ธรรมบันเทิง : I am Sam สุภาพบุรุษปัญญานิ่ม ผู้เป็นพ่อที่มีหัวใจรักอันยิ่งใหญ่

ความรักของพ่อแม่ที่มีให้ลูกนั้นยิ่งใหญ่เสมอ ไม่ว่าลูกจะเกิดและเติบโตมาเช่นไร และความรักของพ่อแม่ที่มีให้ลูกนั้นก็ยิ่งใหญ่เช่นกัน ไม่ว่าพ่อแม่จะยากดีมีจน หรือเป็นคนพิกลพิการไม่สมประกอบ เพียงใดก็ตาม
ดังคำพูดของ ‘ริต้า แฮริสัน’ อัยการสาว ในภาพยนต์เรื่อง ‘I am Sam-สุภาพบุรุษปัญญานิ่ม’ ที่บอกกับศาลว่า “การไร้ความสามารถไม่ได้เป็นอุปสรรคในการให้ความรัก”
I am Sam เป็นเรื่องราวของ ‘แซม ดอว์สัน’ พ่อผู้เป็นออทิสติกของ ‘ลูซี่’ ลูกสาวของเขาที่เกิดกับหญิงเร่ร่อนคนหนึ่งอย่างไม่ตั้งใจ ซึ่งทิ้งเขาไปหลัง คลอดลูซี่ แซมทุ่มเทความรักทั้ง หมดให้กับลูกสาวตัวน้อย เขาเลี้ยงดูลูซี่อย่างทะนุถนอมดังแก้วตาดวงใจ ท่ามกลางความช่วยเหลือของกลุ่มเพื่อนซึ่งมีความบกพร่องทางสมองอีก 4 คน และแอนนี่ เพื่อนบ้านผู้แสนดี
ลูซี่เติบโตขึ้นอย่างมีความสุขด้วยความ รักและความเอาใจใส่ของพ่อ ซึ่งไม่เคยเบื่อที่จะพาลูกสาวตัวน้อยไปเล่นชิงช้า และอ่าน หนังสือนิทานเรื่องเดิมๆก่อนนอนทุกคืนให้ลูกฟังอย่างมีความสุข
เด็กน้อยเริ่มโตและเรียนรู้มากขึ้น ก็เริ่มมีคำถามมากมายมาถามพ่อ แม้ว่าคำตอบของเขาจะไม่ใช่คำตอบที่ถูกต้อง เพราะ เหตุที่เขามีอายุสมองเท่าเด็ก 7 ขวบ คำตอบของแซมจึงไม่ได้มาจากสมอง แต่มาจากหัวใจอันเปี่ยมไปด้วยความรักของความเป็นพ่อ ซึ่งไม่เคยเบื่อหน่ายที่จะตอบคำถามลูกเลย
ลูซี่ “พ่อคะ..ทำไมหิมะเป็นเกล็ด”
แซม “เพราะว่าหิมะมันเป็นเกล็ด”
ลูซี่ “พ่อคะ เต่าทองมีแต่ตัวเมียหรือว่า มีตัวผู้ด้วย และถ้ามีตัวผู้ เรียกว่าอะไร”
แซม “ก็เต่าทองตัวผู้ไง”
ลูซี่ “พ่อคะ..ทำไมผู้ชายหัวล้าน”
แซม “เพราะหัวเขาสะท้อนแสง และเขาไม่มีผม เพราะฉะนั้นหัวเขาคือใบหน้าเขาซะมากกว่า”
และอีกหลายคำถามที่ลูซี่ถามพ่อ...
“พ่อคะ..ท้องฟ้าสิ้นสุดที่ไหน ทำไมดวงจันทร์ตามหนูกลับบ้าน ทำไมดวงอาทิตย์ เป็นสีส้ม ...พ่อคะ หนูเหมือนพ่อหรือว่าเหมือนแม่มากกว่ากัน พ่อคะ..พระเจ้าตั้งใจให้พ่อเป็นแบบนี้ หรือว่ามันบังเอิญ หนูหมายความว่าพ่อแปลกๆ ไม่เหมือนพ่อคนอื่น”
แซมบอกลูกเบาๆว่า “พ่อขอโทษ พ่อเสียใจมากจริงๆ” เพราะเขารู้สึก ผิดที่ไม่อาจเป็นพ่อที่สมบูรณ์แบบได้
เมื่อลูซี่อายุได้ 7 ขวบ พัฒนาการทางสติปัญญาของเธอเริ่มก้าวล้ำหน้าผู้เป็นพ่อ และเมื่อกองสวัสดิภาพ เด็กและครอบครัวสืบทราบเรื่องราวของแซมกับลูก จึงฟ้องศาลเพื่อขอนำเด็กมาดูแล โดยบอกว่าแซมไม่มีความสามารถเลี้ยงดูลูกสาวให้เติบโตขึ้นมาได้อย่างสมบูรณ์และมีประสิทธิภาพ เพราะแซมมีอาการทางสมองและควบคุมอารมณ์ไม่ค่อยได้ ซึ่งศาลก็อนุญาตให้แซมไปเยี่ยม ลูกได้อาทิตย์ละ 2 ครั้ง ครั้งละ 2 ชั่วโมง
แซมเศร้าโศกเสียใจมากที่ถูกพรากจากลูกสาวสุดที่รัก เพื่อนๆของแซมจึงช่วย กันหาทนายที่เก่งที่สุด มาต่อสู้กับกระบวนการทางกฎหมายให้ถึงที่สุด เพื่อนำลูกสาวคืนสู่อ้อมอก และเขาก็โชคดีที่ได้รับความช่วยเหลือจาก ‘ริต้า แฮริสัน’ อัยการสาว ซึ่งยอมรับทำคดีนี้ให้ฟรี เพื่อลบคำสบประมาทของเพื่อนร่วมงานว่าเธอทำงานโดยไม่มีผลประโยชน์ได้เช่นกัน
