เราอยู่ในโลกนี้ เราต้องอยู่ให้ฉลาด ประกอบด้วยปัญญา ตัวเรารู้ว่าเราปฏิบัติผิด ไม่ถูกต้องตาม หลักคำสอนของพระพุทธเจ้า ต้องพยายามแก้ไขที่ตัวเราให้ถูกต้อง คือเราต้องหาอุบายวิธีอยู่เสมอว่า ทำอย่างไรตัวเองจึงจะอยู่ให้เป็นสุขไม่วุ่นวายใจ อันนี้สำคัญมากทีเดียว สิ่งทั้งปวงพระพุทธเจ้าสอนพวกเราว่า ถ้าใครละความโลภ ความโกรธ ความหลง หรือกำจัดความโลภ ความโกรธ ความหลงเสียได้ ผู้นั้นจะพบเห็นพระนิพพาน
หลวงปู่อ่อน ญาณสิริ
วัดป่านิโครธาราม จ.อุดรธานี
สัตว์อื่นนั้นไม่รู้จักความทุกข์ความสุขมากเหมือนมนุษย์ มันมีความสุขความทุกข์ที่เกิดจากทางกาย ได้กินอาหาร ได้หลับนอนพักผ่อนหรือต่อสู้หนีภัยอะไรๆ ก็ตามประสา แต่ความสุขความทุกข์ทางใจที่เกิดจากการคิดปรุงแต่งมันไม่มี
เราจะเห็นว่าสัตว์กลุ้มใจไม่เป็น สัตว์มันเครียดไม่เป็น เครียดได้แต่เรื่องที่สืบเนื่องจากทางกาย ไม่เหมือนมนุษย์ มนุษย์นี้ปรุงแต่งสุขทุกข์ในใจกันมากมายพิสดาร ปรุงแต่งทุกข์ให้กลุ้มให้กังวลให้เครียดจนกระทั่งเสียจิตไปเลย สัตว์อื่นปรุงแต่งใจให้เป็นบ้าไม่ได้ แต่มนุษย์ปรุงแต่งจิตใจจน กระทั่งกลายเป็นบ้าไปก็มี มนุษย์มีความสามารถนี้ อยู่มากมายนัก แต่น่าเสียดายที่มนุษย์ใช้ความสามารถนี้ในการปรุงแต่งทุกข์มากกว่าปรุงแต่งสุข
ในทางพระพุทธศาสนาท่านแนะนำให้เราปรุงแต่งความสุข ท่านสอนวิธีทำใจหรือฝึกจิตฝึกใจ และบอกวิธีใช้ปัญญามากมาย อย่างเช่น การบำเพ็ญ สมาธิต่างๆ ก็คือวิธีปรุงแต่งจิตใจนั่นเอง แต่เป็น การปรุงแต่งให้เป็นสุข ในการมองโลกแม้แต่สิงเดียวกัน ถ้าเรามองไม่เป็น ก็เป็นเรื่องร้ายเกิดทุกข์ แต่ถ้ามองเป็น ก็กลายเป็นดีเกิดสุขได้
พระพรหมคุณาภรณ์(ป.อ.ปยุตฺโต)
วัดญาณเวศกวัน จ.นครปฐม
กิเลสคือ โลภ โกรธ หลง มันคอยชวนคนให้ทำผิดตลอดเวลา คนที่ไม่ได้ศึกษาธรรมย่อมไม่รู้จักมัน หลงเชื่อมัน ทำตามมัน มันก็พาไปพบทุกข์ คนไม่รู้ก็คิดว่าเป็นความสุข
รูป รส กลิ่น เสียง พอหลงตามไปแล้ว ทีหลังจึงรู้ว่ามันเป็นสุขปลอม เป็นสุขแต่ข้างนอก ข้างในเป็นทุกข์ ตอนแรกๆ สนุกสนาน นานไปได้ทุกข์ยาก หนักๆเข้า ตกนรกทั้งเป็น ตายแล้วก็ยังตกนรกอีก
หลวงปู่ขาว อนาลโย
วัดถ้ำกลองเพล จ.หนองบัวลำภู
ปัจจุบัน คือ สิ่งที่เกิดขึ้นจริง เราได้เห็นจริง ได้สัมผัสจริง เพราะฉะนั้นความดีต้องทำในปัจจุบัน ทานก็ดี ศีลก็ดี ภาวนาก็ดี ต้องทำเสียในปัจจุบันที่เรายังมีชีวิตอยู่ เราต้องการความดี ก็ต้องทำให้เป็นความดีในปัจจุบันนี้ ต้องการความสุข ต้องการความเจริญ ก็ต้องทำให้เป็นไปในปัจจุบันนี้.....
