ASTVผู้จัดการรายวัน -- สถานการณ์ตลาดข้าวโลกต้นปียังคงผันผวนต่อเนื่อง ขณะที่เวียดนามหยุดเซ็นสัญญากับลูกค้าชั่วคราว หลังจากปริมาณส่งออกทะลุ 3.7 ล้านตัน ซึ่งทางการกล่าวว่า เท่ากับยอดที่กำหนดสำหรับตลอด 6 เดือนแรก ขณะเดียวกัน สมาคมอาหารเวียดนามประกาศขึ้นราคาส่งออกสำหรับข้าวทุกชนิดคุณภาพ แต่ก็ยังแข่งราคากับข้าวได้
การที่เวียดนามขายข้าวราคาต่ำกว่า ได้ทำให้ราคาข้าวผสมเมล็ดหัก 5% ของไทยราคาตกลงอย่างต่อเนื่อง จากลูกค้าในต่างประเทศ เห็นว่า ตั้งราคาสูงเกินไป และหันไปให้ความสนใจข้าวเวียดนาม ทั้งนี้ เป็นรายงานของสื่อทางการ
เชื่อกันว่า เวียดนามยังสามารถปรับราคาจำหน่ายข้าวสำหรับครึ่งหลังของปีขึ้นไปได้อีก ขณะที่ยังมีข้าวเหลือส่งออกอย่างมากมาย ซึ่งในปัจจุบัน เป้าส่งออกประมาณ 5 ล้านตันตลอดปีนี้ยังอยู่ไม่ไกล ขณะที่เจ้าหน้าที่สมาคมอาหารเวียดนาม (Vietnam Food Association) เชื่อว่ายอดส่งออกจะทะลุ 6 ล้านตันเลยทีเดียว
ตามรายงานของสื่อในเวียดนาม ตลอดเดือนที่เหลืออยู่ในครึ่งปีแรกนี้ ผู้ส่งออกมีกำหนดส่งมอบข้าวจำนวน 3.4 ล้านตัน จากปริมาณที่เซ็นซื้อขายไปแล้วทั้งหมด ส่วนที่เหลือจะส่งมอบหลังจากเดือน เม.ย.กระทรวงอุตสาหกรรมและการค้า กับกระทรวงเกษตรและพัฒนาชนบทเห็นพ้องกันในเรื่องนี้ จากการประชุมร่วมในกรุงฮานอยวันอังคาร (3 มี.ค.) ที่ผ่านมา
ในช่วงต้นปีนี้เวียดนามส่งมอบข้าวไปแล้วกว่า 1 ล้านตัน เพิ่มขึ้นเกือบ 3 เท่าตัวเทียบกับเดือน ม.ค.-ก.พ.ปีที่แล้ว รวมทั้งล็อตใหญ่ต้นปี 1.5 ล้านตัน ที่เซ็นจำหน่ายให้แก่ฟิลิปปินส์ในเดือน ม.ค.และจะต้องส่งมอบให้ครบภายในเดือน มี.ค.นี้ หนังสือพิมพ์ไซ่ง่อนหยายฟง (Saigon Giai Phong) หรือ “ไซ่ง่อนปลดปล่อย” กล่าว
ในเดือน ก.พ.เพียงเดือนเดียว เวียดนามส่งออกข้าวถึง 625,000 ตัน ทำรายได้ 250 ล้านดอลลาร์ และราคาข้าวกำลังสูงขึ้นเป็นลำดับ จาก 396 ดอลลาร์ต่อตันในเดือน ม.ค.เป็นตันละ 430 ดอลลาร์เมื่อเดือนที่แล้ว
ตามตัวเลขของสมาคมอาหารฯ ที่กำกับดูแลการซื้อขายข้าวในประเทศและข้าวส่งออก จังหวัดต่างๆ ในเขตที่ราบปากแม่น้ำโขงที่กำลังเก็บเกี่ยวข้าวฤดูสำคัญที่สุด ยังจำหน่ายข้าวในราคา 6,800 ด่ง/กิโลกรัม (อัตราแลกเปลี่ยน 27,000 ด่ง/ดอลลาร์) หรือ 388 ดอลลาร์ต่อตันสำหรับข้าว 5%
ส่วนข้าว 25% ราคาอยู่ที่ 6,050 ด่งต่อ กก.หรือ 345 ดอลลาร์ต่อตัน นี่คือ ราคาจำหน่ายในประเทศ
สัปดาห์นี้สมาคมอาหารเวียดนามได้ประกาศปรับราคาส่งออกข้าวชนิด 5% อีก 30 ดอลลาร์ต่อตันเป็นตันละ 460 ดอลลาร์ และปรับขึ้นเป็น 400 ดอลลาร์ (Free-on-Board) สำหรับข้าว 25%
นายเจืองแท็งฟ่ง (Truong Thanh Phong) ประธานสมาคมอาหารฯ หรือ Viet Food กล่าวว่า ราคาในตลาดโลกกำลังกระเตื้องขึ้นเฉลี่ย 1.17% ในเดือน ก.พ.เทียบกับเดือนก่อนหน้านั้น ซึ่งเป็นผลดีต่อชาวนาที่ลงทุนลงแรงไปอย่างมากและกำลังเก็บเกี่ยวข้าวฤดูใบไม้ผลิ-ฤดูร้อน อันเป็นฤดูเก็บเกี่ยวที่ให้ผลิตลสูงที่สุดในรอบปี
