จากเกิดดรามา โรคระบาดม้าล้มตายเป็นจำนวนมากคาดเกิดจากการนำเข้าม้าลายที่มีเชื้อโรคระบาด ล่าสุดกรมอุทยานฯ ออกมาชี้แจงการนำเข้า-ส่งออกสัตว์ป่ามีชีวิตยืนยันต้องมีใบรับรองสุขภาพสัตว์จากต้นทางก่อนปล่อยผ่านด่าน พร้อมตรวจร่วม 3 หน่วยงาน ชี้เข้มห้ามนำเข้าม้าลาย-ยีราฟต่อไป
จากกรณีการระบาดของโรคกาฬโรคแอฟริกาในม้า (AHS) ที่เกิดขึ้นในขณะนี้ ซึ่งอยู่ในกระบวนการสอบสวนโรคทางระบาดวิทยาและยังไม่มีข้อมูลเพียงพอในการสรุปสาเหตุของการเกิดโรคระบาด แต่ได้มีข้อสันนิษฐานในการสรุปสาเหตุของการเกิดโรคระบาดในเบื้องต้นว่าม้าลายที่นำเข้าจากต่างประเทศอาจเป็นพาหะในการนำโรคดังกล่าว
เมื่อวันที่ 20 พ.ค. เพจ “สมาคมอรุรักษ์กลุ่มป่าตะวันออก” เผยว่า กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ได้ออกเอกสารข่าวระบุว่า กองคุ้มครองพันธุ์สัตว์ป่าและพืชป่า ได้ชี้แจงเรื่องกำหนดชนิดสัตว์ป่า ซากของสัตว์ป่า และผลิตภัณฑ์ที่ทำจากซากของสัตว์ป่าที่ห้ามนำเข้าหรือส่งออก และการขอรับใบอนุญาตให้นำเข้า-ส่งออกจะต้องเป็นไปตามกฎกระทรวงการขออนุญาต หรือใบรับรองและการออกใบอนุญาต หรือใบรับรองให้นำเข้า ให้ส่งออกสำหรับสัตว์ป่า หรือซากของสัตว์ป่านั้น หรือเอกสารการอนุญาตหรือรับรองว่าอยู่ระหว่างการขออนุญาตส่งออก หรือเอกสารที่อนุญาตของหน่วยงานที่มีหน้าที่ตรวจรับรองสุขภาพสัตว์ ซึ่งออกโดยเจ้าหน้าที่ผู้มีอำนาจตามกฎหมายของประเทศที่ส่งออกสัตว์ป่าที่ผู้ขอรับใบอนุญาตนำเข้าสัตว์มีชีวิตแนบมาพร้อมกับคำขอรับใบอนุญาต โดยผู้ได้รับอนุญาตจะต้องดำเนินการนำเข้าซึ่งสัตว์ป่าผ่านด่านตรวจสัตว์ป่าเพื่อให้เจ้าหน้าที่ด่านตรวจสัตว์ป่าได้ดำเนินการตรวจสอบการนำเข้าสัตว์ป่าตามรายการชนิด และจำนวนที่ระบุในใบอนุญาต พร้อมทั้งตรวจเอกสารใบรับรองสุขภาพสัตว์ที่มาพร้อมกับตัวสัตว์นั้นด้วย
ในขั้นตอนการตรวจปล่อยสัตว์ป่ามีชีวิตที่นำเข้ามาบริเวณคลังสินค้าจะมีการตรวจร่วมกัน 3 หน่วยงาน ได้แก่ กรมศุลกากร กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช และกรมปศุสัตว์ และเมื่อผ่านด่านตรวจสัตว์ป่าแล้วผู้ได้รับอนุญาตต้องนำไปสถานกักกันสัตว์ตามที่กรมปศุสัตว์ได้วางระเบียบไว้
สำหรับการเฝ้าระวังการระบาดของโรคกาฬโรคแอฟริกาในม้า (African Horse Sickness :AHS) กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช โดยเจ้าหน้าที่จากสำนักอนุรักษ์สัตว์ป่า กองคุ้มครองพันธุ์สัตว์ป่าและพืชป่าตามอนุสัญญา และสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 7 ได้ลงพื้นที่สำรวจข้อมูลและเก็บตัวอย่างในอำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมาทันที ที่ได้รับรายงานการเกิดโรคและขอความร่วมมือระงับการเคลื่อนย้ายสัตว์จำพวกยีราฟ ม้า ลา ล่อ ทุกชนิดในพื้นที่รับผิดชอบของสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ เพื่อเฝ้าระวังการแพร่ระบาดของโรค รวมทั้งสำรวจข้อมูลประชากรม้าลายที่มีการครอบครองในประเทศ
ซึ่งกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ได้มีมาตรการต่างๆ ตามประกาศกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ดังนี้
1. ประกาศกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ลงวันที่ 7 เมษายน พ.ศ. 2563 เรื่องกำหนดชนิดสัตว์ป่า ซากสัตว์ป่า และผลิตภัณฑ์จากซากสัตว์ป่า ที่ไม่พิจารณาอนุญาตให้นำเข้า ส่งออก
2. ประกาศกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ลงวันที่ 7 เมษายน พ.ศ. 2563 เรื่องมาตรการในการป้องกันการแพร่ระบาดของโรคกาฬโรคแอฟริกาในม้า (African Horse Sickness : AHS) ฉบับที่ 1
3. ประกาศกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ลงวันที่ 17 เมษายน พ.ศ. 2563 เรื่องมาตรการในการป้องกันการแพร่ระบาดของโรคกาฬโรคแอฟริกาในม้า (African Horse Sickness : AHS) ฉบับที่ 2
นอกจากนี้ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ยังได้ร่วมเป็นคณะกรรมการแก้ไขปัญหาโรคกาฬโรคแอฟริกาในม้า (African Horse Sickness) และคณะอนุกรรมการวิชาการด้านการเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุม (African Horse Sickness) เพื่อร่วมกันแก้ไขปัญหาโรคกาฬโรคแอฟริกาในม้า และยังคงเข้มงวดในการอนุญาตการนำเข้าส่งออกสัตว์ป่าและซากสัตว์ป่า ตามที่อนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศซึ่งชนิดสัตว์ป่าและพืชป่าที่ใกล้สูญพันธุ์ (CITES) กำหนดไว้ สำหรับยีราฟและม้าลาย จะยังคงไม่พิจารณาให้นำเข้าในประเทศอยู่ต่อไป