หลวงปู่แหวน สุจิณโณ
วัดดอยแม่ปั๋ง จ.เชียงใหม่
การฟังธรรมะก็เหมือนกันกับว่าเราชาร์จแบตเตอรี่เพื่อความสว่างไสว ถ้าแบตเตอรี่ไม่ได้ชาร์จ มันหมด มันก็ไม่มีแสงสีอะไร ทำให้ไม่อยากใช้ การฟังธรรมะก็ทำนองเดียวกัน บำรุงสติปัญญา ปลูกศรัทธาความเพียรขึ้น ถ้าขาดการสดับรับฟัง เราคิดเองปรุงเอง บางท่านบางคนก็ไม่มีปัญญาพอสามารถที่จะสอนตัวได้ ฉะนั้น จึงต้องมีการสดับรับฟังกันอยู่เรื่อยๆ เพราะคนโง่ก็มี คนฉลาดก็มี มารวมกันเป็นกลุ่มก้อน หลายหน้าหลายตา หลายรูปหลายนาม
ตั้งใจปฏิบัติ รักษาใจให้ดีเท่านั้น ส่วนกาย วาจามันก็พลอยดีไปตาม ถ้าหากรักษาใจไม่ดี ถึงกายวาจามีอยู่ดีอยู่ มันก็ไม่ดีให้ เพราะใจมันเป็นตัวการสำคัญ เป็นนายของกาย ของวาจา อาจบังคับ บัญชาให้ทำให้พูดในสิ่งที่ชั่วที่ผิดไปได้ ฉะนั้น เรื่องมนุษย์เราก็สำคัญอยู่ทีใจ คือความปรงความคิด ซึ่งมันมีอยู่ด้วยกันไม่ว่านักบวช หรือฆราวาส
พระอาจารย์สิงห์ทอง ธมฺมวโร
วัดป่าแก้ว จ.สกลนคร
(จาก นิตยสารธรรมลีลา ฉบับที่ 136 เมษายน 2555 โดย กองบรรณาธิการ)
หลวงปู่อ่อน ญาณสิริ
วัดป่านิโครธาราม จ.อุดรธานี
สัตว์อื่นนั้นไม่รู้จักความทุกข์ความสุขมากเหมือนมนุษย์ มันมีความสุขความทุกข์ที่เกิดจากทางกาย ได้กินอาหาร ได้หลับนอนพักผ่อนหรือต่อสู้หนีภัยอะไรๆ ก็ตามประสา แต่ความสุขความทุกข์ทางใจที่เกิดจากการคิดปรุงแต่งมันไม่มี
เราจะเห็นว่าสัตว์กลุ้มใจไม่เป็น สัตว์มันเครียดไม่เป็น เครียดได้แต่เรื่องที่สืบเนื่องจากทางกาย ไม่เหมือนมนุษย์ มนุษย์นี้ปรุงแต่งสุขทุกข์ในใจกันมากมายพิสดาร ปรุงแต่งทุกข์ให้กลุ้มให้กังวลให้เครียดจนกระทั่งเสียจิตไปเลย สัตว์อื่นปรุงแต่งใจให้เป็นบ้าไม่ได้ แต่มนุษย์ปรุงแต่งจิตใจจน กระทั่งกลายเป็นบ้าไปก็มี มนุษย์มีความสามารถนี้ อยู่มากมายนัก แต่น่าเสียดายที่มนุษย์ใช้ความสามารถนี้ในการปรุงแต่งทุกข์มากกว่าปรุงแต่งสุข
ในทางพระพุทธศาสนาท่านแนะนำให้เราปรุงแต่งความสุข ท่านสอนวิธีทำใจหรือฝึกจิตฝึกใจ และบอกวิธีใช้ปัญญามากมาย อย่างเช่น การบำเพ็ญ สมาธิต่างๆ ก็คือวิธีปรุงแต่งจิตใจนั่นเอง แต่เป็น การปรุงแต่งให้เป็นสุข ในการมองโลกแม้แต่สิงเดียวกัน ถ้าเรามองไม่เป็น ก็เป็นเรื่องร้ายเกิดทุกข์ แต่ถ้ามองเป็น ก็กลายเป็นดีเกิดสุขได้
