มองธุรกิจ ‘ธูปอินเทรนด์’ ธูปธรรมดาที่ดีไซน์ไม่ธรรมดา

จากธูปหอมสำหรับไหว้พระที่สุดแสนจะธรรมดากลายเป็นธูปดอกไม้นานาพรรณหลากสีหลายกลิ่น ด้วยประสบการณ์กว่า 20 ปี และวิสัยทัศน์อันกว้างไกลทำให้ ทัศนีย์ ติยะวัฒน์วิทยา ประธานกลุ่มแม่บ้านบางม่วง และเจ้าของร้านศรีมงคล เล็งเห็นช่องว่างทางการตลาดและแปรเปลี่ยนให้เป็นโอกาสทางธุรกิจ เธอหันมาผลิตธูปที่มีสีสันและรูปร่างหน้าตาต่างไปจากธูปทั่วไป โดยทำเป็นรูปดอกไม้หลากหลายชนิด พร้อมทั้งแต่งสีเติมกลิ่นซึ่งถือเป็นเสน่ห์ที่ไม่มีใครสามารถลอกเลียนแบบได้ ทำให้เธอกลายเป็นผู้ผลิตธูปดอกไม้ รายแรกและรายเดียวในประเทศไทย

• จากธูปธรรมดา สู่ธูปรูปดอกไม้

ด้วยจุดเด่นทั้งเรื่องของรูปแบบและสีสันที่ดูแปลกตา อีกทั้งยังมีกลิ่นหอมซึ่งให้ความรู้สึกที่ผ่อนคลายและเป็นกลิ่นที่สามารถไล่ยุงได้ในขณะเดียวกัน จึงเป็นธูปที่ใช้ประโยชน์ได้หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นใช้จุดไหว้พระ จุดเพื่อให้ความหอมแบบอโรมา วางในตู้เสื้อผ้าต่างน้ำหอมปรับอากาศ หรือใช้จุดไล่ยุง ทำให้ธูปดอกไม้กลายเป็นที่นิยมของลูกค้าภายในระยะเวลาอันรวดเร็ว

“คือพี่ทำธุรกิจผลิตธูปหอมต่อจากน้องชายที่เสียชีวิตไป ตอนแรกก็ผลิตธูปหอมสำหรับไหว้พระแบบธรรมดา พอดีมีลูกค้ามาถามหาธูปสีดำเพื่อไปไหว้พระราหู พี่ก็ทำให้ ต่อมาก็มีคนมาขอให้ ทำธูปสีชมพูเพื่อไหว้เสด็จพ่อ ร.5 อีกคนก็อยากได้ ธูปสีเหลืองจะไปไหว้พระพิฆเนศ จากนั้นก็อยากได้ ธูปสีประจำวันเกิด ก็เลยพัฒนามาเรื่อยๆ กลายเป็น ธูปสารพัดสีสารพัดกลิ่น อยู่มาวันหนึ่งพี่เกิดนึกถึงคำว่า ‘ดอกไม้ ธูป เทียน’ ซึ่งธูปที่เรียกเป็นดอกเนี่ยจริงๆแล้วมันเป็นเส้น ทำไมเราไม่ทำให้เป็นดอก ก็เลยเอาผงธูปมาปั้นให้ เป็นดอกไม้ ตอนแรกปั้นแล้วจุดไม่ติด ทดลองอยู่ นานจนสามารถขายได้

ช่วงนั้นประมาณปี 2535 ยังเป็นการผลิตและขายที่โรงงานอยู่เพราะไม่รู้จะไปวางตลาดที่ไหน พอดีที่อิมแพค เมืองทองธานี เขามีงานแสดงสินค้า เราก็เลยเอาธูปดอกไม้ใส่ถุงไปเดินแจกตามร้านค้า ที่เขามาเปิดบูธจึงเริ่มเป็นที่รู้จัก ต่อมาเริ่มมีโครงการ สินค้าโอท็อปตลาดของเราก็กว้างขึ้น พี่เลยไปชักชวนชาวบ้านมาร่วมกันจัดตั้งเป็นกลุ่มแม่บ้านเพื่อผลิต ธูปสีและธูปดอกไม้ โดยใช้ชื่อว่า ‘กลุ่มแม่บ้านบางม่วง’ ซึ่งเป็นชื่อหมู่บ้านที่เราอยู่ (ตำบลบางม่วง อำเภอบางใหญ่ จังหวัดนนทบุรี) แล้วเราก็ส่งสินค้า ประกวดในงานโอท็อปก็ได้รับรางวัลมา แล้วปลาย ปีนั้นมีงานโอท็อปซิตี้เราก็ไปออกร้านปรากฏว่าขาย ดีมาก...คนตอบรับเยอะมาก ก็เลยจำเป็นต้องขยายงาน จากเดิมทำกันอยู่ 4-5 คน ก็เพิ่มเป็น 15 คน นอกจากนั้นตอนนี้เรายังมีร้านชื่อศรีมงคลอยู่ที่ชั้น 2 เจเจมอลล์ ศูนย์การค้าจตุจักรด้วย” ทัศนีย์เล่าถึงแรงบันดาลใจในการผลิตธูปดอกไม้ด้วยความภาคภูมิใจ

