รอยเตอร์ - ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีน จะเดินทางเยือนพม่าในวันศุกร์ (16) เพื่อลงนามข้อตกลงโครงสร้างพื้นฐานขนาดยักษ์และขยายอิทธิพลในประเทศเพื่อนบ้านที่ความสัมพันธ์กับชาติตะวันตกไม่ราบรื่นนักจากข้อกล่าวหาว่าดำเนินนโยบายฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชนกลุ่มน้อยมุสลิมโรฮิงญา
ในการเยือนพม่าครั้งแรกในฐานะผู้นำประเทศ และประธานาธิบดีจีนคนแรกในรอบ 19 ปี นักวิเคราะห์กล่าวว่า ผู้นำแดนมังกรจะถือโอกาสฟื้นโครงการโครงสร้างพื้นฐานมูลค่าหลายพันล้านดอลลาร์ที่หยุดชะงัก ที่เป็นศูนย์กลางของข้อริเริ่มหนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง หรือเส้นทางสายไหมศตวรรษที่ 21
ผู้นำจีนมีกำหนดพบหารือกับนางอองซานซูจี ที่ปรึกษาแห่งรัฐ และ พล.อ.อาวุโส มิน ออง หล่าย ผู้บัญชาการทหารสูงสุดในกรุงเนปีดอ เมืองหลวงของพม่า
สองประเทศมีความสัมพันธ์ทางประวัติศาสตร์ที่บางครั้งเต็มไปด้วยปัญหา ด้วยชาวพม่าจำนวนมากยังสงสัยในอิทธิพลของจีนที่มีต่อประเทศเพื่อนบ้านที่เล็กกว่า
อย่างไรก็ตาม ความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศอบอุ่นขึ้นนับตั้งแต่จีนเลี่ยงที่จะเข้าร่วมการตำหนิประณามพม่ากับนานาประเทศหลังปฏิบัติการของทหารในปี 2560 ทำให้ชาวโรฮิงญามากกว่า 730,000 คน ต้องอพยพหลบหนีข้ามแดนไปบังกลาเทศ
เจ้าหน้าที่สหประชาชาติกล่าวว่า การปราบปรามของทหารพม่ามีเจตนาฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ แม้พม่ากล่าวว่าทหารดำเนินปฏิบัติการปราบปรามผู้ก่อความไม่สงบอย่างถูกต้องตามกฎหมายเพื่อตอบโต้การโจมตีของกลุ่มติดอาวุธ
จีน ที่เป็นสมาชิกถาวรของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ ได้ปกป้องพม่าบนเวทีโลก ซึ่งถูกมองว่าเป็นอุปสรรคใหญ่ที่สุดในการดำเนินคดีที่ศาลอาชญากรรมสงครามระหว่างประเทศ
จีนเป็นนักลงทุนรายใหญ่อันดับสองในพม่ารองจากสิงคโปร์ ตามข้อมูลของธนาคารโลก การส่งออกของพม่าไปจีน คู่ค้ารายใหญ่ที่สุดของประเทศ มีมูลค่า 5,500 ล้านดอลลาร์ในปี 2561 ขณะที่การนำเข้ามีมูลค่า 6,200 ล้านดอลลาร์
“ไม่มีประเทศใดลงทุนในพม่ายกเว้นจีน จีนสามารถเจรจาข้อตกลงที่ดีกับพม่า” หล่า จ่อ ซอ นักวิเคราะห์การเมือง กล่าว
รัฐมนตรีช่วยกระทรวงการต่างประเทศของจีนกล่าวกับนักข่าวในกรุงปักกิ่งว่า จุดประสงค์ของการเยือนคือการกระชับความสัมพันธ์ให้แน่นแฟ้น กระชับความร่วมมือในข้อริเริ่มหนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง และทำให้แผนระเบียงเศรษฐกิจจีน-พม่าเป็นรูปธรรม
ธงชาติจีนและพม่าโบกสะบัดเคียงข้างกันตามถนนในกรุงเนปีดอวันนี้ พร้อมกับป้ายขนาดใหญ่ที่มีรูปของผู้นำแดนมังกร เจ้าหน้าที่เทศบาลทำความสะอาดถนนและตกแต่งสวน ขณะที่โรงแรมบางแห่งแขวนป้ายต้อนรับ
เจ้าหน้าที่จีน ที่รวมทั้งกระทรวงข้อมูลและสถานทูต ได้จัดงานเฉลิมฉลองครบรอบ 70 ปี ความสัมพันธ์พม่า-จีน ที่นครย่างกุ้งเมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา
จ่อ ติน รัฐมนตรีกระทรวงความร่วมมือระหว่างประเทศของพม่ายอมรับถึงความวิตกเกี่ยวกับความสัมพันธ์ก่อนพรรคสันนิบาตแห่งชาติเพื่อประชาธิปไตยของซูจีเข้าสู่อำนาจหลังชนะการเลือกตั้งอย่างถล่มทลายในปี 2558
“แต่ความสัมพันธ์ระหว่างพม่าและจีนแข็งแกร่งและใกล้ชิดกันมากขึ้นกว่าแต่ก่อน และเรากำลังสร้างความไว้วางใจระหว่างประเทศของเรา มันจะเป็นการเยือนที่ประสบความสำเร็จ และจะเกิดประโยชน์อย่างมากมาย” จ่อ ติน กล่าว
แต่โครงการยักษ์ใหญ่ของจีนมีความเสี่ยงทางการเมืองในพม่า ด้วยถูกมองว่าเป็นโครงการที่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและก่อให้เกิดการพลัดถิ่นฐานของชาวบ้านเป็นจำนวนมาก
ในวาระการหารือช่วงสุดสัปดาห์นี้คาดว่าจะเป็นเรื่องท่าเรือน้ำลึกในรัฐยะไข่ที่ถูกลดขนาดลงในปี 2561 เนื่องจากความวิตกกังวลเกี่ยวกับกับดักหนี้ และโครงการเขื่อนยักษ์มูลค่า 3,600 ล้านดอลลาร์ ที่จีนให้การสนับสนุนซึ่งเวลานี้ถูกระงับไว้ในรัฐกะฉิ่น ที่จะทำให้เกิดน้ำท่วมเป็นพื้นที่กว้างเทียบขนาดเท่ากับสิงคโปร์ และทำให้ประชาชนหลายหมื่นคนต้องพลัดถิ่นฐาน
ซูจีเคยวิพากษ์วิจารณ์โครงการเขื่อนแห่งนี้ แต่เมื่อไม่นานนี้เธอกลับเรียกร้องให้ชาวกะฉิ่นเปิดใจ
ชาวบ้านรายหนึ่งที่ถูกบังคับให้ต้องออกจากที่ดินของตัวเองเพื่อเปิดทางให้แก่โครงการหลังการก่อสร้างเริ่มขึ้นในปี 2552 กล่าวว่า เธอกลัวว่าจีนจะกดดันพม่าให้ฟื้นโครงการขึ้นใหม่.
