จักน้ำตาลกันหน่อย
ที่มาแห่งขนมหวานมากหน้าหลายตาที่ลูกรักชอบนั้น คือน้ำตาลค่ะ แต่น้ำตาลนี้มีหลายประเภท ไม่ใช่สีขาวที่เราคุ้นเคยอย่างเดียว น้ำตาลที่นำมาใช้เป็นส่วนประกอบของขนมหวานได้แก่
น้ำตาลทราย เป็นน้ำตาลที่แปรรูป ซึ่งคือซูโครส
กลูโคส มาจากการแปลงคาร์โบไฮเดรตและอาหารอื่นในร่างกาย เป็นน้ำตาลที่สำคัญที่สุดอย่างหนึ่ง เพราะอยู่ในกระแสเลือด มีอยู่ในอาหารไม่กี่ชนิด เช่น น้ำผึ้งและองุ่น หรือในอาหารจำพวกแป้งบางชนิด
น้ำตาลฟรุกโตส หรือน้ำตาลผลไม้ เป็นน้ำตาลที่หวานมาก มีในน้ำผึ้ง กับผลไม้บางอย่าง เช่น แอปเปิ้ล และลูกแพร์
น้ำตาลมาลโตส เกิดขึ้นระหว่างการย่อยคาร์โบไฮเดรต และพบได้ในข้าว สาลีหรือข้าวบาร์เลย์อ่อน
น้ำตาลแลคโตส มีอยู่ในนม และเป็นน้ำตาลที่มีความหวานน้อยที่สุด
ประโยชน์และอันตราย
น้ำตาลเป็นตัวการที่ทำให้ฟันของลูกผุมากกว่าอย่างอื่นค่ะ เพราะแบคทีเรียที่อยู่ในคราบฟันหรือ(plaque)จะใช้น้ำตาลสร้างกรดขึ้นมาทำลายเคลือบฟันออกไป น้ำตาลแลคโตสในนมและที่อยู่ในผลไม้ ผัก เมล็ดพืช หรือถั่วไม่ทำให้ฟันผุมากนัก น้ำตาลตัวร้ายก็คือ ซูโครส หรือน้ำตาลที่ผ่านการแปรรูปนี่เอง
ความจริงแล้ว ร่างกายต้องการน้ำตาลในจำนวนที่พอเหมาะ และต้องการน้ำตาลในรูปของน้ำตาลกลูโคสอยู่ตลอดเวลา เพื่อช่วยให้สมองและระบบประสาททำงานเป็นปกติ โดยเมื่อเรากินอาหาร ร่างกายจะนำกลูโคสจากอาหารส่งไปยังกระแสเลือด น้ำตาลบางส่วนได้ถูกส่งไปสู่กระแสเลือดทันทีเพื่อจัดสรรพลังงานให้กับเซลล์ต่างๆ ส่วนที่เหลือใช้จะถูกเปลี่ยนเป็นไกลโคเจนเก็บไว้ในตับและเซลล์กล้ามเนื้อ เพื่อเตรียมพร้อมไว้สำหรับเปลี่ยนเป็นกลูโคสเมื่อร่างกายต้องการ เรามีไกลโคเจนสะสมไว้เล็กน้อย เมื่อเทียบกับไขมัน คนหนัก 70 กก. จะมีไกลโคเจน 1 กก. แต่มีไขมันถึง 16 กก.
น้ำตาลไม่ได้ทำให้อ้วน เพราะน้ำตาลมีพลังงานเท่ากับคาร์โบไฮเดรตอื่นๆ เช่น มันฝรั่งหรือถั่ว น้ำตาลส่วนใหญ่มีคุณค่าทางอาหารเล็กน้อย ยิ่งน้ำตาลทรายขาวที่มีความบริสุทธิ์มีคุณค่าทางอาหารต่ำ แต่มีซูโครสถึง 99.5 % อาหารที่มีพลังงานสูง เช่น ช็อกโกแลต เค้ก คุกกี้ แม้จะกินเข้าไปน้อยก็ได้รับแคลอรีมาก ช็อกโกแลตแท่งหนึ่งอาจจะมีแคลอรีเท่ากับอาหารมื้อหนึ่งที่มีทั้งไก่ มันต้ม ผัก และน้ำเกรวี่ แต่จะไม่ทำให้อิ่มและไม่ให้คุณค่าอาหารที่หลากหลาย ดังนั้น ถ้าเรากินอาหารที่อุดมไปด้วย คุณค่าทางอาหารแล้ว ก็ควรลดขนมหวาน
ส่วนกระแสการลดความอ้วนที่กำลังระบาดไปถึงเด็กๆขณะนี้ ถ้าเราห้ามทั้งน้ำตาลและไขมัน ร่างกายจะไม่มีพลังงานไว้ใช้ค่ะ จึงควรลดให้พอเหมาะและเป็นไปอย่างถูกต้องจะดีกว่า โดยการกินน้ำตาลที่มาจากพืชพรรณธรรมชาติมากกว่า น้ำตาลที่ได้จากการแปรรูป
และอย่ามัวแต่กลัวน้ำตาลแปรรูปที่อยู่ในขนมหวาน เพราะในอาหารกระป๋อง บางอย่าง หรือแม้แต่ซอสมะเขือเทศ ก็มีน้ำตาลอยู่เต็มไปหมด ยิ่งถ้าคุณเป็นแม่ครัวเอกที่หนักหวานแล้วละก็ ลูกอาจจะได้น้ำตาลเกินความจำเป็นเพราะฝีมือแม่นี่เองค่ะ