อาหารเป็นยา : แกงเลียง แก้ไข้หวัด เพิ่มน้ำนมแม่

แกงเลียงเป็นอาหารยอดนิยมของชาวภาคกลางที่มีพืชผักหลายชนิด โดยมากมักจะนำกลุ่มพืชผักที่มีรสเย็นจืดมาเป็นส่วนผสมในแกงเลียง เช่น บวบ ฟักทอง ตำลึง ข้าวโพดอ่อน น้ำเต้า และนิยมปรุงรับประทานร้อนๆ แก้ไข้หวัดดีนักแล

เครื่องปรุง

พริกไทย 10 เม็ด หอมแดง 10 หัว กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ กุ้งแห้ง/ปลากรอบ ½ ถ้วย น้ำซุปไก่ 4 ถ้วย น้ำปลา 2-3 ช้อนโต๊ะ ผักต่างๆ ได้แก่ ฟักทอง บวบ น้ำเต้า ตำลึง ข้าวโพด ชนิดละ 500 กรัม ใบแมงลัก 10 กรัม หรือจะเพิ่มเห็ด เพิ่มกุ้งสด ก็ได้ตามชอบ

วิธีทำ

1. นำเครื่องแกงทั้งหมดโขลกให้ละเอียด
2. ละลายเครื่องแกงกับน้ำซุป ตั้งไฟให้เดือด คอยระวังอย่าปิดฝา กุ้งแห้ง/ปลากรอบจะล้นหกออกหมด
3. ล้างผักต่างๆ ให้สะอาด หั่นเป็นชิ้นๆ ตามความเหมาะสมใส่ลงในหม้อที่เดือด
4. เติมน้ำปลา บางคนกลัวเหม็นคาวจึงใส่เกลือ เมื่อผักสุกให้ใส่ใบแมงลัก คนให้ทั่ว แล้วยกลงตักรับประทาน

*** หมายเหตุ ส่วนผสมนี้สำหรับ 6-7 คน

สรรพคุณทางยา

1. พริกไทย รสเผ็ดร้อน ขับลม ขับเหงื่อ ช่วยเจริญอาหาร
2. หอมแดง รสเผ็ดร้อน แก้ไข้เพื่อเสมหะ บำรุงธาตุ แก้ไข้หวัด
3. ฟักทอง รสมันหวาน บำรุงร่างกาย บำรุงสายตา
4. บวบ รสเย็นจืดออกหวาน มีแคลเซียม เหล็กและฟอสฟอรัสมาก
5. น้ำเต้า รสเย็นจืด ประเทศอินเดียใช้เป็นยาทำให้อาเจียนและยาระบาย เป็นยาถ่ายพยาธิ และแก้อาการบวมน้ำ
6. ตำลึง รสเย็น ใบสดตำคั้นน้ำแก้พิษแมลงสัตว์กัดต่อย ปวดแสบปวดร้อน และคั้นรับประทานเป็นยาดับพิษร้อน แก้เจ็บตา ตาแดง ตาแฉะ
7. ข้าวโพด รสมันหวาน บำรุงกระเพาะอาหาร บำรุงหัวใจ ปอด เจริญอาหาร ขับปัสสาวะ
8. ใบแมงลัก รสหอมร้อน แก้หวัด แก้หลอดลมอักเสบ แก้โรคท้องร่วง ขับลม

คุณค่าทางโภชนาการ

โบราณเชื่อว่าเป็นอาหารที่ช่วยประสะน้ำนมสำหรับสตรีหลังคลอด ทำให้น้ำนมบริบูรณ์ และแก้ไข้หวัดได้เป็นอย่างดี

แกงเลียง 1 ชุด ให้พลังงานต่อร่างกาย 842 กิโลแคลอรี่ ประกอบด้วย น้ำ 559.8 กรัม โปรตีน 59.5 กรัม ไขมัน 8.2 กรัม คาร์โบไฮเดรต 127.3 กรัม กาก 4.0 กรัม ใยอาหาร 0.5 กรัม แคลเซียม 516.5 มิลลิกรัม ฟอสฟอรัส 623.2 มิลลิกรัม เรตินอล 4.4 ไมโครกรัม วิตามินเอ 20667 IU วิตามินบีหนึ่ง 6.1 มิลลิกรัม วิตามินบีสอง 81 มิลลิกรัม ไนอาซิน 13.79 มิลลิกรัม และวิตามินซี 44.7 มิลลิกรัม

(ข้อมูล : สถาบันการแพทย์แผนไทย)

(จาก นิตยสารธรรมลีลา ฉบับที่ 152 สิงหาคม 2556 โดย ปุยฝ้าย)