กรธ.เปิดร่างแรก พ.ร.ป.พรรคการเมือง ไม่เซตซีโร่พรรคเก่า แต่ทุกพรรคต้องทำตามกฎหมายใหม่กำหนด การสรรหาผู้สมัคร ส.ส.ต้องมี กก.สรรหา จากตัวแทนสาขา จังหวัด วาง 4 กรอบให้พรรคจัดกิจกรรม เข้มสร้างเสริมความสามัคคีปรองดอง พรรคไหนไม่ดำเนินการถูกยุบ
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เมื่อเวลา 13.00 น. วันนี้ (7 ธ.ค.) คณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ (กรธ.) นำโดยนายอุดม รัฐอมฤต โฆษก กรธ. แถลงสาระสำคัญของร่าง พ.ร.ป.พรรคการเมืองต่อสื่อมวลชน ว่าเมื่อรัฐธรรมนูญ (รธน.) ประกาศใช้วันรุ่งขึ้น กรธ.ต้องเสนอร่าง พ.ร.ป.ต่อสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) แต่ร่างนี้ค่อนข้างตกผลึกที่สุดแล้ว สื่อมวลชนน่าจะเป็นกลุ่มแรกที่ต้องทำความเข้าใจตรงกันกับ กรธ.ก่อน โดยสัปดาห์หน้าวันที่ 14 ธ.ค. กรธ.จะแถลงชี้แจงกับผู้มีส่วนได้เสียทุกฝ่ายโดยเฉพาะนักการเมืองที่ได้รับผลกระทบโดยตรงให้เข้าใจและรับฟังความคิดเห็นก่อนส่งให้ สนช.
นายอุดมกล่าวสรุปสาระสำคัญของร่างว่า ยังมีส่วนที่ปรับแก้ได้ตราบใดที่ยังไม่สงต่อ สนช.หากมีข้อบกพร่อง ถือเป็นร่างกฎหมายลูกฉบับแรกที่ กรธ.จัดทำเพื่อเตรียมการเลือกตั้ง โดยมีหลักการสำคัญคือพรรคการเมืองเป็นเครื่องมือที่รัฐธรรมนูญ หวังให้เป็นเครื่องมือของประชาชนนำพาผู้แทนบริหารจัดการบ้านเมืองแทนประชาชน ถือเป็นตัวต้นที่จะคาดหวังว่าจะเป็นการเมืองที่ดี เพราะคนที่จะเป็น ส.ส.ต้องผ่านพรรคการเมือง ถ้าพรรคเริ่มต้นไม่ดี เอาคนไม่ดีมาทำงานแทนกลุ่มผลประโยชน์บางกลุ่ม สังคมก็จะได้การเมืองอย่างทีทราบๆ กัน ซึ่ง กรธ.พยาายามวางรอบจากเดิมที่ทำอะไรก็ได้ จะพรรคเล็ก พรรคใหญ่ กำหนดทิศทางนโยบายอย่างไรก็ได้ ต่อไปนี้ต้องตอบสนองภาระหน้าที่ผลประโยชน์ที่รัฐธรรมนูญประสงค์ให้ดำเนินการ เพราะที่ผ่านมามีพรรคการเมืองและนักการเมืองออกมาวิจารณ์ตีปลาหน้าไซว่า กรธ.ยกร่างมาเพื่อบีบพรรคการเมืองให้ขาดอิสรภาพในความคิด การทำงาน ทำให้ง่อยเปลี้ยเสียขาเพราะจัดการอะไรไม่ได้
นายอุดมกล่าวว่า การเกิดของพรรคการเมืองสิ่งที่จะต้องทำคือต้องเริ่มจากกลุ่มคนที่มีแรงบันดาลใจที่จะทำให้กิจการบ้านเมืองเติบใหญ่ ต้องรวบรวมสมาชิกให้ได้ 500 คน ในกาก่อตั้งพรรคการเมือง ไม่ใช่แค่เอาแรง และเอาเวลามา แต่ต้องเสียสละปัจจัยด้วย พรรคการเมืองจะทำงานได้ต้องมีเงิน โดยกำหนดให้มีการลงเงินทุนประเดิมอย่างน้อยคนละ 2 พันบาท หรือ 1 ล้านบาท โดยต้องมีรายละเอียดรายงานชัดเจนเปิดเผย สมาชิกก่อตั้งต้องเป็นสมาชิกพรรคที่มีการคัดสรร ในปีแรกต้องมีสมาชิกให้ได้ 5 พันคน ใน 4 ปีควรได้สมาชิกไม่น้อยกว่า2 หมื่นคน ต้องมีชื่อพรรค โลโก้ ตราย่อ เครื่องหมาย อุดมการณ์ นโยบาย โดยจดทะเบียนต่อนายทะเบียนพรรคการเมืองคือ เลขาธิการคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) เพื่อประกาศให้ประชาชนรับทราบ
