สื่อความคิดวิทยาศาสตร์ผ่านงานศิลป์ จินตนาการสัตว์ทดลองของเด็กไทย

"หนูลองยา" วลีที่คนทั่วไปมักใช้เปรียบเปรยคนหรือสัตว์ ที่ต้องตกเป็นเครื่องทดลองของผู้อื่น แต่จะมีสักกี่คนที่เข้าถึงหัวใจของ "สัตว์ทดลอง" อย่างถ่องแท้ และเพื่อตระหนักถึงคุณค่าของชีวิตสัตว์ทดลองเหล่านี้ จึงมีโครงการประกวดวาดภาพจินตนาการสัตว์ทดลองอย่างต่อเนื่องเป็นครั้งที่ 3 เพื่อให้เด็กไทยถ่ายทอดแนวคิดเรื่องสัตว์ทดลองผ่านงานศิลปะที่มาจากพื้นฐานด้านวิทยาศาสตร์

สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ร่วมกับ มหาวิทยาลัยศิลปากร จัดโครงการประกวดวาดภาพจินตนาการสัตว์ทดลอง ครั้งที่ 3 ในหัวข้อ "สัตว์ทดลองเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตของมนุษย์และสัตว์" ที่มหาวิทยาลัยศิลปากร วิทยาเขตวังท่าพระ เมื่อวันที่ 26 ก.ย. ที่ผ่านมา โดยมีเยาวชนที่เป็นตัวแทนจากโรงเรียนต่างๆ ทั่วประเทศกว่า 120 คน เข้าร่วมประกวดวาดภาพจินตนาการสัตว์ทดลองพร้อมเพรียงกันภายในเวลา 3 ชั่วโมง ก่อนตัดสินและประกาศผลรางวัลในวันเดียวกัน

ดร.ประดน จาติกวนิช ประธานคณะกรรมการเพื่อพัฒนางานเลี้ยงและใช้สัตว์ทดลองเพื่องานทางวิทยาศาสตร์ วช. กล่าวกับทีมข่าววิทยาศาสตร์ ASTV-ผู้จัดการออนไลน์ว่า โครงการประกวดวาดภาพจินตนาการสัตว์ทดลองจะช่วยให้เยาวชนไทยสนใจค้นคว้าหาความรู้และเกิดความเข้าใจในเรื่องสัตว์ทดลอง เพื่อว่าเมื่อพวกเขาเติบโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่ที่มีความเข้าใจและตระหนักถึงคุณค่าความสำคัญของสัตว์ทดลองที่มีต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตของมนุษย์และสัตว์ จะสามารถช่วยขจัดปัญหาที่เกี่ยวกับสัตว์ทดลองให้หมดไปได้

สำหรับการประกวดครั้งนี้ เป็นปีแรกที่ให้ผู้เข้าประกวดสร้างสรรค์ผลงานภาพวาดภายในเวลา 3 ชั่วโมง พร้อมคำบรรยายภาพ ก่อนการตัดสินโดยคณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิที่มี ดร.วทัญญู ณ ถลาง ประธานคณะอนุกรรมการกำกับดูแลและส่งเสริมการปฏิบัติตามจรรยาบรรณการใช้สัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์ เป็นประธานคณะกรรมการตัดสิน ทำให้คณะกรรมการได้เห็นบรรยากาศการวาดภาพจริงของเยาวชนผู้เข้าร่วมประกวด และตัดสินโดยพิจารณาจากความคิดสร้างสรรค์ ความเข้าใจในประเด็นหัวข้อ และความสมบูรณ์ของภาพเป็นหลัก ซึ่งการประกวดแบ่งเป็น 4 ระดับ ตามอายุ

นายสดใส แสงหิรัญ ชั้น ม.5 โรงเรียนละทายวิทยา จ.ศรีษะเกษ ได้รับรางวัลที่ 1 ของระดับที่ 4 เปิดเผยกับทีมข่าววิทยาศาสตร์ ASTV-ผู้จัดการออนไลน์ว่า ภาพ "ศูนย์วิจัยใส่ใจไร้สูญ" สื่อให้เห็นถึงการปฏิบัติต่อสัตว์ทดลองด้วยความรัก ความดูแลเอาใจใส่ ให้สัตว์ทดลองได้อยู่อย่างสุขสบาย ไม่ตายอย่างทุกข์ทรมาน และต้องไม่สูญเสียสัตว์ทดลองไปอย่างสูญเปล่า และแม้จะเรียนสายศิลป์ แต่นายสดใสก็บอกด้วยว่าวิทย์และศิลป์สามารถไปด้วยกันได้ เพราะการเรียนวิทยาศาสตร์หลายครั้งต้องอาศัยศิลปะในการวาดภาพเพื่อให้เกิดความเข้าใจต่อสิ่งนั้นได้มากยิ่งขึ้น

