“มีชัย” แจง กม.พรรคการเมืองใหม่ ตั้งง่าย ให้สมาชิกมีหน้าที่ต้องจ่ายเงิน มีผู้บงการเจอคดีอาญา

ประธาน กรธ.เผย กม.พรรคการเมือง ตั้งง่าย โดยต้องมีทุนประเดิม มีสมาชิกแรกเริ่ม 500 คน ทุกคนต้องจ่ายค่าสมาชิก และมีส่วนกำหนดนโยบาย และคัดสรรผู้สมัคร พรรคใดมีผู้บงการเจอคดีอาญา ให้อำนาจพรรคคุมโหวตเลือกนายกฯ แต่ร้องศาลได้หากเห็นว่าข้อบังคับพรรคขัดต่อความเป็นอิสระในการปฏิบัติหน้าที่ ส.ส. ย้ำรีเซตพรรคการเมือง

นายมีชัย ฤชุพันธุ์ ประธานคณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ (กรธ.) กล่าวก่อนการประชุมถึงความคืบหน้าในการร่าง พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง ว่าได้เชิญตัวแทนจากคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) มานั่งฟังด้วยเพื่อรับฟังความเห็นในประเด็นที่มีการปรับแก้ว่ามีปัญหาหรือไม่ จะได้แก้ไขให้เรียบร้อย เพราะมีเรื่องวิธีการจัดตั้งพรรคการเมืองที่เปลี่ยนแปลงไปจากร่างของ กกต.ซึ่งเดิมทำเป็นสองขยัก จดทะเบียนจองก่อนแล้วค่อยรวบรวมตั้ง แต่ กรธ.ทำเป็นขยักเดียวได้คือมีห้าร้อยคนก็ทำได้เลยหรือถ้าจะไปรวบรวมให้เสร็จภายในสามเดือนหกเดือนก็ได้เพื่อให้ง่ายขึ้น และเพื่อให้ประชาชนมีส่วนร่วมกับพรรคการเมืองอย่างแท้จริงเมื่อรวบรวมห้าร้อยคนแล้วแต่ละคนต้องจ่ายเงินเป็นทุนประเดิมของพรรคการเมืองในการทำกิจกรรมของบ้านเมืองด้วย อีกทั้งยังเป็นการแสดงความเป็นเจ้าของพรรคด้วย ส่วนสมาชิกพรรคก็เก็บค่าสมาชิกพรรค ซึ่งจะไม่ใช่ในส่วนของเงินอุดหนุนพรรคการเมือง

นอกจากนี้ ฐานในการคำนวณจะยึดประชาชนมากที่สุด ไม่ขึ้นอยู่กับกิจกรรมที่พรรคการเมืองทำเป็นประเด็นที่แตกต่างจากเดิม แต่ถ้าพบว่ามีการใช้เงินที่ไม่ถูกต้องคณะกรรมการบริหารพรรคก็จะมีความผิดตัดสิทธิในการตั้งพรรคใหม่หรือเข้าร่วมเป็นผู้บริหารพรรคในอนาคต

นายมีชัยกล่าวว่า พรรคการเมืองควรจะมีสมาชิกในแต่ละจังหวัดและค่าสมาชิกพรรคจะเป็นตัวกำหนดเงินอุดหนุนอาจจะต้องตั้งสาขาพรรคอย่างน้อย 4 สาขา แต่จังหวัดอื่นๆ ถ้ามีสมาชิกถึงจำนวนที่กำหนดก็ต้องตั้งตัวแทนพรรคไว้ที่จังหวัดนั้นๆ และการเลือกตั้งผู้บริหารหรือผู้สมัครคนเหล่านี้จะเป็นโหวตเตอร์และคณะกรรมการสรรหาด้วย

