ประจวบคีรีขันธ์ - ปัญหาพื้นที่ชุ่มน้ำสามร้อยยอดกว่า 40,000 ไร่ ในประจวบฯ ซึ่งน้ำได้แห้งขอดจนส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศวิทยาทั้งระบบในขณะนี้กว่า 3 เดือน ก็ยังไม่มีหน่วยงานใดลงมาตรวจสอบติดตามสภาพปัญหา นอกจาก อช.เขาสามร้อยยอด ที่ออกสำรวจใจกลางของพื้นที่ชุ่มน้ำ พบมีน้ำเหลืออยู่เฉพาะในแอ่งธรรมชาติเล็กน้อยเท่านั้น ขณะที่ ผอ.สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 3 กล่าวแต่เพียงว่า อาจต้องทดลองขุดพื้นที่บางส่วนเพื่อจะกักเก็บน้ำดูในเบื้องต้นเพื่อรอรับน้ำจากธรรมชาติ และหาแนวทางการจัดระบบน้ำพื้นที่ชุ่มน้ำทุ่งสามร้อยยอด แต่จะทำอะไรก็ต้องพิจารณาก่อน เนื่องจากพื้นที่มีความเปราะบางมาก
จากสภาพปัญหาวิฤตภัยแล้งในพื้นที่ จ.ประจวบคีรีขันธ์ ตั้งแต่ต้นปี 2558 ต่อเนื่องมาจนปี 2559 ที่ผ่านมา ปริมาณฝนที่ตกลงมาในพื้นที่มีปริมาณน้อยมาก ส่งผลให้น้ำในเขื่อน และอ่างเก็บน้ำหลายแห่งลดลงอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะเขื่อนปราณบุรี ล่าสุด มีน้ำเหลือเพียง 9. 7 เปอร์เซ็นต์เท่านั้น ซึ่งน้อยสุดในรอบ 30 ปี ทำให้ต้องมีการบริการจัดการน้ำไปใช้ในพื้นที่อย่างเป็นระบบ และอาจเป็นเพียงสาเหตุหนึ่งที่น้ำในพื้นที่ชุ่มน้ำสามร้อยยอด จึงแห้งขอดในรอบ 40 ปีเช่นกัน และอีกส่วนเกิดจากปัญหาฝนที่ตกลงมาน้อย และการใช้ประโยชน์โดยรอบของพื้นที่ชุ่มน้ำกว่า 40,000 ไร่ ทั้งชุมชน ภาคการเกษตร และการเลี้ยงกุ้ง
ต่อมา นายรุ่งโรจน์ อัศวกุลธารินท์ หน.อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด พร้อมด้วยเจ้าหน้าที่อุทยานฯ ได้พาสื่อมวลชนลงพื้นที่สำรวจบริเวณแนวเขตใจกลางของพื้นที่ชุ่มน้ำสามร้อยยอด พบว่า อยู่ติดกับพื้นที่ซึ่งมีเอกสารสิทธิที่มีเพียงแอ่งน้ำธรรมชาติยังหลงเหลือยู่ให้เห็น และลำรางสาธารณะที่ยังมีน้ำเหลือยู่ส่วนน้อย
เจ้าหน้าที่อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด บอกว่า เมื่อไม่มีน้ำจากเขื่อนปราณ ที่จะไหลเข้ามา และไม่มีฝนตกลงมาในพื้นที่ทั้งฝั่งตะวันตก และฝั่งพื้นที่ชุ่มน้ำสามร้อยยอด ยิ่งทำให้ไม่มีน้ำที่จะไหลบ่าลงมาในพื้นที่ชุ่มน้ำสามร้อยยอด ซึ่งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด และที่เหลือยู่นอกเขตอีกกว่า 20,000 ไร่ จึงส่งผลให้เกิดพื้นที่ชุ่มน้ำเขาสามร้อยยอด วันนี้จึงแห้งขอดทั้งระบบอยู่ในขณะนี้
ด้านนายนิธิ อาจสมรรถ ผอ.สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 3 สาขาเพชรบุรี กล่าวยอมรับว่า พื้นที่ชุ่มน้ำทุ่มสามร้อยยอด แรมซาร์ หลังเกิดปัญหาเข้าขั้นระดับโคม่า ขณะนี้ส่งผลกระทบทำให้องค์ประกอบต่างๆ ในภาพรวมของระบบนิเวศวิทยาเปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก ทั้งเรื่องดิน น้ำ พืชพรรณไม้น้ำต่างๆ รวมทั้งสัตว์ เปลี่ยนแปลงไปผลกระทบที่เกิดขึ้นยังชุมชนที่หยุดประกอบอาชีพประมง และการท่องเที่ยว
