“พนันออนไลน์” ปล่อยสแปม เลี้ยงไข้ “ผีพนัน” ตายทั้งเป็น!?

ผู้จัดการสุดสัปดาห์ - หนึ่งในสถานการณ์ปัญหาเดิมๆ รอวันสะสางอย่าง “พนันออนไลน์” กำลังพลิกวิกฤตโควิด-19 เป็นโอกาส เปิดเกมรุกโฆษณาเชิญชวนทุกช่องทาง ล่าสุด กรณีส่งข้อความสแปม(Spam) ชวนเล่นพนันออนไลน์ แพร่ระบาดผ่าน** iMessage กลุ่มผู้ใช้โทรศัพท์มือถือไอโฟน ระบบปฏิบัติการไอโอเอส ตกเป็นข่าวครึกโครมตลอดสัปดาห์ที่ผ่านมา

ทั้งนี้ ในช่วงแรกสังคมเกิดความสงสัยว่า ข้อความชวนเล่นเกมจากเว็บพนันออนไลน์ เกี่ยวข้องการลงทะเบียนหรือสแกนแพลตฟอร์ม “ไทยชนะ” หรือไม่ เพราะช่วงเวลาประจวบเหมาะ กระทั่ง กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม ออกมายืนยันว่าข้อความสแปมชวนเล่นพนันออนไลน์ ไม่เกี่ยวข้องโดยสิ้นเชิงกับ “ไทยชนะ” ประกอบกับข้อมูลจากบรรดากูรูไอทีที่ออกมาไขคำตอบว่าสาเหตุมาช่องโหว่ของระบบปฏิบัติการไอโอเอส ที่ทำให้ธุรกิจพนันออนไลน์สามารถแสวงหาผลประโยชน์

อย่างไรก็ตาม ข้อความสแปมใน iMessage ไม่ได้เกิดขึ้นครั้งแรก นับเป็นช่องโหว่ที่ผู้พัฒนาระบบต้องแก้ไขต่อไป และสิ่งสำคัญที่ควรปฏิบัติหากได้รับข้อความ สแปมชวนเล่นพนันออนไลน์ คือ ห้ามกดลิงก์ที่แนบมาโดยเด็ดขาด เพราะอาจจะโดนแฮกข้อมูลด้านธุรกรรมทางการเงิน หรือหากเผลอกดลิงก์ไปแล้วต้องตรวจสอบข้อมูลการเงินของตัวเองโดยด่วนว่ามีความผิดปกติหรือไม่อย่างไร

กองปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเทคโนโลยี (ปอท.) ระบุว่า มีความเป็นไปได้หลายทางว่ามิจฉาชีพจะนำเบอร์โทรศัพท์ของผู้ใช้มาจากตัวฐานข้อมูลของแอปพลิเคชันต่างๆ ไม่จำกัดเฉพาะแพลตฟอร์มไทยชนะเท่านั้น หรืออาจมาจากข้อมูลที่ประชาชนเขียนชื่อ-เบอร์โทรศัพท์ในธุรกิรรมต่างๆ รวมไปถึงอาจหลุดมาจากเครือข่ายโทรศัพท์มือถือเอง แต่ไม่สามารถสรุปได้ว่าข้อมูลหลุดออกมาจากช่องทางใด

ทั้งนี้ การกระทำดังกล่าวเข้าข่ายความผิดตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ ฐานส่งข้อมูลคอมพิวเตอร์แก่บุคคลอื่น อันก่อให้เกิดความเดือดร้อนรำคาญ ต้องระวางโทษปรับไม่เกิน 200,000 บาท

กล่าวสำหรับ “พนันออนไลน์” กำลังระบาดหนักไม่น้อยไปกว่า “โควิด-19” โดยเฉพาะตั้งแต่ช่วง “ล็อกดาวน์” ผู้คนกักตัวอยู่บ้าน อย่างที่ทราบกันดีว่าสถานการณ์แพร่ระบาดฯ ส่งผลกระทบต่อภาคธุรกิจถ้วนหน้า แต่สำหรับ “ธุรกิจพนันออนไลน์” พลิกวิกฤตเป็นโอกาส วางกลยุทธ์สร้างภาพลักษณ์เชิงบวก แฝงการโฆษณาชวนเชื่อ หลอกล่อนักพนันโดยเฉพาะหน้าใหม่เข้าสู่วงจรอุบาทว์