นายมีชัยย้ำว่า ไม่มีการหารือเกี่ยวกับการรีเซตพรรคการเมือง โดยพยายามจะไม่รีเซตเพราะเป็นความยุ่งยาก ดังนั้นจึงไม่มีการบังคับหากผู้บริหารพรรคไม่มีลักษณะต้องห้ามก็ไม่มีปัญหา เท่ากับในบทเฉพาะกาลไม่มีเขียนให้ต้องจดทะเบียนพรรคการเมืองใหม่ ทั้งนี้ กฎหมายใหม่จะมีความแตกต่างจากเดิม คือ การจัดตั้งพรรคจะไม่ยากนักและต้องมีทุนประเดิมของพรรค อีกทั้งสมาชิกพรรคจะมีส่วนร่วมในการกำหนดนโยบาย คัดสรรตัวผู้สมัคร รวมทั้งมีหน้าที่ชำระค่าสมาชิก ซึ่งจำนวนเหล่านี้จะเป็นตัวกำหนดเงินอุดหนุนให้กับพรรคการเมืองนั้นๆ สิ่งเหล่านี้จะทำให้ประชาชนที่มีทิศทางเดียวกับพรรคการเมืองนั้นๆ เข้ามาเป็นเจ้าของพรรคการเมืองอย่างมีนัยยะสำคัญ แต่ถ้าพบว่ามีการเป็นสมาชิกพรรคการเมืองซ้ำซ้อนกันตามกฎหมายจะให้พ้นจากสมาชิกพรรคทั้งคู่ แต่ยังสามารถไปสมัครพรรคการเมืองอื่นได้

ส่วนกลไกป้องกันไม่ให้มีผู้บงการพรรคการเมืองนั้น นายมีชัยกล่าวว่า มีการเขียนห้ามไม่ให้คนไม่เกี่ยวข้องเข้ามาบงการพรรค สมาชิกทำได้เฉพาะในกรอบของสมาชิก ซึ่งจะมีบทลงโทษในทางอาญาด้วย แต่ยังไม่ได้คุยว่าจะมีบทลงโทษอย่างไรในทางการเมือง

สำหรับสาเหตุที่จะทำให้พรรคการเมืองถูกยุบนั้นมี 2 ประการ คือ สิ้นสภาพหรือถูกยุบในกรณีที่มีนโยบายต่อต้านระบอบการปกครองหรือใช้วิธีการนอกเหนือรัฐธรรมนูญ อย่างไรก็ตาม หากมีประเด็นที่มีผู้ไม่เกี่ยวข้องบงการพรรคการเมืองใดนอกจากเป็นความผิดเฉพาะตัวแล้วยังไปถึงพรรคการเมืองด้วยเพราะหากพรรคการเมืองรับคำสั่งคนอื่นก็ไปถึงผู้บริหารพรรคต้องพ้นไปด้วย โดยได้พยายามแก้ปัญหาที่เคยเกิดขึ้นในอดีตเอาไว้

นายมีชัยยังกล่าวถึงการกำหนดหลักเกณฑ์เสรีภาพในการออกเสียงของ ส.ส.ว่า ข้อบังคับและมติของพรรคจะต้องไม่ขัดต่อความเป็นอิสระในการปฏิบัติหน้าที่ของ ส.ส.แต่ไม่ได้เขียนเจาะจงเพราะไม่ทราบว่าจะเกิดอะไรขึ้น ดังนั้นพรรคการเมืองยังสามารถมีมติขับ ส.ส.ออกจากพรรคได้ตามกฎเกณฑ์ของแต่ละพรรค ส่วนการลงคะแนนเลือกนายกรัฐมนตรี จะถือว่าเป็นอิสระในการปฏิบัติหน้าที่ของส.ส.หรือไม่นั้นในรัฐธรรมนูญไม่ได้พูดถึงเรื่องเหล่านี้ ดังนั้นหากเกิดกรณีที่ว่าพรรคการเมืองมีมติแต่ ส.ส.ไม่ปฏิบัติตามพรรคการเมืองก็ต้องไปขับไล่กันเพราะยังมีอำนาจตามสมควรแต่ถ้า ส.ส.คิดว่าไม่ได้รับความเป็นธรรมเพราะเห็นว่าเป็นอิสระในการปฏิบัติหน้าที่ก็สามารถไปร้องต่อศาลให้คุ้มครองชั่วคราวและเพิกถอนได้ โดยตนจำไม่ได้ว่าเป็นศาลรัฐธรรมนูญหรือศาลปกครองสูงสุด หากศาลวินิจฉัยว่าขัดต่อความเป็นอิสระในการปฏิบัติหน้าที่ข้อบังคับนั้นก็จะตกไป