สวัสดีครับผม Mr. Leon มาแล้ว เพื่อนๆ เคยนั่งรถแท็กซีที่มีพฤติกรรมขับอ้อมไหมครับ ครั้งหนึ่งผมเคยโดยสารรถแท็กซี่แล้วพี่แท็กซี่พาวนอ้อมไปซะไกล แต่ผมก็ไม่สามารถพูดอะไรได้มาก ผมไม่เข้าใจเหมือนกันว่าทำไมเขาต้องขับอ้อมในเมื่อถ้าเขาเลือกขับตรงทาง เขาก็จะทำงานเสร็จเร็ว และได้รับเงินค่าโดยสารเต็มตามจำนวน และอาจได้ทิปด้วยถ้าสร้างความประทับใจให้ลูกค้า
วันนั้นผมมีนัดที่ร้านอาหารแถววัดโพธิ์ โดยผมเริ่มต้นนั่งแท็กซี่จากวัดบวรนิเวศ ย่านบางลำพู ปกติแล้วระยะทางแค่นี้คนญี่ปุ่นสามารถเดินไปเรื่อยๆ ได้อยู่ แต่ว่าวันนั้นฝนตกนิดหน่อยผมเลยเรียกแท็กซี่ แต่พี่แท็กซี่กลับขับพาผมขึ้นสะพานข้ามแม่น้ำเจ้าพระยาแล้วอ้อมมาผ่านวัดอรุณ แล้วข้ามสะพานกลับมาฝั่งพระนครวนกลับมาวัดโพธิ์ ตอนแรกผมก็ตกใจนิดหน่อยว่าทำไมแท็กซี่ขับมาทางนี้ ปกติที่ผมเคยเรียกแท็กซี่จากวัดบวรนิเวศ มาแถวสนามหลวงไม่เคยมีคันไหนขับมาทางนี้เลย อุตส่าห์คิดในแง่ดีว่าหรือเพราะว่าเค้าคิดว่าทางอื่นๆ รถติดหรือเปล่า เลยพาอ้อมมาทางนี้ มันเหมือนกลยุทธ์ทางสงครามของแฮนนิบัลบาร์กาตอนที่จะยกทัพไปตีโรม โดยยกทัพอ้อมไปทางสเปน ไกลกว่าเดิมมากแต่ด้วยยุทธศาตร์บางประการ ผมนั่งคิดฆ่าเวลาไปเรื่อย แต่พอผมเล่าให้เพื่อนฟังว่าเป็นทางปกติไหม เพื่อนก็บอกว่าไม่ใช่กลยุทธ์อะไรหรอกโดนหลอกเข้าแล้วละมั่ง
วันนี้ผมเลยอยากจะพูดเกี่ยวกับเรื่องสงครามสมัยก่อนและความแข็งแกร่งอย่างไร้เทียมทานของมังกรนีกะตะครับ สองอาทิตย์ก่อนผมก็ได้เล่าเกริ่นไปบ้างแล้ว มีคนญี่ปุ่นบางคนมองว่าคงจะคล้ายคลึงกับความแข็งแกร่งของแฮนนิบัลบาร์กาอยู่บ้าง เพื่อนๆ น่าจะเคยได้ยินชื่อ แฮนนิบัล บาร์กา Hannibal Barca ที่เป็นขุนพลชาวคาร์เธจโบราณ สมัยเมื่อ 247 ปีก่อนคริสตกาล ซึ่งว่ากันว่า เป็นขุนศึกผู้ยิ่งใหญ่ที่สุดของแคว้นเมดิเตอร์เรเนียนโบราณ เป็นหนึ่งในผู้นำทางทหารที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ แฮนนิบัล บาร์กามีชัยชนะในการสงครามหลายสนาม เขาใช้กลยุทธ์และและความสามารถในการกำหนดจุดแข็งจุดอ่อนของตนและศัตรูแล้วจึงวางแผนการตามกลยุทธ์นั้น หนึ่งในศึกสงครามที่เลื่องลือที่สุดของแฮนนิบัล บาร์กา คือ การนำทัพในช่วงสงครามพิวนิกครั้งที่สอง โดยเขานำทัพที่มีช้างศึกอยู่ด้วย โดยข้ามจากคาบสมุทรไอบีเรียผ่านเทือกเขาพิรินีและเทือกเขาแอลป์เพื่อเดินทางเข้าสู่อิตาลี