นอกจากนี้ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ 2009 ยังเป็นแรงบรรดาลใจให้เยาวชนหลายคนเลือกหยิบมานำเสนอผ่านภาพวาดของตัวเองจนได้รับรางวัลอย่าง ด.ญ.อรญา พิมพา ชั้น ป.2 โรงเรียนคลองมหาวงก์ จ.สมุทรปราการ ที่วาดภาพ "ฉันรักสัตว์ทดลองทุกตัว" จากจินตนาการที่ว่าคนทดลองฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ 2009 ในหนูทดลอง หากวัคซีนป้องกันหนูจากไข้หวัด 2009 ได้ ก็จะได้นำวัคซีนนี้ไปฉีดป้องกันให้คนต่อไป

อรญาบอกว่าชอบวาดภาพอยู่แล้ว และประกวดวาดภาพได้รางวัลมาแล้วหลายครั้ง แต่การประกวดครั้งนี้ทำให้ได้ความรู้เรื่องสัตว์ทดลองมากขึ้นจากเดิมที่ไม่รู้เลย ภาพก็วาดไม่ยาก และวาดเสร็จภายใน 2 ชั่วโมงครึ่ง

ด.ญ.พิมพ์ ทรัพย์เอนก ชั้น ม.2 โรงเรียนมัธยมสาธิตวัดพระศรีมหาธาตุฯ เป็นอีกคนหนึ่งที่นำเสนอแนวคิดการทดลองวัคซีนไข้หวัดใหญ่ 2009 ออกมาในภาพ "ไข่ 2009" ที่แสดงให้เห็นการทดลองวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ 2009 ที่ต้องใช้ไข่ไก่ช่วยในการผลิตวัคซีน

พิมพ์บอกว่าเธอชอบทั้งวิทยาศาสตร์และศิลปะ และกิจกรรมการประกวดนี้ทำให้ได้รู้ถึงความสำคัญของสัตว์ทดลองต่อมนุษย์ หากไม่มีสัตว์ทดลอง มนุษย์ก็คงไม่สามารถมีชีวิตอยู่รอดได้ นอกจากนั้นพิมพ์ยังเคยได้รับรางวัลชมเชยในระดับที่ 2 จากการประกวดวาดภาพจินตนาการสัตว์ทดลอง ครั้งที่ 2 มาแล้ว และในครั้งต่อๆ ไป เธอก็จะไม่พลาดเข้าร่วมประกวดอีกอย่างแน่นอน

สำหรับผู้ที่ได้รับรางวัลจากการประกวดวาดภาพจินตนาการสัตว์ทดลอง ครั้งที่ 3 ทั้งหมด มีดังนี้

ระดับที่ 1 อายุระหว่าง 6-8 ปี

- รางวัลที่ 1 ด.ญ.อรญา พิมพา อายุ 8 ปี โรงเรียนคลองมหาวงก์ จากภาพ ฉันรักสัตว์ทดลองทุกตัว

- รางวัลที่ 2 ด.ญ.กัณฐกานต์ จิตวิไล อายุ 8 ปี โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา จากภาพ คุณธรรมกับสัตว์ทดลอง

- รางวัลที่ 3 ด.ญ.ปภินวิทย์ ราศรี อายุ 8 ปี โรงเรียนชมรมศิลปะเด็กชายแดน จากภาพ ฉันจะดูแลเธออย่างดี

- รางวัลชมเชย
ด.ญ.สุภัทรา สุธรรมพงษ์ อายุ 8 ปี โรงเรียนสวนบัว จากภาพ สัตว์ทดลอง
ด.ญ.สุทธิดา หยวกกลาง อายุ 8 ปี โรงเรียนบ้านไทยสามัคคี จากภาพ เพื่อนที่แสนดี
ด.ช.พชร จันรุน อายุ 7 ปี โรงเรียนศรีจิตรา จากภาพ หนูทดลองยา
ด.ญ.จิรัชญา อู่สกุล อายุ 6 ปี โรงเรียนอรรถมิตร จากภาพ หนูแข็งแรงที่สุด
ด.ช.จิรวัฒน์ เฌอมือ อายุ 8 ปี โรงเรียนวัดช่างเหล็ก จากภาพ เลี้ยงโต๊ะสัตว์ทดลอง

ระดับที่ 2 อายุระหว่าง 9-12 ปี

- รางวัลที่ 1 ด.ญ.ดวงพร เรวัณ อายุ 12 ปี โรงเรียนสุเหร่าศาลาลอย จากภาพ ซุปเปอร์กระต่าย

- รางวัลที่ 2 ด.ญ.ธัญชนก อยู่สำราญ อายุ 9 ปี โรงเรียนชมรมคนรักศิลป์ จากภาพ ทดลองวัคซีนกับเจ้าตัวเล็ก

