จาก "กุน ขแมร์" ถึง "เคลมโบเดีย" กัมพูชาด้อยค่าดูถูกชาติตัวเอง

เดิมทีการที่ กัมพูชา ออกมาอ้างว่า “มวย” ของพวก เขานั้นคือต้นตำรับการต่อสู้ที่แท้จริง ไม่ใช่ “มวยไทย” ที่ทุกคนรู้จักและให้การยอมรับกันในระดับสากลเฉกเช่นทุกวันนี้ ประเด็น นี้มีการถกเถียงมานานนมจนทำให้ กัมพูชา เป็นชาติเดียวที่ บอยคอตต์ไม่ส่งแข่ง ซีเกมส์ เมื่อปี 2005 ซึ่งเป็นปีที่มวยไทย ได้รับการบรรจุแข่งขันเป็นครั้งแรก ก่อนที่จะเปลี่ยนใจกลับ มาแข่ง แต่กว่าจะเกิดขึ้นก็กินเวลายืดเยื้อมานานถึง 12 ปี

จนมาในปี 2023 นี้เองที่ กัมพูชา จะเป็นเจ้าภาพจัดแข่ง ซีเกมส์ ครั้งแรกในประวัติศาสตร์ชาติจึงถือโอกาสผลักดันมวย ของตนเอง แต่ประเด็นคือคิดจะเปลี่ยนชื่อ “มวยไทย” เป็น “กุน ขแมร์” จึงเกิดเรื่องราวใหญ่โตระดับประเทศ เพราะถือเป็น เรื่องใหญ่ที่ใช่จะปล่อยผ่านกันได้ง่ายๆ เหมือน ซีเกมส์ ที่ผ่านๆ มาที่เจ้าภาพจะตัดจะหั่นชนิดกีฬาที่ตนเองไม่ถนัดออกไปก็ได้


แน่นอนว่าเจ้าภาพ ซีเกมส์ นั้นมีสิทธิ์ที่จะบรรจุกีฬาพื้น บ้านหรือแม้กระทั่งกีฬาสาธิต แต่ไม่ควรเอามวยมาเปลี่ยนชื่อ เช่นนี้ แทนที่จะใช้ “กุน ขแมร์” แนะนำ ให้ชาวโลกรู้จักในฐานะ หมวดกีฬาสาธิตไปก่อน แต่ดันเคลมมวยเปลี่ยนชื่อมาเป็นของ ตนเองดื้อๆ แล้วคงตั้งใจใช้การที่สามารถเลือกผู้ตัดสินด้วย ตนเองแล้วให้คะแนนชนะคว้าเหรียญไปอย่างง่ายดาย

มวยไทยขึ้นชื่อว่าเป็นศิลปะการต่อสู้ประจำชาติที่มีมา ยาวนานตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาหรือที่ตอนเราเรียนกันก็รู้จัก กันในชื่อของ “นายขนมต้ม” ที่มีการนำ มาสร้างเป็นละคร เราก็ ช่วยกันอนุรักษ์และเผยแพร่จนในที่สุดวัฒนธรรมก็กลายเป็น สมบัติและมรดกคู่บ้านคู่เมืองจนในที่สุดก็ได้ก่อตั้ง สหพันธ์ มวยไทยนานาชาติ (International Federation of Muaythai Associations) หรือ IFMA ขึ้นในปี 1993 ด้วยเหตุนี้เองเรื่อย มาก็ได้รับการยอมรับจากต่างชาติการออกอาวุธครบเครื่อง หมัด เข่า ศอก เตะ คือมวยไทย


จริงๆ แล้วชาติในแถบอาเซียนต่างก็มีศิลปะการต่อสู้ ป้องกันตัวของตนเอง เช่น “มวยลาว” (Muay Lao) สันนิษฐาน ว่าเกิดจากชาวลาวในสมัยโบราณที่มาจาก “มวยลายลาว” ซึ่ง เป็นท่วงท่าลีลาการชกมวยแบบลาวที่ดูเข้มแข็งน่าเกรงขาม แต่ ก็ผสานไว้ด้วยลีลาความสวยงามผ่านท่าทางของร่างกาย