รูปวาดที่หลงเหลืออยู่ที่สร้างความประทับใจให้ทุกคนก็คือฉากการนั่งช้างเพื่อไปทำสงคราม เป็นภาพที่ถ่ายทอดออกมาสวยงามท่ามกลางหิมะบนเทือกเขาสูงและสร้างความประทับใจให้คนทั่วไปอย่างมาก เรื่องนี้นักวิจัยเกี่ยวกับสงครามชาวญี่ปุ่นให้ความสนใจและทำการศึกษากันมาก จากภาพนั่งช้างทำสงครามก็ทำให้นักวิเคราะห์ประวัติศาตร์และนักวิจัยเกี่ยวกับสงครามมุมมองว่า ปัจจุบันตอนเหนือของทวีปแอฟริกานั้นมีแต่ทะเลทราย แต่สมัยก่อน ก่อน 2,000 กว่าปีที่แล้วกลับมีช้างที่ใช้ทำศึกสงครามได้ นั่นหมายถึงสมัยก่อนนั้นฝั่งแอฟริกาเหนืออาจจะไม่ใช่ทะเลทรายทั้งหมด แต่อาจจะมีป่ามีลำธาร เป็นดินแดนที่มีความอุดมสมบูรณ์คล้ายโอเอซิส มีแม่น้ำ และสัตว์ป่าขนาดใหญ่มากมายอาศัยอยู่ มีสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการอยู่อาศัยของช้างและสัตว์ป่า นอกจากนี้นักวิจัยยังยกให้ แฮนนิบัล บาร์กา เป็นต้นแบบในการเรียนรู้เรื่องกลยุทธ์ทั้งสงครามและความคิดต่างๆ มากมาย ญี่ปุ่นเองได้นำเรื่องนี้มาเป็นแบบอย่างในเรื่องของกลยุทธ์ต่างๆ ด้วยครับ
ส่วนประเด็นเรื่องความแข็งแกร่งไร้เทียมทานนั้น มีคนเข้าใจผิดว่าเพราะแฮนนิบัล บาร์กาใช้ช้างนำศึกจึงมีความเข้มแข็งและแข็งแกร่งในการสู้รบมาก แต่ทว่าช้างอาจจะไม่ใช่เหตุผลหลักก็ได้เช่นเดียวกับไดเมียวผู้ที่มีความแข็งแกร่งมากที่สุดในญี่ปุ่นคือ มังกรนีกะตะ ที่เขาก็จะใช้ม้าเป็นพาหนะคู่ใจในการทำสงครามซึ่งหลายคนคิดว่ามังกรนีกะตะ มีความแข็งแกร่งที่สุดในบรรดาไดเมียวของประเทศญี่ปุ่นก็เพราะม้าศึก แต่จริงๆ แล้วความแข็งแกร่งอาจจะไม่ใช่มาจากม้าก็ได้
ไดเมียวผู้ที่มีความแข็งแกร่งมากที่สุดในญี่ปุ่นคือ อูเอซูงิ เค็นชิน 上杉 謙信 Uesugi Kenshin เป็นไดเมียวผู้ปกครองแคว้นเอจิโงะ และไดเมียวผู้ทรงอำนาจในยุคเซ็งโงกุของญี่ปุ่น ได้รับฉายาว่า "มังกรแห่งเอจิโงะ" หรือ "มังกรนีกะตะ" นั่นเอง อูเอซูงิ เค็นชิน เป็นคู่ปรับของไดเมียวทาเกดะ ชิงเง็ง ซึ่งไดเมียวทั้งสองได้ทำศึกสงครามกันหลายครั้งและไม่สามารถเอาชนะกันได้อย่างเด็ดขาด เขาไม่เคยสมรสกับสตรีใด ไม่มีบุตรชายไว้สืบทอดแคว้นของตน แต่รับบุตรชายบุญธรรมเอาไว้สองคน
อูเอซูงิ เค็นชิน เป็นลูกชายของไดเมียว เมื่อพ่อไปออกรบและเสียชีวิตลง ทำให้พี่ชายทั้งสองคนทำศึกแย่งบัลลังก์กันและเขาได้หลบหนีลี้ภัยการเมืองภายในครอบครัวไปอยู่วัด เพื่อศึกษาเล่าเรียน ต่อมาได้รับเชิญจากซามูไรประจำตระกูลคนหนึ่งให้ทำสงครามแย่งตำแหน่งคืนมาจากพี่ชายที่สนใจด้านกวีมากกว่าสงคราม และทำสำเร็จ เมื่อเขาก้าวขึ้นสู่อำนาจในแคว้นเอจิโงะนั้น ไดเมียวผู้ยิ่งใหญ่ทางใต้ของแคว้นเอจิโงะคือ ทาเกดะ ชิงเง็ง กำลังแผ่ขยายอำนาจขึ้นมาทางเหนือในแคว้นชินาโนะ ไดเมียวแห่งแคว้นชินาโนะได้เดินทางมาร้องขอให้อูเอซูงิ เค็นชิน นำกำลังเข้าช่วยเหลือต่อต้านการรุกรานของตระกูลทาเกดะ นำไปสู่สงครามอันยืดเยื้อยาวนานระหว่างอูเอซูงิ เค็นชิน และทาเกดะ ชิงเง็ง โดยไม่มีผู้แพ้ชนะเด็ดขาดสักที ต่างก็คานอำนาจกัน การสู้รบของไดเมียวทั้งสองกลายเป็นตำนานที่สำคัญของกาลสมัย ด้วยความที่เขารักการทำสงครามเป็นชีวิตจิตใจ ไม่ได้เกิดจากความอยากร่ำรวย บ้างก็ว่าดูเหมือนทำสงครามเป็นงานอดิเรก ทำสงครามเป็นว่าเล่น พอชนะก็ยกทัพกลับ เป็นต้น น่าจะเป็นความชอบส่วนตัวจริงๆ และเขาคงคิดว่าลูกน้องคนอื่นๆ ก็คงรักการทำสงครามเหมือนกับเขากระมัง จนกระทั่งมีคนเปรียบเปรยว่า ไม่ต้องสงสัยในความแข็งแกร่งของ อูเอซูงิ เค็นชิน เลยว่าความลับคืออะไรแม้จะใช้วิทยาศาสตร์สมัยใหม่ตีความก็ไม่อาจเข้าใจได้
แล้วเหตุผลของความแข็งแกร่งอย่างไร้เทียมทานที่แท้จริงของมังกรนีกะตะคืออะไรกันแน่ ตามแต้มคะแนนที่ผมให้ครับ แต้มมากคือปัจจัยที่เป็นเหตุผลที่ส่งเสริมให้เขามีความแข็งแกร่ง ส่วนแต้มคะแนนน้อยคือปัจจัยที่รองลงไป ดังนี้ครับ
●🐴แข็งแกร่งไร้เทียมทานเพราะความเหนือกว่าด้วยกลยุทธ์ทหารม้าที่โดดเด่น ให้คะแนน = ⭐️⭐️
●💰แข็งแกร่งไร้เทียมทานเพราะมีพลังอำนาจทางเศรษฐกิจมาก เพราะแคว้นที่เขาเป็นครอบครองอยู่มีเหมืองทองคำบนเกาะ Sado, จังหวัดนีกะตะ ให้คะแนน = ⭐️⭐️⭐️
●📜แข็งแกร่งไร้เทียมทานเพราะเขาให้รางวัลลูกน้อง เป็นใบประกาศนียบัตรชื่นชมทหารกล้าที่ทำงานอย่างอุทิศตน ให้คะแนน = ⭐️⭐️⭐️
※ก่อนหน้านี้ผมเคยเล่าเรื่อง やりがい搾取 Yarigai sakushu คือลักษณะที่จูงใจให้คนทำงานนึกถึง "ความท้าทาย" แทนรางวัลทางการเงินเพื่อให้คนทำงานคนนั้นยอมอุทิศตน ใช้แรงงานอย่างไม่เป็นธรรมและทํางานค่าจ้างต่ำหรือชั่วโมงการทํางานนาน ไม่ใช่เพิ่งมีในยุคสมัยปัจจุบันนี้ เมื่อหลายร้อยปีก่อนก็มีคนใช้ระบบนี้ ไดเมียว อูเอซูงิ เค็นชิน ก็มีการใช้ระบบนี้มาก่อนแล้วเช่นกัน ช่วงยุคสมัย Sengoku period นั้นเป็นช่วงเวลาแห่งความแตกแยกในญี่ปุ่น รัฐบาลโชกุนส่วนกลางไม่มีอำนาจในการปกครองแคว้นท้องถิ่นต่างๆ ทำให้ผู้มีอำนาจและอิทธิพลตามแคว้นต่างๆ ในญี่ปุ่นตั้งตนขึ้นเป็นอิสระจากการปกครองของรัฐบาลโชกุน เจ้าผู้ครองแคว้นเรียกว่าไดเมียว ที่จะมีซามูไรหรือมีกองกำลังทหารของตัวเอง ถ้าเหล่านักรบไม่มีขวัญกำลังใจที่ดีพอก็มีการทรยศหักหลังกันมากมาย
→ ซึ่งแน่นอนว่าการที่อูเอซูงิ เค็นชินให้แค่ใบประกาศนียบัตรเช่นนี้ ทำให้มีบรรดาทหารและซามูไรหลายคนบอกว่าพวกเขาไม่สามารถทนทำงานเพื่อประกาศนียบัตรได้ อูเอซูงิ เค็นชิน จึงมีทหารที่แปรพักตร์มากมาย เพราะพวกเขาไม่ได้รางวัลเป็นเงินทองหรือที่ดินเหมือนเป็นทหารให้ไดเมียวแคว้นอื่นๆ ทว่าก็มีทหารอีกมากมายที่มีอุดมการณ์เดียวกับเขาที่ยอมทำงานเพื่ออุทิศตนเองอย่างบ้าคลั่ง
