เปิดตัว "มะลิเฉลิมนรินทร์" พรรณไม้ชนิดใหม่ของโลก

เปิดตัว "มะลิเฉลิมนรินทร์" นามพระราชทานพรรณไม้ชนิดใหม่ของโลก พืชหายากและใกล้สูญพันธุ์จากป่าหินปูนในอีสานตอนบน ด้านนักวิจัยกำลังขยายพันธุ์เพื่อนำไปใช้ประโยชน์ต่อไป

สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) เปิดตัว "มะลิเฉลิมนรินทร์" พรรณไม้ชนิดใหม่ของโลก ซึ่งได้รับพระราชทานนามจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เมื่อ 17 พ.ย.55 โดยมีความหมายว่า "มะลิเฉลิมพระเกียรติพระเจ้าแผ่นดิน"

พรรณไม้ดังกล่าวค้นพบโดย ดร.ปิยะ เฉลิมกลิ่น ผู้เชี่ยวชาญของ วว. เมื่อปี 2552 ณ เนินเขาหินปูนเตี้ยๆ ที่สูงจากระดับน้ำทะเล 715 เมตร ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และจากการทำงานร่วมกับ รัธ คิว (Ruth Kiew) หญิงชาวอังกฤษผู้เชี่ยวชาญเรื่องมะลิ ซึ่งปฏิบัติงานอยู่ในหอพรรณไม้ของสถาบันวิจัยป่าไม้มาเลเซีย (Forest Research Institute of Malaysia : FRIM) พบว่าพรรณไม้ดังกล่าวเป็นชนิดใหม่ของโลก

การค้นพบดังกล่าวได้ตีพิมพ์ลงวารสารบลูเมีย (Blumea) วารสารการจำแนกพรรณไม้นานาชาติของเนเธอร์แลนด์ โดยจัดเป็นพรรณไม้ถิ่นเดียว (endemic) ที่หายากและใกล้สูญพันธุ์ จัดอยู่ในสกุลมะลิ (Genus Jasminum) และวงศ์มะลิ (Family Oleaceae) มีลักษณะต่างจากมะลิพื้นเมืองและมะลิอื่นๆ ตรงที่มีกลีบเลี้ยงแหลม หนาแข็งขนาดใหญ่ 4-5 ซี่ รองรับกลีบดอกสีขาว 6-8 กลีบ และมีกระเปาะเกสรเพศผู้สีเหลืองชัดเจน

ลักษณะทั่วไปของมะลิเฉลิมนรินทร์คือเป็นไม้เถา เลื้อยได้ไกล 1-2 เมตร กิ่งยอดเรียวเล็ก เรียบ ใบรูปรี โคนใบเป็นตุ่มแหลม ใบหนา สีเขียวเข้ม กว้างประมาณ 3 เซ็นติเมตร ยาว 6-8 เมตร และเป็นมะลิที่เจริญเติบโตช้ากว่าชนิดอื่นๆ ออกดอกบานในช่วง ก.ค-ก.ย. ส่งกลิ่นหอมแรง และมีผลแก่ขนาดประมาณ 10 มิลลิเมตรในช่วงเดือน พ.ย.-ม.ค.

ผลจากการเพาะขยายพันธุ์พบว่าขยายพันธุ์ได้ทั้งแบบเพาะเมล็ดและปักชำกิ่ง แต่การเพาะจากเมล็ดจะเติบโตช้าโดยใช้เวลาถึง 2 ปีกว่าจะเลื้อยสูง 1 เมตรและออกดอก ขณะที่การขยายพันธุ์แบบปักชำกิ่งใช้เวลาเพียงม1 ปีจึงออกดอก

ดร.ปิยะ กล่าวว่า เมื่อพบว่าเป็นพรรณไม้หายากและใกล้สูญพันธุ์ จึงต้องเพาะขยายพันธุ์ จากนั้นจึงต่อยอดไปใช้ประโยชน์ เช่น สนับสนุนในการปลูกเป็นไม้ประดับ สกัดเอาน้ำมันหอมระเหย หรือสกัดหาสารออกฤทธิ์ไปใช้ประโยชน์ เป็นต้น ซึ่งต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญจากหลายด้านมาช่วยกันศึกษาต่อไป

ทั้งนี้ วว.จะจัดแสดงต้นมะลิเฉลิมนรินทร์ ภายในงาน "เปิดโลกทัศน์วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 50 ปี วว." ซึ่งจัดขึ้นระหว่าง 4-6 ส.ค.56 ณ โรงแรมเซ็นทาราแกรนด์ แอท เซ็นทรัลเวิลด์ พร้อมจำหน่ายเข็มกลัดที่ระลึกรูปมะลิเฉลิมนรินทร์ และรายได้ส่วนหนึ่งสมทบทุนสภากาชาดไทย