ตามด้วย “ลัดเว่ย” (Lethwei) ของเมียนมา ศิลปะการ ต่อสู้ป้องกันตัวที่ว่ากันว่ามีมานานเป็นพันปี ครั้งอดีตนิยมเป็น อย่างมากในหมู่ทหาร ขุนนาง ตลอดจนชนชั้นสูงในสมัย อาณาจักรพุกาม (Bagan) จนกระทั่งมาถึงยุคที่ตกอยู่ภายใต้ การปกครองของอังกฤษจึงห้ามและทำ ให้หายไป เนื่องจากว่า เป็นเกมการต่อสู้อันตรายที่โหดร้ายและเลือดเย็น

ส่วน กัมพูชา ก็มี “โบ๊ะกะโต” หรือ “ลโบ๊ะกะโต” (Bokato/L’bokator) มวยโบราณที่ผสมผสานระหว่างท่วงท่า ที่มีความแข็งแกร่งและความนุ่มนวล จุดเด่นคือไม่ใช้กล้าม เนื้อที่แข็งแรงเพียงอย่างเดียว แต่ให้ผ่อนคลายเพื่อเคลื่อนไหว กล้ามเนื้ออย่างพลิ้วไหวไม่กระแทกกระทั้น การรอจังหวะเข้า ทำ คือต้องเต้นไปเรื่อยๆ คล้าย ถ้าดูผิวเผินออกเป็นแนวศิลปะ การละเล่น มากกว่าการต่อสู้แบบจริงจัง


ซึ่งเหตุที่ กัมพูชา อ้างว่าศิลปะการต่อสู้ของพวกเขามี ประวัติศาสตร์ยาวนานเป็นพันปีแถมมีมาก่อนมวยไทยนั้น เนื่องจากมีภาพแกะสลักหินอยู่ในโบราณสถานนครวัด ดังนั้น “โบ๊ะกะโต” อาจจะมีมากว่า 2,000 ปี ก่อนยุคนครวัดด้วยซ้ำ

ทำให้ กัมพูชา พยายามอธิบายว่าต้นกำ เนิดของมวยไทย คือ “โบ๊ะกะโต” และอ้างว่าเมื่อมีการใช้หมัด เท้า ศอก และเข่า เหมือนกันถือเป็นวัฒนธรรมของชาติแถบอาเซียน จึงไม่ควร เรียกว่ามวยไทย ทำ ให้ตัดสินใจชู กุน ขแมร์ ขึ้นมาและบอกว่า คือศิลปะการต่อสู้ประจำชาติตนเอง

แน่นอนไม่เถียง กุน ขแมร์ หรือ “โบ๊ะกะโต” คือสมบัติ ประจำชาติของ กัมพูชา เป็นศิลปะการต่อสู้ที่มีตัวตนจริง แต่ ประเด็นคือไม่ใช่มายัดเยียดให้ชาวโลกด้วยวิธีแบบนี้ เพราะ ไม่มีใครเขาทำ กัน ซึ่งถ้าดื้อด้านยิ่งทำแบบนี้ยิ่งดูไร้ค่ายิ่งขึ้นไป อีก และยังเหมือนเป็นการด้อยค่ามวยไทยรวมถึงของดีประจำชาติอื่นๆ ซึ่งถือว่าผิดวิสัยไม่มีใครทำ กัน แถมถ้าจะใส่เข้าไปใน ซีเกมส์แล้วเปลี่ยนชื่อแบบนี้ยยิ่งเป็นการด้อยค่ามหกรรมการ แข่งขันกีฬาแถบอาเซียนลงไปอีกหลายเท่าตัว มันคือบรรทัดฐาน ที่ผิดในอนาคตใครเป็นเจ้าภาพก็จะยัดไส้แบบนี้

วิธีที่จะทำ ให้ กุน ขแมร์ หรือ มวย เขมร มีอยู่แล้ว เพียง แค่มองเพื่อนบ้านอย่างไทยทำแบบไหนเดินบนเส้นทางไหนจึง สามารถผลักดัน มวยไทย ให้เป็นที่รู้จักระดับโลก ทางด้าน กัมพูชา ก็ควรที่จะทำ แบบนั้นเรียกได้ว่าประเทศไหนทำ ดีมี แบบแผนอยู่แล้วก็ลอกมาไม่ผิด

กัมพูชา จะต้องหาเวทีที่ศักดิ์สิทธิ์และขลังอย่างเช่น ราชดำ เนิน หรือ ลุมพินี โบ๊ะกะโต ปัจจุบันเพิ่งมีการจัดทัวร์นา เมนต์ชิงแชมป์อย่างเป็นทางการในปี 2011 ส่วนกุน แขมร์ ก็มี การแข่งอยู่ในประเทศ

