สธ.เผยขาดแคลนแพทย์ปฏิบัติงานอีกเกือบครึ่งหนึ่ง ราว 12,290 คน เตรียมเดินหน้าเร่งผลิตเพิ่มในโครงการผลิตแพทย์เพื่อชาวชนบทอีก 5,001 คน ใช้งบ 9,501 ล้านบาทเศษ คาดในปี 2565 จะมีแพทย์เพิ่มอีก 13,000 คน
วันนี้ (31 มี.ค.) ที่โรงแรมรามาการ์เดนส์ นพ.ณรงค์ สหเมธาพัฒน์ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวภายหลังเป็นประธานพิธีมอบสัมฤทธิบัตรแก่แพทย์ที่สำเร็จการศึกษาในโครงการผลิตแพทย์เพื่อชนบท พ.ศ. 2538-2556 ซึ่งเป็นความร่วมมือระหว่าง สธ.กับทบวงมหาวิทยาลัย 14 สถาบัน ว่า สธ.เร่งแก้ไขปัญหาขาดแคลนแพทย์ในโรงพยาบาลในสังกัดทั่วประเทศ 855 แห่ง ประกอบด้วยโรงพยาบาลศูนย์ 28 แห่ง โรงพยาบาลทั่วไป 68 แห่ง และโรงพยาบาลชุมชน 759 แห่ง ซึ่งปัจจุบันได้ใช้รูปแบบของเขตบริการสุขภาพ 12 เขต โดยใช้ทรัพยากรร่วมกันทั้งบุคลากร เครื่องมือแพทย์ สถานที่ และงบประมาณ เสมือนเป็นโรงพยาบาลเดียวกัน เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพต่อประชาชนสูงสุด บรรเทาปัญหาขาดแคลนบุคลากร ผลสำรวจล่าสุดพบว่า ทั้ง 12 เขต มีแพทย์ปฏิบัติงานทั้งหมด 13,230 คน ขณะที่กรอบอัตรากำลังที่ควรจะมีตามมาตรฐานองค์การอนามัยโลก สัดส่วนแพทย์ 1 คนต่อประชากร 1,250 คน คือ 25,520 คน กล่าวได้ว่ามีแพทย์ปฏิบัติงานเพียงร้อยละ 52 ยังขาดอีก 12,290 คน คาดภายในปี 2565 จะมีแพทย์เพิ่ม 13,000 กว่าคน
นพ.ณรงค์ กล่าวว่า การแก้ไขปัญหาขาดแคลนแพทย์ สธ.ได้เริ่มโครงการผลิตแพทย์เพิ่มเพื่อชาวชนบท ร่วมกับคณะแพทยศาสตร์ของมหาวิทยาลัย 14 แห่ง ผลิตเพิ่มเติมจากระบบปกติ ตั้งแต่ปี 2538 เป็นต้นมาถึงปี 2556 รวม 19 ปี ทั้งหมด 13,186 คน ขณะนี้สำเร็จการศึกษาไปแล้ว 13 รุ่น รวม 4,160 คน รุ่นที่สำเร็จการศึกษาและรับสัมฤทธิบัตรครั้งนี้เป็นรุ่นที่ 14 ทั้งหมด 878 คน โดยจะกลับไปปฏิบัติงานในโรงพยาบาลชุมชนต่างๆ 4 ภาค ได้แก่ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 295 คน ภาคใต้ 203 คน ภาคกลาง 199 คน และภาคเหนือ 181 คน ในวันที่ 1 เม.ย.นี้
“ล่าสุด คณะรัฐมนตรีได้อนุมัติในหลักการโครงการผลิตแพทย์เพิ่มแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2556-2560 มีเป้าหมายผลิตแพทย์จำนวน 9,039 คน เพิ่มจากการผลิตแพทย์ตามแผนปกติที่มีอยู่เดิม 4,780 คน ประกอบด้วยโครงการผลิตแพทย์เพิ่มโดยกระทรวงศึกษาธิการ จำนวน 4,038 คน และโครงการผลิตแพทย์ชนบทเพิ่ม ภายใต้ความร่วมมือของกระทรวงศึกษาธิการและกระทรวงสาธารณสุขจำนวน 5,001 คน รวมทั้งสิ้น 13,819 คน ซึ่งจะทำให้มีแพทย์ให้บริการประชาชนเพิ่มมากขึ้น เฉพาะในส่วนของ สธ.ใช้งบผลิตแพทย์ในโครงการนี้ จำนวน 9,501 ล้านบาท ในการรับนักเรียนเข้ารับทุนเรียนแพทย์ในโครงการนี้ จะคัดเลือกจากเด็กนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายที่อยู่ในต่างจังหวัด” ปลัด สธ.กล่าว
นพ.ณรงค์ กล่าวว่า ทั้งนี้ การผลิตแพทย์ 1 คนใช้งบคนละ 3 แสนบาทต่อปี เรียน 6 ปี โดย ชั้นปี 1-3 เรียนภาคทฤษฎีที่มหาวิทยาลัยคู่ความร่วมมือจำนวน 14 แห่ง ได้แก่ ขอนแก่น จุฬาลงกรณ์ เชียงใหม่ ธรรมศาสตร์ นเรศวร มหิดล สงขลานครินทร์ เทคโนโลยีสุรนารี มหาสารคาม วลัยลักษณ์ บูรพา อุบลราชธานี นราธิวาสราชนครินทร์ และมหาวิทยาลัยพะเยา ซึ่งรับผิดชอบในการจัดทำหลักสูตรและประสาทปริญญาแพทยศาสตรบัณฑิต ส่วนชั้นปีที่ 4-6 ซึ่งเป็นการเรียนภาคคลินิก เรียนที่โรงพยาบาลศูนย์ โรงพยาบาลทั่วไปในสังกัดกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งเป็นสถาบันสมทบ 37 แห่ง ภายหลังจบการศึกษาแล้วมีสัญญาผูกพันให้กลับไปปฏิบัติงานชดใช้ทุนในโรงพยาบาลชุมชนในพื้นที่ที่รับทุน ผลการปฏิบัติงานพบว่าแพทย์ในโครงการผลิตแพทย์เพิ่มเพื่อชาวชนบท ปฏิบัติงานชดใช้ทุนครบตามเวลากำหนด คืออย่างน้อย 3 ปีมากกว่าแพทย์ที่ผ่านกระบวนการคัดเลือกในระบบปกติ
ทั้งนี้ นพ.ณรงค์ ได้ให้โอวาทแก่นิสิตแพทย์ก่อนไปปฏิบัติงานชดใช้ทุนว่า ขอให้ยึดมั่นในจริยธรรมวิชาชีพ ปฏิบัติงานด้วยความระมัดระวัง รอบคอบ และมีความรับผิดชอบในหน้าที่ เนื่องจากปัจจุบันมีแนวโน้มการฟ้องร้องแพทย์มีมากขึ้นเรื่อยๆ และการปฏิบัติงานให้ประสบความสำเร็จได้นั้น นอกจากจะมีความรู้ความสามารถในวิชาชีพแล้ว ต้องมีมนุษยสัมพันธ์ที่ดี ทั้งต่อผู้ร่วมงาน ต่อผู้ป่วย ญาติ และประชาชนทั่วไป มีความเห็นอกเห็นใจ มีคุณธรรม รวมทั้งมีความอ่อนน้อมถ่อมตน คิดดี ทำดี ก็จะได้รับความรักความไว้วางใจจากคนรอบข้าง
