คนวงการศึกษาเทิดพระเกียรติสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ทรงเป็นแบบอย่างของความกตัญญู ทรงดูแลและแบ่งเบาภาระงานของสมเด็จย่า แนะครูยึดแนวการสอนของพระองค์เป็นต้นแบบ ทรงเป็นพระอาจารย์ที่สอนด้วยใจ มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวงจัดนิทรรศการ “แสงหนึ่งคือรุ้งงาม” เปิดให้ประชาชนเข้าชมฟรีถึงสิ้นเดือน ก.พ.เร่งรวบรวมพระกรณียกิจด้านการศึกษาของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ จัดพิมพ์ให้เสร็จก่อนพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ จำนวน 10,000 เล่ม
นายวรากรณ์ สามโกเศศ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เปิดเผยว่า ตนได้มีโอกาสได้สัมผัสกับสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ซึ่งพระองค์ทรงเป็นพระอาจารย์ประจำที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์(มธ.) ทราบว่า พระองค์เสด็จทุกวันเพื่อทรงสอนภาษาต่างประเทศ ทรงเป็นที่ชื่นชมของนักศึกษาในยุคนั้นมาก สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ทรงเป็นคนสมัยใหม่ที่มีวัฒนธรรม ทรงชื่นชมในศิลปะ ดนตรี โดยทรงเป็นองค์อุปถัมภ์ของวงบางกอกซิมฟานีออร์เคสตาในประเทศไทย นอกจากนี้ ยังมีความเข้าใจศิลปะทางตะวันตกอย่างมาก ซึ่งแม้ว่าพระองค์จะสำเร็จปริญญาทางด้านเคมี แต่การที่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ศึกษาในต่างประเทศ ทำให้สามารถสื่อสารได้หลายภาษา และเข้าพระทัยในวัฒนธรรมที่แตกต่าง ทรงเชิดชูเรื่องศิลปะอย่างมาก หากค้นคว้าต่อไปจะพบว่าพระองค์ทรงเป็นองค์อุปถัมภ์องค์กรศิลปะหลากหลายองค์กร
รมช.ศึกษาธิการ กล่าวอีกว่า แม้ว่าการจากไปของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ จะเป็นไปตามวัฏฏะ แต่ตนก็รู้สึกเศร้าใจ และเป็นความสูญเสียที่สำคัญ คนไทยคงจะจดจำไม่มีวันลืม เพราะนอกจากจะอยู่ในช่วงปีใหม่แล้ว ยังเป็นวันที่มีประชาชนไปร่วมในพิธีที่พระบรมมหาราชวังจำนวนนับหมื่นคน เพื่อรอสรงน้ำต่อหน้าพระฉายาลักษณ์สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ
“หากมองย้อนไปในชีวิตของพระองค์ ท่านทรงเป็นแบบอย่างเรื่องความกตัญญูกตเวทีอย่างมาก พระองค์ทุ่มเทให้กับสมเด็จย่า ทั้งการดูแล และช่วยเหลืองานสมเด็จย่า ซึ่งทุกคนสามารถยึดถือเป็นแบบอย่างได้ นอกจากนี้ พระองค์ยังนิพนธ์หนังสือไว้หลายเล่ม ทั้งตำราเรียนเกี่ยวกับภาษา ทรงมีความรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ และทรงเป็นองค์อุปถัมภ์การศึกษาเรื่องไทยของสยามสมาคมประมาณ 20 ปีมาแล้ว นอกจากนี้ ในงานสัมมนาทางวิชาการและประวัติศาสตร์ พระองค์ยังนิพนธ์บทความ หรือทรงหาคนมาร่วมงาน ซึ่งหากงานใดมีพระองค์เป็นองค์อุปถัมภ์งานนั้นๆ ก็จะได้รับความสนใจจากนักวิชาการต่างๆ เข้ามาร่วมงานจำนวนมาก ทำให้ประสบความสำเร็จด้วย”
**ทรงเป็นต้นแบบความเป็นครู “สอนด้วยใจ”
นางจรวยพร ธรณินทร์ ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ กล่าวว่า เป็นความสูญเสียครั้งยิ่งใหญ่ของพสกนิกรชาวไทย โดยเฉพาะวงการศึกษา เนื่องจากสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ทรงมีพระอุปการะคุณต่อวงการศึกษาอเนกอนันต์ ทรงเป็นนักภาษาศาสตร์โดยเฉพาะภาษาฝรั่งเศส ทรงเป็นพระอาจารย์และเป็นนายกสมาคมภาษาฝรั่งเศส ซึ่งการเรียนภาษาฝรั่งเศสในช่วง 30 ปีที่ผ่านมานั้น ในชั้นต้นยังเฟื่องฟูอยู่มาก เพราะคนไทยนิยมเรียน แต่ต่อมาความนิยมเรียนฝรั่งเศสลดน้อยลง จนเอกอัครราชทูตฝรั่งเศสประจำประเทศไทย ได้เดินทางมากระทรวงศึกษาธิการ เพื่อขอให้ช่วยฟื้นฟูการสอนภาษาฝรั่งเศสในไทย จึงสามารถกล่าวได้ว่าการพัฒนาภาษาฝรั่งเศสยุคเริ่มต้น สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ คือ องค์อุปถัมภ์การสอนภาษาฝรั่งเศสในไทย
