ผู้จัดการสุดสัปดาห์ -ก่อนการเลือกตั้งองค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.)ทั่วประเทศในสัปดาห์หน้า ราชกิจจานุเบกษาได้เผยแพร่ประกาศ คณะกรรมการการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (ก.ก.ถ.) ซึ่งประชุมไปเมื่อ 5 ต.ค.64 ได้มีมติเห็นชอบหลักเกณฑ์การจัดสรรเงินอุดหนุนทั่วไป ให้แก่อปท. โดยงบก้อนนี้ จะตั้งไว้ที่ "กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น" (สถ.) ตามปีงบประมาณพ.ศ. 2564
ตามวงเงินอุดหนุนทั่วไป ที่จัดสรรให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 183,418,205,400 บาท ให้จัดสรรตามรายการ ดังต่อไปนี้
เงินอุดหนุนสำหรับดำเนินการตามอำนาจหน้าที่ และภารกิจถ่ายโอน 44,714,149,000 บาท เงินอุดหนุนสำหรับสนับสบุนการถ่ายโอนบุคลากร 498,892,700 บาท เงินอุดหนุนสำหรับสนับสนุนอาหารเสริม (นม) 8,453,377,800 บาท เงินอุดหนุนสำหรับสนับสนุนอาหารกลางวัน 18,193,830,200บาท
เงินอุดหนุนสำหรับการจัดการศึกษาภาคบังคับ (ค่าเงินเดือนครูและค่าจ้างประจำ) 2,872,709,400 บาท เงินอุดหนุนสำหรับการจัดการศึกษาภาคบังคับ (ค่าการศึกษาของบุตร) 20,506,300 บาท เงินอุดหนุนสำหรับการจัดการศึกษาภาคบังคับ (ค่าเช่าบ้าน) 40,363,700บาท เงินอุดหนุนสำหรับการจัดการศึกษาภาคบังคับ (ค่าบำเหน็จ บำนาญ) 497,067,900บาท
เงินอุดหนุนสนับสนุนค่าใช้จ่ายในการจัดการศึกษาตั้งแต่ระดับอนุบาลจนจบการศึกษา ขั้นพื้นฐาน 562,548,000 บาท เงินอุดหนุนสำหรับสนับสนุนศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก 13,634,681,700บาท
เงินอุดหนุนสำหรับส่งเสริมศักยภาพการจัดการศึกษาท้องถิ่น 598,114,200 บาท เงินอุดหนุนสำหรับส่งเสริมศักยภาพการจัดการศึกษาท้องถิ่น (ค่าปัจจัยพื้นฐานสำหรับ นักเรียนยากจน) 14,850,000บาท
เงินอุดหนุนสำหรับสนับสนุนการจัดการศึกษาแก่เด็กด้อยโอกาส 2,870,000 บาท เงินอุดหนุนสำหรับสนับสนุนค่าใช้จ่ายเพื่อการรักษาพยาบาลของข้าราชการ พนักงาน ส่วนท้องถิ่น และลูกจ้าง 5,800,283,700 บาท เงินอุดหนุนสำหรับสนับสนุนการพัฒนาคุณภาพการให้บริการด้านสาธารณสุขของสถานีอนามัย ที่ถ่ายโอนให้แก่ อปท. 45,000,000 บาท
เงินอุดหนุนค่าใช้จ่ายสำหรับสนับสนุนการสงเคราะห์เบี้ยยังชีพผู้สูงอายุ 66,016,924,800 บาท เงินอุดหนุนสำหรับสนับสนุนการสงเคราะห์เบี้ยยังชีพคนพิการ 16,631,049,600 บาท เงินอุดหนุนสำหรับสนับสนุนการสงเคราะห์เบี้ยยังชีพผู้ป่วยเอดส์ 483,576,000บาท เงินอุดหนุนสำหรับสนับสบุนการบริหารสนามกีฬา 3,372,000 บาท
เงินอุดหนุนสำหรับค่าตอบแทนพิเศษรายเดือนให้แก่เจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานของ อปท.ในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ 296,570,000 บาท เงินอุดหนุนสำหรับชดเชยรายได้ที่ลดลงจากเหตุการณ์ความไม่สงบในพื้นที่ 5 จังหวัด ชายแดนภาคใต้ 953,870,800 บาท เงินอุดหนุนสำหรับสนับสนุนการจัดการศึกษาของอปท. ในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ 1,145,000บาท