นอกจากนี้ กัมพูชา ต้องพยายามผลักดันมวยของตนเอง ให้เป็นซอฟต์เพาเวอร์เหมือนของไทยที่ทุกเพศ ทุกวัย เรียนรู้ ได้ทั่วประเทศมีโรงยิมเปิดสอน ผู้หญิงนิยมเรียนมวยไทยเยอะ มากทั้งป้องกันตัวและออกกำ ลังหาย สร้างฮีโร่ขึ้น รวมถึงสร้าง แรงบันดาลใจทำ ภาพยนตร์แบบ ต้มยำ กุ้ง ซึ่งปัจจุบันหนังดีๆ แถบอาเซียนลง Netflix ก็เยอะแยะ

แต่นี้ก็พอจะมองเห็นแล้วว่าไทยกับกัมพูชาต่างกันลิบลับ ปัจจุบัน มวยไทย ถูกรับรองบรรจุแข่ง เอเชียน อินดอร์ และ มาร์เชียลอาร์ต เกมส์ ล่าสุดเมื่อปลายปี 2022 ก็มีศึก RWS ราชดำ เนินเวิลด์ซีรีส์ เพื่อยกระดับมวยไทยล้างภาพให้ไม่มีการ พนัน ล่าสุดต้นปี วัน แชมเปียนชิพ ยังกระโดดมาทำ One Lumpinee เปิดตัวอย่างยิ่งใหญ่ยิ่งเป็นที่รู้จักไปทั่วโลก


ล่าสุด คณะกรรมการโอลิมปิก และพาราลิมปิกแห่ง สหรัฐฯ (USOPC) ยังออกจดหมายรับรองอนุมัติ “มวยไทย” เรียกง่ายๆ ว่าถือเป็นสัญญาณอันดีในอนาคตมวยไทยจะถูก บรรจุให้ชิงเหรียญในกีฬา โอลิมปิก อย่างเร็วก็น่าจะเกิดขึ้นใน ปี 2024 นี้เลย

แรกเริ่มเดิมทีที่มีข่าวออกมาแรกๆ วัธ จำ เริญ เลขาธิการ คณะกรรมการโอลิมปิกกัมพูชา หรือ CAMSOC ออกมาตอบโต้ ทันควันว่า “แม้ว่าสหพันธ์กีฬาไทยจะมีปัญหากับการตัดสินใจ ของเราและขู่ว่าจะคว่ำ บาตร แต่กุน ขแมร์ ก็จะยังคงเป็นรายการ ในซีเกมส์ครั้งที่ 32 ตามกฎแล้ว หากมีประเทศที่เข้าร่วมตั้งแต่ 4 ประเทศขึ้นไป จะมีสิทธิ์เข้าร่วมการแข่งขัน จนถึงขณะนี้ อินโดนีเซีย, เวียดนาม, ฟิลิปปินส์, ลาว, เมียนมา และ มาเลเซีย กำ ลังเตรียมส่งนักกีฬาเข้าร่วม ดังนั้นเราไม่สนว่าจะมีชาติใด ชาติหนึ่งตัดสินใจไม่เข้าร่วม”

นอกจากนี้ วัธ จำ เริญ ยังเผยด้วยว่า กัมพูชา จะไม่ส่ง นักกีฬาร่วมการแข่งขัน “มวยไทย” ที่จัดในซีเกมส์ 2025 ที่ ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพเช่นกัน “ถ้าประเทศไทย บรรจุมวยไทย ในซีเกมส์ 2025 ที่พวกเขาเป็นเจ้าภาพ เราก็จะไม่ส่งเเข่งเหมือน กัน เราตัดสินใจแล้วว่า จะบอยคอตต์กีฬามวยไทย ผมยังเชื่อ ว่าชาติอื่นๆ จะยังส่งนักกีฬาเข้าเเข่งขัน กุน ขแมร์ เรายังคง พัฒนากุน ขแมร์และมวยไทยร่วมกันในรูปแบบของการชก กระชับมิตร แต่ประเด็นในซีเกมส์นั้นเป็นคนละเรื่อง เราแสดง ภาพลักษณ์ของกัมพูชาออกสู่ชาวโลก เราต้องยึดเอกลักษณ์ ของชาติเรา”

