น่าน - จังหวัดน่าน ร่วมกับอำเภอปัว และชมรมอนุรักษ์กว่างน่าน เตรียมจัดงาน “เทศกาลโลกของกว่างนักสู้แห่งขุนเขาประจำปี 2554” หวังเผยแพร่ความสำคัญและอนุรักษ์กว่างน่านสู่อนุชนรุ่นหลัง
รายงานข่าวจากจังหวัดน่าน แจ้งว่า ชมรมอนุรักษ์กว่างน่าน ร่วมกับอำเภอปัว มีกำหนดจัดงาน “โลกของกว่าง นักสู้แห่งขุนเขาประจำปี 2554” ขึ้นระหว่างวันที่ 21-27 กันยายน 2554 เพื่อเป็นการอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณี การประลองกว่างอันเก่าแก่ของภาคเหนือ ให้แก่อนุชนรุ่นหลัง ได้ศึกษาและดำรงรักษาให้คงอยู่ ตลอดจนเป็นการเผยแพร่ประชาสัมพันธ์และส่งเสริมการท่องเที่ยวของอำเภอปัว และจังหวัดน่าน
ทั้งนี้ ในงานจะมีกิจกรรมแสดงการประกวดแข่งขันหลากหลายชนิด เช่น ขบวนแห่หุ่นกว่างขนาดใหญ่ชนิดต่างๆ ที่มีความสวยงามน่าชม นิทรรศการโลกของกว่าง การประกวดกว่างสวยงาม การแข่งขันประลองกว่าง และการแข่งขันวิ่งกว่างจำลอง การประกวดธิดากว่างประจำปี 2554 ชมการวาดภาพกว่างประเภทเยาวชน เพื่อเป็นการส่งเสริมให้เยาวชนตระหนักถึงการอนุรักษ์พันธ์กว่าง พร้อมกับจัดผลิตภัณฑ์ OTOP ที่ได้รับรางวัลระดับ 3-5 ดาวโดยเฉพาะเครื่องเงินราคาถูกของชาวชนเผ่า และผลิตภัณฑ์ของชุมชนผ้าพื้นเมืองในอำเภอปัว-อำเภอใกล้เคียง
ทั้งนี้ กว่างเป็นแมลงปีกแข็งชนิดหนึ่งบางท้องถิ่นเรียกว่าแมงคาม เนื่องจากธรรมชาติมันชอบคามกัน (คามเป็นการต่อสู้ของกว่าง โดยเอาเขาประสานกัน คีบและดันกันไปมา) หรืออาจเนื่องมาจากมักพบแมลงชนิดนี้อาศัยหากินอยู่ตามต้นคาม มีขนาดประมาณเท่าหัวแม่มือ หรืออาจโตกว่านั้นเล็กน้อยมีขา 6 ขาตัวผู้มีเขา 2 เขาส่วนตัวเมียไม่มีเขา ใช้เป็นอาวุธต่อสู้กันจนฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดยอมแพ้และหลีกทางไป ซึ่งบางครั้งตัวที่มีขาดเท่าๆกันใช้เวลาในการต่อสู้กันนานหลายชั่วโมง มันจึงได้รับฉายาว่า “นักสู้แห่งขุนเขา”
กว่างมีวงจรชีวิตประมาณ 1 ปี โดยเริ่มจากไข่ฟักเป็นตัวอ่อนอยู่ในดินตามโพรงไม้ตอไม้ผุๆหรือกองขี้เรื่อย เรียกว่าแมงกั่นตู่ จากนั้นจะเป็นดักแด้แล้วลอกคาบเป็นแมงกว่าง ออกจากดินบินออกมาหาคู่ผสมพันธุ์วางไข่ราวเดือนสิงหาคมถึงเดือนพฤศจิกายนและตายไป อาหารของกว่างตามธรรมชาติได้แก่เปลือกไม้ ยางไม้ที่มีรสหวานเช่นต้นคาม ต้นมะค่า เถารกฟ้า อาหารที่คนนำมาเลี้ยงกว่างได้แก่อ้อย กล้วย แตงไทย น้ำตาล เป็นต้น
ปัจจุบันกว่างหายาก และใกล้สูญพันธุ์ เนื่องจากยาฆ่าแมลง อำเภอปัว จังหวัดน่านจึงได้จัดงานเทศกาลโลกของกว่างขึ้นเพื่ออนุรักษ์พันธุ์กว่าง ภูมิปัญญาท้องถิ่น และประชาสัมพันธ์แหล่งท่องเที่ยวของอำเภอปัว และของจังหวัดน่าน
