จากเหตุไฟไหม้บ่อขยะแพรกษา จ.สมุทรปราการ ทำให้เกิดความกังวลต่อสารพิษที่ตามมา หนึ่งในนั้นคือ “ไดออกซิน” สารก่อมะเร็งที่ตกค้างยาวนาน และรู้ไหมว่า...90% ของสารดังกล่าวที่คนได้รับนั้นมาจากอาหาร โดยเฉพาะอาหารจำพวกเนื้อสัตว์ ผลิตภัณฑ์นมและปลา
ข้อมูลจากเอกสารของศูนย์วิจัยและฝึกอบรมด้านสิ่งแวดล้อม กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม ระบุว่า ไดออกซิน (Dioxins) เป็นผลิตผลทางเคมีที่เกิดขึ้นโดยไม่ตั้งใจจากการเผาไหม้ที่สมบูรณ์ เช่น การเผาไหม้ที่อุณหภูมิต่ำกว่า 800 องศาเซลเซียส การเผาหญ้าในพื้นที่มีการใช้สารฆ่าแมลงที่มีสารคลอรีนเป็นองค์ประกอบ การเผาเตาขยะติดเชื้อจากโรงพยาบาลที่ไม่ได้มาตรฐาน เตาเผาศพ การสูบบุหรี่ การผลิตที่มีคลอรีนเป็นองค์ประกอบ หรือการผลิตที่มีอุณหภูมิสูงกว่า 800 องศาเซลเซียสแต่มีการลดอุณหภูมิเป็นบางช่วง เป็นต้น
ทั้งนี้ ไดออกซินเข้าสู่ร่างกายได้จากทางผิวหนังและทางปาก ซึ่งทั้งคนและสัตว์ได้รับสารนี้จากสิ่งแวดล้อม แต่ประมาณว่า 90% ของไดออกซินที่คนได้รับนั้นมาจากอาหาร โดยเฉพาะเนื้อสัตว์ ผลิตภัณฑ์จากนมและปลา โดย ดร.รุจยา บุญยทุมานนท์ ผู้อำนวยการส่วนห้องปฏิบัติการไดออกซินและสารอันตราย ศูนย์วิจัยและฝึกอบรมด้านสิ่งแวดล้อม อธิบายว่าเป็นสารดังกล่าวตกค้างและละลายได้ดีในไขมัน เมื่อเรากินสัตว์ที่มีการสะสมสารดังกล่าวในร่างกาย สารนี้ก็จะเข้าไปสะสมในไขมันของเรา
สำหรับความเป็นพิษของไดออกซินั้นมีได้หลายรูปแบบ โดยเอกสารจากศูนย์วิจัยและฝึกอบรมด้านสิ่งแวดล้อมยกตัวอย่าง เช่น ทำให้เกิดโรคผิวหนังในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่เรียกว่า “คลอเอคเน” (Chloracne) คือผิวหนังเป็นสิวหัวดำ เกิดถุงสีน้ำตาลองเหลืองที่ผิวหนังหลังใบหู ขอบตา แผ่นหลัง ไหล่และอวัยวะสืบพันธุ์ รวมถึงเป็นพิษเรื้อรัง ทำให้น้ำหนักตัวลด เซลล์ตับตาย ผิวหนังอักเสบ กระตุ้นการเกิดมะเร็งและเนื้องอกที่อวัยวะต่างๆ ประสาทเสื่อม ระบบสืบพันธุ์ผิดปกติ เป็นพิษต่อตัวอ่อนหรือตัวอ่อนตายก่อนกำหนด เป็นต้น
ในทางเคมีไดออกซินเป็นกลุ่มสารที่มีโครงสร้างและคุณสมบัติทางเคมีที่คล้ายคลึงกันมากกว่า 200 ชนิด ประกอบด้วยวงเบนซีน 2 วง ที่เชื่อมกันด้วยออกซิเจน 2 อะตอมซึ่งวางตัวในตำแหน่งตรงข้ามกัน และมีคลอรีนแทนที่ไฮโดรเจนในวงเบนซีนที่ตำแหน่งต่างๆ กัน โดยมีไดออซินที่เป็นพิษประมาณ 30 ชนิด