เว็บพนันออนไลน์มีอยู่เป็นจำนวนมาก และเกมพนันออนไลน์ให้เลือกเล่นหลากหลาย เช่น บาคาร่า รูเล็ต สล๊อต ฯลฯ ตลอดจนเกมน่ารักต่างๆ ใช้จิตวิทยาเล่นกับกิเลสตัณหาของมนุษย์ ทำโฆษณาอัดโปรโมชั่นโบนัสต่างๆ ชักชวนให้ผู้เล่นเข้ามาเสี่ยงดวง เริ่มต้นด้วยเงินทุนหลักสิบร้อย เปิดบัญชีง่าย ฝากถอนไว้ จัดโปรโมชั่นรับโบนัส 100 เปอร์เซ็นต์ รับฟรีโบนัส 1,000 บาท เป็นต้น

แรกๆ ล่อเหยื่อให้ตายใจเล่นได้เงินจริง กระตุ้นให้ผู้เล่นหน้ามืดตามัวเทหมดหน้าตัก หลังๆ แทงหนักขึ้น สุดท้ายเข้าเนื้อตัวเอง ก็อยากถอนทุนคืนจนต้องโร่หาเงิน เอาของสิ่งของส่วนตัวไปขายให้ได้เงินมาเล่น ไปหลอกยืมเงินครอบครัวคนรู้จัก กู้หนี้ยืมสินมาเล่นพนัน ผีพนันเข้าสิงห์จนกู่ไม่กลับจนสิ้นเนื้อประดาตัวมาแล้วนักต่อนัก

เบื้องหลังพนันออนไลน์เต็มไปด้วยกลโกง การันตี 100% จากกรณีโปรแกรมเมอร์ผู้คลุกคลีในแวดวงธุรกิจสีเทาที่ออกมาแฉกรณีพนันออนไลน์ ล่อลวงผู้เล่นด้วยการให้ผลตอบแทนก่อน 30% จากนั้นจะทำทุกวิธีให้ได้เงินจากผู้เล่น 200% เป็นอย่างต่ำ

ธุรกิจพนันออนไลน์มีเงินหมุนเวียนมหาศาล มีการบุกจับกุมดำเนินอย่างต่อเนื่อง กล่าวเฉพาะช่วงรัฐบาลไทยประกาศใช้ พ.ร.ก.ฉุกเฉิน เพื่อควบคุมสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 ช่วงเดือน พ.ค. 2563 เจ้าหน้าที่บุกทลายแก๊งพนันออนไลน์ชาวไทย-จีนรายใหญ่ในพื้นที่ บริเวณชายแดนแม่สอดจังหวัดตาก พบเงินหมุน 100 ล้านต่อเดือน พบว่าอาศัยช่วงปิดด่านพรมแดนระหว่างประเทศไทย-พม่า ลักลอบเปิดเว็บพนันออนไลน์ในฝั่งไทย ไล่เรี่ยกันในเดือน มิ.ย. 2563 เจ้าหน้าที่ทำการบุกทลายเครือข่ายพนันออนไลน์ อ.สันทราย จ.เชียงใหม่

ต้องบอกว่าจับอย่างไรก็ไม่หมด ย้อนกลับไประหว่างปี 2558 - 2559 มีเว็บไซต์เล่นพนันออนไลน์มากถึง 213,000 เว็บไซต์ ผลสำรวจล่าสุด เมื่อปี 2561 มีจำนวนเว็บพนันออนไลน์กว่า 230,000 เว็บไซต์ มีแนวโน้มที่จะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ นอกจากนี้ เว็บไซต์พนันออนไลน์ส่วนมากเชิร์ฟเวอร์อยู่ในต่างประเทศ ทำให้ปราบปรามได้ยาก