ปลัด ศธ.กล่าวต่อไปอีกว่า นอกจากนี้ การเรียนการสอนวิชาคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ของเด็กไทยได้รับความนิยมน้อย จนปี 2532 ได้มีโครงการพัฒนาโดยนำเด็กไปเข้าค่ายวิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์ โดยสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ทรงอุปถัมภ์โครงการโอลิมปิกวิชาการ พระองค์ทรงให้ครูกับนักเรียนเข้าเฝ้าที่วังเลอดิสก่อนการแข่งขันทุกครั้ง ตนเองก็มีโอกาสเข้า พระองค์ทรงมีพระเมตตาให้คำแนะนำต่างๆ ซึ่งโครงการนี้ทำติดต่อกันยาวนาน และทำให้เรื่องการเรียนการสอนวิทย์-คณิต ของไทยดีขึ้นเป็นอย่างมาก ที่สำคัญ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ทรงเมตตางานการศึกษานอกโรงเรียน ซึ่งเป็นโครงการของสมเด็จย่าที่ทรงต้องการช่วยเหลือชาวไทยภูเขาในภาคเหนือ และถิ่นทุรกันดาร สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ทรงเสด็จเยี่ยมเยียนศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขาอย่างสม่ำเสมอ เป็นพระมหากรุณาธิคุณอย่างยิ่ง
“สิ่งที่ครูควรยึดถือเป้นแบบอย่างจากพระองค์ คือ พระกรณียกิจของท่านในฐานะพระอาจารย์ ซึ่งโจษจันกันมากว่าท่านสอนสนุก มีตัวอย่างประกอบ และเชื่อมโยงกับเรื่องในชีวิตประจำวัน สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ทรงเป็นพระอาจารย์ที่สอนหนังสือจากใจ” ปลัด ศธ.กล่าว
**มฟล.จัดนิทรรศการ-พิมพ์พระกรณียกิจด้าน กศ.เผยแพร่หมื่นเล่ม
รศ.ดร.วันชัย ศิระชนะ อธิการบดีมหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง (มฟล.) เปิดเผยว่า มฟล.ได้ร่วมไว้อาลัยต่อการสิ้นประชนม์ของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ โดยเฉพาะที่ศูนย์ภาษาและวัฒนธรรมจีนสิรินธร มฟล. ได้จัดแสดงนิทรรศการเทิดพระเกียรติ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ภายใต้แนวคิด “แสงหนึ่งคือรุ้งงาม” หรือ The Spectrum ซึ่งนำเสนอเรื่องราว พระประวัติ พระกรณียกิจ พระอัจฉริยภาพ สะท้อนภาพลักษณ์ คุณลักษณะอันโดดเด่น เป็นที่ประจักษ์ของสมเด็จพระพี่นางเธอฯ อาทิ ความสง่างาม นุ่มนวล อ่อนโยน ความเรียบง่าย เป็นธรรมชาติ เป็นต้น ซึ่งพระฉายาลักษณ์ที่นำมาจัดแสดง ล้วนเป็นพระฉายาลักษณ์ที่หาชมได้ยากยิ่ง ส่วนใหญ่ไม่เคยเผยแพร่ที่ใดมาก่อน ใช้เทคนิคสื่อผสมต่างๆ ในการนำเสนอเรื่องราวพระประวัติ พระกรณียกิจอันงดงาม และความเรียบง่าย โดยผู้ชมนิทรรศการจะได้ซึมซับรับรู้ผ่านสื่อต่างๆในระบบมัลติมีเดีย ทั้งภาพ เสียง ดนตรี ถือเป็นนิทรรศการในรูปแบบที่ทันสมัย จึงขอเชิญชวนนักเรียน นักศึกษา ประชาชน ร่วมชมตั้งแต่บัดนี้ถึงวันที่ 28 กุมภาพันธ์ศกนี้ ระหว่างเวลา 08.00-17.00 น.โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายแต่อย่างใด
นอกจากนี้ มฟล.ยังได้จัดตั้งพระฉายาลักษณ์ของพระองค์ไว้ที่ศูนย์ภาษาและวัฒนธรรมจีนสิรินธร และที่ปากทางเข้ามหาวิทยาลัย เพื่อให้ประชาชนได้ร่วมไว้อาลัย รวมทั้งจัดตั้งจุดให้นักเรียน นักศึกษา บุคลากร มฟล.และประชาชนได้ร่วมลงนามแสดงความอาลัยรักและระลึกถึงพระองค์ที่ห้องโถง อาคารเรียนรวม
“ด้วยความสำนึกในพระกรุณาธิคุณในสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ต่อวงการศึกษา มฟล.กำลังรวบรวมพระกรณียกิจในสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ที่เกี่ยวกับการศึกษา และ มฟล.เพื่อจัดพิมพ์เผยแพร่เทิดพระเกียรติและรำลึกถึงพระองค์ โดยขณะนี้อยู่ระหว่างการรวบรวมข้อมูลเพื่อดำเนินการให้แล้วเสร็จก่อนพิธีพระราชเพลิงพระศพ คาดว่า จะจัดพิมพ์อย่างน้อยจำนวน 10,000 เล่ม ซึ่งงานการศึกษาของพระองค์ที่โดดเด่น อาทิเช่น การส่งเสริมการเรียนการสอนภาษาฝรั่งเศส การส่งเสริมโครงการโอลิมปิกวิชาการ การสนับสนุนการศึกษาของเยาวชนในพื้นที่ห่างไกล โดยเฉพาะโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน และอีกหลายเรื่องที่ยังประโยชน์มากมายต่อปวงชนชาวไทย” อธิการบดี มฟล.กล่าว