สาขาพรรคต้องมีอย่างน้อย 1 สาขาในแต่ละภาคที่ กกต.กำหนด แต่ละสาขาต้องมีสมาชิกที่อยู่ในภูมิลำเนาอย่างน้อย 500 คน หรืออาจมีตัวแทนพรรคการเมืองประจำจังหวัด แต่ต้องมีสมาชิกไม่น้อยว่า 100 คนในพื้นที่นั้น พร้อมทั้งมีตำแหน่งสำคัญอื่นๆ เช่นหัวหน้า กรรมการบริหาร (กก.บห.) เลขาธิการ เหรัญญิก เพื่อให้มีผู้รับผิดชอบ เช่น การเงิน การจัดกิจกรรม
ส่วนการหาผู้สมัครรับเลือกตั้งต้องเป็นหน้าที่ของคณะกรรมการสรรหาผู้สมัครรับเลือกตั้ง ประกอบด้วย กรรมการบริหารไม่เกินกึ่งหนึ่ง และตัวแทนสาขาและคณะกรรมการตัวแทนจังหวัดรวมกันไม่เกินกึ่งหนึ่ง
ทั้งนี้ ในมาตรา 23 บัญญัติว่าการดำเนินกิจการของพรรคการเมืองอย่างน้อยจะต้องมีกิจกรรมดังต่อไปนี้ 1. เสริมสร้างให้สมาชิกและประชาชนมีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข และการใช้สิทธิและเสรีภาพอย่างมีเหตุผลและมีความรับผิดชอบ 2. เสนอแนวทางการพัฒนาประเทศและแก้ไขปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นในสังคมอย่างมีเหตุผลโดยคำนึงถึงความสมดุลระหว่างการพัฒนาด้านวัตถุกับการพัฒนาจิตใจและความอยู่เย็นเป็นสุขของประชาชนประกอบกัน
3. ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการดำเนินกิจการทางการเมือง รวมตลอดทั้งการตรวจสอบการใช้อำนาจรัฐอย่างมีเหตุผล 4. สร้างเสริมให้สมาชิกและประชาชนมีความสามัคคีปรองดอง รู้จักยอมรับความเห็นทางการเมืองโดยสุจริตที่แตกต่าง และแก้ไขปัญหาความขัดแย้งทางการเมือง เพื่อประโยชน์สุขของประเทศชาติและประชาชน ถือเป็นการแก้ปัญหาความขัดแย้งโดยสันติวิธี ย้ำเตือนการอยู่ร่วมกันอย่างสันติ ไม่ให้ทะเลาะเบาะแว้งจนเสียหายอย่างที่ผ่านมา หากไม่ทำหน้าที่นี้ถูกยุบพรรคได้ ตามมาตรา 97 โดย กกต.ส่งเรื่องให้ศาลรัฐธรรมนูญสั่งยุบพรรคนั้น และเพิกถอนสิทธิรับสมัครเลือกตั้งของคณะกรรมการบริหารพรรคนั้น
“คนอาจสงสัยว่าพวกพรรคเก่าจะอยู่อย่างไร จะเซตซีโร่ หรือเปลี่ยนแปลงอย่างไร ผมเรียนว่าเราไม่เคยรู้สึกว่าสถาบันการเมืองเดิมจะต้องถูกโละอย่างที่พูดกัน เราเข้าใจดีว่าคนที่ทำงานอยู่เดิมย่อมรู้สึกว่าจะมีเปลี่ยนแปลงเป็นธรรมดา ถ้าเขาทำดีอยู่แล้วเราคงไม่ไปทำอะไร เรื่องที่ให้ดำรงอยู่เราก็คิดอยู่ เพียงแต่อยากให้เข้ามาร่วมจรรโลงสังคมตามกฎกติกา การจะมีสมาชิก 500 คนในเวลาที่เหมาะสม คิดว่าไม่ยากสำหรับพรรคใหญ่ แค่ไปเคลียร์สมาชิกเดิมที่มีหรือบางคนอาจล้มหายตายจากไปแล้ว หรือชื่อซ้ำซ้อนกันหรือไม่ ส่วนพรรคเล็กที่อาจจะต้องทำงานเหนื่อยหน่อย ต้องพยายามไประดมให้ได้ ตามเวลาที่กำหนดแต่ต้องมีความอดทนถ้ายังทำไม่ได้ก็อย่าสมัครรับเลือกตั้งเลย ถ้าเป็นกุฏิ หรือสภากาแฟไม่ต้องเป็นพรรคการเมืองหรอก แค่เป็นชมรมก็ได้ แต่เมื่อไหร่ที่อยากส่งผู้สมัครลงเลือกตั้ง ต้องมีกำลัง องคาพยพที่ใหญ่พอสมควร พยายามทำงานมวลชนให้คนที่มีความคิดทางการเมือง มาทำงานร่วมอุดมการณ์ ต้องมีการลงทุนเงินและแรง กำลัง ส่วนพรรคเก่าต้องมีทุนประเดิมเท่าพรรคใหม่”
