เชียงใหม่/พะเยา - ชาวบ้านหลายจังหวัดในภาคเหนือขุดไข่แมงมัน-ไข่มดแดงขายทำเงินหน้าแล้ง ด้ถึงวันละ 2- 3 พันบาท เป็นอาหารตามฤดูกาลที่มีให้กินเพียงไม่กี่เดือน แม้ราคาสูงกิโลกรัมละไม่ต่ำกว่า 2 พันบาทคนยังนิยมซื้อจนไม่พอขาย
เช้าวันนี้ (9 ก.พ.) นางปัน เสาร์ฝั้น ชาวอำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง ได้ลงทุนนำไข่แมงมันที่ขุดได้ และไข่มดแดงมาวางขายถึงตลาดประตูเชียงใหม่ อำเภอเมืองเชียงใหม่ โดยแบ่งแมงมันใส่ห่อใบตองขายห่อละ 50 บาท ขณะที่ไข่มดแดงขายห่อละ 30 บาท ซึ่งปรากฏว่าแต่ละวันขายดีจนไม่พอขาย เพราะคนนิยมซื้อไปแกงกับผักหวานป่า หรือนำไปเจียวกับไข่ หรือนำไปปรุงกับเครื่องเคียงทำแมงมันจ่อมรับประทาน ทำให้มีรายได้วันละเกือบ 3 พันบาท
นางปันบอกว่า ไปขุดหาแมงมัน และไข่มดแดงที่มีให้รับประทานเฉพาะหน้าแล้งเท่านั้น ซึ่งขณะนี้กำลังเริ่มฤดูกาล และจะมีให้รับประทานกันถึงเดือนเมษายนที่จะถึงนี้เท่านั้น โดยนำมาขายที่เชียงใหม่ทุกปี ยืนยันว่าไม่มีแป้ง ปลอดภัยจากสารเคมีทุกประเภท รับรองความปลอดภัย ซึ่งบางเจ้าใช้สารเคมีเพื่อฆ่าแม่มดแดง ส่วนตนจะไม่ใช้สารเคมีเพื่อให้มดแดงมีการแพร่ขยายพันธุ์ในปีต่อไป และยังเป็นการรักษาสิ่งแวดล้อมอีกด้วย
เช่นเดียวกับชาวบ้านในพื้นที่จังหวัดพะเยาที่ช่วงนี้ต่างนิยมออกหาขุดไข่แมงมัน ซึ่งเป็นอาหารที่นิยมของชาวเหนือ และมีสนนราคาที่แพงถึงเฉลี่ยกิโลกรัมละ 2,000 บาท เนื่องจากเป็นอาหารตามฤดูกาลที่ปีหนึ่งสามารถหากินได้ในช่วงนี้เท่านั้น
นายเดช พรมเสน ชาวบ้านในพื้นที่อำเภอดอกคำใต้ จังหวัดพะเยา ได้ใช้เวลาว่างจากการทำงานไปออกขุดหาไข่แมงมันหน้าแล้งบริเวณจอมปลวกกลางทุ่งนาเพื่อนำมาทำอาหาร และจำหน่าย เพราะมีราคาสูงเฉลี่ยกิโลกรัมละ 2,000 บาท เนื่องจากเป็นอาหารที่เกิดขึ้นตามฤดูกาล และหายากต้องใช้ความอดทน ความชำนาญในการหาและขุดขึ้นมา
นายเดชเล่าว่า ช่วงนี้ไข่แมงมันเริ่มที่จะออกแล้ว แต่ไม่มากเท่าไหร่นัก จึงต้องเว้นช่วงในการหา โดยตนจะหาไข่แมงมันโดยอาศัยการสังเกตจากดิน เนื่องจากบริเวณที่มีแมงมันไข่อยู่จะมีลักษณะรอยพรุน จากนั้นจะหารูเพื่อทำการขุดเข้าหาหลุมที่แมงมันอาศัยอยู่ ซึ่งต้องอาศัยความชำนาญในการขุด
เมื่อได้ไข่แมงมันมาแล้วก็จะนำมาล้าง โดยการร่อนด้วยน้ำสะอาดกับผ้าขาวบางเพื่อล้างดินโคลนที่ติดปะปนมา จากนั้นก็จะนำออกมาจำหน่ายหรือนำมารับประทาน ซึ่งจะขายโดยการใช้ถ้วยขนาดเล็กตวง ราคาอยู่ที่ถ้วยละ 20-30 บาท อยู่ที่ไข่มากหรือน้อย
นายเดชยังกล่าวอีกว่า ในการหาไข่แมงมันวันหนึ่งสามารถหาได้ 3-4 หลุม ถ้าเจอหลุมใหญ่จะขายได้มากถึง 1,200 บาททีเดียว ซึ่งก็ถือว่าสร้างรายได้ให้เป็นอย่างดีในช่วงนี้
