ทำไมคนญี่ปุ่นถึงรัก "โซบะ"?

สวัสดีครับ Mr.Leon มาแล้วครับ พูดถึงโซบะกับคนญี่ปุ่นนี่มันขาดกันไม่ได้ครับ

เคยมีคนไทยถามผมครับ คำถามคือ "เวลาคนญี่ปุ่นกินราเมงหรือก๋วยเตี๋ยว ทำไมต้องซดเสียงซู้ด ซู้ด ดังมาก" ผมขอตอบครับว่าเป็นเหมือนมารยาทอย่างหนึ่งในการรับประทานอาหารประเภทเส้นของญี่ปุ่น คือถ้ายิ่งกินได้ดังเท่าไหร่ ก็คล้ายเป็นสัญลักษณ์แสดงให้คนทำอาหาร หรือร้านอาหารนั้นหรือเพื่อนร่วมโต๊ะรับทราบว่า เราอร่อยและพอใจในรสชาติอาหารแค่ไหน

ปกติคนญี่ปุ่นที่ญี่ปุ่นเวลาทานราเมง อุด้ง โซบะก็จะจัดเต็ม กินดังกินเร็ว ทีนี้พอคนญี่ปุ่นมาเที่ยวเมืองไทยมากินก๋วยเตี๋ยวบะหมี่ก็มีลักษณะการกินแบบที่คุ้นเคย คือกินดังกินเร็ว คนรอบข้างก็มองสิครับ แหม่ ตาคนญี่ปุ่นหน้าขาวคนนี้ไม่มีมารยาทเอาซะเลย!! เรื่องมันก็เป็นแบบนี้ละครับ เอวัง

แต่ถ้าคนไทยไปเที่ยวญี่ปุ่นแล้วไปร้านราเมง ร้านโซบะ อย่าลืมกินดังๆ ออกสียง ซู้ด ซู้ด นะครับยิ่งดังยิ่งแสดงเป็นสัญลักษณ์ครับว่าเราอร่อย (ยิ้ม)

มีนักเขียนชื่อดังของญี่ปุ่นคือคุณ ริว มุราคามิ(Ryu Murakami) เขียนบทความเปรียบเปรยคนญี่ปุ่นโดยเฉพาะวัยหนุ่มสาวว่า เหตุที่คนญี่ปุ่นไม่นิยมออกไปแสวงหางานนอกประเทศทำ ทั้งๆ ที่เศรษฐกิจที่ญี่ปุ่นไม่ค่อยดี สภาพแวดล้อมก็กดดัน ภัยธรรมชาติก็เยอะ เป็นเพราะที่ญี่ปุ่นมี “ซูชิ” กับ “โซบะ” !!! คืออันที่จริงความหมายของนัยยะนี้ไม่ใช่แค่นี้ แต่อาจหมายถึงว่าคนญี่ปุ่นส่วนใหญ่พูดภาษาต่างประเทศอื่นๆ ไม่ค่อยได้ หรือจะเรื่องค่านิยมรักชาติ ก็ตาม แต่ที่แน่ๆ คุณริวแฝงความหมายอีกนัยด้วยว่า เพราะที่ญี่ปุ่นมี ซูชิ กับ โซบะ ที่อร่อยมากๆ ..กินที่ไหนก็ไม่ได้บรรยากาศเท่า อีกด้วย

ในวันส่งท้ายปีเก่าคนญี่ปุ่นมักจะนิยมกินโซบะ เพื่อนๆ รู้ไหมครับว่าทำไม
1. โซบะเส้นนุ่มตัดง่าย หมายถึงให้เราสามารถตัดเรื่องร้ายๆ เรื่องที่ไม่ดี ไม่ควรคิด ของปีเก่า ได้อย่างง่ายดาย
2. เส้นโซบะจะยาว ซึ่งใช้แทนความยืนยาวและโชคดีในชีวิต ต่อๆ ไป

ถ้าเพื่อนๆ เคยสังเกตร้านอาหารที่ญี่ปุ่นโดยเฉพาะถ้าเป็นร้านสมัยเก่าหน่อย จะเห็นว่าเขาจะขายอาหารเฉพาะอย่าง คือถ้าร้านซูชิก็ขายแค่ซูชิ ร้านโซบะก็ขายเฉพาะโซบะ เพราะการเรียนทำอาหาร การสั่งสมประสบการณ์นั้นต้องเทพมาก ไม่เก่งจริงจะไม่ได้เป็นพ่อครัวมือหนึ่ง การเรียนจนกระทั่งสามารถทำอาหารประเภทนี้ได้เชี่ยวชาญขึ้นมามันยากมาก บางร้านต้องมีการเรียนตั้งแต่พื้นฐานงานเก็บกวาดร้าน และเลื่อนขึ้นมาเรื่อยๆ เริ่มเข้าครัว เริ่มเรียนทำน้ำซุป ซึ่งอาจใช้เวลาถึง 3 ปี สำหรับหน้าที่การเคี่ยวน้ำซุป ซึ่งระหว่างนี้ยังไม่ได้รับอนุญาตให้จับเส้นโซบะนะครับ เก่งขึ้นมาเมื่อไหร่จึงค่อยๆ เลื่อนขั้นมาจับเส้น ทำเส้นโซบะได้ เริ่มมีแววเป็นพ่อครัวได้อาจใช้เวลาหลายปีหรือเป็นสิบปี กระทั่งสามารถทำทุกอย่างได้เองทั้งหมด หนทางช่างยากเย็น แต่สมัยใหม่ร้านหนึ่งอาจมีอาหารหลายๆ อย่าง กระนั้นการทำเส้นโซบะ และซุปโซบะให้อร่อยก็ต้องเป็นพ่อครัวที่มากประสบการณ์มาก่อนอยู่ดี

ดังนั้นถ้าเพื่อนๆ ไปญี่ปุ่นผมแนะนำให้ลองเข้าร้านโซบะ เพราะราคาไม่แพงเกินไปและอาหารที่เกี่ยวข้องกับโซบะจะอร่อยทุกอย่าง แม้แต่คาเรด้ง( ข้าวแกงกะหรี่ญี่ปุ่น ซึ่งที่ร้านโซบะจะใช้ซุปโซบะใส่คาเรหรือแกงกะหรี่ซึ่งรสชาติจะอร่อยมากกว่าคาเรอื่นๆ)

แล้วเมื่อเราลองเปรียบเทียบอาหารประเภทโซบะกับขนมปัง และข้าว โซบะจะมีโปรตีน วิตามินบีและสารอาหารที่จำเป็นเยอะมากกว่า ยิ่งทานก็ยิ่งทำให้สุขภาพแข็งแรง เพื่อนคนไทยบอกว่าเด็กๆ ไทยสมัยก่อนกินน้ำข้าว ที่ญี่ปุ่นก็ประมาณนั้นครับคือกินน้ำลวกโซบะ คนสมัยนี้ก็ยังกินเพราะมีประโยชน์มากจริงๆ ถ้าไปญี่ปุ่นเวลาเพื่อนๆ สั่งโซบะแห้งมาลองเอาน้ำร้อนที่ปกติร้านให้มาด้วยลวกๆ เส้นดูนะครับ เรียกว่า soba-yu น้ำที่ได้จากการลวกเส้นนั้นแหละสารพัดประโยชน์มากๆ เลยเชียว แต่เสียดายร้านโซบะที่ไทยไม่มีการลวกแล้วกินแบบนี้ ไม่งั้นผมคงมีความสุขมากที่ได้กินของชอบ ถ้าร้านที่ไทยมีบริการน้ำร้อนเพื่อทำ soba-yu น่าจะถูกใจคนญี่ปุ่นครับ

พูดเรื่องโซบะมายาวมากๆ นึกขึ้นได้ครับ เพื่อนๆ ครับ รู้มั้ยครับว่ามีอาหารญี่ปุ่นอย่างหนึ่งที่ทุกคนน่าจะรู้จักดี อาหารนี้มีต้นกำเนิดครั้งแรกมาจากร้านโซบะ ที่อยู่ใกล้ๆ มหาวิทยาลัยวาเซดะ ที่ผมจบมานี่เอง อาหารนี้แม้แต่ในฟู้ดคอร์ดตามห้างสรรพสินค้าในไทยก็ยังมีขายเลย ทายสิครับว่าอะไร.....?!

ไม่ยากครับอาหารนั้นคือข้าวหน้าหมูญี่ปุ่น หรือ คัตสึด้ง(Katsudon) นั่นเอง มีใครเดาถูกไหมเนี่ย แล้วเจ้าคัตสึด้งเกี่ยวยังไงกับร้านโซบะ ผมขอเล่าในตอนหน้านะครับ วันนี้ขอตัวไปทานโซบะก่อนคร้าบ

**********

สวัสดีครับ ผม Mr.Leon หนุ่มญี่ปุ่นหน้าอ่อนหัวใจหลั่นล้าร่ำเรียนด้านรัฐศาสตร์จาก ม.วาเซดะ แต่หลงเสน่ห์วัดวาชอบภูผาชอบทะเลไทย อยากชวนเพื่อนๆ มาร่วมวงเฮฮาแอบดูญี่ปุ่น รู้จักญี่ปุ่นหลากหลายมุมมองกับคอลัมน์ใหม่ Marunouchi cafe(ชื่อสถานที่ อยู่ในย่านธุรกิจแถวสถานีโตเกียว ให้อารมณ์ทำนองจิบกาแฟพูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดกันนะครับ) และ บางสัปดาห์ก็จะมี คุณ Gekko ภรรยาสาวไทยของผม ที่มีโอกาสไปใช้ชีวิตเป็นแม่บ้านต่างแดนอยู่หลายปี มาร่วมแลกเปลี่ยนประสบการณ์ด้วย ใครอยากรู้อะไรก็ถามไถ่กันมาได้นะครับ แล้วพบกันทุกวันเสาร์ครับ!