การทำเกษตรอินทรีย์ จำเป็นต้องสงวนรักษา พื้นที่ส่วนหนึ่งให้คงสภาพป่าธรรมชาติ เพื่อให้เกิดการหมุนเวียนของธาตุอาหารและรักษาสมดุลของระบบนิเวศ พวกเราเรียกว่า "ป่าครอบครัว" ซึ่งเกษตรกรทั่วไปจะไม่สงวนพื้นที่ดังกล่าวไว้ เพราะมองว่าไม่ได้ประโยชน์เป็นตัวเงิน เสียพื้นที่เพาะปลูก
ป่าครอบครัว นอกจากจะรักษาสมดุลระบบนิเวศการเกษตร ยังเป็นอีกแนวทางหนึ่งในการเพิ่มพื้นที่วนเกษตร เป็นการเกษตรที่อนุรักษ์ดิน น้ำ ป่าไม้ ในยุคที่ไม่มีที่ว่างเปล่าไม่มีคนจอง ให้ปลูกป่าอีกต่อไป ซึ่งคนในเมือง อาศัยอยู่ห่างไกลป่าได้รับผลประโยชน์ทางอ้อมจากป่าครอบครัวจากคุณภาพอากาศที่ดี ไม่เผาฟางหญ้า ต้นน้ำที่สะอาดปราศจากสารเคมีทางการเกษตรสะสม การรักษาความหลากหลายทางชีวภาพเผื่อการใช้ในอนาคตของลูกหลาน เป็นต้น
การจ่ายค่าตอบแทนการให้บริการของระบบนิเวศ (Payment for Ecosystem Service: PES) ของผู้บริโภคหรือคนในเมืองที่ได้รับผลประโยชน์จากป่าครอบครัวเป็นกลไกหนึ่งที่สร้างกำลังใจกับเกษตรกรรักษา/เพิ่มพื้นที่ป่าครอบครัว และสร้างการมีส่วนร่วมของคนในเมือง
The Basket องค์กรภายใต้มูลนิธิอีสต์ ฟอรั่ม ร่วมกับพี่น้องเกษตรกร ทุ่งพระยาสไมล์ อ.สนามชัยเขต จ.ฉะเชิงเทรา ได้ริเริ่มปัจจุบันพื้นที่ป่าครอบครัวรวมกันประมาณ 30 ไร่ และวางแผนว่าอีก 3 ปีข้างหน้า จะขยายพื้นที่ป่าครอบครัวให้เพิ่มขึ้นทุกปีจนครอบคลุมพื้นที่ 500 ไร่ รอบป่ารอยต่อ 5 จังหวัดภาคตะวันออก
ในเดือนกุมภาพันธ์ 2563 เริ่มนำร่องชวนเชิญ ผู้บริโภคในเมือง 23 คน ที่ตระหนักว่าได้รับผลประโยชน์และมีความเต็มใจจ่ายในการเพิ่ม/รักษาป่าครอบครัวไว้ ด้วยการจ่ายจะขยายพื้นที่ป่าครอบครัวให้เพิ่มขึ้นทุกปีจำนวนไร่ละ 1,000 บ. ต่อปี เป็นค่าเสียโอกาสในการใช้ประโยชน์ที่ดิน เท่ากับอัตราค่าเช่าที่ดิน
เมื่อวันที่ 9 กุมภาพันธ์ 63 ที่ผ่านมา กลุ่มผู้บริโภคได้ไปเรียนรู้ เยี่ยมชมวนเกษตร แปลงปลูกป่าครอบครัว และร่วมกับเกษตรกรทุ่งพระยาสไมล์เพาะชำกล้าไม้เพื่อนำไปปลูก
ทั้งนี้ คนที่จ่ายให้บริการของระบบนิเวศบริการ นอกจากได้มีส่วนร่วมในการรักษาสิ่งแวดล้อมเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีของต่อเอง+ส่งต่อสิ่งแวดล้อมให้กับคนรุ่นไปแล้ว เกษตรกรจะส่งมอบผลผลิตจากป่าครอบครัว หรือผลผลิตชุมชน ให้กับผู้จ่ายเงิน เป็นมูลค่า 1,000 บ. / ไร่
มูลนิธิอีสต์ ฟอรั่มและเครือข่ายเกษตรกรป่ารอยต่อ 5 จังหวัดภาคตะวันออก ยังคงขับเคลื่อนขยายพื้นทีป่าครอบครัวไปอีก 470 ไร่ ผู้สนใจสนับสนุน มีส่วนร่วม inbox ข้อความ East Forum Foundation หรือติดต่อคุณมนัส 0814592070