สิ่งสำคัญขณะนี้แนวทางแก้ไขต้อมาดูว่า จะดำเนินการรูปแบบใดได้บ้าง ซึ่งคงต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญ และหน่วยงานเกี่ยวข้องเข้ามาบูรณาการ รวมไปถึงชาวบ้านในพื้นที่ และได้แจ้งไปยังกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช รวมทั้งหน่วยงานของสำนักงานนโยบายและแผนสิ่งแวดล้อม (สผ.) ได้รับทราบแล้ว ซึ่งส่วนตัวมองว่า อาจต้องมีการทดลองขุดพื้นที่ในบริเวณดังกล่าวบางส่วนเพื่อจะกักเก็บน้ำดูในเบื้องต้น เพื่อรองรับน้ำจากธรรมชาติ และเป็นการจัดระบบน้ำของพื้นที่ชุ่มน้ำทุ่งสามร้อยยอด แต่จะทำอะไรยอมรับก็ต้องมีการพิจารณาก่อน เนื่องจากพื้นที่บริเวณดังกล่าวถือว่ามีความเปราะบางมาก
สิ่งสำคัญปัจจุบันนี้ยังส่งผลกระทบต่อนักท่องเที่ยวที่เคยเข้ามาเดินเที่ยวศึกษาเส้นทางสะพานไม้เพื่อชมบึงบัว จากเดิมพื้นที่แห่งนี้ถือได้ว่าเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญแห่งหนึ่งของการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย และจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ มีการโปรโมตให้นักท่องเที่ยวทั้งชาวไทย และชาวต่างชาติเข้ามาเที่ยวชม
แต่ปัจจุบันนี้เจ้าหน้าที่อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด ที่ประจำอยู่ที่ศูนย์ศึกษาธรรมชาติบึงบัว กล่าวว่า แทบจะไม่มีนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทย และชาวต่างชาติเข้ามาเที่ยวชมเหมือนเมื่อก่อนเมื่อครั้งมีบึงบัวออกดอกที่สวยงาม มีชาวบ้านถ่อเรือพานักท่องเที่ยวเที่ยวชมบึงบัวภายในพื้นที่ชุ่มน้ำ
วันนี้ ปริมาณนักท่องเที่ยวแทบจะเข้ามาน้อยมาก จากเดิมที่มีนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทย และชาวต่างชาติเดินทางเข้ามาเที่ยวชมเป็นจำนวนมาก เพราะมาแล้วเกิดความผิดหวัง นักท่องเที่ยวที่เดินทางมาจากจังหวัดสงขลา เข้ามาต่างก็ต้องพบกับความผิดหวังอย่างมาก เพราะมาเจอสภาพที่แห้งแล้ง ไม่เหมือนกับภาพที่อยู่ในโลกของโซเชียล หรือตามที่มีการเชิญชวนตามเว็บไซต์ และแผ่นพับต่างๆ ให้มาท่องเที่ยว จึงอยากฝากไปยังหน่วยงานเกี่ยวข้องให้ลงมาแก้ไขปัญหา เพื่ออย่างน้อยให้พื้นที่ชุ่มน้ำทุ่งสามร้อยยอด ที่เคยมีบัวออกดอกชูช่อได้กลับมาสวยงามอีครั้ง
สำหรับพื้นที่ชุมน้ำสามร้อยยอด ซึ่งถูกประกาศให้เป็นพื้นที่ชุ่มน้ำที่มีความสำคัญระดับนานาชาติ ตามอนุสัญญาแรมซาร์ เมื่อวันที่ 14 ม.ค.2551 เป็นลำดับที่ 1,734 ของโลก และเป็นอันดับที่ 11 ของประเทศไทย รวมทั้งยังเป็น 1 ใน 42 แหล่งของพื้นที่ชุ่มน้ำระดับนานาชาติที่ได้รับการบันทึกไว้ในหนังสือนามานุกรมพื้นที่ชุ่มน้ำของเอเชีย ซึ่งพื้นที่ดังกล่าวครอบคลุมพื้นที่ 43,074 ไร่ หรือ 68.92 ตารางกิโลเมตร ตั้งอยู่ในเขตพื้นที่ อ.สามร้อยยอด และอยู่ในความรับผิดชอบของอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด กว่า 20,000 ไร่ บริเวณศูนย์ศึกษาธรรมชาติบึงบัว ซึ่งมีความหลากหลายทางชีวภาพ
อย่างไรก็ตาม ปัญหาสภาวะวิกฤตภัยแล้งที่รุนแรงในพื้นที่จังหวัดประจวบคีรีขันธ์อย่างต่อเนื่องที่เกิดขึ้น จนวันนี้พื้นที่ชุ่มน้ำสามร้อยยอดกว่า 40,000 ไร่ ซึ่งมีความสำคัญต่อระบบนิเวศวิทยาก็ได้รับผลกระทบด้วยเช่นกัน และในวันนี้ก็ยังไม่มีหน่วยงานใดที่ลงมาดูพื้นที่ และหาแนวทางในการแก้ไขปัญหา ซึ่งหากปล่อยสภาพเป็นเช่นนี้ เชื่อว่าในเดือนหน้าหากยังไม่มีน้ำลงมาเติมในพื้นที่ชุ่มน้ำแห่งนี้อีกเชื่อว่าพื้นที่ชุมน้ำสามร้อยยอดที่มีความสำคัญลำดับที่ 11 ของประเทศไทยอาจต้องเหลือเพียงแค่ชื่อเท่านั้น
