เครือข่ายเมืองปลอดภัยเพื่อผู้หญิง เดินทางเข้าพบ บขส. ยื่น “คู่มือเผือก” เป็นคู่มือต้นแบบการอบรมพนักงานขนส่งสาธารณะ เพื่อป้องกันคุกคามทางเพศบนรถทัวร์
วันนี้ (20 เม.ย.) เมื่อเวลา 13.00 น. ภาคีเครือข่ายเมืองปลอดภัยเพื่อผู้หญิง ได้เดินทางเข้าพบ นายจิรศักดิ์ เยาว์วัชสกุล กรรมการผู้จัดการใหญ่บริษัท ขนส่ง จำกัด (บขส.) ที่อาคารสำนักงาน บขส. เพื่อเข้ายื่น “คู่มือเผือก” ซึ่งเป็นคู่มือต้นแบบการอบรมพนักงานขนส่งสาธารณะ ซึ่งจะใช้ป้องกันและแก้ไขปัญหาการคุกคามทางเพศบนรถขนส่งสาธารณะ พร้อมกับร่วมกันหาทางออกร่วมกันในการป้องกันการคุกคามทางเพศที่จะเกิดขึ้นบนรถทัวร์อย่างเป็นรูปธรรม ขณะเดียวกัน ภาคีเครือข่ายเมืองปลอดภัยเพื่อผู้หญิง ยังได้นำเสนอข้อมูลการคุกคามทางเพศที่เกิดขึ้นบนรถทัวร์ไปพร้อมกันอีกด้วย
วราภรณ์ แช่มสนิท ผู้จัดการแผนงานสุขภาวะผู้หญิงและความเป็นธรรมทางเพศ กล่าวว่า การคุกคามทางเพศที่เกิดขึ้น มีทั้งการแตะเนื้อต้องตัว การลวนลามด้วยสายตา และคำพูด ซึ่งในรถขนส่งสาธารณะมีโอกาสเกิดขึ้นได้สูง แต่ไม่ค่อยเป็นข่าว โดยมีโอกาสเกิดขึ้น ซึ่งเป็นการกระทำของผู้โดยสารด้วยกันเอง หรือพนักงานรถกับผู้โดยสาร และผู้โดยสารกับพนักงานต้อนรับบนรถ อย่างไรก็ตาม คนทั่วไปมักมองว่าเป็นเรื่องเล็กน้อย ปล่อยให้ผ่านไป ไม่กล้าไปแจ้งความ และไทยก็ยังไม่มีการจัดเก็บข้อมูลเชิงสถิติ ทางเครือข่ายฯ จึงได้เล็งเห็นถึงความสำคัญเกี่ยวกับปัญหานี้ เนื่องจากได้พบ ได้ยิน ได้รับรู้การบอกเล่าจากผู้ถูกกระทำที่เป็นคนใกล้ชิด เพื่อนร่วมงาน ตลอดจนการโพสต์เรื่องราวผ่านโซเชียลมีเดีย จึงได้ร่วมกันเก็บข้อมูลโดยมีทีมนักวิชาการช่วยเก็บข้อมูลอย่างเป็นระบบ เก็บจากผู้ใช้บริการขนส่งสาธารณะทุกเพศ เพื่อดูว่าสถานการณ์หรือปัญหาเป็นอย่างไร
วราภรณ์ แช่มสนิท กล่าวอีกว่า จากการเก็บข้อมูลกว่าปีเศษ ในภาพรวมพบว่า คนทุกเพศกว่า 35% หรือมากกว่า 1 ใน 3 บอกว่า ตัวเองเคยเจอเหตุการณ์ในลักษณะแบบนี้ ขณะใช้บริการรถขนส่งสาธารณะ แต่ผู้หญิงเป็นเป้าการคุกคามทางเพศมากที่สุด โดยมีผู้หญิงถึง 45% หรือเกือบครึ่งที่ถูกคุกคามทางเพศ เมื่อถามถึงเหตุการณ์เกิดขึ้นเมื่อไหร่ มากกว่าครึ่ง คือ 52% ตอบว่า เป็นเหตุที่เกิดในรอบหนึ่งปีที่ผ่านมา จึงถือเป็นปัญหากระทบกับคนจำนวนมาก ซึ่งต้องแก้ไขอย่างเร่งด่วน
ทั้งนี้ ในงานวิจัยเมื่อมีการถามว่า เป็นผู้พบเห็นเหตุการณ์การถูกคุกคามมากน้อยแค่ไหน 1 ใน 3 ตอบว่า เคย และเมื่อถามว่า พบแล้วทำอย่างไร 13% บอกว่า นิ่งเฉย หลีกเลี่ยง เดินหนี แต่ก็มีอีก 28% ที่ตอบว่า แจ้งเจ้าหน้าที่ประจำรถให้เข้ามาดูแล หรือตรวจสอบทันที
จากการทำวิจัยพบว่า สำหรับเหตุการณ์ลวนลามดังกล่าว มักที่เกิดขึ้นบนรถ ขสมก. มากที่สุดถึง 50% เพราะมีจำนวนผู้ใช้บริการเยอะที่สุด รองลงมาเป็นมอเตอร์ไซค์ 11.4% แท็กซี่ 10.9% รถตู้ 9.8% บีทีเอส 9.6% ดังนั้น วันนี้จึงมาขอความร่วมมือ และข้อเสนอแนะกับทาง บขส. ซึ่งควบคุมดูแลรถเป็นหมื่นคัน มีผู้โดยสารต่อวันกว่า 8 หมื่นคน เพื่อหาทางป้องกันและป้องปราม สิ่งสำคัญคือสร้างความตระหนักรู้ให้คนได้ทราบสิทธิ์ของตนเมื่อถูกคุกคามทางเพศ ต้องมีช่องทางแจ้งร้องเรียน รวมถึงจัดอบรมให้พนักบนรถ บขส. ช่วยระวังสอดส่อง ป้องกันไม่ให้เกิดการคุกคามทางเพศ
ด้าน นายจิรศักดิ์ เปิดเผยว่า รู้สึกยินดีที่มีหน่วยงานภายนอกมาพบปะ บขส. เพื่อหาแนวทางป้องกันการถูกคุกคามทางเพศในรถสาธารณะ และทำข้อตกลงความร่วมมือเกี่ยวกับการป้องกัน เพราะปัญหานี้ยังไม่ได้ถูกแก้ไขอย่างชัดเจน และขอบคุณเครือข่ายฯ สำหรับข้อเสนอแนะ ตลอดจนการฝึกอบรมให้พนักงาน บขส. การให้องค์ความรู้ การตระหนักถึงสิทธิ์เมื่อถูกคุกคามทางเพศ โดยทาง บขส. พร้อมให้ความร่วมมือ ไม่มีข้อขัดข้อง ตลอดจนข้อเสนอที่ให้ติดกล้องวงจรปิดบนรถทัวร์ รถตู้ บขส. ก็จะรับพิจารณา และเร่งรัดพูดคุยกับผู้ประกอบการ เพื่อเป็นการป้องปราม รวมถึงการป้องกันอาชญากรรมในรูปแบบอื่นที่อาจจะเกิดขึ้นบนรถโดยสารสาธารณะ และหากเกิดเหตุขึ้นก็จะได้มีหลักฐานมัดตัวผู้กระทำผิด