แต่ไม่ว่าราคาจะปรับตัวขึ้นสูง อย่างไรก็ตาม หน่วยงานที่เกี่ยวข้องกำลังจับตาการส่งออกข้าวอย่างใกล้ชิด นายเหวียนแท็งเบียน (Nguyen Thanh Bien) รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงอุตสาหกรรมฯ กล่าวว่า การรีบส่งออกอาจจะทำให้ราคาข้าวที่จำหน่ายในประเทศราคาสูงขึ้นไปด้วย และอาจจะกระตุ้นให้ดัชนีราคาผู้บริโภค (Consumer Price Index) หรือ CPI ที่ใช้วัดอัตราเงินเฟ้อพุ่งสูงขึ้นอีกครั้ง
นายเบียน ได้เตือนให้ VietFood ระวังเรื่องนี้หลังจากพบว่าราคาผลผลิตการเกษตรอื่นๆ ในตลาดโลกเริ่มปรับตัวสูงขึ้น ไม่ว่าจะเป็นข้าวโพดหรือถั่วเหลือง
ทั้งสองกระทรวงหลักที่กำกับดูแลการส่งออกข้าว เห็นพ้องกันว่า ในเดือน มี.ค.นี้ จะมีการส่งมอบข้าวให้แก่ลูกค้าที่ปลายทางเพียง 800,000 ตัน ที่เหลืออีกราว 300,000 ตัน จะทยอยส่งมอบหลังจากเดือน มิ.ย.และจะเสนอเรื่องนี้ต่อนายกรัฐมนตรี
ขณะที่การจำหน่ายข้าวและส่งมอบข้าวของเวียดนามกำลังดำเนินไปอย่างราบรื่นในช่วง 2 เดือนแรกของปี ข้าวไทยกลับกำลังมีปัญหา เนื่องจากไทยได้พยายามจำหน่ายข้าวสารชนิด 5% ในราคาสูงกว่าข้าวเกรดเดียวกันของเวียดนามราว 100 ดอลลาร์ต่อตัน สำนักข่าวรอยเตอร์รายงานเรื่องนี้เมื่อวันพุธ (4 มี.ค.) โดยอ้างการเปิดเผยของผู้ส่งออกในกรุงเทพฯ
ผู้ส่งออกรายหนึ่งบอกกับรอยเตอร์ว่า ราคาข้าวขาว 5% เกรดบีของไทยได้หล่นลงจาก 600 ดอลลาร์ต่อตันในสัปดาห์นี้ จาก 610 ดอลลาร์เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ขณะที่ยอดส่งออกรวมของข้าวไทยในเดือน ก.พ.ลดลงเหลือเพียง 634,116 ตัน เทียบกับ 1.04 ล้านตันในเดือนเดียวกันของปี 2551 ทั้งนี้เป็นตัวเลขของกระทรวงพาณิชย์
“ถึงแม้เวียดนามจะห้ามซื้อขายข้าวลอตใหม่ก็ตาม แต่ก็ยังไม่มีความต้องการใหม่ๆ สำหรับข้าวไทย เนื่องจากลูกค้ามีข้าวเก็บในสต๊อกอย่างเพียง ไม่รีบซื้อ” รอยเตอร์อ้างคำกล่าวของผู้ส่งออกในกรุงเทพฯ
ตัวเลขส่งออกข้าวไม่ใช่เรื่องน่าแปลกใจ เจ้าหน้าที่กระทรวงพาณิชย์ของไทยได้คาดการณ์ไว้แต่ต้นปีว่า ข้าวราคาถูกกว่าจากเวียดนามกับข้าวจากพม่า กำลังสร้างปัญหาในตลาดส่งออกข้าวไทย ซึ่งส่งผลทำให้ราคาข้าว 5% ของไทยตกต่ำลงด้วย
นายชูเกียรติ โอภาสวงศ์ นายกสมาคมผู้ส่งออกข้าว (Thai Rice Exporters Association) บอกกับสำนักข่าวเอเอฟพีเดือนที่แล้วว่า ยอดส่งออกข้าวไทยในเดือน ม.ค. ลดลง 38% เหลือเพียง 630,000 ตัน เทียบกับ 1.1 ล้านตัน ในเดือนเดียวกันปี 2551
นายกสมาคมผู้ส่งออก คาดว่า ปีนี้ไทยจะส่งออกข้าวระหว่าง 8.5-9.0 ล้านตัน ลดลงจาก 10 ล้านตันเมื่อปีที่แล้ว
นางอภิรดี ตันตราภรณ์ อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ ให้สัมภาษณ์ในวันที่ 17 ก.พ.ว่า ราคาข้าวไทยในปีนี้อาจจะลดลงเหลือเพียง 530 ดอลลาร์โดยเฉลี่ย ลดลงครึ่งต่อครึ่งจากตอนที่พุ่งขึ้นสูงสุดปีที่แล้ว