หลังจากอุกกาบาตลูกใหญ่ที่รัสเซียเมื่อกว่า 2 ปีก่อน ก็ยังไม่มีเหตุการณ์อุกกาบาตตกครั้งไหนที่ประจักษ์ต่อสายตาประชาชนจำนวนมากเท่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเหนือฟ้าเมืองกาญจน์ ถ้าโชคดีชิ้นส่วนแปลกปลอมจากนอกโลกอาจหลงเหลือและตกสู่พื้นโลก แต่การตามหาจุดตกของอุกกาบาตที่อาจหลงเหลือก็ไม่ใช่เรื่องง่าย
“ผมว่าอีกหลายปีกว่าจะเจอ ลองคิดดูว่าอุกกาบาตลูกเท่านี้ (นิ้วโป้ง) หล่นตรงพงหญ้าข้างหน้าจะหายังไงเจอ” ดร.วิภู รุจิโรปการ อาจารย์ประจำภาควิชาฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ให้ความเห็นระหว่างการออกเดินทางของ นอ.ฐากูร เกิดแก้ว เลขานุการคณะอนุกรรมการประยุกต์เทคโนโลยีอวกาศ กองทัพอากาศ เพื่อแกะรอยตามหาจุดตกของอุกกาบาตใน อ.ไทรโยค จ.กาญจนบุรี
อุกกาบาตดังกล่าวพุ่งผ่านชั้นบรรยากาศโลกเมื่อวันที่ 7 ก.ย.58 ซึ่งจากข้อมูลของดาวเทียมสหรัฐฯ ที่ทางองค์การบริหารการบินอวกาศสรัฐฯ (นาซา) ได้ส่งมาให้ทางสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (สดร.) เผยตำแหน่งที่อุกกาบาตสว่างวาบมากที่สุดบริเวณบ้านมะตั้งสู้(ทุ่งก้างย่าง) อ.ไทรโยค ที่ความสูงประมาณ 30 กิโลเมตร และมีทิศทางพุ่งต่อไปทางทิศตะวันตก โดยวัตถุที่พุ่งเข้ามาเป็นดาวเคราะห์น้อยที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 4 เมตร มีมวลประมาณ 66 กิโลกรัม
ดร.ศรัณย์ โปษยะจินดา รองผู้อำนวยการ สดร.คาดการณ์ว่า อุกกาบาตครั้งนี้จะเป็นอุกกาบาตหินหรือคอนไดรต์ (chondrite) เนื่องจากเป็นประเภทอุกกาบาตที่พบได้มากกว่า 80% ส่วนอีก 2 ประเภทที่เหลือคืออุกกาบาตหินผสมเหล็ก และอุกกาบาตเหล็ก และอุกกาบาตส่วนมากจะถูกดูดได้ด้วยแม่เหล็ก เนื่องจากส่วนใหญ่มีธาตุเหล็กเป็นองค์ประกอบ ทั้งนี้ อุกกาบาตต้องไม่มีรูพรุน เพราะรูพรุนแสดงว่ามีอากาศ แต่ดาวเคราะห์น้อยไม่มีอากาศ 2.ลักษณะผิวด้านนอกเป็นสีดำจากการเผาไหม้ แต่เมื่อแตกออกมาไม่เป็นสีดำ 3.มีรอยแตกจากการความร้อนจัดแล้วหดตัว
“อุกกาบาตลูกนี้มีความพิเศษเพราะมีคนเห็นมาก และไม่ใช่วัตถุชิ้นเล็ก ซึ่งวัตถุมวลขนาดนี้มีโอกาสตกในไทยน้อย นอกจากนี้ยังมีคลิปวิดีโอที่บันทึกเหตุการณ์จำนวนมาก มีดาวเทียมที่จับทิศทางได้ นำไปสู่การคำนวณและเป็นข้อมูลในการศึกษาอุกกาบาตหรือดาวเคราะห์น้อยที่จะพุ่งชนโลก นับจากเหตุการณ์ที่รัสเซีย (15 ก.พ.56) ครั้งนี้เป็นเหตุการณ์ใหญ่สุดที่มองเห็นได้ ก่อนหน้านั้นมีขนาดใหญ่แต่จับภาพได้ด้วยดาวเทียม” ดร.ศรัณย์ระบุ
