อาเซียนฮึด มอบ “ฮุนเซน” เรียกร้องผู้นำจีนรีบเจรจาปัญหาทะเลจีนใต้

.

พนมเปญ (รอยเตอร์) - กลุ่มอาเซียนได้แสดงความเป็นเอกภาพอันหาได้ยากในวันอาทิตย์นี้ แข็งขืนต่อการกล่าวอ้างเขตน่านน้ำอย่างกว้างขวางของจีน เรียกร้องการเจรจาอย่างเป็นทางการกับจีนเป็นครั้งแรกเกี่ยวกับกรณีพิพาททางทะเลที่ทำให้ความตึงเครียดทวีขึ้น และสร้างความแตกแยกอย่างล้ำลึกในภูมิภาค

ขณะที่นายกรัฐมนตรีจีน นายเวินเจียเป่า เดินทางถึงกัมพูชาเพื่อร่วมพบเจรจากับชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ บรรดาผู้นำของ 10 ประเทศกลุ่มอาเซียนแสดงความมุ่งมั่นที่จะมิให้การเจรจาเกี่ยวกับการช่วงชิงทะเลจีนใต้ที่รุ่มรวยด้วยทรัพยากรซึ่งเป็นความท้าทายด้านความมั่นคงอันใหญ่โตที่สุด ไม้ให้ชะงักซ้ำรอยเมื่อเดือน ก.ค.

นายกรัฐมนตรีกัมพูชาฮุนเซนจะบอกกับนายเวินว่า อาเซียนต้องการเจรจาเกี่ยวกับกฎข้อปฏิบัติที่มุ่งลดโอกาสจะเกิดจุดร้อนทางทะเลขึ้นให้เร็วที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ นายสุรินทร์ พิศสุวรรณ เลขาธิการอาเซียนบอกเรื่องนี้แก่ผู้สื่อข่าว

“นายกรัฐมนตรีฮุนเซนจะหารือเรื่องนี้กับนายกฯ จีนด้วยตัวเองในคืนนี้ และแจ้งฉันทมติของอาเซ๊ยนให้ทราบ” นายสุรินทร์กล่าว

“ทุกคนต้องการเห็นการเริ่มหารือให้เร็วที่สุดเท่าที่จะเร็วได้ เพราะว่าเรื่องนี้เป็นประเด็นผลประโยชน์ ความห่วงใย และวิตกกังวลของประชาคมระหว่างประเทศ”

การกล่าวอ้างเอาทะเลจีนใต้ของจีนได้สร้างความแตกแยกลึกซึ้งขึ้นภายในอาเซียน ในช่วงที่การใช้จ่ายทางทหารในภูมิภาคเพิ่มขึ้น และสหรัฐฯ กำลังเน้นมายังเอเชีย- “แก่นนโยบาย” ที่ประธานาธิบดีบารัค โอบามา จะเน้นย้ำเมื่อไปร่วมหารือสุดยอดในวันจันทร์ ในกรุงพนมเปญของกัมพูชา

กัมพูชาซึ่งเป็นพันธมิตรกับจีน ได้ใช้อำนาจที่เป็นประธานกลุ่มอาเซียนในปีนี้ จำกัดการเจรจาหารือให้สอดคล้องแนวทางของจีนที่ต้องหารือแก้ไขความขัดแย้งบนพื้นฐานทวิภาคี จีนกล่าวว่า ยินดีที่จะเจรจาเกี่ยวกับกฎข้อปฏิบัติ “เมื่อถึงเวลาอันควร”

เมื่อถามเกี่ยวกับอาเซียนเรียกร้องให้เจรจากันอย่างเป็นทางการ นายฉินกาง (Qin Gang) โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีนกล่าวว่า การปรึกษาหารือกับอาเซียนกำลังดำเนินไป และเรื่องนี้ไม่ควรจะเป็น “สิ่งกีดกั้น” ความสัมพันธ์ระหว่างจีนกับภูมิภาคนี้

นายเวินมีกำหนดพบหารือกับผู้นำประเทศอาเซียนในวันจันทร์
.

2

3

4
.

นักการทูตกล่าวว่า ฟิลิปปินส์ซึ่งเป็นพันธมิตรใกล้ชิดกับสหรัฐฯ ได้เชื้อเชิญประเทศอาเซียนที่กล่าวอ้างสิทธิ ซึ่งได้แก่ เวียดนาม บรูไน กับมาเลเซีย แยกไปประชุมหารือกันในกรุงมะนิลาในปลายปีนี้ หรือต้นปีหน้า

“เราพยายามทำให้การพบปะนี้เกิดขึ้น โดยหวังว่าจะเป็นในกรุงมะนิลา” นายอัลแบร์โต เดล โรซาริโอ (Alberto del Rosario) รัฐมนตรีต่างประเทศฟิลิปปินส์กล่าว

ประเทศอาเซียนอื่นๆ คือ กัมพูชา ลาว พม่า ไทย สิงคโปร์ กับอินโดนีเซีย ไม่มีประเทศใดกล่าวอ้างดินแดนทะเลจีนใต้

