“หมอยง” อธิบายการแพร่ระบาดและกลายพันธุ์โควิด-19 ทั่วโลกและไทย ชี้เหตุหลักมาจากการเดินทาง เผยไทยยังขาดแคลนนักคณิตศาสตร์ คอมพิวเตอร์ นักวิทยาศาสตร์ ช่วยวิเคราะห์พันธุกรรมหาแนวทางระบาดและรักษาโควิด-19
วันนี้ (14 เม.ย.) ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยา คลินิกภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กระบุ “โควิด-19 สายพันธุ์ที่ระบาดทั่วโลก ได้มีการศึกษาพันธุกรรมของโคโรนาไวรัสโควิด-19 กันมากทั่วโลก โดยเฉพาะในยุโรปและอเมริกา ในปัจจุบันมีการถอดรหัสพันธุกรรมทั้งตัว มากกว่า 5,000 สายพันธุ์ และแบ่งสายพันธุ์ของไวรัส” แล้วแต่ใครจะกำหนด เช่น เป็น A, B, C, A เป็นสายพันธุ์เริ่มแรก โดยเปรียบเสมือน B วิวัฒนาการ มาจาก A และ C วิวัฒนาการมาจาก B หรืออาจกล่าวว่า C เป็นลูกของ B
แต่ไม่ได้บอกว่าใครรุนแรงกว่าใคร บอกว่าความเป็นพ่อ เป็นแม่ เป็นลูก บอกเส้นทางเดินของไวรัสว่ามาจากที่ใด ในการวิเคราะห์แบบมีหลักเกณฑ์ ของ GISAID โดยดูตำแหน่งความหลากหลายทางพันธุกรรม polymorphism สายพันธุ์ของโควิด-19 ในปัจจุบัน มีจุดเริ่มต้นเป็นสายพันธุ์ S (serine) แล้วมีการเปลี่ยนแปลงพันธุกรรมเป็น L (Leucine) สายพันธุ์ L แพร่ขยาย ได้รวดเร็วกว่า และแพร่กระจายเข้าสู่ ยุโรป และอเมริกา ต่อมาจึงแยกสายพันธุ์ L แยกออกเป็นอีก 2 สายพันธุ์ G (glycine) และสายพันธุ์ V (Valine)
“ดังนั้น สายพันธุ์ของโควิด-19 ในปัจจุบันจึงแบ่งเป็น 3 สายพันธุ์ คือ S, G และ V และยังมีสายพันธุ์อื่นๆ อีกที่ยังไม่ได้กำหนด” เราศึกษาในประเทศไทย พบว่าลักษณะของสายพันธุ์ที่ระบาดในประเทศไทย มีลักษณะที่จำเพาะ เราอยากจะตั้งชื่อว่า สายพันธุ์ T ไม่ใช่มาจาก Thailand แต่ T มาจากการเปลี่ยนพันธุกรรม ไปเป็น Threonine ในส่วนของ spike gene ที่ยื่นออกมา ถ้าเรามีการศึกษาเยอะและมากพอ
สายพันธุ์ G เข้าสู่อเมริกาทางด้านตะวันออก สายพันธุ์ S เข้าสู่อเมริกาทางด้านตะวันตก ในอเมริกาเองจึงมีทั้ง G และ S สายพันธุ์ V และ G ระบาดในยุโรป สำหรับ Australia ช่วงแรก จะเป็นสายพันธุ์ S ที่มาจากจีน และเอเชียตะวันออก และต่อมา V และ G เข้ามาทีหลัง ผ่านการเดินทางเข้ามาจากยุโรป บ้านเราที่พบมากยังเป็นสายพันธุ์ S ที่มาจากประเทศจีนในระยะแรก และระยะหลัง สายพันธุ์ทางตะวันตก โดยเฉพาะยุโรปที่จะเป็นสายพันธุ์ V และ G เข้ามาสู่บ้านเรา โดยรวมแล้วสายพันธุ์ผสมกันไปมา เพราะการเดินทางจากประเทศหนึ่งไปสู่ประเทศหนึ่ง
ประเทศไทยต้องการนักคณิตศาสตร์คอมพิวเตอร์ เพื่อมาวิเคราะห์รูปแบบของการระบาด โดยใช้วิธีชีวสารสนเทศ bioinformatics) เรียนให้รู้และสนุกจะเป็นประโยชน์อย่างมาก เรายังขาดนักวิชาการ นักวิทยาศาสตร์ในด้านนี้อย่างมาก มาทำการวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่ทางด้านพันธุกรรม ไม่ว่าจะเป็นของมนุษย์ สัตว์ เชื้อโรคและไวรัสจะมีประโยชน์อย่างมาก ทั้งทางด้าน การวินิจฉัย ระบาดวิทยา การค้นพบการก่อโรค การหาวิธีการป้องกัน พัฒนายารักษา และทำวัคซีนในการป้องกัน จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องใช้แบบจำลอง เริ่มจากสารพันธุกรรม DNA และ RNA ของไวรัสเป็นพื้นฐาน วันนี้เขียนอาจจะเข้าใจยากหน่อย”