ริต้า เป็นผู้ที่มีความมั่นใจในตัวเองสูง เธอมีลูกชายหนึ่งคน ซึ่งเธอรักมาก แต่ก็ไม่ค่อยมีเวลาให้ลูก ความรักที่เธอแสดงต่อลูกนั้นออกมาในรูปวัตถุสิ่งของ ขณะที่สามีของเธอก็ไปติดพันหญิงสาวคนอื่น ลูกชายตัวน้อยจึงมักต้องอยู่เพียงลำพัง และกลาย เป็นเด็กดื้อ ก้าวร้าว เพราะขาดความรักความอบอุ่น จากผู้เป็นพ่อและแม่
ขณะที่ริต้า ซึ่งมีสติปัญญาดี มีลูกอยู่ในบ้านที่ใหญ่โตและเพียบพร้อมทุกอย่าง แต่สิ่งที่ขาดหายไปในชีวิตของเธอคือความรัก ทั้งจากสามีและลูก ตรงข้ามกับแซมที่ต้องเช่าอพาร์ตเมนต์อยู่เพียงลำพัง ไม่มีลูก อยู่เคียงข้าง และหัวใจของเขาก็เต็มเปี่ยมไปด้วยความรักความคิดถึงที่มีต่อลูกสาวตัวน้อย แต่สิ่งที่ขาดหายไปในชีวิตของเขาก็คือสติปัญญา
แม้ว่าแซมและริต้านั้นจะมีสิ่งที่แตกต่างกันมาก แต่ความต่างนั้น ก็ได้เติมเต็มในสิ่งที่ทั้งคู่ขาดหายไป ริต้าได้เรียนรู้จากแซมถึงวิธีการอยู่กับลูกอย่างมีความสุข ทั้งสองจึงได้ร่วมกันต่อสู้ในกระบวนการยุติธรรม เพื่อให้แซมได้ลูกสาวคืน
ลูซี่เองก็ไม่มีความสุขนักกับครอบครัวใหม่ เธอคิดถึงพ่อตลอดเวลา อยากกลับไป อยู่กับพ่อมากกว่า แม้ว่าแซมจะไม่สามารถ ให้อะไรเธอได้มากกว่าความรัก เด็กหญิงตัวน้อยบอกกับผู้พิพากษาว่า
“หนูไม่ต้องการให้ใครมาเป็นพ่อหนู นอกจากเขา”
และเมื่อทนายฝ่ายกองสวัสดิภาพเด็กและครอบครัวถามลูซี่ว่า “จริงหรือเปล่าที่ภายในใจลึกๆ หนูต้องการสิ่งที่มากกว่าที่พ่อ จะให้หนูได้”
ลูซี่ตอบสั้นๆด้วยความมั่นใจว่า “แค่ความรักก็พอแล้ว”
ขณะที่แซมก็ตอบคำถามของทนาย ฝ่ายกองสวัสดิภาพเด็กและครอบครัว ที่ถามว่า “อะไรทำให้คุณคิดว่าคุณสามารถเลี้ยงลูกได้”
แซมตอบว่า “ผมมีเวลามากพอที่จะคิด ว่า อะไรจะสามารถทำให้คนเราเป็นพ่อแม่ที่ดี คือจะต้องมีความซื่อสัตย์ และจะต้องมีความอดทน แล้วก็ต้องยอมรับฟัง แล้วก็แกล้งรับฟัง ทั้งๆที่ทนฟังอีกแล้วไม่ไหว และความรัก เราสร้างชีวิตมาด้วยกัน รักกันและกัน”
ตลอดความยาว 2 ชม.ของภาพยนตร์เรื่องนี้ ได้ฉายให้เห็นความรักความผูกพันของพ่อตัวโต ที่มีสมองอันน้อยนิด แต่มีความรักอันยิ่งใหญ่ในหัวใจ กับลูกสาวตัวน้อย ที่เฉลียวฉลาด และมีหัวใจอันอบอุ่นไปด้วยความรักของพ่อ
วันพ่อปีนี้ บางทีภาพยนตร์เรื่อง I am Sam อาจทำให้คุณได้หวนระลึกถึงความรักของพ่อ ที่ไม่มีวันจบสิ้น พ่อผู้ซึ่งจะอยู่เคียงข้าง คอยเป็นกำลังใจ และเป็นเกราะป้องกันภัยให้กับลูกเสมอ
ดังที่แซมปลอบลูก ในค่ำคืนหนึ่งที่ลูกพยายามอ่านหนังสือ แต่เกิดความท้อแท้ในบางประโยคที่ไม่สามารถอ่านได้
“พ่อว่าลูกต้องอ่านคำนี้ได้ นี่ไงมีภาพประกอบด้วย ลูกต้องอ่านได้แน่ๆ ลูกไม่โง่ พ่อมีความสุขเวลาที่ได้ยินลูกอ่าน”

(จากหนังสือธรรมลีลา ฉบับที่ 97 ธ.ค. 51 โดยเมฆขาว)