นักการทูตฟิลิปปินส์ผู้หนึ่งกล่าวว่า การประชุมพบปะจัดขึ้นโดยมีเป้าหมายแก้ไขประเด็นต่างๆ เกี่ยวกับประเทศที่เป็นคู่กรณี เช่น ประเด็นความทับซ้อนของเขตเศรษฐกิจพิเศษ เขาได้แสดงความกระอักกระอ่วนใจต่อกรณีที่จีนได้เตะถ่วงการเริ่มเจรจากับอาเซียนเกี่ยวกับกฎข้อปฏิบัติ

“อาเซียนได้ทำในส่วนของตัวเองแล้ว ตอนนี้จึงขึ้นอยู่กับจีนที่จะต้องแสดงบทบาทของตัวเอง เพราะว่าเมื่อเรานั่งร่วมกันอย่างเป็นทางการ เราจะได้นำเสนอจุดยืนของเราต่อพวกเขา ซึ่งพวกเราเขียนเอาไว้แล้ว” นักการทูตคนเดียวกันกล่าว

นายเวินเดินทางถึงกรุงพนมเปญในวันอาทิตย์ เพื่อหารือกับผู้นำประเทศอาเซียนในเวทีประชุมสุดยอดเอเชียตะวันออก ซึ่งรวมทั้งสหรัฐฯ กับญี่ปุ่น และประเทศเอเชียอื่นๆ ด้วย

จีนได้กล่าวเตือนก่อนการประชุมสุดยอดดังกล่าวว่า กรณีทะเลจีนใต้ไม่ควรจะเป็นเงาบดบังการเจรจา แต่เจ้าหน้าที่สหรัฐฯ กล่าวว่า ประธานาธิบดีโอบามาจะกระชับ “ความสนใจอันแข็งขัน” ต่อความคืบหน้าเกี่ยวกับกลไกจัดการความขัดแย้งซึ่งอาจทำให้จีนระคายเคือง จีนกล่าวว่า สหรัฐฯ ควรจะอยู่ห่างๆ จากความขัดแย้งนี้
.

5

โฉมหน้าแห่งความเป็นเอกภาพของอาเซียนพังครืนลงในเดือน ก.ค. เมื่อกลุ่มไม่สามารถตกลงกันได้เกี่ยวกับถ้อยคำในคำแถลงร่วม ซึ่งเป็นครั้งแรกในรอบ 45 ปีของสมาคมฯ ความไม่พอใจแผ่ลามเมื่อกัมพูชาขวางการเรียกร้องของฟิลิปปินส์ ที่ขอให้ระบุเกี่ยวกับการเผชิญหน้าระหว่างเรือจีนกับเรือฟิลิปปินส์ในเขตพิพาท นอกชายฝั่งฟิลิปปินส์

ในการปราศรัยต่อที่ประชุมวันอาทิตย์นี้ ประธานาธิบดีฟิลิปปินส์เบนีกโน อะคีโน (Benigno Aquino) ได้ละเว้นที่จะกล่าวถึงเหตุการณ์ที่เกาะปะการัง

สมาชิกรายใหญ่ของกลุ่มคือ อินโดนีเซียได้เป็นผู้นำหน้าในการแก้ไขความเสียหายที่เกิดขึ้น โดยออกเผยแพร่ “ฉันทมติ 6 ข้อ” ของอาเซียนในกรณีความขัดแย้ง และยืนยันในเจตนาที่จะทำให้การดำเนินการตามกฎข้อปฏิบัติประสบความสำเร็จ

อินโดนีเซียกล่าวในวันศุกร์ว่า ได้เสนอให้จัดตั้ง “สายด่วน” ในภูมิภาคขึ้นกับจีน ซึ่งจะทำให้บรรดาผู้นำสามารถ “ยกหูโทรศัพท์และพูดกัน” เมื่อเกิดเหตุการณ์ทางทะเลขึ้น

นักวิเคราะห์ด้านความมั่นคงกล่าวว่า โอกาสที่จะเกิดความผิดพลาด และนำไปสู่การขัดแย้งมีสูงขึ้น ในขณะที่การใช้จ่ายด้านการทหารในภูมิภาคที่เติบโตอย่างรวดเร็วนี้สูงขึ้น และความรู้สึกชาตินิยมก็เพิ่มสูงขึ้นในประเทศที่ต่างก็กล่าวอ้างสิทธิของตนในทะเลจีนใต้

องค์การบริหารข้อมูลพลังงานของสหรัฐฯ ได้ระบุในรายงานปี 2551 ประมาณว่าทะเลจีนใต้จะมีน้ำมันที่พบแล้ว และยังไม่พบอยู่สูงถึง 213,000 ล้านบาร์เรล ตัวเลขนี้สูงกว่าทุกประเทศที่พบปริมาณสำรอง ยกเว้นซาอุดีอาระเบีย กับเวเนซุเอลา ทั้งนี้เป็นรายงานสถิติของบีพี.