นครพนม - เข้าสู่หน้าแล้งโอกาสทองของชาวบ้านที่ อ.ศรีสงคราม ปลูกพืชผักไม่ได้เพราะขาดแคลนน้ำ จึงพากันเข้าป่าหาแหย่ “ไข่มดแดง” ขายเป็นรายได้เสริม ราคาในท้องตลาดซื้อขายกันสูงถึงกิโลกรัมละ500-800 บาท เผยมีให้กินปีละครั้งหาได้เท่าไหร่ก็ไม่พอขาย
การหาของป่าเป็นอาชีพเสริมอีกอย่างหนึ่งของชาวบ้านในชนบทที่สามารถหารายได้จุนเจือครอบครัวหลังว่างเว้นจากการทำไร่ทำนา โดยเฉพาะในห้วงหน้าแล้ง ชาวบ้านใน อ.ศรีสงคราม จ.นครพนม จะพากันขึ้นเขาหาของป่ากันอย่างคึกคัก เพราะมีรังไข่มดแดงล่อใจ ต่างเดินไปแหงนดูบนต้นไม้ไป ถ้าเจอก็จะหยุด “แหย่ไข่มดแดง”
ไข่มดแดง ถือเป็นอาหารป่ายอดฮิตหายากที่มีกินปีละครั้งเท่านั้น แม้จะหายากลำบากสักหน่อย แต่ก็คุ้ม เพราะมีราคาแพง ขายดี หาได้เท่าไหร่ขายเกลี้ยง
นางจุไรรัตน์ สิงห์งอย อายุ 46 ปี ชาวบ้านนาเพียง ต.ท่าบ่อสงคราม อ.ศรีสงคราม หนึ่งในหลายๆ คนที่ได้รับการยกย่องจากเพื่อนบ้านว่าเป็นเซียนแหย่ไข่มดแดง บอกว่า หน้าแล้งของทุกปีมีหลายหมู่บ้านที่ไม่สามารถทำการเกษตรได้เนื่องจากขาดแคลนน้ำ แหล่งน้ำธรรมชาติแห้งขอด ชาวบ้านต่างหันไปยึดอาชีพหาของป่า เช่น ล่าจั๊กจั่น แมงแคง ไข่มดแดง หน่อไม้ ผักหวาน ฯลฯ แต่ละคนที่ออกหาแหย่ไข่มดแดงจะได้ติดไม้ติดมือกลับบ้านไม่น้อยกว่า 2-3 กิโลกรัม ใช้เวลาเพียงไม่กี่ชั่วโมง
โดยจะมีพ่อค้าแม่ค้าจากต่างพื้นที่มารับซื้อกันทุกวัน ให้ราคาไข่มดแดงในพื้นที่อยู่ที่กิโลกรัมละ 400- 500 บาท สร้างรายได้เสริมไม่ต่ำกว่า 1,000 บาท บางรายหาชำนาญหรือตั้งใจขยันหา ก็จะได้มากถึง 10 กิโลกรัม จะใช้วิธีหาไข่มดแดงแบบไม่ใช้น้ำ แต่จะใช้แป้งมันมาโรยไล่ตัวมดแดงให้แยกออกจากไข่ และปล่อยกลับคืนสู่ธรรมชาติ เพื่อให้กลับไปทำรังใหม่ทำให้มีการเพาะขยายพันธุ์ต่อไปได้
ไข่มดแดงเป็นอาหารป่าที่หากินได้ยากมาก และจะมีให้ได้รับประทานในช่วงหน้าแล้งเท่านั้น ไข่มดแดงสามารถนำไปประกอบอาหารได้หลากหลาย ทั้ง ต้ม ยำ แกง ใช้กับวัตถุดิบอาหารได้เกือบทุกชนิด
ทั้งนี้ จากการออกสำรวจตามท้องตลาดในอำเภอศรีสงคราม พบว่าไข่มดแดงมีราคาแพงมากกว่าเนื้อหมู เนื้อวัวหลายเท่า ตกกิโลกรัมละ 500-800 บาท ถูกหรือแพงกว่ากันขึ้นอยู่ที่ความเต่งตึงของตัวไข่ ทางพ่อค้าแม่ขายจะไปรับซื้อมาแบ่งขายกองละ 50-100 บาท มีลูกค้านิยมซื้อไปปรุงเป็นอาหาร แกง ทอด ยำ หรือก้อย ตามความชอบ เนื่องจากมีรสชาติอร่อย
ยิ่งนำไข่มดแดงสดใหม่ไปปรุงขายในร้านอาหาร ราคาขายสูงไม่ต่ำกว่าจานละ 100-200 บาท เมนูยอดนิยมที่สุดคือแกงผักหวานใส่ไข่มดแดงและเห็ด
