ในห้วงที่สังคมต้องการคำตอบชี้ชัดว่าเครื่อง GT200 นั้นตรวจวัตถุระเบิดได้จริงหรือไม่ ท่ามกลางการยันข้อมูลจากฝ่ายที่เชื่อว่าใช้ได้จริง และไม่เชื่อว่าใช้ได้ เนคเทคได้ก้าวมามีบทบาทสำคัญต่อการไขคำตอบดังกล่าวด้วยหลักการทางวิทยาศาสตร์
ในโอกาสที่จะพ้นวาระตำแหน่งผู้อำนวยการศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (เนคเทค) วันที่ 1 ต.ค.57 นี้ ดร.พันธ์ศักดิ์ ศิริรัชตพงษ์ ได้ย้อนถึงบทเรียนที่ได้ช่วยสังคมไขคำตอบถึงประสิทธิภาพของเครื่องตรวจวัตถุระเบิดจีที200 (GT200) อีกครั้ง ระหว่างการนัดพบปะสื่อมวลชนเมื่อวันที่ 24 ก.ย.
การทดสอบประสิทธิภาพของเครื่องตรวจระเบิดจีที200 เมื่อกว่า 4 ปีที่ผ่านมามี ดร.พันธ์ศักดิ์ ทำหน้าที่เลขานุการคณะกรรมการทดสอบประสิทธิภาพเครื่องตรวจหาวัตถุระเบิดจีที200 ซึ่งคณะกรรมการเลือกใช้วิธีการทดสอบแบบ Double Blind Test โดยแบ่งผู้ทดสอบเป็น 2 กลุ่ม คือ ผู้วางระเบิดตามจุดต่างๆ และผู้สุ่มหาตำแหน่งระเบิดซึ่งทั้งสองกลุ่มถูกแยกคนละห้อง และไม่มีโอกาสคุยกัน จากนั้นนำผลการตรวจมาคำนวณประสิทธิภาพเป็นร้อยละโดยใช้หลักสถิติ
ในการทดสอบครั้งนั้นได้ผลทดสอบว่า ตรวจวัตถุระเบิดได้ 4 ครั้งจาก 20 ครั้ง และผลตรวจนี้เองทางเนคเทคได้ส่งให้ศาลอังกฤษเพื่อใช้ไต่สวนคดีจนนำไปสู่การตัดสินจำคุกพ่อค้าอังกฤษที่นำเครื่องดังกล่าวมาหลอกขายหน่วยงานในไทย
ดร.พันธ์ศักดิ์ระบุว่า หากใช้การสุ่มตรวจหาวัตถุระเบิดด้วยวิธีทดสอบดังกล่าวไม่มีทางได้ประสิทธิภาพเกิน 25% และยังเป็นการทดสอบอย่างเป็นวิทยาศาสตร์ที่นำมาใช้เนื่องจากไม่สามารถผ่าพิสูจน์เครื่องมือที่มีมูลค่านับล้านบาทได้
"ผมได้รับการร้องขอให้เข้ามาช่วย เนื่องจากตอนนั้นมีแค่ ดร.เจษฎา สู้อยู่คนเดียว แต่ถ้าเราจะทำก็ต้องยืนอยู่บนหลักการวิทยาศาสตร์ เพราะเราเป็นนักวิทยาศาสตร์ แต่จริงๆ แล้วงานนี้เป็นงานของกระทรวงวิทยาศาสตร์ฯ โดยตรง เราแค่ทำหน้าที่เป็นเลขานุการ ตอนนั้นเนคเทคมีแค่กำลังคนที่จะช่วยเหลือได้" ดร.พันธ์ศักดิ์ระบุ
บทเรียนครั้งนั้น ดร.พันธ์ศักดิ์สรุปว่า ทำให้คนไทยเข้าใจคำว่า "สถิติ" มากขึ้น และบอกด้วยงานดังกล่าวได้รับการผลักดันจาก ดร.คุณหญิงกัลยา โสภณพานิช รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวิทยาศาสตร์ฯ ในยุคนั้นอย่างเต็มที่
*ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์
*****
ย้อนรอย GT200
- ทดสอบเสร็จสิ้น "จีที 200” รอ รมต.วิทย์ชี้ว่าจะเผยผลหรือไม่
-รู้จัก “แจกแจงทวินาม” ทำความเข้าใจผลทดสอบ จีที 200
-
กำหนดวิธีพิสูจน์ GT200 แต่ยังผ่าเครื่องไม่ได้ต้องรอฝ่ายทหาร
-
14 ก.พ. เตรียมใช้ซีโฟร์ทดสอบ GT200 ที่ "ไซน์ปาร์ก"
- รมว.วิทย์เตรียมตั้งกรรมการตรวจสอบ "จีที 200" รู้ผลสัปดาห์หน้า
- ผ่าหลักการเครื่องตรวจระเบิด จับไต๋ GT200
- “เนคเทค” แจงไฟฟ้าสถิตจากร่างกายไม่พอให้ GT200 ทำงาน
- เปิดใจ “ดร.เจษฏา เด่นดวงบริพันธ์” หลังฟันฝ่าดงระเบิด "จีที 200"
- ช่างกล้า! เปิดตัว "เฮดวัน" ทั้งที่ผล "จีที200” ชี้ชัด แถมขนสารระเบิดตรวจโชว์กลางโรงแรม
- บทเรียน “จีที 200” แบบทดสอบ “สังคมวิทยาศาสตร์”
*******************************
