วท.สนองพระราชดำริฯ ติดตั้งโทรมาตรช่วยจัดการน้ำ "แก้มลิงสนามชัย-มหาชัย"

รัฐมนตรีกระทรวงวิทย์ฯ ลงพื้นที่โครงการแก้มลิงอเนกประสงค์ในสมุทรสาคร เตรียมการรับมือกับปัญหาน้ำท่วมน้ำแล้งในปีนี้ เผยเป็นโครงการในพระราชดำริที่ดำเนินการบนพื้นที่ของเอกชนทั้งหมด แต่ประชาชนทุกคนได้รับประโยชน์ถ้วนหน้า พร้อมติดตั้งโทรมาตรวัดระดับน้ำแล้ว 10 จุด และกำลังเตรียมติดตั้งเพิ่มอีก 3 จุด เพื่อรายงานสถานการณ์น้ำและเปิดปิดประตูระบายได้ทันท่วงที อนาคตติดตั้งหุ่นยนต์ควบคุมประตูระบายน้ำ เพิ่มความรวดเร็ว แม่นยำ และจัดการน้ำมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น

ดร.คุณหญิงกัลยา โสภณพนิช รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (วท.) พร้อมด้วยคณะที่ปรึกษา สื่อมวลชน และทีมข่าววิทยาศาสตร์ ASTVผู้จัดการออนไลน์ ลงพื้นที่ตรวจเยี่ยมและติดตามความก้าวหน้า "โครงการแก้มลิงอเนกประสงค์ คลองสนามชัย-มหาชัย กรุงเทพมหานคร-สมุทรสาคร" จังหวัดสมุทรสาคร เพื่อเตรียมการรับมือกับสถานการณ์น้ำในช่วงฤดูฝน ที่คาดการณ์กันว่าปีนี้จะมีน้ำมาก โดยเฉพาะช่วงต้นฤดูฝน

"โครงการแก้มลิงอเนกประสงค์เป็นโครงการในพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่ทรงเล็งเห็นว่าพื้นที่บริเวณ จ.สมุทรสาคร มีความเหมาะสมอย่างยิ่งสำหรับกักเก็บและระบายน้ำ เพื่อรองรับน้ำหลากจากกรุงเทพมหานครและน้ำทะลหนุนจากฝั่งอ่าวไทย ซึ่งสามารถช่วยแก้ปัญหาน้ำท่วมกรุงเทพฯ ได้ ขณะเดียวกันยังช่วยสำรองน้ำไว้ใช้สำหรับหน้าแล้งด้วยเช่นกัน"

"พระองค์จึงมีพระบรมราชานุญาตพร้อมพระราชทานงบประมาณ 7 ล้านบาท ให้กระทรวงวิทยาศาสตร์ฯ โดยสถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำและการเกษตร (สสนก.) เป็นผู้ดำเนินโครงการนี้ร่วมกับมูลนิธิชัยพัฒนา กรมชลประทาน และภาคเอกชน ตั้งแต่ปี 2550 เป็นต้นมา โดยใช้พื้นที่ทั้งหมด 314.40 ไร่ และสามารถรองรับน้ำได้ทั้งสิ้น 594,754 ลูกบาศก์เมตร" ดร.คุณหญิงกัลยา กล่าว ซึ่งโครงการแก้มลิงอเนกประสงค์นี้ยังถือเป็นโครงการต้นแบบที่จะถ่ายทอดให้ชุมชนอื่นต่อไปอีกด้วย

โครงการแก้มลิงอเนกประสงค์โครงการนี้แตกต่างจากโครงการแก้มลิงทั่วไป เนื่องจากดำเนินงานบนพื้นที่ของเอกชนทั้งสิ้น ได้แก่ สนามกอล์ฟ เบสท์ โอเชียน 174 ไร่ รองรับน้ำได้ 254,754 ลูกบาศก์เมตร, ร้านอาหารกลิ่นจันทร์ 89 ไร่ รองรับน้ำได้ 140,000 ลูกบาศก์เมตร และนิคมอุตสาหกรรมสินสาคร 51.4 ไร่ รองรับน้ำได้ 200,000 ลูกบาศก์เมตร นอกจากนี้ สนามกอล์ฟ เบสท์ โอเชียน ก็ยังมีพื้นที่เหลือที่พร้อมจะใช้ทำแก้มลิงเพื่อรองรับน้ำเพิ่มได้อีกราว 200,000 ลูกบาศก์เมตร หากมีน้ำหลากหรือน้ำทะเลหนุนเพิ่มมากขึ้นกว่าเดิม

ทั้งนี้ โครงการดังกล่าวเป็นโครงการร่วมกันระหว่างมูลนิธิชัยพัฒนา และ สสนก. โดยมีนายสุเมธ ตันติเวชกุล ประธานมูลนิธิชัยพัฒนาเป็นประธานโครงการดังกล่าว และ ดร.รอยล จิตรดอน ผู้อำนวยการ สสนก. เป็นกรรมการและเลขานุการ

นางรอยบุญ รัศมีเทศ ผู้อำนวยการฝ่ายบริหาร สสนก. ให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า สสนก. ได้นำเทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการบริหารจัดการน้ำในโครงการแก้มลิงอเนกประสงค์ โดยติดตั้งสถานีโทรมาตรวัดระดับน้ำในพื้นที่โครงการแล้วจำนวน 10 แห่ง ในอ่าวไทย 3 แห่ง และกำลังอยู่ระหว่างดำเนินการเพิ่มเติมอีก 2 แห่ง