แต่ตอนนี้เชื่อว่าทางฝั่ง กัมพูชา น่าจะเริ่มลังเลแล้ว เพราะกระแสรุนแรงอาจถึงขั้นความสัมพันธ์ระดับประเทศ ขณะ ที่การจะจัดแข่งใน ซีเกมส์ ได้นั้นต้องมี 4 ชาติอย่างน้อยส่ง นักกีฬาร่วมชิงชัย ซึ่งชาติที่แสดงจุดยืนร่วมแข่งก่อนหน้านี้อย่าง กัมพูชา, ลาว และ เมียนมา ก็น่าจะหนาวๆ ร้อนๆ เพราะ มนตรี ซีเกมส์ และ สหพันธ์มวยไทยนานาชาติ (อิฟม่า) รวมถึง คณะ กรรมการโอลิมปิกสากล และ สภากรรมการโอลิมปิกแห่งเอเชีย ต่างไม่เห็นด้วยขู่แบนชาติและนักกีฬาที่ลงแข่ง กุน ขแมร์ ไม่ ว่าจะเป็นในศึก เวิลด์เกมส์, เอเชียน อินดอร์ มาร์เชียล อาร์ต เกมส์, อิฟม่า เวิลด์ มวยไทย แชมเปียนชิพ

กัมพูชา ยังอ้างว่ากฎกติกาของ “กุน ขแมร์” ก็ยังคงใช้ กติกาเหมือนมวยไทยสมัครเล่นทุกอย่าง มีการออกอาวุธเหมือน กัน และชกในกำ หนด 3 ยก พูดแบบชาวบ้านก็คือเล่นง่ายหรือ เคลมนั่นเอง ต่างกับมวยไทยมีรูปแบบกติการะเบียบการแข่งขัน ชัดเจนการออกอาวุธต่างๆ ขณะที่ โบ๊ะกะโต กฎคืออะไรแข่งแบบไหนไม่มีใครรู้เลย

ถ้าจะเอ่ยเรื่องเคลมทางด้าน กัมพูชา ก็อื้อฉาวทีเดียว จนถูกเปลี่ยนชื่อประเทศจาก แคมโบเดีย เป็น เคลมโบเดีย เพราะที่ผ่านมาก็ลอกโลโกลอกแม้กระทั่งภาพตัดต่อการต่อสู้ ที่อ้างว่าเป็นการต่อสู้ โบ๊ะกะโต ศิลปะการต่อสู้ โบราณของชาติตน ก่อนโดนแหกว่าภาพดัง กล่าวดั้งเดิมเป็นการต่อสู้ของ “มวยไทย”


โลกออนไลน์ของไทย มี บุคคลในภาพนั้นออกมายืนยันว่า ตนเป็นชาวไทย และศิลปะการ ต่อสู้ที่ใช้ก็เป็น “มวยไทย” ซึ่งเจ้า ตัวมีดีกรีเป็นอดีตนักมวยไทย สมัครเล่นทีมชาติไทย และเป็น ครูมวยไทยที่ผ่านการอบรมอย่าง ถูกต้องอีกด้วย ซึ่งเจ้าตัวคือ ภานุ พงศ์ ตั้นจัด

“สวัสดีครับประเทศเพื่อนบ้าน ผม นายภานุพงศ์ ตั้นจัด ผมเป็นคนไทย ครับ เชื้อชาติไทย สัญชาติไทยร้อยเปอร์เซ็นต์ พูดภาษาไทย อาศัยอยู่ที่ประเทศไทย เป็น อดีตนักมวยไทยอาชีพ เป็นอดีตนักกีฬา มวยไทยสมัครเล่นทีมชาติไทย เป็นครูมวยไทยที่ผ่านการอบรม ครูมวยไทย ของสำ นักงานคณะกรรมการกีฬาแห่งประเทศไทย”

“ไม่มีญาติ พี่ น้อง หรือเพื่อน ทางเพื่อนบ้าน ไม่เคย ศึกษาเรียนรู้ BOKATOR ไม่เคยศึกษาเรียนรู้ กุน ขแมร์ แต่ในรูปนี้ก็คือผมกับน้องชายถ่ายที่หมูบ้านช้าง ต.กระโพ อ.ท่าตูม จ.สุรินทร์ ประเทศไทย กราบสวัสดี” ครูวอร์ม อดีตนักมวยไทย สากลสมัครเล่นทีมชาติไทย เผย


สรุปการกระทำ เช่นนี้ของ กัมพูชา ยิ่งสร้างภาพลบขึ้น ไปอีก เพราะการเคลมนี้เองจึงถูกขุดว่าที่ผ่านมา มั่วเอาของไทยไปเป็นของตนเองหลายต่อ หลายอย่าง แต่ที่น่าอายสุดๆ ก็คือ “บัวขาว บัญชาเมฆ” นักมวยไทย ระดับตำ นานชื่อก้องโลก ถูกเคลม ว่าเป็นคนเขมร ก่อนที่ บัวขาว จะ ออกมายันว่า ตนคือ “ไทยแท้” แต่มีเชื้อสาย “กูย”