ที่ผ่านมาธุรกิจพนันออนไลน์มักโฆษณาผ่านเว็บหนัง-ซีรี่ย์เถื่อน แต่พักหลังๆ นิยมโฆษณาผ่านอินฟลูเอนเซอร์ ยูทูปเบอร์ เน็ตไอดอล เพจดังต่างๆ จนตกเป็นข่าวครึกโครมมีการดำเนิคดีกันมาแล้ว ประเด็นสำคัญ คือกฎหมายเกี่ยวกับการพนันของไทย พ.ร.บ.การพนัน 2478 ล้าหลังไม่ทันยุค

ยกตัวอย่างการดำเนินคดีเน็ตไอดอล ยูทูปเบอร์ ที่รับโฆษณาจากเว็บพนันออนไลน์ มีโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี ปรับไม่เกิน 1,000 บาท ขณะที่รายรับที่ของคนกลุ่มนี้ได้จากธุรกิจพนันตั้งแต่หลักพันไปจนถึงหลักหมื่นบาท จึงมีการกระทำผิดอย่างไม่เกรงกลัวเพราะโทษสถานเบา

ล่าสุด เปิดเกมรุกส่งข้อความสแปมผ่านโทรศัพท์มือถือ ไม่เฉพาะผู้ใช้ระบบปฏิการไอโอเอตามที่ปรากฎเป็นข่าว ยังมีผู้ใช้ระบบแอนดรอย์จำนวนหนึ่ง ได้รับข้อความแสปมลักษณะชวนเล่นเกมออนไลน์แฝงในเว็บไซต์พนันออนไลน์ เช่นเดียวกัน

สถานการณ์การเล่นพนันผ่านช่องทางออนไลน์ ได้รับความนิยมอย่างมากในปัจจุบัน ยิ่งมีปัจจัยหนุนจากมาตรการ “อยู่บ้าน หยุดเชื้อ เพื่อชาติ” เกมพนันออนไลน์ยิ่งได้รับความนิยมสูงขึ้นไปอีก ณัฐพงศ์ สำเภาแก้ว” ผู้ประสานงานเครือข่ายเยาวชนลดปัจจัยเสี่ยง และเครือข่ายเด็กรุ่นใหม่ไม่พนัน อธิบายว่า การเล่นพนันผ่านช่องทางออนไลน์สามารถเข้าถึงได้ง่าย สมัครง่าย เล่นง่าย ใช้ทุนน้อย มีโปรโมชั่นจูงใจ รูปแบบการเล่นและชนิดการพนันที่หลากหลาย สะดวกไร้ข้อจำกัด ทั้งเรื่องเวลาและสถานที่

ประการสำคัญ การแฝงมาในรูปแบบของเกม ทำให้มีเด็กและเยาวชนจำนวนไม่น้อยที่เข้าสู่โลกของการพนันออนไลน์ เด็กเยาวชนซึ่งไม่มีฐานะทางเศรษฐกิจ ไม่มีรายได้ วุฒิภาวะในการตัดสินใจยังมีน้อย และเด็กส่วนใหญ่ก็รู้ไม่เท่าทันปัญหาจากการพนัน จึงมีความเสี่ยงสูงที่จะได้รับผลกระทบจากการพนันหากเข้าไปยุ่งเกี่ยว

เกี่ยวกับสถานการณ์การพนันในเด็กและเยาวชน มีข้อมูลระบว่า เยาวชน อายุ 15-18 ปี เล่นการพนันกว่า 7 แสนคน ขณะที่เยาวชนอายุ 19-25 ปี เล่นการพนันประมาณ 3 ล้านคน ที่น่าตกใจพบเด็กอายุต่ำสุด 7 ขวบ เริ่มเล่นพนันเป็นครั้ง

อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันการพนันมีมากมายหลากหลายรูปแบบ แยบยลจนไม่รู้เลยว่าเป็นการพนัน มาในรูปแบบเกม เปิดกล่องรางวัล (Loot Box) ลุ้นไอเทม ซึ่งระบบเกมจะทำการสุ่มของให้ผู้เล่น ของรางวัลอาจจะเป็นเครื่องแต่งกาย ของใช้พิเศษ อุปกรณ์เพิ่มความสามารถ ผู้เล่นจะได้รับรางวัลจากการชนะ หรือสะสมเงินในเกม แต่ผู้เล่นส่วนใหญ่จะใช้เงิน เงินจริงๆ เพื่อซื้อโอกาสลุ้นของรางวัลพิเศษ ซึ่งไม่ใช่ทุกคนที่จ่ายเงินแล้วสมหวังกับราคาที่เสียไป ระบบเกมดังกล่าวจึงไม่ต่างกับการพนัน

