รอยเตอร์ - กลุ่มประชาสังคมในพม่ากล่าวว่าพวกเขากำลังฟ้องร้องบริษัทเทเลนอร์ (Telenor) กิจการด้านโทรคมนาคมยักษ์ใหญ่ของนอร์เวย์ โดยกล่าวหาว่าบริษัทได้แชร์ข้อมูลลูกค้ากับทหารที่ปกครองประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ที่ทำให้รัฐบาลทหารสามารถติดตาม จำคุก และสังหารพลเรือนได้
บริษัทที่รัฐบาลนอร์เวย์ถือหุ้นส่วนใหญ่นี้ ได้ขายกิจการในพม่าหลังจากเกิดรัฐประหารในปี 2564 ที่โค่นล้มรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้ง เพื่อหลีกเลี่ยงการคว่ำบาตรของสหภาพยุโรป หลังจากรัฐบาลทหารกดดันให้บริษัทเปิดใช้งานเทคโนโลยีสอดแนม
โจทย์กล่าวหาว่าเทเลนอร์ ที่เป็นหนึ่งในนักลงทุนต่างชาติรายใหญ่ที่สุดในพม่าได้ส่งมอบข้อมูลบางส่วนของลูกค้า 18 ล้านคน ตามคำร้องของกองทัพ ก่อนที่จะขายกิจการให้กับผู้ถือหุ้นรายใหม่ที่มีประวัติความสัมพันธ์ทางธุรกิจกับกองทัพ
เทเลนอร์กล่าวในคำแถลงถึงรอยเตอร์ว่าบริษัทพบว่าตนเองอยู่ในสถานการณ์ที่เลวร้ายและน่าเศร้าในพม่า โดยไม่มีทางเลือกที่ดี เนื่องจากการไม่ปฏิบัติตามคำสั่งจากรัฐบาลทหารจะถูกมองว่าเป็นการก่อการร้ายและการก่อวินาศกรรม และจะทำให้พนักงานตกอยู่ในอันตรายโดยตรง
“เช่นเดียวกับผู้ให้บริการรายอื่นในประเทศ เทเลนอร์เมียนมาร์มีพันธะทางกฎหมายที่ต้องให้ข้อมูลการรับส่งข้อมูลโทรศัพท์ให้กับเจ้าหน้าที่” บริษัทเทเลนอร์ ระบุ
โจเซฟ ไวลด์-แรมซิง จากศูนย์วิจัยบรรษัทข้ามชาติ (SOMO) องค์กรไม่แสวงหากำไรที่ทำงานร่วมกับกลุ่มประชาสังคม กล่าวว่าข้อมูลที่ส่งมอบยังรวมถึงบันทึกการโทรและข้อมูลตำแหน่งที่สามารถใช้เพื่อติดตามฝ่ายตรงข้ามทางการเมืองของรัฐบาลทหารและสมาชิกในครอบครัวของพวกเขา
ในคำแถลง กลุ่มประชาสังคมระบุว่าพวกเขาได้ส่งจดหมายแจ้งอย่างเป็นทางการก่อนจะมีการดำเนินคดีในศาลไปยังเทเลนอร์ ซึ่งเป็นขั้นตอนแรกในการยื่นฟ้อง ซึ่งรอยเตอร์ได้เห็นสำเนาของจดหมายฉบับดังกล่าวแล้ว พวกเขากล่าวว่าการขายเทเลนอร์ให้กับบริษัท Shwe Byain Phyu ที่ถือหุ้นส่วนใหญ่ในเดือนมี.ค. 2565 ทำให้กองทัพสามารถเข้าถึงข้อมูลลูกค้าได้อย่างอิสระ
บริษัท Shwe Byain Phyu ไม่ได้ตอบกลับทันทีต่อคำร้องขอความเห็นจากรอยเตอร์ เช่นเดียวกับรัฐบาลทหารพม่า
พม่าตกอยู่ในความโกลาหลวุ่นวายนับตั้งแต่การรัฐประหารและการปราบปรามการประท้วงของกองทัพ ที่จุดชนวนให้เกิดการลุกฮือต่อต้านด้วยอาวุธทั่วประเทศ
รัฐบาลทหารได้สังหารประชาชนเกือบ 7,000 คน และจับกุมเกือบ 30,000 คน ตามข้อมูลของสมาคมช่วยเหลือนักโทษการเมือง แต่กองทัพปฏิเสธข้อกล่าวหาที่ว่าเล็งเป้าไปที่พลเรือน และระบุว่าพวกเขากำลังต่อสู้กับผู้ก่อการร้าย
กลุ่มประชาสังคมที่ยื่นฟ้อง ที่ประกอบด้วย Defend Myanmar Democracy และ Myanmar Internet Project ระบุว่ามีหลายคนที่ถูกควบคุมตัวโดยพลการ และถูกทรมานขณะคุมขัง หลังจากข้อมูลของพวกเขาในเทเลนอร์ถูกเปิดเผย และมีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 1 คน
โพ เซยา ตอว์ ศิลปินฮิปฮอปชื่อดังและสมาชิกรัฐสภา ถูกประหารชีวิตพร้อมกับนักเคลื่อนไหวอีก 3 คน จากการถูกกล่าวหาว่ามีส่วนช่วยในการก่อการร้ายในปี 2565 ที่ก่อให้เกิดการประท้วงอย่างรุนแรงจากนานาชาติ
ธา ซิน ภรรยาของโพ เซยา ตอว์ หนึ่งในโจทก์ของการยื่นฟ้องกล่าวในคำแถลงว่าเธอรู้สึกตกใจอย่างมากกับความเชื่อมโยงของเทเลนอร์กับการจับกุมสามี ซึ่งเธอกล่าวว่าเหตุการณ์ดังกล่าวเกิดขึ้นไม่กี่สัปดาห์หลังจากบริษัทส่งข้อมูลโทรศัพท์มือถือของเขาให้กับทหาร
คำแถลงไม่ได้อ้างอิงหลักฐานที่แน่ชัด แต่ทนายความจากบริษัทตัวแทนของกลุ่มประชาสังคม กล่าวว่าการตัดสินใจส่งมอบข้อมูลดังกล่าว เป็นการตัดสินใจอย่างสมบูรณ์ของเทเลนอร์
โก เย โจทก์อีกรายหนึ่งในคดีนี้ กล่าวกับรอยเตอร์ว่าชาวพม่าจำนวนมากเลือกใช้เครือข่ายเทเลนอร์เพราะเชื่อว่าเป็นทางเลือกที่ปลอดภัยที่สุด
“บริษัทเหล่านั้นต้องเคารพสิทธิของเรา ข้อมูลของเราเป็นส่วนหนึ่งในสิทธิของเรา พวกเขาไม่สามารถทำอะไรก็ได้ตามที่พวกเขาต้องการ” โก เย กล่าว.
