รัฐปวดหัว! จ่อตัดงบหน่วยราชการ "พอกหนี้ค่าสาธารณูปโภค" พบยังค้างชำระ เฉพาะ "น้ำประปา-ไฟฟ้า" แนวโน้มเพิ่มขึ้น กระทบการจัดสรรงบประมาณรายจ่ายทุกปีงบประมาณ ด้านสลค. เวียนมติครม. ทำได้แค่ออกหนังสือ กำชับส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ ช่วยประหยัดใช้เท่าที่จำเป็น หวังลดภาระงบประมาณภาครัฐในภาพรวม สุดท้ายทำได้แค่ "ช่วยรณรงค์สร้างค่านิยม/จิตสำนึก" เผยตัวเลขค้าง ตลอด 4 ปี เฉพาะมท. ยังสูงกว่าพันล้าน แม้รัฐมีมาตรการผ่อนจ่าย เผยค้างรัฐวิสาหกิจรวมกว่า 4 พันล้าน
วันนี้ ( 22 ธ.ค.) มีรายงานจากทำเนียบรัฐบาล เปิดเผยว่า เมื่อเร็ว ๆ นี้ สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี (สลค.) เวียนหนังสือถึงหน่วยงานราชการ เพื่อแจ้ง หัวหน้าส่วนราชการทั่วประเทศ เรื่อง "การลดค่าใช้จ่ายด้านสาธารณูปโภคของหน่วยงานภาครัฐ" ภายหลังคณะรัฐมนตรี พิจารณาแล้ว เห็นว่า ในระยะที่ผ่านมารัฐบาลได้จัดสรรงบประมาณเป็นจำนวนมากสำหรับเป็นค่าใช้จ่ายด้านสาธารณูปโภค ของหน่วยงานภาครัฐ แต่หลายหน่วยงาน ยังคงมีปัญหาหนี้ค่าสาธารณูปโภคค้างชำระ รวมทั้งในปัจจุบันงบประมาณสำหรับเป็นค่าใช้จ่ายด้านสาธารณูปโภคของหน่วยงานต่าง ๆ ในภาพรวมมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นด้วย ดังนั้น เพื่อลดภาระงบประมาณในเรื่องดังกล่าว
ครม.จึงได้มีมติกำชับให้ส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ และหน่วยงานอื่นของรัฐดำเนินการให้มีการใช้สาธารณูปโภคประเภทต่าง ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง "น้ำประปาและไฟฟ้า" อย่างประหยัด เท่าที่จำเป็นเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดและลดภาระงบประมาณภาครัฐในภาพรวม
ทั้งนี้ ให้พิจารณาดำเนินมาตรการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องควบคู่ไปด้วย เช่น การรณรงค์สร้างค่านิยมและจิตสำนึกในการใช้สาธารณูปโภคของหน่วยงานอย่างประหยัดและเกิดประโยชน์สูงสุดแก่ราชการ การปรับปรุงเครื่องมือ/อุปกรณ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องเพื่อลดความสิ้นเปลืองของพลังงาน
"การเลือกใช้ทรัพยากรทางเลือกหรือพลังงานทดแทนเพื่อลดต้นทุนค่าใช้จ่ายด้านพลังงานให้เหมาะสมกับสถานที่ตั้งและสภาพแวดล้อมของหน่วยงาน และให้ติดตามประเมินผลการใช้สาธารณูปโภคของหน่วยงานอย่างต่อเนื่องเพื่อปรับปรุงแก้ไขแนวทางและมาตรการในการใช้สาธารณูปโภคของหน่วยงานให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้นเป็นระยะ ๆ ต่อไปด้วย"
ทั้งนี้มีตัวอย่างหน่วยงานที่พบว่า มีค้างชำระค่าใช้จ่ายด้านสาธารณูปโภค ของหน่วยงานภาครัฐ เช่น กระทรวงมหาดไทย หน่วยงานในภูมิภาคและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.)
อย่างเมื่อเร็ว ๆ นี้ ผู้ว่าการการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (กฟภ.) และผู้ว่าการประปาส่วนภูมิภาค (กปภ.) มีหนังสือแจ้งยอดหนี้ค้างชำระค่าสาธารณูปโภค ค่าไฟฟ้าและค่าน้ำประปา มาถึงอธิบดีกรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น( สถ.) โดยเป็นค่าสาธารณูปโภค ไตรมาสสุดท้าย ณ วันที่ 30 ก.ย.2562 โดย ส่วนราชการสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) เป็นหนี้กับ กฟภ. 815,189,335.30 บาท และของ กปภ. 31,184,960.34 บาท เป็นต้น
ขณะที่ตัวเลขหนี้ค่าสาธารณูปโภคค้างชำระของส่วนราชการ/หน่วยงานในสังกัดกระทรวงมหาดไทย "ส่วนภูมิภาค" ของปี 2559 ปี 2560 และก่อนปี 2559 ปี 2560-2562 รวมทั้งสิ้นกว่ามากกว่า 1 พันล้านบาท
นอกจากนี้ รัฐบาลที่่ผ่านมา ได้ออก“มาตรการแก้ไขปัญหาหนี้ค่าสาธารณูปโภคค้าชำระของส่วนราชการ” สำหรับหน่วยงานอื่นที่ไม่สามารถชำระหนี้สาธารณูปโภคได้ทันภายในปีงบประมาณที่เกิดค่าใช้จ่าย สามารถกันเงินไว้เบิกเหลื่อมปีเป็นค่าสาธารณูปโภคได้ทันภายในปีบประมาณที่เกิดค่าใช้จ่าย สามารถกันเงินไว้เบิกเหลื่อมปีเป็นค่าสาธารณูปโภคไว้อีก 3 เดือน หลังจากสิ้นปีงบประมาณ (ตามความในหนังสือสำนักงบประมาณ ด่วนที่สุด ที่ นร 0728/13043 ลงวันที่ 26 พ.ค. 60)
มีการรายงาน จำนวนหนี้ค่าสาธารณูปโภคของรัฐวิสาหกิจ 5 แห่ง ที่หน่วยงานต่างๆ ค้างอยู่รวม 4,096 ล้านบาท เป็นหนี้ค้างตั้งแต่ก่อนปีงบประมาณ 2560 จำนวน 595 ล้านบาท และหนี้ในปีงบประมาณปี 2560 รวม 3,501 ล้านบาท ประกอบด้วย บริษัท ทีโอที จำกัด (มหาชน) มีหน่วยงานต่างๆ ยังไม่ชำระหนี้ 1,250 ล้านบาท การไฟฟ้านครหลวง 410 ล้านบาท การประปานครหลวง 52 ล้านบาท การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค 2,229 ล้านบาท และการประปาส่วนภูมิภาค 154 ล้านบาท
“ในครั้งนั้น พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ได้สั่งให้ทุกส่วนราชการ ทั้งในกรุงเทพฯ และต่างจังหวัด ที่ติดหนี้ค่าสาธารณูปโภค ต้องจ่ายหนี้ทั้งที่ค้างอยู่ และหนี้ที่ก่อขึ้นใหม่ให้หมดโดยเร็ว พร้อมกำชับต่อไปนี้ทุกส่วนราชการต้องไม่มีหนี้ค้างจ่ายอีกต่อไป และห้ามนำเงินที่ต้องจ่ายหนี้ไปใช้อย่างอื่น” รายงานข่าวระบุ.