พืชที่ชื่อว่าหญ้าปักกิ่ง มีชื่อภาษาจีน คือ เล่งจือเฉ้า เป็นพืชล้มลุก ลำต้นสูงประมาณ 10 ซม. ใบลักษณะเรียงยาว ดอกสีฟ้าหรือม่วงอ่อน ปลูกง่าย
ตามสรรพคุณของตำรายาจีน จะใช้หญ้าปักกิ่งรักษาโรคในระบบทางเดินหายใจและกำจัดพิษ โดยจะใช้ทั้งต้นหรือส่วนเหนือดิน (ลำต้นหรือใบ) ที่มีอายุ 3-4 เดือน (ตั้งแต่เริ่มออกดอก)
หรือบางครั้งถูกเรียกว่า “หญ้าเทวดา” เนื่องมาจากมีสารกลุ่มกลัยโคสฟิงโกไลปิดส์ที่ช่วยต้านโรคมะเร็งร้าย
การใช้หญ้าปักกิ่ง แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ คือ
1. การใช้หญ้าปักกิ่งในผู้ป่วยโรคมะเร็ง โดยมีสรรพคุณ
• เพื่อให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยมะเร็งดีขึ้น ลดความทุกข์ทรมาน บางรายมีอายุยืนยาวมากขึ้น
• เพื่อช่วยลดอาการข้างเคียงของยาเคมีบำบัดหรือรังสีบำบัด คือไม่ทำให้ผู้ป่วยแพ้แสง และช่วยถอนพิษไข้ได้
2. การใช้ในผู้ป่วยอื่นที่ไม่ใช่ผู้ป่วยมะเร็ง
• เมื่อผู้ป่วยมีเม็ดเลือดขาวต่ำ อ่อนเพลีย น้ำหนักลด เมื่อใช้หญ้าปักกิ่ง พบว่า เม็ดเลือดขาวเพิ่มขึ้น น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น
• ผู้ป่วยเป็นแผลเรื้อรัง แผลอักเสบมีหนองหรือน้ำเหลืองไหล เมื่อใช้หญ้าปักกิ่ง พบว่าแผลแห้ง ไม่มีหนองและน้ำเหลือง
• หญ้าปักกิ่งสามารถช่วยบรรเทาโรคระบบทางเดินหายใจ โรคภูมิแพ้ โรคเบาหวาน
การพัฒนาหญ้าปักกิ่ง ที่ใช้เป็นยา
ปัจจุบันได้นำเอาหญ้าปักกิ่งมาพัฒนาเป็นยาเม็ด โดยยาทุก 2 เม็ด มีคุณค่าเท่ากับต้นหญ้าปักกิ่ง จำนวน 3 ต้น กำหนดขนาดรับประทาน ครั้งละ 1-2 เม็ด วันละ 2 ครั้ง ตามน้ำหนักตัวของผู้ป่วย โดยมีระยะเวลาการรับประทานขึ้นอยู่กับจุดประสงค์การใช้ยาดังนี้ คือ
1. ใช้เพื่อลดผลข้างเคียงจากรังสีบำบัดหรือยาเคมีบำบัดผู้ป่วยมะเร็ง จะรับประทาน 7 วัน หยุด 4 วัน
2. ใช้เพื่อป้องกันการแพร่กระจายและการกลับเป็นซ้ำอีก หลังจากการรักษาแล้ว โดยรับประทาน 7 วัน หยุด 4 วัน เช่นนี้ติดต่อกันประมาณ 1 ปี และตรวจมะเร็งปีละ 2 ครั้ง
3. ใช้เพื่อสร้างเสริมภูมิคุ้มกันในผู้ป่วยที่ไม่ได้เป็นโรคมะเร็ง รับประทาน 7 วัน หยุด 4 วัน เช่นนี้ติดต่อกัน เป็นเวลานานไม่เกิน 6-8 สัปดาห์ โดยใช้เฉพาะช่วงที่มีภูมิคุ้มกันต่ำเช่น ขณะติดเชื้อไวรัส
การรับประทานหญ้าปักกิ่ง
• รับประทานสดๆ ทั้งใบและลำต้นเหมือนกับการรับประทานผักสด หรือจิ้มกับน้ำพริก หรือคั้นน้ำดื่ม
(ข้อมูลจากสถาบันมะเร็งแห่งชาติ)
วิธีทำน้ำหญ้าปักกิ่ง
ส่วนผสม
หญ้าปักกิ่ง300 กรัม
น้ำ 1 1/2 ถ้วย
น้ำเชื่อมรสน้ำผึ้ง1 1/2 ถ้วย
น้ำอุ่น1 1/2 ถ้วย
น้ำแข็งก้อน
วิธีทำ
1. ล้างหญ้าปักกิ่งให้สะอาด หั่นเป็นชิ้นเล็กๆ นำไปปั่นกับน้ำจนละเอียด กรองด้วยผ้าขาวบาง จะได้น้ำหญ้าปักกิ่งสีเขียว 2 ถ้วย
2. ผสมน้ำเชื่อมรสน้ำผึ้งกับน้ำอุ่นจนละลายเข้ากันดีในชาม จึงใส่หญ้าปักกิ่ง คนให้เข้ากันทั่ว พักไว้
3. รินน้ำหญ้าปักกิ่งที่ผสมใส่แก้วน้ำแข็งเสิร์ฟ
(จาก นิตยสารธรรมลีลา ฉบับที่ 136 เมษายน 2555 โดย ปุยฝ้าย)