“ราษฎรอาวุโส” แนะ 10 วิธีปฏิรูปประเทศไทย ฝ่าวิกฤตคลื่นลูกที่ 4 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ชี้ซับซ้อนลึกซึ้งเพราะไม่รู้ใครคือศัตรู ยกอุทาหรณ์ยุครัฐบาล “แม้ว” ใช้อำนาจแก้ปัญหาไม่ได้ แต่ต้องแก้ด้วยปัญญา
วันนี้ (13 ก.พ.) ที่โรงแรมมิราเคิลแกรนด์ แผนงานสร้างเสริมการเรียนรู้กับสถาบันอุดมศึกษาไทยเพื่อการพัฒนานโยบายสาธารณะที่ดี สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จัดการสัมมนาเรื่อง “มหาวิทยาลัยกับจิตนาการใหม่ เพื่อการพัฒนานโยบายสาธารณะที่ดี” โดย นพ.ประเวศ วะสี ราษฎรอาวุโส กล่าวว่า ประเทศกำลังเผชิญวิกฤตการณ์ชาติ ซึ่งเป็นวิกฤตจากทุกด้าน ทั้งทางเศรษฐกิจ สังคม การเมือง และวัฒนธรรม ซึ่งมีความซับซ้อนและถือเป็นวิกฤตคลื่นลูกที่ 4 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เพราะไม่สามารถรู้ว่าใครเป็นศัตรู จึงไม่สามารถกำหนดยุทธศาสตร์แก้ไขปัญหาได้อย่างชัดเจน ขณะที่กลไกของภาครัฐก็ไม่สามารถแก้ไขปัญหาได้ โดยเฉพาะการใช้อำนาจแก้ไขปัญหา ซึ่งตนเคยเตือน พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร ในสมัยที่ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีว่าใช้อำนาจแก้ไขปัญหาไม่ได้ ไม่เช่นนั้นอำนาจจะตีกลับ แต่ต้องใช้ปัญญา ซึ่งมหาวิทยาลัยถือเป็นกลไกที่สำคัญในการแก้ไขปัญหา เพราะเป็นแหล่งขุมกำลังความรู้ที่มีอยู่มากที่สุด
นพ.ประเวศ กล่าวว่า สาเหตุที่มหาวิทยาลัยยังไม่มีพลังทางปัญญา เพราะแบ่งความรู้ออกเป็นคณะและภาควิชา ทำให้ความรู้ถูกกระจายแบบแยกส่วน จึงต้องมองภาพรวมเชิงระบบเพื่อให้เกิดพลังทางปัญญา และสามารถเน้นหนักในเรื่องที่สำคัญของการแก้ไขปัญหาอย่างตรงจุด ดังนั้นแต่ละมหาวิทยาลัย จึงควรตั้งสถาบันวิจัยนโยบายสาธารณะ เพื่อมองภาพรวมทั้งระบบ และการรักษาดุลยภาพทางสังคมควรประกอบด้วย ส่วนฐาน คือ ชุมชนท้องถิ่นต้องเข้มแข็ง ตัวเจดีย์ คือ องค์กรต่างๆ และส่วนยอด คือ ความเป็นธรรมทางสังคม ซึ่งความเป็นธรรมถือเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดในสังคม เพราะถ้าไม่มีความเป็นธรรมก็จะเกิดความขัดแย้งในสังคม
“การปฏิรูปประเทศไทยเพื่อแก้ปัญหาวิกฤตของประเทศในขณะนี้ ควรทำใน 10 ด้านที่สำคัญ คือ 1.การสร้างจิตสำนึกใหม่ 2.การสร้างสัมมาชีพเต็มพื้นที่ หรือการกระจายรายได้ให้ครอบคลุม 3.การสร้างความเข้มแข็งของชุมชนท้องถิ่น 4.การสร้างระบบการศึกษาที่พาชาติออกจากวิกฤติ 5.การสร้างธรรมาภิบาลด้านการเมืองการปกครองและระบบบยุติธรรม 6.การสร้างระบบสวัสดิการสังคม 7.การสร้างความสมดุลของสิ่งแวดล้อมและพลังงาน 8.การสร้างระบบสุขภาพเพื่อคนทั้งมวล 9.การสร้างการวิจัยยุทธศาสตร์ชาติ และ 10.การสร้างระบบการสื่อสารที่สร้างสรรค์” นพ.ประเวศ กล่าว