• พัฒนาไปเป็นรูปสัตว์ รูปช้างได้รับความนิยมมากสุด

หลังจากที่ธูปดอกไม้แบบต่างๆได้รับเสียงตอบ รับจากลูกค้าอย่างมากมาย ก็เริ่มมีเสียงเรียกร้องให้ ทำธูปรูปสัตว์ต่างๆออกมาขายบ้าง โดยเฉพาะรูปสัตว์จากปีนักษัตรทั้ง 12 ราศี ทางกลุ่มแม่บ้านบางม่วงจึงทำธูปรูปสัตว์ออกวางจำหน่ายด้วย แต่เนื่องจากเห็นว่าหากผลิตเป็นรูปสัตว์ตามปีนักษัตรกลุ่มลูกค้าอาจจะแคบเกินไปจึงเริ่มทดลองตลาดโดยทำรูปช้างในอิริยาบถต่างๆออกมาก่อน ซึ่งมีทั้งช้างนั่ง ช้างยืน และช้างไชโย ซึ่งปรากฏว่าตลาด ให้การยอมรับมากพอสมควร

ปัจจุบันธูปของกลุ่มแม่บ้านบางม่วงนั้นมีมากมายหลายแบบ ตั้งแต่ธูปก้านยาวสารพัดสีสารพัดกลิ่น ซึ่งสามารถใช้ได้ทั้งจุดไหว้พระและจุดเป็น อโรมา ธูปดอกไม้ เช่น ดอกกุหลาบ ดอกลีลาวดี ดอกบัว ธูปรูปสัตว์ เช่น รูปช้าง และธูปขดกลมสำหรับไล่ยุงหรือให้ความหอมแบบอโรมา ซึ่งสามารถจุดต่อเนื่องได้ถึง 12 ชั่วโมง

สำหรับกลิ่นที่กลุ่มแม่บ้านบางม่วงนำมาผลิตเป็นธูปหอมนั้น แยกเป็น 4 ประเภทหลักๆ คือ กลิ่นสมุนไพร เช่น ตะไคร้ วนิลา กลิ่นดอกไม้ เช่น กุหลาบ มะลิ กลิ่นผลไม้ เช่น ส้ม สตรอเบอรี่ กล้วย มะพร้าว และกลิ่นธรรมชาติ ซึ่งเป็นกลิ่นที่ทางกลุ่ม ปรุงแต่งขึ้น เช่น กลิ่นโอเชี่ยน ซึ่งให้ความรู้สึกถึงกลิ่นไอทะเล

“คือเราพัฒนารูปแบบ สีและกลิ่นอยู่ตลอดเวลา โดยดูจากความต้องการของลูกค้าเป็นหลัก จนปัจจุบันเรามีธูปหลากหลายแบบมาก มีกว่า 100 กลิ่น 30 กว่าสี แต่ตัวที่ขายดีสุดจะเป็นดอกกุหลาบ ดอกลีลาวดี และดอกบัว เราก็จะผลิตออกมามากหน่อย โดยพี่จะเป็นคนออกแบบเองทั้งหมด แล้วให้กลุ่มแม่บ้านปั้นตามแบบ ซึ่งหากปั้นจนชำนาญแล้วใช้เวลาประมาณ 10 นาทีก็เสร็จแล้ว ส่วนธูปรูปสัตว์นั้นเราทำออกมาหลายแบบ อย่างรูปงู ไก่ นก ก็เคยทำแต่ลูกค้าไม่ค่อยนิยมก็เลยเลิกไป ตอนนี้เหลือแต่รูปช้างอย่างเดียว จริงแล้วธูปรูปผลไม้เราก็เคยทำนะ มีทั้ง ส้ม แอปเปิ้ล น้อยหน่า แต่ก็ไม่มีการตอบรับจากลูกค้า อาจเป็นเพราะรูปร่างของ ธูปมันตัน ทำให้เวลาจุดแล้วมีควันเยอะเกินไป