การค้นหาอุกกาบาตที่อาจหลงเหลือจากการเผาไหม้และตกสู่พื้นโลกนั้น ดร.ศรัณย์กล่าวว่ายังไม่อาจค้นพบได้ในเร็วๆ นี้ เนื่องจากมีพื้นที่ในการค้นหาที่กว้างมาก จึงต้องพยายามวิเคราะห์ในรายละเอียดเพื่อให้ได้บริเวณที่มีโอกาสพบอุกกาบาตตกมากที่สุด โดย สดร.ได้ส่งเจ้าหน้าที่ลงพื้นที่เพื่อนำข้อมูลภาพถ่ายที่ประชาชนบันทึกได้มาตรวจสอบทิศทางการตก ด้วยการบันทึกภาพท้องฟ้าตอนกลางคืนในบริเวณที่มีพยานบันทึกภาพเหตุการณ์ได้ เพื่อใช้ตำแหน่งดาวค้นหาทิศทางของอุกกาบาต
ขณะที่ นอ.ฐากูรได้ลงพื้นที่สืบพยานผู้พบเห็นเหตุการณ์และบันทึกภาพไว้ได้เพื่อตีวงสำหรับค้นหาอุกกาบาตที่อาจตกสู่พื้นโลกหลายครั้ง รวมทั้งสำรวจพื้นที่ก่อนเข้าทำการค้นหาเมื่อทราบตำแหน่งตกที่ชัดเจน และเมื่อเร็วๆ นี้ทีมข่าวผู้จัดการวิทยาศาสตร์ได้ร่วมติดตามลงพื้นที่ด้วย ซึ่งเริ่มสืบจากภาพถ่ายและคลิปที่เผยแพร่ทางโซเชียลมีเดีย ข้อมูลจากนาซา และข้อมูลของนักบินการบินไทยที่พบแสงสว่างวาบทางฝั่งซ้ายของหน้าต่างเครื่องบินระหว่างนำเครื่องมุ่งหน้าจากสนามบินสุวรรณภูมิไปยังพม่า บ่งชี้ว่าวัตถุจากนอกโลกพุ่งไปทาง อ.ไทรโยค จ.กาญจนบุรี
นอกจากนี้เครื่องวัดแรงสั่นสะเทือนของสาขาธรณีศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตกาญจนบุรี อ.ไทรโยค จ.กาญจนบุรี ยังพบแรงสั่นสะเทือนบนพื้นผิว 2 ครั้งจากทางบริเวณห้วยแม่น้ำน้อยลำน้ำสาขาของแม่น้ำแควน้อย ซึ่งทีมสำรวจคาดน่าจะเป็นแรงสั่นสะเทือนจากเคลื่อนที่ของอุกกาบาตที่เร็วกว่าเสียงอัดกระแทกพื้นจนเกิดแรงสั่นสะเทือนดังกล่าว และยังทำให้เกิดเสียงดังสะเทือน 2 ครั้งที่ชาวบ้านละแวกใกล้เคียงได้ยิน ในขณะที่ชาวบ้านที่อยู่ใกล้มากๆ ได้ยินเสียงสะเทือนหลายครั้ง โดยคาดว่าน่าจะเป็นเสียงสะท้อน
นอ.ฐากูรอธิบายว่าข้อมูลจากนาซาระบุว่า อุกกาบาตระเบิดที่ความสูง 30 กิโลเมตร โดยทำมุม 45 องศา ดังนั้นระยะทางที่อุกกาบาตพุ่งไปจึงไม่น่าเกิน 30 กิโลเมตรจากจุดระเบิดบริเวณบ้านทุ่งก้างย่าง ซึ่งยังอยู่ในพื้นที่ประเทศไทย โดยหลักฐานจากนาซาระบุว่า อุกกาบาตน่าจะพุ่งต่อไปทางทิศตะวันตก แต่หลักฐานจากชาวบ้านที่บันทึกภาพไอพ่นอุกกาบาตหรือคอนเทรล (contrail) พบว่าพุ่งไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ซึ่งยังต้องสำรวจและตรวจสอบพยานเพิ่มเติม
สำหรับอุกกาบาตลูกนี้ นอ.ฐากูรกล่าวว่ามีราคาไม่สูงมาก โดยมีราคาใกล้เคียงกับพลอย แต่มีคุณค่าต่อการศึกษาในแง่เป็นอุกกาบาตที่ตกในประเทศไทย และเป็นที่น่าเสียว่าก่อนหน้านี้เคยมีอุกกาบาตตกในเมืองไทย แต่ผู้พบตั้งราคาไว้สูงเกินไปจนภาครัฐไม่สามารถซื้อไว้ได้ ทั้งๆ ที่ตัวอย่างอุกกาบาตคล้ายกันนี้สามารถสั่งซื้อจากต่างประเทศได้ในราคาไม่แพง