“ชาวกูย นิยมเลี้ยงช้างซึ่ง สืบทอดจากบรรพบุรุษ ชาวกูยจะ ออกไปจับช้างป่าด้วยการคล้องช้าง ด้วยเชือกปะกำ ซึ่งทำจากหนังควาย ถือเป็นของศักดิ์สิทธิ์ เป็นที่สิงสถิตของ ดวงวิญญาณ เมื่อได้ช้างมาก็จะฝึกเอาไว้ ใช้งาน การตั้งหลักแหล่งโดยส่วนมากจะพบ ตามลุ่มแม่น้ำ โขงทุกๆ สายน้ำ ที่แตกสายน้ำ ออกไป เช่น อุบล ท่าตูม โพธิ์ศรีสุวรรณ เมือง จันทร์ ห้วยทับทัน สำ โรงทาบ และตามสายน้ำ ไปเรื่อย จนจึง จังหวัดนครราชสีมา ตามเส้นของสายน้ำ ”

“พ.ศ. 2200 เป็นต้นมา จนถึงปลายอยุธยาตอนปลาย ปรากฏว่ามีชุมชนกวยเกิดขึ้นอยู่ทั่วไป ตั้งแต่จังหวัดอุบลราชธานี จนถึงจังหวัดบุรีรัมย์ แต่ที่มีชื่อเสียงโด่งดังเป็นหลักฐานทาง ประวัติศาสตร์ คือชนชาวกูยที่บ้านเมืองที บ้านโคกยาง (สังขะ) บ้านกุดหวาย (รัตนะบุรี) และบ้านโคกลำ ดวน (เมืองขุขันธ์) จังหวัดศรีสะเกษ” บัวขาว เผย


อีกทั้ง ”ลิซ่า BLACKPINK” ซุปตาร์สาวผู้ทรงอิทธิพล เบอร์ต้น ๆ ของโลก จากวงเกิร์ลกรุ๊ปสุดฮอต “BLACKPINK” ลิซ่า เป็นคนไทยแท้ มีชื่อไทยว่า “ลลิษา มโนบาล” เกิดที่ อ.สตึก จ.บุรีรัมย์ แต่ถูกชาวเน็ตกัมพูชานำ ไปเคลมว่าเธอเป็นคนเขมร ไม่ว่าจะเป็น “ลิซ่า” ขอบคุณที่รักวัฒนธรรมเขมร, ลิซ่ามีเลือด เขมร 100% และ ลิซ่าคือความภาคภูมิใจของชาวเขมร เป็นต้น แถมชาวเน็ตเขมรบางคนยังเคลมต่อไปอีกว่า ฉากปราสาทหิน พนมรุ้ง จ.บุรีรัมย์ ที่เป็นฉากหลักในเพลง LALISA อันสุดปัง ของลิซ่า คือ “ปราสาทพระวิหาร” ที่ปรากฏเป็นสัญลักษณ์บน ธงชาติกัมพูชา ว่าไปโน่น

สรุปในแง่ของกีฬาคือ ธนา ไชยประสิทธิ์ หัวหน้านักกีฬา ไทย ยืนยันไม่ส่งแข่ง ซีเกมส์ ในชื่อ กุน ขแมร์ เพราะไทยก้าว ข้ามจุดนี้มาแล้วและจะเน้นคว้าเหรียญในกีฬาสากลชนิดอื่น แทน อีกทั้ง มวย ก็ไม่มีความจำ เป็นต้องมาลุ้นเหรียญ ซีเกมส์ เพื่อการันตีใดๆ เพราะไทยก็ก้าวสู่ระดับ โอลิมปิก ไปแล้วที่ต่าง ชาติให้การยอมรับชัดเจน ส่วน กัมพูชา ถ้าอยากให้ กุน ขแมร์ หรือ โบ๊ะกะโต มีตัวตนก็ช่วยกันผลักดันและสร้างขึ้นมา เพราะ เชื่อว่ามันก็มีคุณค่าในตัวมันเอง เพียงแค่ต้องใช้เวลาอาจจะเป็น สิบๆ ปีและความพยายาม ไม่ใช่มาเคลมของคนอื่นเช่นน