นายอุดมกล่าวว่า การจะไปหานายทุนมาสนับสนุนพรรคก็ต้องระวัง เพราะอาจจะกลายเป็นชนักติดหลังว่าทำจริงหรือไม่ เพราะการเป็นสมาชิกจะต้องมีการส่งเงินบำรุงพรรค เมื่อไหร่ให้ข้อมูลที่ไม่เป็นความจริงจะมีความผิด และ มีโทษทางอาญาด้วย ที่ผ่านมาต้องเป็นเรื่องการดำเนินการของพรรคไม่ใช่ตัวบุคคล แต่เมื่อมีการยุบผลที่ตามมา คือ กรรมการบริหารจะทำงานต่อไปได้หรือไม่ เรามีข้อที่ทำให้เห็นว่าถ้าศาลสั่งยุบกรรมการบริหารห้ามไปจดทะเบียนพรรคขึ้นมาใหม่ หรือเป็นกรรมการบริหาร หรือมีส่วนร่วมจัดพรรคใหม่ 10 ปีนับแต่ถูกยุบ จะไปครอบงำพรรคอื่นไม่ได้ เพราะมีชนักติดหลัง
นายอุดมกล่าวว่า การทำหน้าที่ของพรรคการเมืองจะต้องมีเรื่องเงิน ส่วนหนึ่งมาจากพรรคการเมืองเอง และอีกส่วนมีการสนับสนุนจากรัฐ คือมีการตั้งกองทุนสนับสนุน โดย กกต.ระดมตั้งกองทุนซึ่งส่วนใหญ่มาจากงบประมาณแผ่นดิน และจากนักการเมืองที่ทำผิดต้องชดใช้ค่าเสียหาย หรือผู้ประสงค์จะบริจาคให้พรรคการเมือง โดยบุคคลสามารถบริจาคให้พรรคการเมืองจะสามารถหักภาษีได้ 1.5 หมื่นบาท สำหรับภาษีบุคคลธรรมดา และ 5 หมื่นบาทสำหรับนิติบุคคล
ด้านนายธนาวัฒน์ สังข์ทอง เลขานุการ กรธ.กล่าวว่า ร่าง พ.ร.ป.พรรคการเมืองฉบับใหม่ไม่แตกต่างกับฉบับปัจจุบัน เพียงแต่ลดขั้นตอน การมีส่วนร่วมของประชาชนในการเข้าสู่พรรคการเมือง ไม่ได้ตัดหลักเกณฑ์ 15 คนเข้าชื่อขอตั้งพรรคการเมืองกับนายทะเบียนพรรคการเมือง แต่ระบบใหม่ต้องมีการส่งเสริมการมีส่วนร่วมให้มากขึ้นเพื่อให้รู้สึกความเป็นเจ้าของพรรค โดยมีสมาชิกในพื้นที่สนับสนุนนโยบายของพรรค ซึ่งแต่ละพรรคการเมืองมีสมาชิกอยู่ในเกณฑ์นี้อยู่แล้ว เพียงแต่ไปตรวจสอบว่าเป็นข้อมูลที่ถูกต้องชัดเจนแล้ว การกำหนดเงื่อนไขต่างๆ เพื่อทำให้พรรคการเมืองบรรลุตามวัตถุประสงค์ต่อการปฏิรูปการเมืองตามที่รัฐธรรมนูญกำหนด โดยเน้นความโปร่งใสตรวจสอบได้ การเปิดข้อมูล กิจกรรม รายได้ การบริจาค ซึ่งกฎหมายปัจจุบันมีเงื่อนไขมากมาย แต่ร่างนี้ไม่ว่าได้เงินมาจากไหนถ้านำมาดำเนินกิจกรรมพรรคการเมือง หรือการเลือกตั้ง ต้องมีการรายงานให้ กกต.ทราบ ให้ประชาชนและสมาชิกตรวจสอบได้ ทำให้พรรคโปร่งใสได้รับการเชื่อมั่นว่ากระทำการโดยสุจริต สามารถพิสูจน์ตัวเองได้ และสอดรับกับข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นที่ผ่านมา และต้องการให้มีการปฏิรูปให้เป็นสภาบันการเมืองที่สำคัญในอนาคต
อย่างไรก็ตาม ในวันที่ 14 ธ.ค.นี้ กรธ.จะเตรียมจัดงานเเถลงข่าวนำร่างไปชี้แจงต่อผู้เข้าร่วมงานทุกฝ่าย รวมถึงพรรคการเมือง ที่สโมสรสันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทย ขอเชิญพรรคการเมืองร่วมเเสดงความเห็นหากมีข้อเสนอจะได้มีเวลาปรับแก้ไขร่างก่อนส่งให้ สนช.พิจารณาต่อไป
