ่วงใหญ่

"สงสัยจะใช่แล้วล่ะนะ" เสียงพูดกับตัวเองดังขึ้นพร้อมเสียงหัวเราะในลำคอ

ผมนึกถึงคำพูดที่รุ่นพี่นำดูนกเคยพูดให้ฟังเมื่อครั้งนั้น ประสบการณ์ที่สั่งสมมายังคงมีไม่พอ มีสิ่งให้เรียนรู้ใหม่อยู่เสมอ และถ้าไม่ใช้งานฝึกฝน การมีประสบการณ์สูงหรือการอาบน้ำร้อนมาก่อนก็ช่างไร้ประโยชน์เสียจริง


เกี่ยวกับผู้เขียน

"แต่เดิมเป็นเด็กบ้านนอกจากจังหวัดจันทบุรี ที่มีความมุ่งมันตั้งใจศึกษาต่อ ณ คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ จากความสนใจส่วนตัวและการชักชวนจึงเข้าเรียนในสาขาวิทยาศาสตร์สัตว์ป่าและทุ่งหญ้า ภาควิชาชีววิทยาป่าไม้ จึงได้เข้าไปสัมผัสเรียนรู้เกี่ยวกับสัตว์ป่าหลากหลายประเภทในพื้นที่อนุรักษ์หลากหลายแห่งทั่วประเทศไทย หลังจากสำเร็จการศึกษาได้รับคำแนะนำให้ไปศึกษาต่อ ณ ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จนสำเร็จการศึกษาในระดับปริญญาดุษฎีบัณฑิต กระนั้นก็ยังโหยหาและพยายามนำพาตัวเองเข้าป่าทุกครั้งที่โอกาสอำนวย"


พบกับบทความ "แบกเรื่องป่าใส่บ่ามาเล่า" ของ “จองื้อที” ได้ทุกวันที่ 1 และ 16 ของเดือน