กัมพูชายกเลิกกักบริเวณ ‘แกม สุขา’ ปล่อยตัวหัวหน้าฝ่ายค้านเป็นอิสระ

รอยเตอร์ - ทางการกัมพูชาปล่อยตัว แกม สุขา หัวหน้าพรรคฝ่ายค้านกัมพูชาเป็นอิสระการกักบริเวณภายในบ้านพักวันนี้ (10) นับเป็นเวลามากกว่า 2 ปี หลังถูกจับกุมตัวและถูกตั้งข้อหากบฏ อย่างไรก็ตาม ทางการยังไม่ได้ถอนข้อหาดังกล่าว และห้ามแกม สุขา ข้องเกี่ยวกิจกรรมทางการเมืองและห้ามเดินทางออกนอกประเทศ

แรงกดดันกับฮุนเซนที่ให้ผ่อนคลายการปราบปรามฝ่ายตรงข้ามขยายตัวขึ้นเมื่อสหภาพยุโรปพิจารณาว่าจะเดินหน้าถอดถอนสิทธิพิเศษทางการค้าของประเทศหรือไม่

“ในฐานะผู้บริสุทธิ์ที่ถูกจำคุกนาน 2 ปี ผมขอเรียกร้องให้ถอนข้อหาที่ฟ้องร้องผม ผมคาดหวังว่าการตัดสินใจที่เกิดขึ้นในวันนี้จะเป็นก้าวแรก ซึ่งผมรวมถึงชาวกัมพูชาอีกจำนวนมากที่สูญเสียเสรีภาพทางการเมืองยังคงต้องการการแก้ปัญหาและความยุติธรรม” แกม สุขา โพสต์ข้อความลงในเฟซบุ๊ก

แกม สุขา วัย 66 ปี ถูกจับกุมตัวในปี 2560 และพรรคกู้ชาติกัมพูชา (CNRP) ถูกห้ามมีส่วนร่วมในการเลือกตั้งทั่วไปเมื่อปีก่อน ซึ่งเป็นผลให้พรรครัฐบาลของฮุนเซนกวาดที่นั่งในสภาไปทั้งหมด นำมาซึ่งเสียงตำหนิประณามจากประเทศทางตะวันตก

แกม สุขา ถูกกล่าวหาว่า วางแผนกับชาวต่างชาติเพื่อขับไล่ฮุนเซน ข้อหาที่เขาปฏิเสธ

ศาลแขวงกรุงพนมเปญระบุในคำแถลงว่า แกม สุขา สามารถออกจากบ้านพักของเขาได้ แต่เขาไม่สามารถที่จะมีส่วนร่วมในกิจกรรมทางการเมืองหรือเดินทางออกนอกประเทศ

“เขาสามารถเดินทางไปที่ไหนก็ตาม แต่ไม่สามารถเดินทางออกจากกัมพูชา นี่เป็นเพราะเขาให้ความร่วมมือกับเจ้าหน้าที่” โฆษกกระทรวงยุติธรรม กล่าว

การผ่อนคลายข้อจำกัดนี้เกิดขึ้นหลัง สม รังสี ผู้ร่วมก่อตั้งพรรคกู้ชาติกัมพูชาที่ถูกยุบพรรคไปแล้ว เดินทางเข้ามาในภูมิภาค และกล่าวว่า มีเป้าหมายที่จะเดินทางกลับประเทศบ้านเกิดเพื่อชุมนุมต่อต้านฮุนเซน

สถานทูตสหรัฐฯ กล่าวถึงการผ่อนคลายข้อจำกัดที่เกิดขึ้นว่าเป็นความคืบหน้าอย่างจำกัด และเรียกร้องให้เจ้าหน้าที่ถอนข้อหาที่ส่วนใหญ่ถูกมองว่าเป็นแรงจูงใจทางการเมือง

“สหรัฐฯ เรียกร้องการปล่อยตัวอย่างไร้เงื่อนไขกับคนทั้งหมดที่ถูกควบคุมตัวโดยพลการหรือไม่ชอบด้วยกฎหมาย รวมถึงนักข่าว นักเคลื่อนไหวภาคประชาสังคม และผู้สนับสนุน และสมาชิของพรรคการเมืองฝ่ายค้าน” คำแถลงของสถานทูตสหรัฐฯ ระบุ

นักเคลื่อนไหวมากกว่า 50 คน ถูกจับกุมตัวในช่วงหลายสัปดาห์ที่ผ่นมา นับตั้งแต่ที่ สม รังสี ประกาศแผนว่าจะเดินทางกลับประเทศเพื่อชุมนุมคัดค้านต่อต้านฮุนเซน

รังสีเดินทางถึงมาเลเซียในวันเสาร์ (9) แต่ไม่ได้กล่าวว่าเขาจะยังคงดำเนินการตามแผนที่จะกลับกัมพูชาหรือไม่ ขณะที่รัฐบาลกัมพูชาระบุว่า เขาไม่ถูกขัดขวางจากการเดินทางเข้าประเทศ แต่เตือนว่าทางการจะดำเนินการกับใครก็ตามที่คุกคามความมั่นคงของรัฐ

สม รังสี ลี้ภัยไปฝรั่งเศสในปี 2558 หลังถูกตัดสินความผิดจากคดีหมิ่นประมาทและเผชิญต่อโทษจำคุก 5 ปี ในอีกคดีความหนึ่ง ข้อหาที่เขากล่าวว่าเกิดจากแรงจูงใจทางการเมือง

การปราบปรามฝ่ายตรงข้ามของฮุนเซน เกิดขึ้นเมื่อแกม สุขา และสม รังสี นำกลุ่มฝ่ายค้านก่อนการเลือกตั้งในปี 2556 ที่พวกเขาถูกมองว่าเป็นภัยคุกคามต่อการเลือกตั้งอย่างร้ายแรงต่อพรรคประชาชนกัมพูชาของฮุนเซน และการปราบปรามที่เกิดขึ้นทำให้สหภาพยุโรปเริ่มกระบวนการพิจารณาการมอบสิทธิพิเศษทางการค้าภายใต้โครงการ Everything But Arms (EBA) ของกัมพูชา

สหภาพยุโรปครองสัดส่วนมากกว่า 1 ใน 3 ของการส่งออกของกัมพูชา ที่รวมถึงเครื่องนุ่งห่ม รองเท้า และจักรยาน

“การปล่อยตัวแกม สุขา จากการกักบริเวณในบ้านพัก เป็นความพยายามในช่วงนาทีสุดท้ายที่จะลดทอนความไม่พอใจของยุโรปต่อวิถีทางอันเลวร้ายของนายกรัฐมนตรีฮุนเซน และกัมพูชาในการจัดการกับปัญหาสิทธิมนุษยชนที่ก่อให้เกิดกระบวนการ Everything But Arms แต่มันเล็กน้อยมาก และสายเกินไปสำหรับการตัดสินใจเบื้องต้นในวันที่ 12 พ.ย.นี้” ฟิล โรเบิร์ตสัน จากฮิวแมนไรท์วอทช์ กล่าว.