โดย...สุกัญญา แสงงาม
ทุนเล่าเรียนหลวง เหมือนแสงสว่างช่วยให้ผมได้เรียนระดับสูง ได้ดิบได้ดีมีตำแหน่งหน้าที่การงานดี ผมสำนึกบุญคุณคนไทยเสมอมา จึงตั้งปณิธานไว้ว่า วันไหนมีโอกาสทำคุณประโยชน์ให้แก่สังคม จะทำทันทีโดยไม่อิดเอื้อนแม้แต่นาทีเดีย
ดร.ทวีศักดิ์ บันลือสินธุ์ ที่ปรึกษาด้านควบคุมธุรกิจ โรงกลั่นน้ำมันเอสโซ่ เผยความรู้สึก จนวันหนึ่งทางบริษัทมีโครงการอาสาสมัครครูสอนภาษาอังกฤษให้แก่นักเรียน โรงเรียนวัดแหลมฉบัง ซึ่งอยู่ใกล้ๆ โรงกลั่น ผมทราบข่าว รีบไปลงชื่อเป็นครูอาสา แล้วถอดหมวกผู้บริหาร มาสวมบทบาทพ่อพิมพ์ จับชอล์กสอนภาษาอังกฤษ สัปดาห์ละครั้ง จากวันนั้นถึงปัจจุบัน ผมสอนภาษาอังกฤษให้นักเรียนมากว่า 10 ปี
ตอนนั้นโรงเรียนมีปัญหาขาดครูสอนภาษาอังกฤษ คือ ครูที่มีอยู่ไม่เพียงพอ ผมและเพื่อนๆ รับหน้าที่เป็นพ่อพิมพ์แม่พิมพ์ โดยผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันไปสอนนักเรียน โดยให้ครูที่โรงเรียนสอนตามหลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการ ส่วนครูอาสาอย่างพวกเราจะเน้นภาษาอังกฤษในชีวิตประจำวัน โดยใช้คำศัพท์ง่ายๆ เรียนผ่านสิ่งใกล้ตัว ของจริง สถานการณ์จำลอง เกม ละคร ร้องเพลง วารสาร สื่อสิ่งพิมพ์ เว็บไซต์ และอื่นๆ
พูดง่ายๆ เน้นให้เด็กฝึกพูด ฝึกออกเสียง เพราะเด็กไทยส่วนใหญ่เรียนภาษาอังกฤษหลายปีแล้วสื่อสารไม่ได้ เพราะเด็กอาย กลัวออกสำเนียงผิด พูดผิด เลยไม่กล้าพูด ซึ่งภาษาอังกฤษยิ่งพูดบ่อยใช้บ่อยยิ่งเก่ง ผมเคยเปรียบเทียบให้นักเรียนฟังว่า เรียนภาษาอังกฤษเหมือนเด็กที่เริ่มพูดภาษาไทยนั่นล่ะ จะพูดตามทีละคำ สองคำ สะสมคำไปเรื่อยๆ ซึมซับทีละเล็กละน้อย นานวันเข้าก็สามารถสื่อสารตอบโต้ได้อัตโนมัติ
“แรกๆ ที่ไปสอน ต้องสร้างความสนิทสนมกับนักเรียน เหมือนว่าเป็นพี่เป็นน้อง ครอบครัวเดียวกัน ละลายพฤติกรรมนักเรียนให้กล้าแสดงออก กล้าพูด หากเรียนภาษาอังกฤษแล้วไม่พูด เราก็ไม่รู้ว่าเด็กเข้าใจสิ่งที่เรียนรึเปล่า จะย้ำเสมอว่า พูดมาเถอะ ถึงสำเนียงจะเป็นภาษาอังกฤษแบบไทยๆ ไม่ถูกต้องตามต้นตำรับ ก็เหมือนฝรั่งพูดภาษาไทย ท้ายที่สุดเป้าหมาย สื่อสารกันเข้าใจ” ดร.ทวีศักดิ์ บอก
ดร.ทวีศักดิ์ เล่าให้ฟังว่า เนื้อหาที่สอนจะไปเติมเต็มกับหลักสูตรของกระทรวง คือ ก่อนเปิดภาคเรียนเหล่าครูอาสา จะมานั่งคุยกับครูผู้สอนว่า ตลอดเทอมนี้ นักเรียนจะเรียนเรื่องอะไรบ้าง พวกเราจะกลับมาทำการบ้านว่าจะสอดแทรกเนื้อหาอะไรบ้าง เขียนเป็นแผนแล้วนำไปเสนอครูผู้สอน
ยกตัวอย่าง สัญชาติ จะทำไกด์ไลน์ว่าทั่วโลกมีสัญชาติอะไรบ้าง เขียนศัพท์ ออกเสียงที่ถูกต้อง ผมจำได้ว่าช่วงนั้น เพิ่งกลับมาจากประเทศเนเธอแลนด์ ได้ซื้อรองเท้าไม้ พร้อมของที่ระลึกมาจำนวนหนึ่ง ก็นำรองเท้าไม้ มาใช้เป็นสื่อการเรียนการสอนโดยให้นักเรียนเดาว่า รองเท้าคู่นี้ ผลิตที่ประเทศอะไร เด็กคนไหนตอบถูก ผมมอบของที่ระลึกเป็นรางวัล
“สไตล์การเรียนการสอนจะไม่เน้นให้ท่องจำ แต่จะฝึกให้เด็กพูด ปลูกฝังนิสัยให้รู้จักค้นคว้า ฝึกให้คิด ช่วยกันแสดงความคิด เรียนแล้วสนุกสนาน ไม่รู้สึกเครียด ซึ่งพฤติกรรมเหล่านี้เป็นการฝึกให้เด็กกล้าแสดงทีละเล็กทีละน้อยโดยที่เด็กไม่รู้ตัว ที่สำคัญกระตุ้นให้เด็กชอบภาษา เด็กเจอฝรั่งจะกล้าพูดตอบโต้ โดยไม่รู้สึกประหม่า หรือหวาดกลัว ซึ่งโชคดีที่ชลบุรีมีชาวต่างชาติมาพักอาศัยอยู่จำนวนมาก เด็กมีโอกาสฝึกภาษากับเจ้าของภาษา” ดร.ทวีศักดิ์ แสดงความเห็นว่า ขอแค่เด็กไม่ต่อต้านภาษา มองว่าภาษาเป็นยาขม เหมือนวิชาคณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ ก็พอแล้ว นอกจากนี้ พยายามบอกเด็กๆ ว่า เก่งภาษาจะช่วยให้เด็กได้ทำงานในตำแหน่งที่ดีกว่า คนที่สื่อสารไม่ได้
วันนี้ผมรู้สึกภูมิใจที่ช่วยให้เด็ก แม้จะเป็นกลุ่มเล็กๆ ไม่กี่คนให้สามารถสื่อสารภาษาอังกฤษในชีวิตประจำวันได้