สำหรับเรื่องกลิ่นนั้นเราก็พัฒนามาเรื่อยๆ โดยดูว่ากลิ่นไหนที่ให้ความรู้สึกผ่อนคลาย อย่างกลิ่น ลาเวนเดอร์ซึ่งเป็นกลิ่นยอดนิยม พี่ประสบกับตัวเองเลย คือวันนั้นทำงานเครียดและมึนหัวมากพอจุดธูปกลิ่นลาเวนเดอร์สักพัก อาการปวดหัวหาย เป็นปลิดทิ้งเลย บางกลิ่นเราก็ผสมขึ้นเอง เช่น กลิ่นปาริชาติ ซึ่งเราจะใช้คู่กับสีดำ เป็นกลิ่นที่ลูกค้าชอบมาก หลายคนก็มาถามหา ส่วนใหญ่กลิ่นแปลกๆ ใหม่ๆที่เราผสมขึ้นนั้นจะเป็นกลิ่นที่ทางลูกค้าต่างชาติมีออร์เดอร์มา ”

• ตลาดต่างชาติชอบธูปไอเดียเก๋

ธูปของกลุ่มแม่บ้านบางม่วงนั้นเป็นที่ชื่นชอบของลูกค้าหลากหลายกลุ่ม โดยเฉพาะธูปรูปทรงแปลกไอเดียเก๋อย่างธูปดอกไม้และธูปรูปสัตว์ ซึ่งสร้างความประทับใจให้ผู้พบเห็นไม่ว่าจะเป็นลูกค้ารายย่อยที่ซื้อไปใช้เอง กลุ่มโรงแรม ร้านอาหาร หรือธุรกิจสปา นอกจากนั้นยังมีลูกค้าชาวต่างชาติ ทั้งที่ เป็นนักท่องเที่ยวซึ่งซื้อไปใช้และเป็นของฝาก และนักธุรกิจที่เข้ามาสั่งสินค้าไปวางจำหน่ายในประเทศตนเอง

“โรงแรมต่างๆมาสั่งกันเยอะ ส่วนใหญ่จะเอาไป แจกให้ลูกค้าที่มาพัก บางทีคู่แต่งงานก็มาซื้อไปเป็นของชำร่วย พวกที่ซื้อไปไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่างๆก็เยอะ อย่างธูปดอกกุหลาบสีชมพูนี่ติดตลาดมานาน คนเขาซื้อไปไว้เสด็จพ่อ ร.5 สำหรับธูปกำยาน แท่งสีดำตอนนี้เขาก็นิยมซื้อไปไว้องค์พ่อจตุคามกัน ส่วนธูปรูปช้างก็เอาไปไหว้พระพรหม คือใช้กันหลาก หลายรูปแบบมาก

พวกชาวต่างชาติก็ชอบกันนะ มีพวกเทรดเดอร์ มาติดต่อเอาไปขายในต่างประเทศ ส่วนใหญ่เขาชอบธูปดอกไม้ อย่างรายที่ส่งออกไปประเทศเม็กซิโกเขาสั่งเยอะมาก สั่งธูปรูปช้างไปหลายหมื่นตัว นอกจากนั้นก็มีพวกญี่ปุ่น สิงคโปร์ ซึ่งเป็นลูกค้าประจำ อย่างสิงคโปร์จะนิยมธูปรูปดอกบัว คิดว่าน่าจะซื้อไปไหว้เจ้าแม่กวนอิม คือออร์เดอร์จะมาเป็นช่วงๆ บางช่วงก็เยอะจนผลิตไม่ทัน แต่บางทีก็หายไปเลย ช่วงที่ขายดีที่สุดจะเป็นช่วงปลายปีเพราะลูกค้าจะซื้อไปเป็นของขวัญปีใหม่กัน”

• ชี้คนทำธูปขายต้องมีใจบริสุทธิ์

ทัศนีย์พูดถึงปัจจัยที่ทำให้ธุรกิจธูปดอกไม้ของกลุ่มแม่บ้านบางม่วงประสบความสำเร็จอย่างรวดเร็วและยังคงเติบโตอย่างต่อเนื่อง ว่าสิ่งสำคัญคือการมีจิตใจที่บริสุทธิ์ มีความซื่อสัตย์ต่อลูกค้า และตั้งมั่นในศีล เนื่องจากธูปนั้นเป็นสิ่งที่จะนำไปสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่มีความบริสุทธิ์ ดังนั้นผู้ที่ผลิตธูปขายก็ต้องมีความบริสุทธิ์ด้วย