พระพรหมคุณาภรณ์(ป.อ.ปยุตฺโต)
วัดญาณเวศกวัน จ.นครปฐม
กิเลสคือ โลภ โกรธ หลง มันคอยชวนคนให้ทำผิดตลอดเวลา คนที่ไม่ได้ศึกษาธรรมย่อมไม่รู้จักมัน หลงเชื่อมัน ทำตามมัน มันก็พาไปพบทุกข์ คนไม่รู้ก็คิดว่าเป็นความสุข
รูป รส กลิ่น เสียง พอหลงตามไปแล้ว ทีหลังจึงรู้ว่ามันเป็นสุขปลอม เป็นสุขแต่ข้างนอก ข้างในเป็นทุกข์ ตอนแรกๆ สนุกสนาน นานไปได้ทุกข์ยาก หนักๆเข้า ตกนรกทั้งเป็น ตายแล้วก็ยังตกนรกอีก
หลวงปู่ขาว อนาลโย
วัดถ้ำกลองเพล จ.หนองบัวลำภู
ปัจจุบัน คือ สิ่งที่เกิดขึ้นจริง เราได้เห็นจริง ได้สัมผัสจริง เพราะฉะนั้นความดีต้องทำในปัจจุบัน ทานก็ดี ศีลก็ดี ภาวนาก็ดี ต้องทำเสียในปัจจุบันที่เรายังมีชีวิตอยู่ เราต้องการความดี ก็ต้องทำให้เป็นความดีในปัจจุบันนี้ ต้องการความสุข ต้องการความเจริญ ก็ต้องทำให้เป็นไปในปัจจุบันนี้.....
หลวงปู่แหวน สุจิณโณ
วัดดอยแม่ปั๋ง จ.เชียงใหม่
การฟังธรรมะก็เหมือนกันกับว่าเราชาร์จแบตเตอรี่เพื่อความสว่างไสว ถ้าแบตเตอรี่ไม่ได้ชาร์จ มันหมด มันก็ไม่มีแสงสีอะไร ทำให้ไม่อยากใช้ การฟังธรรมะก็ทำนองเดียวกัน บำรุงสติปัญญา ปลูกศรัทธาความเพียรขึ้น ถ้าขาดการสดับรับฟัง เราคิดเองปรุงเอง บางท่านบางคนก็ไม่มีปัญญาพอสามารถที่จะสอนตัวได้ ฉะนั้น จึงต้องมีการสดับรับฟังกันอยู่เรื่อยๆ เพราะคนโง่ก็มี คนฉลาดก็มี มารวมกันเป็นกลุ่มก้อน หลายหน้าหลายตา หลายรูปหลายนาม
ตั้งใจปฏิบัติ รักษาใจให้ดีเท่านั้น ส่วนกาย วาจามันก็พลอยดีไปตาม ถ้าหากรักษาใจไม่ดี ถึงกายวาจามีอยู่ดีอยู่ มันก็ไม่ดีให้ เพราะใจมันเป็นตัวการสำคัญ เป็นนายของกาย ของวาจา อาจบังคับ บัญชาให้ทำให้พูดในสิ่งที่ชั่วที่ผิดไปได้ ฉะนั้น เรื่องมนุษย์เราก็สำคัญอยู่ทีใจ คือความปรงความคิด ซึ่งมันมีอยู่ด้วยกันไม่ว่านักบวช หรือฆราวาส
พระอาจารย์สิงห์ทอง ธมฺมวโร
วัดป่าแก้ว จ.สกลนคร
(จาก นิตยสารธรรมลีลา ฉบับที่ 136 เมษายน 2555 โดย กองบรรณาธิการ)
