ผู้นำจีนถึงสนามบินฮานอยท่ามกลางการชุมนุมต้านของชาวเวียดนาม

เอเอฟพี - ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีน เดินทางถึงกรุงฮานอยวันนี้ (5) ในการเยือนที่สร้างความไม่พอใจให้แก่ชาวเวียดนามชาตินิยม ในช่วงเวลาที่ความขัดแย้งเกี่ยวกับดินแดนพิพาทในทะเลจีนใต้ยังคงร้อนระอุ

สองเพื่อนบ้านคอมมิวนิสต์ที่มีความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ และการเมืองกันมาอย่างยาวนาน แต่ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ความตึงเครียดได้ปะทุขึ้นอันเนื่องจากความไม่ลงรอยเกี่ยวกับหมู่เกาะในน่านน้ำพิพาท

หลายชั่วโมงก่อนการเยือนของ สี จิ้นผิง ประธานาธิบดีจีนคนแรกที่เยือนเวียดนามในรอบ 10 ปี นักเคลื่อนไหวต่อต้านจีนได้จัดชุมนุมประท้วงที่ใจกลางกรุงฮานอย และนครโฮจิมินห์

“ประท้วงการเยือนของสี จิ้นผิง” ข้อความในป้ายที่ผู้ชุมนุมถือขณะชุมนุมในกรุงฮานอย และมีผู้ชุมนุมอีกส่วนหนึ่งถือรูปของประธานาธิบดีสี พร้อมกากบาทขีดทับ

แต่ต่างไปจากการชุมนุมเมื่อต้นสัปดาห์ กลุ่มผู้ชุมนุมถูกสลายอย่างรวดเร็ว ผู้เห็นเหตุการณ์เปิดเผยว่า ผู้ชุมนุมประท้วงในเมืองหลวงถูกต้อนขึ้นรถบัส และขับออกไป ส่วนที่นครโฮจิมินห์ รายงานบนสื่อสังคมออนไลน์ ระบุว่า ผู้คนราว 20 คน ถูกควบคุมตัวหลังชุมนุมประท้วงต่อต้านจีน พร้อมกับวิดีโอที่เผยให้เห็นผู้ชุมนุมมีรอยคราบเลือดหลังปะทะกับเจ้าหน้าที่ตำรวจ

นอกจากการชุมนุมบนท้องถนนแล้ว การไม่เห็นด้วยต่อการเยือนของประธานาธิบดีสีครั้งนี้ก็เกิดขึ้นบนโลกออนไลน์เช่นกัน

“ยุติกิจกรรมที่เป็นภัยต่อชีวิต ทรัพย์สิน และสิทธิเสรีภาพของชาวประมงเวียดนามโดยทันที” ข้อความร้องเรียนที่มีผู้ลงนามหลายร้อยคน และถูกแชร์บนเฟซบุ๊กโดยอ้างถึงเหตุพิพาทในทะเล

ความสัมพันธ์ระหว่างสองชาติลดลงถึงระดับต่ำสุดในรอบหลายทศวรรษในเดือน พ.ค.2557 เมื่อปักกิ่งเคลื่อนแท่นขุดเจาะน้ำมันเข้าไปในน่านน้ำที่เวียดนามอ้างสิทธิอธิปไตยในทะเลจีนใต้ เหตุไม่สงบต่อต้านจีนมุ่งเป้าไปยังโรงงานที่ลงทุนโดยชาวต่างชาติ และได้เห็นจีนอพยพพลเมืองหลายพันคนหลังมีชาวจีนเสียชีวิตอย่างน้อย 3 คน

ความรู้สึกรักชาติยังคงมีสูงในเวียดนาม และผู้สังเกตการณ์บางส่วนมองการเยือนของสี ครั้งนี้ว่าเป็นความพยายามที่จะปรับปรุงความสัมพันธ์หลังเหตุการณ์เหล่านั้น

“เขามีจุดมุ่งหมายที่จะคลายความรู้สึกของเวียดนาม และชาติต่างๆ เกี่ยวกับการก่อสร้างเมื่อเร็วๆ นี้ของจีนในทะเลจีนใต้” อดีตนักการทูตชาวเวียดนามในกรุงปักกิ่ง กล่าว

ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง มีกำหนดพบหารือกับเหวียน ฝู จ่อง เลขาธิการใหญ่พรรคคอมมิวนิสต์เวียดนาม ประธานาธิบดีเจื่อง เติ่น ซาง และนายกรัฐมนตรีเหวียน เติ๋น ยวุ๋ง ในระหว่างการเยือน 2 วัน
.

.
เมื่อสัปดาห์ก่อน เจ้าหน้าที่จีนกล่าวต่อผู้สื่อข่าวในกรุงปักกิ่งว่า เหตุพิพาทดินแดนจะถูกยกขึ้นหารือ รวมทั้งความร่วมมือด้านการค้า การศึกษา และโครงสร้างพื้นฐาน

จีนอ้างสิทธิอธิปไตยเกือบทั้งหมดของทะเลจีนใต้ ขณะที่ฟิลิปปินส์ บรูไน มาเลเซีย และไต้หวัน รวมทั้งเวียดนาม ก็อ้างสิทธิเหนือพื้นที่บางส่วนของทะเลจีนใต้เช่นกัน ส่วนญี่ปุ่น และจีนก็มีข้อพิพาทเกี่ยวกับหมู่เกาะในทะเลจีนตะวันออก

ในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมา เวียดนามได้พยายามที่จะกระชับความสัมพันธ์กับชาติอื่นๆ เพื่อตอบโต้การขยายอำนาจในภูมิภาคของจีน เหวียน ฝู จ่อง เลขาธิการใหญ่พรรคคอมมิวนิสต์ได้รับการต้อนรับจากประธานาธิบดีบารัค โอบามา ของสหรัฐฯ ในเดือน ก.ค. ที่เป็นหัวหน้าพรรคคอมมิวนิสต์เวียดนามคนแรกที่เยือนสหรัฐฯ และทำเนียบขาว

เวียดนาม ยังเข้าร่วมในข้อตกลง TPP ที่เพิ่งลงนามกันไปเมื่อไม่นานนี้ ข้อตกลงการค้าเสรีที่ใหญ่ที่สุดของโลกร่วมกับ 12 ชาติ ที่รวมทั้งสหรัฐฯ และญี่ปุ่น แต่ไม่มีจีน ซึ่งข้อตกลง TPP นี้ถูกมองว่าเป็นการคานอำนาจการเติบโตทางเศรษฐกิจของจีน

สื่อของเวียดนามยังรายงานว่า ในช่วงที่ผู้นำจีนเยือนเวียดนาม รัฐมนตรีกระทรวงกลาโหมของญี่ปุ่น จะเยือนเวียดนามเช่นกัน โดยมีกำหนดเดินทางไปยังฐานทัพเรือยุทธศาสตร์ในภาคกลางของประเทศ.