เงินอุดหนุนสำหรับสวัสดิการครูชายแดนภาคใต้ 2,757,800 บาท เงินอุดหนุนสำหรับงานสถานีสูบนํ้าด้วยไฟฟ้า 1,039,816,000 บาท เงินอุดหนุนสำหรับการดำเนินงานตามแนวทางโครงการพระราชดำริด้านสาธารณสุข 1,633,240,000บาท เงินอุดหนุนสำหรับสำรวจข้อมูลจำนวนสัตว์และขึ้นทะเบียนสัตว์ตามโครงการสัตว์ปลอดโรค คนปลอดภัย จากโรคพิษสุนัขบ้า ตามพระปณิธาน ศ.ดร. สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี 68,246,400 บาท
เงินอุดหนุนสำหรับขับเคลื่อนโครงการสัตว์ปลอดโรค คนปลอดภัย จากโรคพิษสุนัขบ้า ตามพระปณิธานฯ 340,392,400บาท ทั้งนี้ เงินอุดหนุนภารกิจ "ภารกิจถ่ายโอน" ให้แก่ อปท. กว่า 44ล้านบาท ที่ให้จัดสรรแก่ "เทศบาลตำบล และองค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.)" ตามอัตราส่วนร้อยละ ที่เทศบาลตำบล และอบต. ได้รับการจัดสรรเงิน เป็นไปตามงบอุดหนุนปี 2563 เช่นเดียวกับเงิน ค่าใช้จ่ายรักษาพยาบาล คนอปท. ให้สถ.จัดสรรให้แก่เทศบาลตำบล และอบต. ตามหลักเกณฑ์ที่จัดทำตามงบปี 2564 และให้โอนจัดสรรเงิน 5.8 พันล้านบาท ให้แก่ "กองทุนหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ" (สปสช.) เป็น 2งวด โดยเงินแต่ละงวด ให้รวมถึงค่าใช้จ่ายในการบริหารจัดการด้วย
ทั้งนี้ ให้ อปท.จัดทำข้อบัญญัติหรือเทศบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปี นำไปใช้จ่าย และมีเงินเหลือจ่าย ให้ตกเป็นเงินสะสมของ อปท. โดยบังคับใช้ตั้งแต่ วันที่ 1 ต.ค.63 ต่อไป ขั้นตอนต่อไป สถ.และสำนักงบประมาณ ก็จะโอนงบประมาณ เข้าสู่ข้อบัญญัติหรือเทศบัญญัติของปี 2564
อีกเรื่องหนึ่ง มติ ก.ก.ถ. ยังเตรียมเสนอคณะรัฐมนตรี เพื่อขอความเห็นชอบกับการเสนอขอให้รัฐบาล "ชดเชยการลดลงของรายได้ท้องถิ่นจากภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง" ตามแนวทางการชดเชยรายได้ให้องค์การปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ที่มีรายได้ลดลงเนื่องจากการบังคับใช้พ.ร.บ.ภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง พ.ศ. 2562 ในวงเงิน 53,341.88 ล้านบาท ครอบคลุมรายได้ปี 2563 –2565
เพื่อให้ ครม.รับทราบและสั่งการหน่วยงานต่างๆ ในกำกับ ทั้งราชการ รัฐวิสาหกิจ หน่วยงานของรัฐ เพื่อให้ความร่วมมือแก่อปท. เข้าพื้นที่เพื่อสำรวจการใช้ประโยชน์ที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง และกำชับให้หน่วยงานรัฐร่วมมือชำระภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างให้แก่ อปท. ถ้าประเมินแล้วอยู่ในข่ายที่ต้องชำระภาษี
เรื่องนี้ก.ก.ถ. เห็นตาม คณะอนุกรรมการเฉพาะกิจเพื่อพัฒนาการจัดเก็บรายได้ของอปท. ที่ได้คำนวณเพื่อใช้วงเงินในการชดเชยรายได้ของปี พ.ศ.2563 ที่ลดลงจากปี พ.ศ.2562 ตามที่ สำนักงาน ก.ก.ถ.เสนอ จำนวน 53,341.88 ล้านบาท เพื่อชดเชยรายได้ในปี พ.ศ.2564 จำนวน 32,585 ล้านบาท