รวมทั้งได้มีการเชื่อมโยงโทรมาตรจากสถานีปากแม่น้ำท่าจีนมาใช้ประโยชน์ในโครงการนี้ด้วย ซึ่งโทรมาตรเหล่านี้เป็นเครื่องมือสำหรับวัดปริมาณน้ำและปริมาณน้ำฝนในแต่ละจุดของบริเวณพื้นที่ในโครงการ เพื่อเป็นข้อมูลสำหรับการบริหารจัดการน้ำว่าเวลาใดควรเปิดหรือปิดประตูระบายน้ำ

"การมีแก้มลิงเพื่อเป็นแหล่งรองรับน้ำ จะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งและช่วยแก้ปัญหาน้ำในระยะยาวได้ ทั้งปัญหาน้ำท่วมและปัญหาน้ำแล้ง แต่แก้มลิงจะมีประสิทธิภาพสูงสุดได้ จะต้องมีการบริหารจัดการประตูระบายน้ำเป็นอย่างดีด้วย" นางรอยบุญ กล่าว

นอกจากโทรมาตรวัดน้ำที่ติดตั้งแล้ว สสนก. ยังได้ร่วมกับ สถาบันวิทยาการหุ่นยนต์ภาคสนาม (ฟีโบ) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี วิจัยพัฒนาหุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติสำหรับใช้ในการควบคุมการเปิดปิดประตูระบายน้ำของโครงการ และร่วมกับสถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซีย หรือเอไอที (AIT) เพื่อพัฒนาแบบจำลองสถานการณ์จริงของโครงการแก้มลิงอเนกประสงค์นี้ สำหรับใช้ในการบริหารจัดการน้ำอย่างแม่นยำและรวดเร็วยิ่งขึ้น

ด้าน ด.ต.สุชาติ กลิ่นจันทร์ สมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนจังหวัดสมุทรสาคร และเจ้าของร้านอาหารกลิ่นจันทร์ เปิดเผยกับทีมข่าววิทยาศาสตร์ ASTVผู้จัดการออนไลน์ รู้สึกยินดีและภาคภูมิใจที่ได้มีส่วนร่วมกับโครงการในพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ซึ่งนอกจากจะช่วยแก้ปัญหาน้ำท่วมกรุงเทพฯ และสมุทรสาครได้ ยังช่วยให้ประชนชนในท้องถิ่นไม่ขาดแคลนน้ำสำหรับใช้ประโยชน์ในด้านต่างๆด้วย

"เนื่องจากว่าตนเองเป็นสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนจังหวัดสมุทรสาคร ทำให้รับรู้เกี่ยวกับปัญหาน้ำท่วมในจังหวัดมาโดยตลอด ซึ่งมีปัญหาน้ำท่วมทุกปีในฤดูฝน โดยเฉพาะในอำเภอเมือง และอำเภอบ้านแพ้ว เมื่อ สสนก. และมูลนิธิชัยพัฒนา เข้ามาให้ข้อมูลเกี่ยวกับโครงการนี้ และเห็นว่ามีประโยชน์อย่างมาก ส่วนตัวเองก็ไม่ได้สูญเสียอะไร จึงสนใจและเข้าร่วมโครงการตั้งแต่ต้น โดยใช้พื้นที่บริเวณรอบๆ ร้านอาหารเป็นแก้มลิงกักเก็บและระบายน้ำ ซึ่งสามารถรองรับน้ำได้ทั้งหลากจากกรุงเทพฯ และน้ำทะเลหนุนจากอ่าวไทย" ด.ต.สุชาติ กล่าว ซึ่งร้านอาหารกลิ่นจันทร์ของเขานั้นเพิ่งเปิดได้ราว 14 เดือน ก่อนหน้าเข้าร่วมกับโครงการได้ไม่นาน

เช่นเดียวกับ สนามกอล์ฟ เบสท์ โอเชียน ที่มีพื้นที่ทั้งส่วนที่เป็นสนามและทะเลสาบ จึงได้นำพื้นที่ส่วนที่เป็นทะเลสาบจำนวนทั้งสิ้น 174 ไร่ เข้าร่วมในโครงการแก้มลิงอเนกประสงค์ ซึ่งสามารถช่วยรองรับน้ำหลากจากกรุงเทพฯ และระบายลงสู่อ่าวไทยได้ ส่วนน้ำที่กับเก็บไว้นั้นก็สามารถน้ำมาใช้ประโยชน์สำหรับรถน้ำต้นไม้และสนามหญ้าได้เป็นอย่างดี เพราะโดยปรกติก็ต้องใช้น้ำปริมาณมากอยู่แล้ว

นอกจากนี้ สสนก. ยังมีโครงการร่วมกับโรงเรียนพันท้ายนรสิงห์ ซึ่งอยู่ในพื้นที่ใกล้เคียงกับโครงการแก้มลิงอเนกประสงค์ เพื่อจัดทำแนวป้องกันการกัดเซาะชายฝั่ง จ.สมุทรสาคร และฟื้นฟูบ่อกุ้งร้างด้วยป่าชายเลน ซึ่งจะช่วยป้องกันน้ำทะเลหนุนเข้าท่วมจังหวัดได้ดีอีกทางหนึ่ง ทั้งยังช่วยเป็นแหล่งเพาะเลี้ยงหรือจับสัตว์น้ำเพื่อให้ชาวประชาชนมีรายได้เพิ่มขึ้นอีกด้วย