●🍙แข็งแกร่งไร้เทียมทาน ด้วยความที่มังกรนีกะตะมีความแข็งแกร่งทางร่างกาย ?! เพราะได้บริโภคอาหารดีๆ ได้กิน "ข้าว" อร่อย ที่จริงแล้วความแตกต่างของความแข็งแรงทางกายภาพก็มีส่วนอย่างมากที่ช่วยสร้างความแข็งแกร่งกำยำให้คนเรา บางภูมิภาคแผ่นดินไม่อุดมสมบูรณ์นักทหารได้กินแต่ผักบุ้ง ผักต่างๆ ก็ไม่แข็งแรงกำยำนัก แต่ที่ภูมิภาคนี้จังหวัดนีกะตะเป็นแหล่งปลูกข้าวสวยจำนวนมาก มีข้าวอร่อยๆ มากมาย โดยข้าวขาวจาก 魚沼産コシヒカリ Uonuma Koshihikari เป็นข้าวที่อร่อยที่สุดในโลก ให้คะแนน = ⭐️⭐️⭐️⭐️
●🐉แข็งแกร่งไร้เทียมทานด้วยเหล่าทหารกล้ามีขวัญกำลังใจที่สูงส่ง เนื่องจากพลังศูนย์กลางที่เหมือนมีอำนาจลึกลับและความมีเสน่ห์ของเขา ที่อาจจะเรียกได้ว่า อูเอซูงิ เค็นชิน เป็นคนที่มีวาสนาบารมีเฉพาะตน
อย่างหนึ่งที่เขาไม่เหมือนไดเมียวคนอื่นๆ คือ เขาปฏิบัติตนเสมือนเป็นเทพเจ้าบิชามนเต็งในพุทธศาสนามหายาน ต้องแบ่งเวลาไปสวดมนต์ภาวนาทั้งวันเดือนละวันสองวัน ทุกๆ เดือน ให้คะแนน = ⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
ซึ่งสเน่ห์บางอย่างที่บางคนก็ไม่อาจเข้าใจเขาได้ คือ
☆เขากล่าวว่าแม้ว่าเขาจะรักการทำสงครามและสู้รบกับ ทาเกดะ ชิงเง็ง แต่เขาไม่ได้เป็นศัตรูกับประชาชนในแคว้นใดๆ ดังนั้นเมื่อประชาชนในแคว้นของ ทาเกดะ ชิงเง็ง เมืองที่ไม่มีทางออกทะเล เกิดขาดแคลนเกลือ เขาจึงส่งเกลือจำนวนมากไปช่วยเหลือประชาชน ผมเองก็ไม่เข้าใจเหมือนกันว่าเขาทําเพื่ออะไร ?!!
☆มีบางกระแสซุบซิบว่า อูเอซูงิ เค็นชิน แท้จริงแล้วเป้นผู้หญิงปลอมตัว ด้วยความที่มีความสูงของร่างกายไม่ถึง 160 ซม. ไม่แต่งงานกับสาวใด และต้องปลีกตัวไปสวดมนต์ส่วนตัวทุกเดือน (เพราะหลีกเลี่ยงวันที่มีประจำเดือนหรือเปล่า) คำกล่าวหาเหล่านี้อาจจะเป็นแค่ข่าวลือนะครับ เพราะตามปกติแล้วไดเมียวต้องเป็นชายเท่านั้น แต่ด้วยสเน่ห์บางอย่างแบบผู้หญิงดังกล่าว เมื่อมีการสร้างละครเกี่ยวกับเขา ภาพลักษณ์ของมังกรนีกะตะจึงนำแสดงโดย GACKT ที่เป็นนักร้อง เจ-ร็อก Visual Rock ชื่อดังของประเทศญี่ปุ่น
☆ อูเอซูงิ เค็นชินมีความใจดี ว่ากันว่าขนาดเป็นศัตรูกับ ทาเกดะ ชิงเง็ง มาตลอดแต่เมื่อรู้ข่าวว่าทาเกดะ ชิงเง็งเสียชีวิตลง ก็เสียน้ำตาออกมา
วันนี้เล่าเรื่องสบายๆ เกล็ดความรู้เกี่ยวกับไดเมียวผู้ที่มีความแข็งแกร่งที่สุดในญี่ปุ่นครับ วันนี้สวัสดีครับ