ทั้งนี้ เป็นการคำนวณจากข้อมูลรายได้ภาษีโรงเรือนและที่ดิน และภาษีบำรุงท้องที่ที่จัดเก็บได้ในปี พ.ศ.2562 ของกรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น (สถ.) จำนวน 36,527 ล้านบาท หักออกจำนวน 3,942ล้านบาท ตามที่มีการลดภาษีที่ดินละสิ่งปลูกสร้างในอัตรา ร้อยละ 90 ตามพ.ร.ฎ.ลดภาษีที่ดินฯ ลงเหลือจำนวน 20,756 ล้านบาท โดยให้ชดเชยรายได้ในปี พ.ศ.2564 และ 2565 ปีละ 10,378 ล้านบาท
"ในเร็วๆ นี้ ครม. จะพิจารณาชดเชยรายได้ให้ อปท. ที่ได้รับผลกระทบจากกรณีดังกล่าว เป็นระยะเวลา 3 ปี รวมเป็นเงิน 53,341ล้านบาท โดยชดเชยในปี 2563 จำนวน 32,585ล้านบาท"
ทั้งนี้ ให้กระทรวงมหาดไทย ใช้จ่ายจากงบประมาณ พ.ศ.2564เงินงบกลาง รายการสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น จัดสรรให้ กทม. เมืองพัทยา เทศบาล และอบต. ที่ได้รับผลกระทบ จากการจัดเก็บภาษีที่ดินฯ แทนภาษีโรงเรือนและที่ดืน และภาษีบำรุงท้องที่ หรือแหล่งอื่นตามความเหมาะสม
นอกจากนี้ ในการชดเชยปีงบประมาณ พ.ศ.2564 และ 2565 ปีละ จำนวน 10,378 ล้านบาท รวมเป็นเงิน 20,756ล้านบาทนั้น ให้มหาดไทย ดำเนินการโดย สถ. เสนอตั้งงบประมาณเงินอุดหนุนเพื่อชดเชยรายได้ตามที่ได้รับผลกระทบ และให้ กทม.รวมถึงเมืองพัทยา เสนอตั้งงบประมาณอุดหนุนชดเชย สำหรับจัดสรรงบประมาณเพื่อลดผลกระทบจากรายได้ที่ลดลง
ส่วนข้อเสนอ ทางเลือกให้ อปท. สามารถนำเงินสะสม แต่ละแห่งรวมกว่า 3แสนล้านบาท ก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการชดเชยรายได้ด้วย สำหรับงบประมาณก่อนดังกล่าว ในขั้นกรรมาธิการงบประมาณปี 2564 ได้เห็นชอบแปรญัติเพิ่มเติม อุดหนุนให้ เทศบาลตำบล และ อบต. จำนวน 5,934 แห่ง จำนวนเงิน 10,067.59 ล้านบาท
สำหรับข้อมูลประมาณการภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างประจำปีงบ 2563เปรียบเทียบกับภาษีโรงเรือนที่ดินและส่งปลูกสร้าง และภาษีบำรุงท้องที่ ของ สถ. พบว่า อปท. 6,631 แห่ง มีรายได้รวมลดลง 17,863,881,224บาท โดยเทศบาลนคร มีรายได้ลดลง 2,127,605,026 บาท เทศบาลเมือง ลดลง 2,108,723,389บาท เทศบาลตำบล ลดลง 2,830,069,430 บาท อบต. ลดลง 2,874,719,113บาท กทม. ลดลง 7,66,581,337 บาท และ เมืองพัทยา 262,182,929บาท
ขณะที่ข้อมูลของคณะทำงาน รศ.วีระศักดิ์ เครือเทพ กรรมการ ก.ก.ถ. พบว่า ปี 2562 อปท.มีรายได้จากภาษีที่ดินฯ 36,527.36 ล้านบาท เมื่อมี พ.ร.ฎ.ลดภาษีที่ดินฯ จัดเก็บได้เพียง 3,176.53 ล้านบาท ทำให้ อปท.มีรายได้ลดลง 33,350.83ล้านบาท
ล่าสุด สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง (สศค.) กระทรวงการคลัง ทำหนังสือถึงสมาคมองค์การบริหารท้องถิ่นประเทศไทย เพื่อแจ้งว่า ได้ดำเนินการตามสำนักงานปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี (สปน.) ในฐานะฝ่ายเลขานุการ ก.ก.ถ. ระบุไว้ว่า สถ. กระทรวงมหาดไทย ได้รับงบประมาณอุดหนุน สำหรับชดเชยรายได้ให้แก่เทศบาล และอบต. ที่ได้รับผลกระทบจากภาษีที่ดินละสิ่งปลูกสร้าง ตามที่ก.ก.ถ. เห็นชอบแล้ว ให้กับ 5,934 แห่ง เพิ่มเติมจำนวน 10,006.8 ล้านบาท
ขณะที่ การพิจาณาแนวทางชดเชยข้างต้น ปัจจุบันอยู่ระหว่าง ก.ก.ถ.เตรียม เสนอ ครม.ให้ความเห็นชอบ.