งานวิจัยเรื่องการลดผลกระทบของพนันออนไลน์ต่อเด็กและเยาวชนไทย เปิดเผยสถิติการเล่นพนันในสังคมไทยพบว่า คนไทยติดพนันกว่า 2.1 ล้านคน มีสัดส่วนเด็กและเยาวชน 207,000 คน ทั้งนี้ กลุ่มวัยรุ่นนิยมเล่นพนันออนไลน์มากที่สุด คนไทยเล่นพนันเพิ่มขึ้นโดยเฉพาะกลุ่มเยาวชนและผู้สูงอายุ

ทั้งนี้ กฎหมายเกี่ยวกับการเล่นพนันออนไลน์มี พ.ร.บ. การพนัน 2473 ซึ่งกำลังปรับปรุงบทบัญญัติเพิ่มโทษพนันออนไลน์อยู่ในขณะนี้ จากเดิมโทษจำคุก 1 เดือน จะเพิ่มโทษประมาณ 3 - 5 ปี และโทษปรับจากเดิม 1,000 บาท จะเพิ่มโดยประมาณ 10,000 บาท

ก่อนหน้านี้ เครือข่ายองค์กรด้านเด็กและเยาวชน ยื่นหนังสือต่อกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม ขอให้พิจารณาออกมาตรการต่างๆ เพื่อปกป้องเด็กและเยาวชนจากการพนันออนไลน์ โดยมีข้อเสนอต่อกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม 4 ข้อ ได้แก่ 1. ขอให้กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม ประกาศนโยบายป้องกันและแก้ไขปัญหาการพนันออนไลน์ในเด็กและเยาวชนเป็นวาระเร่งด่วน เพื่อหยุดยั้งปัญหาและลดผลกระทบอย่างทันทีทันใดและยั่งยืน

2. ขอให้กระทรวงฯ และกองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเทคโนโลยี (บก.ปอท.) ประสานความร่วมมือกับสำนักงานตำรวจแห่งชาติ กรมสอบสวนคดีพิเศษ (DSI) กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ และกระทรวงสาธารณสุข พัฒนากลไกและมาตรการในการแก้ปัญหาการพนันออนไลน์อย่างจริงจังและเป็นรูปธรรม

3. ขอให้มีการแก้ไขปรับปรุงกฎหมายใน พ.ร.บ.ว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ โดยระบุลักษณะความผิดอันเกี่ยวกับการพนันออนไลน์ให้ครอบคลุม ชัดเจน และกำหนดเพิ่มบทลงโทษสำหรับการกระทำความผิดดังกล่าว

4. ขอให้พัฒนาช่องทางการร้องเรียน และประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนได้มีส่วนร่วมแจ้งเบาะแส และข้อมูลข่าวสาร หากพบการกระทำความผิดเกี่ยวกับการพนันออนไลน์

เข้าใจว่าการบังคับใช้กฎหมายเข้าควบคุมการดำเนินคดีเว็บไซต์พนันออนไลน์ทำได้ยาก เพราะส่วนมากเชิร์ฟเวอร์อยู่ในต่างประเทศ แม้ทำการบล๊อคเว็บไซต์ปิดกั้นการเข้าถึง แต่ต้องยอมรับว่าไม่ใช่เรื่องยากหากผู้เล่นต้องการเล่นจริงๆ

สุดท้ายจะสร้างภูมิคุ้มกันให้สังคมไทยรอดพ้นจากพิษพนันออนไลน์ได้อย่างไร ซึ่งการสะสางปัญหา “พนันออนไลน์” นับเป็นความท้าทายของรัฐโดยเฉพาะ “กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม” ที่มีหน้าที่ควบคุมดูแลโดยตรง