ASTVผู้จัดการออนไลน์ -- สถานการณ์การแพร่ระบาดของเอชไอวี/เอดส์ ในพม่านับว่าย่ำแย่ การสำรวจล่าสุด ได้พบว่า หญิงขายบริการทางเพศใน 6 เมืองใหญ่ รวมทั้งเมืองชายแดน เฉลี่ยตามวัยตั้งแต่ 18-22% ล้วนติดไวรัสร้ายที่ยังไม่มีทางรักษาให้หายขาด
ในมัณฑะเลย์เมืองใหญ่อันดับสองของประเทศ และเป็นปลายทางท่องเที่ยวที่สำคัญ มีอัตราการติดเชื้อสูงมาก
การสำรวจครั้งนี้ได้สนับสนุนผลการสำรวจก่อนหน้านี้ที่พบว่า กว่า 2 ใน 3 ของผู้ติดเชื้อเอชไอวี-เอดส์ ในพม่าเป็นเยาวชนคนหนุ่มสาว และเชื่อกันว่า ในปี 2552 นี้ อาจจะมีผู้เสียชีวิตด้วยโรคร้ายนี้ราว 25,000 คน
การสำรวจศึกษาที่จัดทำขึ้นในปี 2550 ได้ตรวจหญิงขายบริการจำนวน 945 คน ใน 6 เขตสำคัญทั่วประเทศ พบว่า มีจำนวน 147 คน ติดเชื้อไวรัสเอชไอวี
ในนั้นหญิงบริการจากเมืองลาเฉียว (Lashio ในรัฐชานตะวันออก) มีอัตรา 22.7% มัณฑะเลย์ (Mandalay) 22.6% มีตจีนา (Myitgyina) เมืองเอกรัฐกะฉิ่น (Kachin) 17.9% เมืองตองยีในภาคเหนือ 14.4% กรุงเก่าย่างกุ้ง 9.6% และ เชียงตุง (Kengtung) ในรัฐชาน ใกล้ชายแดนไทย 1.2%
ในบรรดาเหยื่อไวรัสเอชไอวี กลุ่มอายุ 30-34 ปี มีอยู่ถึง 22.8% และกลุ่มอายุ 25-29 ปี อัตราส่วนติดเชื้อสูง 18% และอายุ 20-24 ปี อัตรา 17.3%
ตามตัวเลขขององค์การ UNAIDS แห่งสหประชาชาติ ปี 2550 ทั่วประเทศ มีผู้ติดเชื้อไวรัสร้าย 240,000 คน ลดลงจาก 300,000 คน ในปี 2544 ทั้งนี้ หลังจากทางการได้มีมาตรการในการป้องกันที่เข้มงวดมากขึ้น แต่ขณะเดียวกัน ก็ได้พบว่า ประมาณ 2 ใน 3 ของผู้ติดเชื้อเอชไอวีเอดส์ เป็นกลุ่มที่มีอายุต่ำกว่า 24 ปี
อย่างไรก็ตาม องค์การแพทย์ไร้พรมแดน (Medecins Sans Frontieres) ซึ่งลงพื้นที่ช่วยทางการทหารป้องกันและรักษาผู้ป่วยด้วยเอชไอวีเอดส์ แถลงเมื่อปลายปีที่แล้วว่า อาจจะมีผู้ป่วยเสียชีวิตลงถึง 25,000 คน ในปี 2552 เนื่องจากขาดแคลนยาในการเยียวยารักษา และไม่มีทุนรอนเพียงพอในการจัดหาอุปกรณ์ป้องกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง คือ ถุงยางอนามัย
จนถึงสิ้นปี 2551 แพทย์ไร้พรมแดน ให้ยา ART (antiretroviral treatment) แก่ผู้ป่วยได้เพียงประมาณ 15,000 คน ขณะที่เชื่อว่ายังมีผู้ต้องการยาชนิดนี้อย่างรีบด่วนไม่ต่ำกว่า 76,000 คนทั่วประเทศ
หน่วยงานต่างๆ รายงานตรงกันว่า การมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่มีการป้องกัน การเสพยาเสพติดร่วมกับผู้ที่ติดเชื้อ และการให้การศึกษาเรื่องนี้ที่ยังไม่เพียงพอ ล้วนเป็นสาเหตุหลักของการแพร่เชื้อเอชไอวีเอดส์ในพม่า
ทางการได้ให้ความสนใจปราบปรามจุดเสี่ยงต่อการแพร่เชื้อ ไม่ว่าจะเป็นโรงแรมหรือโรงเตี๊ยม ร้านคาราโอเกะ ตลอดจนแหล่งบันเทิงต่างๆ
เขตที่มีการแพร่เชื้อสูงที่สุดจะอยู่ตามแนวชายแดนติดกับเพื่อนบ้าน รวมทั้งที่เมืองท่าขี้เหล็ก (Tachilek) ติดกับ อ.แม่สาย จ.เชียงราย ของไทย อันเป็นศูนย์กลางการค้ามนุษย์ที่ถูกส่งจากพม่าเข้าสู่ประเทศไทย นิตยสารข่าวรายสัปดาห์ Weekly Eleven News รายงานบนเว็บไซต์
สถานการณ์คล้ายกันนี้ดำรงอยู่ที่เมืองมูเซะ (Muse) ติดชายแดนมณฑลหยุนหนัน ของจีน ซึ่งเป็นศูนย์กลางการค้ามนุษย์อีกแห่งหนึ่ง นิตยสารข่าวฉบับเดียวกันกล่าว