- รางวัลที่ 3 ด.ช.อัฐพล วิโรจน์รัตน์ อายุ 9 ปี โรงเรียนบ้านไทยสามัคคี จากภาพ สถานีวิจัยสัตว์ทดลอง

- รางวัลชมเชย

ด.ญ.ธนัชชา เตชะธารวณิช อายุ 10 ปี โรงเรียนราชวินิต จากภาพ ผู้มีพระคุณ
ด.ญ.ธัญาลักษณ์ หิรัญยะนันท์ อายุ 11 ปี โรงเรียนคลองมหาวงก์ จากภาพ คิงคองกับหนูทดลอง
ด.ญ.ธนาวดี บุญจันทร์ อายุ 10 ปี โรงเรียนราชวินิตประถม บางแค จากภาพ แง้มใจ
ด.ญ.ธนธีร์นี กิติวีรพันธ์ อายุ 10 ปี โรงเรียนวัดช่างเหล็ก จากภาพ หนูสร้างรอยยิ้มพิมพ์ใจคุณ
ด.ญ.มานิตรา เม่นสิน อายุ 11 ปี โรงเรียนศูนย์ศิลปะพู่กันกับสีน้ำ จากภาพ กำจัดเชื้อไข้หวัดใหญ่สายพันธ์ 2009

ระดับที่ 3 อายุระหว่าง 13-15 ปี

- รางวัลที่ 1 ด.ญ.พิมพ์ ทรัพย์เอนก อายุ 13 ปี โรงเรียนมัธยมสาธิตวัดพระศรีมหาธาตุฯ จากภาพ ไข่ 2009

- รางวัลที่ 2 ด.ญ.จุฑารัตน์ ช่วยหาญ อายุ 14 ปี โรงเรียนวัดวิจิตรการนิมิต จากภาพ คุณประโยชน์สัตว์ทดลอง

- รางวัลที่ 3 ด.ญ.พิชชาภา เกษหอม อายุ 14 ปี โรงเรียนโพธิสารพิทยากร จากภาพ หนูวิเศษ

- รางวัลชมเชย

น.ส.กณิศา อธิภาส อายุ 15 ปี โรงเรียนมหิดลวิทยานุสรณ์ (องค์การมหาชน) จากภาพ เฟอร์เรตกับวัคซีนไข้หวัด 2009
ด.ช.นนทชัย เสภา อายุ 14 ปี โรงเรียนเสิงสาง จากภาพ ฉันทำเพื่อมนุษย์
ด.ญ.จอมเทียน จันสมรัก อายุ 14 ปี โรงเรียนกาญจนาภิเษกวิทยาลัยนครปฐม (พระตำหนักสวนกุหลาบ) จากภาพ พลังแห่งความหวัง
ด.ช.สุกฤษฏิ์ ปัญญาเลิศวุธ อายุ 14 ปี โรงเรียนยอแซฟอุปถัมภ์ จากภาพ อนาคตที่สดใส
ด.ญ.เหมือนวาด อ่วมโอฬาร อายุ 14 ปี โรงเรียนปากช่อง จากภาพ พาสัตว์ทดลองสู่การพัฒนาชีวิต

ระดับที่ 4 อายุระหว่าง 16-18 ปี

- รางวัลที่ 1 นายสดใส แสงหิรัญ อายุ 16 ปี โรงเรียนละทายวิทยา จากภาพ ศูนย์วิจัยใส่ใจไร้สูญ

- รางวัลที่ 2 นายณัฐิวุฒิ ชูมะโนวัฒน์ อายุ 16 ปี โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการ จากภาพ หัวใจการทดลองจากสัตว์สู่มนุษย์ หยุดโรคร้ายคลายวิกฤติสุขภาพ
- รางวัลที่ 3 นายยุทธนา ศักดิ์ศรีผ่อง อายุ 18 ปี โรงเรียนเสิงสาง จากภาพ ห้องการทดลองสัตว์ทดลองของชาติ

- รางวัลชมเชย

นายธนกร สืบอ่ำ อายุ 18 ปี โรงเรียนเขาย้อยวิทยา จากภาพ สัตว์ทดลอง
น.ส.ลักษมน เจริญพรวัฒนา อายุ 17 ปี โรงเรียนมัธยมสาธิตมหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา จากภาพ ทดลองสัตว์พัฒนาชีวิต
นายสิทธิศักดิ์ ทองดีนอก อายุ 17 ปี โรงเรียนธารปราสาทเพชรวิทยา จากภาพ สัตว์ทดลองเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตมนุษย์
นายอภิเดช ศิริบุรี อายุ 17 ปี โรงเรียนนนทบุรีพิทยาคม จากภาพ Ferret ชีวิตนี้เพื่อวัคซีนหวัด 2009
นายอัครพงษ์ เพ็ชผล อายุ 16 ปี โรงเรียนปากช่อง จากภาพ สัตว์ทดลองเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตของมนุษย์และสัตว์