“พี่มีหลักว่าเราทำธูปซึ่งคนเขาเอาไปไหว้พระหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ดังนั้นจิตของเราก็ต้องบริสุทธิ์ มีความซื่อสัตย์จริงใจต่อลูกค้าถึงจะทำมาค้าขึ้น เท่าที่เห็นบางคนทำธุรกิจนี้แต่ก็ล้มระเนระนาดเพราะเขาไม่ได้ตั้งมั่นในศีล พี่จะเป็นคนที่ไม่เอาเปรียบใคร พยายามถือศีล 5 เป็นปกติ แต่ก่อนพี่ไม่ใช่อย่างนี้นะ แต่ก่อนไม่มีเมตตา ไม่รู้จักคำว่าคุณธรรม แต่พอมาพบกับครูบาอาจารย์แล้วเราได้ศึกษาและปฏิบัติตามคำสอนของท่านชีวิตก็เปลี่ยนไป อยากบอกกับทุกคนว่าผลบุญมีจริงนะ ยิ่งให้ยิ่งได้ ตั้งแต่ พี่ผลิตธูปขายพี่ก็ทำบุญรักษาศีลมาตลอด ธุรกิจก็ดีวันดีคืน เวลาสวดมนต์ไหว้พระก็จะอธิษฐานจิตให้ กิจการรุ่งเรืองจะได้มีเงินไปทำบุญ ก็ขายดีขึ้นเรื่อยๆ

พี่มั่นใจเพราะได้พบความอัศจรรย์ของผลบุญด้วยตัวเอง คือตอนนั้นจะสร้างโรงงานแต่เงินไม่พอ ก็อธิษฐานขอต่อหน้าพระ ปรากฏว่าพอสร้างโรงงานเสร็จเงินเก็บที่มีก่อนสร้างโรงงานก็ยังอยู่ครบ คือสร้างไปก็ขายสินค้าไป เงินที่ได้ก็เอามาสร้างต่อเลยสร้างอีกหลังหนึ่ง รวมแล้ว 6 ล้าน แต่เงินยังเหลือ ไม่รู้เงินมาจากไหน เลยเอาไปสร้างห้องแถวให้เช่าได้อีก 2 หลัง หลังจากสร้างเสร็จก็จะทำบุญเลี้ยงพระ แต่เงินหมดพอดี แต่มาโชคดีถูกหวยได้เงินมา 2 แสนกว่าบาท มีเงินทำบุญ เป็นเรื่องที่เหลือเชื่อมากๆ พอเสร็จงานพี่เลยเอาเงินที่เขาใส่ซองมาช่วยงานตั้งเป็นกองทุนรักษาพระสงฆ์ที่เจ็บป่วย ที่วัดสุนทรธรรมิการาม (อ.บางกรวย จ.นนทบุรี) มาอีกครั้งหนึ่ง ตอนนั้นไปวัดหนึ่งเห็นเขากำลังสร้างโรงทานก็อยาก ร่วมบุญด้วย เลยอธิษฐานว่าขอให้มีเงินทำบุญสักแสนหนึ่ง ปรากฏเดือนนั้นขายธูปอยู่ที่โรงงานเฉยๆ นะ รายได้เข้ามาแสนหนึ่งจริงๆ อัศจรรย์มาก”

.......

‘ธูปดอกไม้’ นับเป็นเครื่องหอมบูชาพระที่เกิดจากความคิดสร้างสรรค์ของชาวบ้านธรรมดาๆ แต่มากด้วยคุณค่าที่มาจากความตั้งใจ ธูปดอกไม้ของกลุ่มแม่บ้านบางม่วงคงจะพัฒนารูปแบบต่อไปเรื่อยๆ แต่สิ่งหนึ่งที่ยังคงไม่เปลี่ยนแปลงก็คือคุณภาพของสินค้า และคุณธรรมที่ผู้ผลิตยึดมั่นไม่ เสื่อมคลาย เพราะคุณทัศนีย์เชื่อว่าธูปที่ใช้บูชาพระซึ่งมีความบริสุทธิ์นั้นควรจะเกิดจากผู้ที่มีใจบริสุทธิ์เช่นกัน

(จากหนังสือธรรมลีลา ฉบับที่ 86 ม.ค. 51 โดย จินดาวรรณ)