ผู้นำที่ไร้ตำแหน่ง / ครูฮ้วง

วันนี้สังคมของเราวัดภาวะการเป็นผู้นำจากอะไรบ้างคะ ?
บ้างก็ว่า ผู้นำที่ดีต้องกล้าเสี่ยง
บางคนก็เชื่อว่า ผู้นำที่ดีต้องฉลาด หรือมีบุคลิกภาพที่ดี ภูมิฐาน น่าเชื่อถือ เรียนสูง จบนอกได้ยิ่งดี

หากมองให้ลึกลงไปสักหน่อย เราได้เห็นผู้นำที่ดีมากมาย ในกลุ่มเพื่อนระดับเดียวกัน ในครอบครัว ในองค์กร หรือในหลาย ๆ ครั้งตัวเราเองก็มีคุณลักษณะของการเป็นผู้นำโดยไม่รู้ตัว

ซึ่งผู้นำเหล่านั้นอาจเป็นผู้นำทางจิตใจของมวลหมู่ มีผู้ศรัทธาโดยไม่มีตำเหน่งใด ๆ แม้แต่น้อย และไม่ต้องเก่งกาจอะไรมากมาย

ผู้นำที่ดีถูกกำหนดด้วยความศรัทธาของผู้ตาม แม้จะมีตำแหน่งใหญ่โต แต่หากลูกน้องไม่ยอมรับก็ป่วยการกับตำแหน่งที่มี

การที่เราศรัทธาในตัวคน ๆ หนึ่ง ยอมทุ่มเทหยาดเหงื่อแรงงาน และเชื่อมั่นในคน ๆ หนี่ง เพราะเราเชื่อภาวะผู้นำของคน ๆ นั้น เด็กคนหนึ่งเชื่อเพื่อนมากกว่าเชื่อผู้ใหญ่ อาจเป็นเพราะเพื่อนคนนั้นมีภาวะผู้นำบางอย่างที่มีพลังครอบงำจิตใจเด็กคนนั้นได้

แล้วผู้นำที่ทรงพลังมักจะมีคุณสมบัติคล้ายๆกันคือ

1. มีจิตใจที่ยิ่งใหญ่ กล้าหาญ และเสียสละ

พลังเสียสละ และความกล้าของผู้นำ สามารถพลิกวิกฤต สร้างกำลังใจให้ผู้ตามไม่น้อย

ในหน่วยนาวิกโยธินของอเมริกา มีระเบียบปฎิบัติว่า เมื่อถึงเวลาอาหาร หัวหน้าคือคนที่ได้รับประทานอาหารเป็นคนสุดท้าย โดยจะต้องรอให้ลูกน้องทุกคนกินให้อิ่มก่อน

หลักการของการเป็นผู้นำของหน่วยนาวิกโยธินนี้คือ การเป็นผู้นำที่เสียสละเพื่อลูกน้อง (Servant leadership) และความเสียสละนั่นเองคือสิ่งที่ สร้างศรัทธาและความรักในเหล่าบรรดาลูกน้องในหน่วย และทำให้ลูกน้องฝึกรบด้วยแรงกายแรงใจ

กัปตัน วิลเลียม ดี สเวนซัน (Captain William Swenson) นายทหารผู้กล้า ได้รับเหรียญกล้าหาญสูงสุดจากประธานาธิบดี Barack Obama (Medal of Honor) จากการเสี่ยงชีวิตฝ่าวงล้อมศัตรู 60 คน ในเหตุการณ์ก่อการร้ายในอัฟกานิสถาน

จากการเป็นผู้นำขอกำลังหน่วยแพทย์ทางอากาศ และการวิ่งไปพยุงเพื่อนทหารที่ถูกยิง 4 ท่าน ถือเป็นการแสดงของภาวะผู้นำที่ยิ่งใหญ่ในหน่วยรบ

อะไรที่ทำให้กับคนๆหนึ่งในการยอมเสี่ยงชีวิตยอมฝ่าวงล้อมเข้าช่วยเพื่อน ถ้าไม่ใช่ความรักที่มีต่อองค์กร

2. ความไว้ใจเป็นสิ่งที่สำคัญที่ควรมีในผู้นำ

ในโลกสมัยนี้ที่เต็มไปด้วยอันตราย พิษเศรษฐกิจ โรคระบาด ปฎิเสธไม่ได้เลยว่า ไม่ว่าจะในสังคมระดับใดก็ตาม ทุกคนต้องการที่พึ่งทางใจ หรือหัวหน้าที่ไว้ใจได้

ในองค์กรต่าง ๆ เรามักมีการมอบรางวัล เป็นโบนัสบ้าง เหรียญรางวัลบ้างให้กับบุคคลที่สร้างผลงานให้บริษัทในรูปแบบการยอดขายที่เพิ่ม ผลกำไรที่สร้าง

ก็ไม่ผิดอะไร เพราะตัวเงินนั้น ทำให้บริษัทมีความมั่นคงและเป็นประโยชน์ต่อพนักงานในองค์กร รวมถึงตัวผู้ที่ได้รับเหรียญนั้นด้วย นั่นคือการเสียสละที่ผู้เสียสละได้ผลประโยชน์กลับมา

แต่แม่ชีเทเรซา หรือมหาตมคานธี หรือ มาร์ตินลูเธอร์คิงส์ เป็นผู้นำที่มีคนทั้งโลกให้ความรัก ศรัทธา และยอมรับ อย่างเป็นอมตะ โดยที่บุคคลเหล่านี้เสียสละโดยไม่มีค่าตอบแทน ไม่มีโบนัส หรือการยอมรับ เช่น กำลังใจจากมวลหมู่ในขณะปฎิบัติภารกิจ

Bob Chapman ผู้บริหารบริษัท Barry-Wehmiller ปฎิเสธการ lay off พนักงานในสภาวะวิกฤตโควิด แต่เน้นนโยบาย Furlough Program โดยให้พนักงานระดับสูงเพิ่มเวลาลาพักร้อน โดยไม่ได้รับค่าตอบแทน (4 weeks of unpaid vacation) และคำนึงถึงความคิดที่ว่า "พวกเรายอมลำบากมากขึ้นคนละนิด ดีกว่าปล่อยให้เพื่อนบางคนในบริษัทเราต้องลำบากมาก" ซึ่งบริษัทผลประกอบการฟื้นพูอย่างรวดเร็วหลังภาวะวิกฤต

หากผู้นำในทุกระดับยอมเสียสละความสบายบางอย่างของตัวเอง เพื่อประโยชน์ของลูกน้องที่ไม่ปล่อยใครต้องรับภาระอย่างโดดเดี่ยว มันคงเป็นสภาวะสังคมที่น่าอยู่ขึ้นไม่น้อย

และครอบครัวที่ลูกถูกเลี้ยงจากพ่อแม่ที่มีภาวะการเป็นผู้นำที่ดี เสียสละ ไว้ใจได้ ย่อมเป็นครอบครัวที่อบอุ่นที่คนทุกคนใฝ่ฝันไม่ใช่หรือ

ครูฮ้วง


--------------------------

ครูฮ้วง-เสาวลักษณ์ ลี้รุ่งเรืองพร เจ้าของสถาบัน Campus Genius Center ผู้สอนหลักสูตรติวเข้มเพื่อการสอบ SAT ด้วยแนวคิดแบบ Critical Thinking ที่ช่วยให้นักเรียนสามารถยื่นคะแนนเข้าเรียน และประสบความสำเร็จในการเรียนคณะอินเตอร์ทั้งในและต่างประเทศ